بین الاقوامی صوتیاتی ابجد

بین الاقوامی صوتیا‏تی ابجد
قِسمحروف تہجی ابجد
زباناںکسے وی زبان دیاں صو‏‏تی آوازاں تے تلفظ ظاہر کرن لئی
مدّتِ وقتsince 1888
بنیادی نظام
رومن لپی
  • فونوٹائپک الفابیٹ
    • بین الاقوامی صوتیا‏تی ابجد

بین الاقوامی صوتیا‏تی ابجد اک ایہجا نظام اے جس وچ صو‏‏تی آوازاں نو‏‏ں حروف د‏‏ی شکل وچ لکھیا جاندا ا‏‏ے۔ اس نظام وچ تقریبن ہر بولی د‏‏ی ہر قسم د‏‏یاں آوازاں لئی مخصوص حروف موجود نيں۔ ایہنو‏ں 1886ء وچ انٹرنیشنل فونیٹک ایسوسی ایشن نے بݨایا سی۔ ایہنو‏ں عام طور تے علم زبانیات وچ استاداں تے طلباء استعمال کردے نيں اس توں علاوا ایہنو‏ں وکیپیڈیا تے ٹرانسلیٹر دنیا د‏‏یاں زباناں دا صحیح تلفظ ظاہر کرن لئی استعمال کردے نيں۔ مثال دے طور تے غ د‏‏ی آواز لئی آئی پی اے وچ ɣ د‏‏ی علامت استعمال ہُندی اے۔ آئی پی اے وچ اس ویلے 107 حروف تے 52 اعلامات استعمال ہُندیاں نيں۔ علامات نو‏‏ں حروف دے ناݪ جوڑ کے ہور آوازاں حاصل کيت‏یاں جاندیاں نيں۔

تریخ

سودھو

1886ء وچ فرانسیسی تے برطانوی استاداں د‏‏ی جماعت نے انٹرنیشنل فونیٹک ایسوسی ایشن بݨائی سی، پہلے اوہناں نے زباناں د‏‏یاں آوازاں لئی رومن لپی استعمال کيتی لیکن فیر اوہناں نے ساریاں زباناں د‏‏یاں ساریاں آوازاں نو‏‏ں اک ہی لپی وچ لکھݨ لئی آئی پی اے دا نظام بݨایا۔ آئی پی اے وچ اک آواز لئی اک ہی علامت مستعمل اے چاہے اوہ کسے وی زبان وچ ہووے۔


پنجابی تے آئی پی اے

سودھو
پنجابی آئی پی اے مثال
ا a اج
ب b بات
بھ بھیڈ
پ p پاݨی
پھ پھل
ت تیر
تھ t̪ʱ تھاݪی
ٹ ʈ ٹماٹر
ٹھ ʈʱ ٹھاکر
ج جام
جھ dʒʱ جھاڑو
چ چند
چھ tʃʱ چھیتی
ح a~h حق
خ x خاک
د داݪ
دھ d̪ʱ دھماکا
ڈ ɖ ڈر
ڈھ ɖʱ ڈھول
ذ z ذخیرا
ر r رچھ
ڑ ɽ ربڑ
ڑھ ɽʱ ساڑھی
ز z زمین
ژ ʒ ٹیلی ویژن
س s سپ
ش ʃ شیر
ص s صابݨ
ض z راضی
ط طویلہ
ظ z ظروف
ع a~ʔ عام
غ ɣ غم
ف f فوارا
ق q قابو
ک k کم
کھ کھیر
گ ɡ گاجر
گھ ɡʱ گھوڑا
ل l لاٹ
م m موتی
ن n نام
ں ŋ رنگ
و ʋ واٹ
ہ h ہاتھی
ء ʔ اشیاء
ی j یکّا

حروف علت یا واکے یا مصوت (واولز)

سودھو
پنجابی آئی پی اے مثال
اَ (زبر) ə اَکھ
آ ɑː آپ، ٹاٹ
اِ (زیر)ِ ɪ اِن، کِن
ی نِیلا
ے نے (نے)
ɛ نیٹ (نیٹ)
اَے ɛː بَیل (بیل)
او بول
اَو ɔː اَور(aur)
اُ (پیش) ʊ اُتے
اُو دُور، جنُون

عربی بولی وچ لفظاں د‏‏ی ادائیگی وچ کچھ فرق اے اس لئی

  • ث لئی θ
  • ح لئی ħ~ʜ
  • ذ لئی ð
  • ع لئی ʕ~ʢ
  • ص لئی θˤ ~sˤ
  • ض لئی dˤ
  • ط لئی tˤ
  • ظ لئی ðˤ ~zˤ

مثالاں

سودھو
  • پاکستان pɑːkɪst̪ɑːn
  • tʃaɪ n ə چائنا

حوالے

سودھو


باہرلے جوڑ

سودھو