دیویہی بولی
دویہی | |
---|---|
(divehi) | |
مقام | مالدیپ (جزیرہ مینیکوئی) |
بولن والے | 340,000 (2012)[۱] |
انڈو-یورپی
| |
تھانا (Dhives Akuru until the 18th century) | |
سرکاری حثیت | |
سرکاری بولی | مالدیپ |
Regulated by | دویہی اکادمی |
بولی کوڈ | |
ISO 639-1 | dv |
ISO 639-2 | div |
ISO 639-3 | div |
Glottolog | dhiv1236 [۲] |
دویہی (ދިވެހި، دویہی جاں ދިވެހިބަސް، دویہی-باس) اک ہند آریائی بولی اے جو مالدیپ دی قومی بولی اتے اس دے لگبھگ 35 لکھ بلارے ہن۔ ایہہ لکشدیپ، بھارت دے جزیرہ منیکوئی اتے لگبھگ 10,000 لوکاں دی ماں بولی اے جتھے اس دی ماہل اپبولی بولی جاندی اے۔ ایہہ تھانا لپی وچ لکھی جاندی اے۔
دیوہی بولی مالدیپ چ بولی جان آلی اک بولی اے جینوں 350000 لکھ لوک بولدے نیں۔ اہنوں بولن الے 350,000 نیں۔
دویہی بولی مہاراشٹری پراکرت وچوں نکلی اے[۳][۴][۵] اتے ایہہ مراٹھی، کونکنی اتے سنہالا بولیاں نال بہت میل کھاندی اے۔[۶] دویہی بولی دے ترقی دوران کئی بولیاں نے اس اتے پایا اے جس وچوں سبھ توں اہم کردار عربی بولی دا اے۔ ایہناں توں بناں فرانسیسی، فارسی، پورتگالی، ہندوستانی، اتے انگریزی نے وی اس اتے اثر پایا اے۔
نرکتی
سودھو"دویہی" شبد دو+ویہی توں بنیا اے جسدا مطلب اے جزیرہ اتے رہن والے۔ باس دا مطلب اے "بولی"، اس طرحاں دویہی-باس دا مطلب اے "جزیرہ اتے رہن والیاں دی بولی"۔
اتہاس
سودھوپچھلے 800 سالاں توں لکھی جا رہی دویہی دا اتہاس حاصل ہویا اے۔ 12-13 ویں صدی وچ دویہی تامبے دیاں خاص پلیٹاں وچ لکھی جاندی سی۔ اس توں پہلاں دویہی پتھراں اتے لکھی جاندی سی اتے اجیہی سبھ توں پرانی لکھت 7ویں-8ویں صدی دی منی جاندی اے۔
16ویں صدی توں بعد دویہی بولی اک نویں لپی تھانا لپی وچ لکھی جاندی اے جو کہ آرامی اتے عربی لپیاں وانگوں سجے توں کھبے لکھی جاندی اے۔
دھنیویونت
سودھودویہی دیاں دھاصولاں باقی دکھنی-بھارتی بولیاں نال ملدیاں ہن۔
اگلے | مرکزی | پچھلے | |||
---|---|---|---|---|---|
مختصر | دیرگھ | مختصر | دیرگھ | مختصر | دیرگھ |
بند | i | iː | u | uː | |
مدھلے | e | eː | o | oː | |
کھلھے | a | aː |
ہونٹھی | دنتی | دنت پٹھاری | موردھنی | تالوی | کنٹھی | سرینتری | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ناسکی | m | n | ɳ | ɲ | ŋ | ||||||||
ڈکویں | b ᵐb |
t̪
|
d̪ ⁿd̪ |
ʈ
|
ɖ ᶯɖ |
c
|
ɟ
|
k
|
ɡ ᵑɡ | ||||
سنگھرشی | f | v | Error using {{IPAsym}}: IPA symbol "z̪" not found in list |
s | ʂ | ɕ | h | ||||||
سرینتری |
j | ||||||||||||
l̪ | l | ɭ | |||||||||||
کامبواں | r |
حوالے
سودھو- ↑ دویہی at Ethnologue (18th ed., 2015)
- ↑ (2013) "Dhivehi", Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- ↑ http://www.indianscriptures.com/Common/GeneratePDF?pkey=Languages+of+Lakshadweep&ano=1935
- ↑ «Archive copy». بایگانیشده از اصلی در ۲۰۱۴-۰۷-۱۷. دریافتشده در ۲۰۱۸-۰۲-۱۶.
- ↑ http://www.omniglot.com/writing/marathi.htm
- ↑ http://findarticles.com/p/articles/mi_go2081/is_3_127/ai_n31523541/