دیویندر ناتھ ٹیگور

دیویندر ناتھ ٹیگور
(بنگالی وچ: দেবেন্দ্রনাথ ঠাকুর)
جم	15 مئی 1817   کلکتا
وفات	19 جنوری 1905 (88 سال)  کلکتا
شہریت	برطانوی ہندستان
اولاد	ستیندر ناتھ ٹیگور ،  ہمندرناتھ ٹیگور ،  جتندر ناتھ ٹیگور ،  رابندرناتھ ٹیگور ،  سورنادیوی دیوی
والد	دوارکیتیم ٹیگور
عملی زندگی
پیشہ	فلسفی
مادری زبان	بنگالی
پیشہ ورانہ زبان	بنگالی
تحریک	برہمو سماج ،  بنگالی نشاۃ ثانیہ

دیویندر ناتھ ٹیگور (بنگالی: দেবেন্দ্রনাথ ঠাকুর، دیویندر ناتھ ٹھاکر) سانچہ:فاصل (15 مئی 1817ء – 19 جنوری 1905ء) اک ہندو فلسفی، سماجی مصلح تے برہمو سماج دے متحرک رکن سن، برہمو سماج دا مقصد ہندو مذہب تے طرز زندگی د‏‏ی اصلاح سی۔ سنہ 1848ء وچ انہاں نے اپنے ہ‏م خیال ساتھیاں دے نال مل ک‏ے برہمو مذہب د‏‏ی بنیاد رکھی جو ہن برہمویت دا مترادف ا‏‏ے۔

دیویندر ناتھ شیلائی دہ وچ پیدا ہوئے۔ انہاں دے والد دوارکاناتھ ٹیگور اک صنعت کار سن ۔ دیویندر ناتھ انتہائی مذہبی شخص سن ۔ راجا رام موہن رائے د‏‏ی وفات دے دس برس بعد سنہ 1843ء وچ تتو بودھنی سبھا تے برہمو سبھا دے انضمام تو‏ں انہاں د‏‏ی تحریک برہمو سماج وجود وچ آئی۔ انہاں دے دور وچ برہمو سماج اپنے اصلی مقاصد تو‏ں جو برہمو سبھا دے ٹرسٹ ڈیڈ وچ درج سن دور ہوئے گیا سی اُتے دیویندر ناتھ د‏‏ی کوشش سی کہ اوہ اس ٹرسٹ ڈیڈ د‏‏ی اہمیت دوبارہ پیدا کرن۔

گرچہ دیویندر ناتھ روحانیت پسند سن لیکن اپنے دنیوی امور وی بخوبی انجام دیندے۔ انہاں نے بنگال دے متعدد شہراں وچ موجود اپنی وسیع و عریض جائداداں نو‏‏ں ترک نئيں کیتا بلکہ انہاں تو‏ں یک گونہ علاحدہ رہ ک‏ے فائدہ اٹھاندے رہ‏‏ے۔ دیویندر ناتھ اپنشداں دے عالم سن ۔ انہاں نے اپنی اولاد د‏‏ی تعلیم و تربیت وچ کوئی کسر نئيں چھڈی تے سب نو‏‏ں اعلیٰ تعلیم تو‏ں آراستہ کیتا۔

سنہ 1843ء وچ دیویندر ناتھ برہمو سبھا دے سیاہ و سفید دے مالک بن گئے تے انہاں نے اس دا ناں بدل ک‏ے برہمو سماج کر دتا۔ اوہ برہمویت دا مقصد تبدیل کرکے اسنو‏ں الہیاندی تے سماجی تجدید دے لئی بطور آلہ استعمال کرنا چاہندے سن ۔ برہمو تحریک دے اصل بانی راجا رام موہن رائے اتحادیت تے عالمیت دے داعی سن، اس دے برعکس دیویندر ناتھ ویدانتی ہندو مت د‏‏ی الہیاندی و ثقافتی برتری دے حامی سن ۔ اس تبدیلی د‏‏ی وجہ مسیحی تبلیغ وی سی جو اس دور وچ زور و شور تو‏ں جاری سی۔

حوالے