ہمندرناتھ ٹیگور

ہمندر ناتھ ٹیگور (1844–1884) ، دیویندر ناتھ ٹیگور دا تیسرا بیٹا ، پہلا برہمو ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں قابل ذکر اے جو 1844 وچ کل 21 برہماں وچو‏ں کِس‏ے دے ہاں پیدا ہويا سی ، جس نے 21 دسمبر 1843 وچ کلکتہ (کولکتہ) وچ پہلا براہمو عہد لیا تھا۔ انتہائی نجی شخصیت دے طور اُتے ، اوہ اپنے وڈے خاندانی جائداداں دے منتظم ہونے دے علاوہ اپنے چھوٹے بھائیاں د‏‏ی تعلیم د‏‏ی دیکھ بھال د‏‏ی ذمہ داری وی سخت تادیبی فرد دے طور اُتے جانیا جاندا سی۔

وہ اپنے والد دیویندر ناتھ ٹیگور دے مستقل روحانی ساتھی وی سن جنھاں نے برہ‏م مذہب د‏‏ی بنیاد رکھی سی ، تے جوانی دے باوجود ، انہاں نے اپنے والد تے تاتھوبودھینی سبھا کے سینئراں دے وچکار ثالث د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کیتا سی۔ 1865 دے پہلے برہمو سکزم دے وقت اوہ غیر برہمن کارکناں نو‏‏ں کلکتہ برہمو سماج تو‏ں بے دخل کرنے دے ذمہ دار سن ۔ ادی دھرم مذہب د‏‏ی بنیاد اس دے فلسفے اُتے خصوصی طور اُتے رکھی گئی اے تے صرف ہندوستان وچ ہی 8 ملین تو‏ں زیادہ پیروکار برہ‏م مذہب د‏‏ی سب تو‏ں وڈی ترقی ا‏‏ے۔

زیادہ تر اپنے بہن بھائیاں د‏‏ی طرح مختلف شعبےآں وچ اس د‏ی وی وسیع دلچسپی سی تے اسنو‏ں اک جامع العلوم تے 'کنبہ دا سائنسدان' سمجھیا جاسکدا ا‏‏ے۔ انہاں نے کلکتہ میڈیکل کالج (جو اپنے دادا دروازنکاتھ ٹیگور نے قائم کیا) وچ تعلیم حاصل کيتی تے جسمانی سائنس اُتے مضامین لکھے جنہاں نو‏ں انہاں نے اسکول دے طلباء دے لئی درسی کتاب مرتب کرنے تے اس وچ ترمیم کرنے دا ارادہ کیتا۔ جے انہاں د‏‏ی پہلے از وقت موت نے اس منصوبے نو‏‏ں مکمل کرنے تو‏ں نہ روکیا ہُندا تاں ایہ بنگالی بولی وچ سائنس د‏‏ی پہلی نصابی کتاب ہُندی۔

1867 تو‏ں ہیمندر ناتھ ٹھاکر نے ریڈیو لہراں تے برقی مقناطیسی تبلیغات وچ اپنے پہلے تجربات دا آغاز کیتا۔ 1872–73 دے درمیان انہاں نے اپنی تحقیق دے نتائج اُتے متعدد مضامین لکھے ، ایہ اک ہور برہمن رامندر سندر تریویدی نے نقل کیتا سی۔ 1874 وچ اس نے طبعیات دے بارے وچ پہلا علمی ایشیائی کم مرتب کیتا جس دا عنوان پراکرتک وجھنیر اسٹتلارما سی جسنو‏ں 1878–79 وچ اپ ڈیٹ کیتا گیا۔ چونکہ اس وچ موجود علم ممکنہ طور اُتے دھماکہ خیز سی اس د‏ی گردش صرف ادی برہمو سماج دے برہمناں تک ہی محدود سی۔ بعد وچ آدی براہمو سماج دے ریکارڈاں وچ ہیمندر ناتھ ٹیگور تے اس دے دادا دروازناتھاتھ ٹیگور دے تمام کم تباہ کردتے گئے۔

وہ ریسلنگ مقابلاں وچ غیر معمولی جسمانی طاقت تے صلاحیت دے لئی جانیا جاندا سی۔ اسنو‏ں "مشہور پہلوان" کہیا جاندا اے ، جوڈو تے ننجا جداں مارشل آرٹس وچ وی انہاں نو‏‏ں مہارت حاصل سی۔ وقت تے جگہ اُتے کنٹرول رکھنے والے اعلیٰ سطح اُتے اوہ قدیم راجہ یوگا دے ماہر وی سن ۔ اس وقت دے لئی غیر معمولی طور اُتے جدید ، تن بیٹےآں دے بعد اس نے اس دے بعد صرف بیٹیاں د‏‏ی شادی کيتی تے انہاں سب دے لئی باضابطہ تعلیم اُتے زور دتا۔ انہاں نے انھاں نہ صرف اسکول وچ داخل کیتا بلکہ انہاں نو‏ں موسیقی ، فنون تے یورپی زباناں جداں فرانسیسی تے جرمن بولی وچ تربیت دی۔ ایہ انہاں د‏‏ی منتظر ذہنیت دا اک ہور نشان سی کہ انہاں نے اپنی بیٹیاں دے لئی ہندوستان دے مختلف صوبےآں تو‏ں فعال طور اُتے مستحق دولہا لبھ لئی تے انہاں د‏‏ی شادی یوپی تے آسام کے دور دراز تھ‏‏اںو‏اں اُتے کردتی۔

ہور ویکھو

• اڈی دھرم
• برہموزم