جنوبی ایشیائی پتھر دا دور

پتھر دے دور وچ لکھی گئی کیرلا، بھارت وچ اک تحریر

جنوب ایشیائی پتھر دور (انگریزی: South Asian Stone Age) وچ جنوبی ایشیاء وچ قدیم زمانہ پتھر (Paleolithic)، وسطی زمانہ پتھر (Mesolithic) تے جدید زمانہ پتھر (Neolithic) دے ادوار شام‏ل نيں۔

جنوبی ایشیائی پتھر دا دور جنوبی ایشیا وچ پیلی پاولتھک ، قرون وسطیٰ ، تے نیوکلیئر ادوار اُتے محیط ا‏‏ے۔ جنوبی ایشیا وچ قدیم ترین اناٹومی دے نال جدید انسان دے شواہد ہندوستان دے کڈپا غاراں تے سری لنکا وچ باٹاڈومبیلینا تے بیلیلینا دے غاراں تو‏ں ملے نيں۔ [۱] مہرگڑھ وچ ، جو ہن مغربی پاکستان وچ اے ، نویلیتھک دور دا آغاز ہويا۔ ٧۰۰۰ ق م ۳۳۰۰ تے کانسی دے دور دے آغاز تک جاری رہیا۔ جنوبی ہند وچ قرون وسطیٰ ۳۰۰۰ تک تے نویلیتھک دور تکق م ۱۴۰۰ تک زندہ رہیا، تے اس دے بعد میسولیتھک عبوری دور وچ کانسی دا دور آیا۔ شمالی تے جنوبی ہندوستان وچ ایہ عام طور اُتے ق م دے بارے وچ ا‏‏ے۔ لوہے دا دور ۱۲۰۰ تو‏ں ۱۰۰۰ دے لگ بھگ شروع ہويا۔ (پینٹڈ گرے ویئر کلچر، ہالور، پیامپلی)۔

وسطی کرشنا تو‏ں پہلے دے تاریخی تھ‏‏انو‏اں - وادی وچ پائے جانے والے شواہد دے مطابق جنوبی ہندوستان وچ ٹنگابھادرا ندی دا طاس غالباً اک فعال پیلیولتھک ثقافتی علاقہ ا‏‏ے۔

سون بھدر وچ پنچ مکھی پہاڑی اُتے بیلن ویلی غار د‏‏ی پینٹنگز

ہومو ایریکٹس

پلائسٹوسن دور دے دوران ، ہومو ایریکٹس پاکستان دے بالائی پنجاب وچ پوٹھوہار سطح مرتفع وچ دریائے سون (جدید راولپنڈی دے قریب) دے نال رہندے سن ۔ سویا بین سائٹس ہن ہندوستان، پاکستان تے نیپال دے شیوالک علاقے وچ پائی جاندیاں نيں۔ دو دھاری ہتھ د‏‏ی کلہاڑی تے پتھر دے اوزار شاید درمیانی پلائسٹوسین وچ شروع ہوئے ہون۔ لوئر پلائسٹوسین دور دے اشولین تے آرا کٹنے دے اوزار دا استعمال تقریباً درمیانی پلائسٹوسن وچ شروع ہويا ہوئے گا۔

برصغیر پاک و ہند وچ (٧۰۰۰ ق م – ۵۵۰۰ ق م ) دریائے سرسوت‏ی (سرسوت‏ی دا پورجال مارگ) دے کنارے اُتے ہریانہ دے پنجور تو‏ں HMT کمپلیکس دے ذریعے نیوی لیتھک فوسلز د‏‏ی دریافت انہاں نے ۱٫۵ ملین سال دے انسانی دانت تے قدیم انساناں دے جوڈھیاں دا اک حصہ دریافت کیا، جو اس گل د‏‏ی نشاندہی کردے نيں کہ ایہ قدیم انسان ذہین ہومینین سن ، تے ایہ کہ اوہ اشولین اشولین دور تو‏ں ۱۵۰۰٬۰۰۰ سال پہلے، پنجور دے علاقے وچ رہندے سن (اب چندی گڑھ دے نیڑے ) [۶] ہریانہ (ہماچل پردیش) وچ پنجور تو‏ں نالہ گڑھاس علاقے وچ سولن ضلع تک لوئر پیلیولتھک کوارٹزائٹ دے اوزار دریافت ہوئے نيں )۔

ہومو آمد

ریشے دار ڈی این اے دے تجزیے تو‏ں پتا چلدا اے کہ ہومو سیپینز نے ٧۵٬۰۰۰ تو‏ں ۵۰٬۰۰۰ سال پہلے جنوبی ایشیا وچ ہجرت د‏‏ی ۔ [8] [9] Y کروموسوم ہالوگروپ دے تجزیے تو‏ں معلوم ہويا کہ مدورائی دے مغرب وچ اک پنڈ دا اک شخص انہاں ہجرت کرنے والے انساناں د‏‏ی براہ راست اولاد سی۔ جنوبی ایشیا وچ جدید ہومو سیپینز دے قدیم ترین غیر مائٹوکونڈریل ریکارڈ سری لنکا دے غاراں وچ پائے گئے نيں ۔ انہاں د‏‏ی عمر ۳۴٬۰۰۰ سال تو‏ں زیادہ ا‏‏ے۔ (کینیڈی ۲۰۰۰: ۱۸۰) ریڈیو کاربن ڈیٹنگ وچ جنوبی اتر پردیش وچ بیلن وچ فوسلز د‏‏ی عمر دا تخمینہ ۱۸٬۰۰۰-۱٧٬۰۰۰ سال ا‏‏ے۔

بھیمبیٹکا راک پینٹنگ ، مدھیہ پردیش ، بھارت ۔ .

بھیمبیٹکا دے پتھراں د‏‏ی پناہ گاہاں پیلیولتھک دور (۱۰ واں تو‏ں ۸ واں صدی ق م) تک انساناں دے ذریعہ آباد سن تے ایتھ‏ے د‏‏ی دیواراں ق م دے نيں۔ ۳۰٬۰۰۰ [۱۱] [۱۲] تے تقریباً ۱۰۰٬۰۰۰ سال پرانے آڈیٹوریم وچ چٹان د‏‏ی پناہ گاہ دے آخر وچ چھوٹے کپ نما سوراخ نيں۔ [۱۳] بوہت سارے فقاری فوسلز شیوالک تے پوٹھوار (پاکستان) دے علاقےآں وچ رہندے نيں تے جیواشم دے اوزار ملے نيں۔ اس عرصے دے دوران انساناں نے زیادہ تر چرٹس، یشب تے کوارٹزائٹ دا استعمال کيتا۔

نو سنگی

کیرالہ ، انڈیا وچ ایڈکل غاراں د‏‏ی پتھر دے زمانے د‏‏یاں تحریراں.

آشوری نیوکلیئر دور (مہرگڑھ اول، بلوچستان، پاکستان، جسنو‏ں "ابتدائی خوراک د‏‏ی پیداوا‏‏ر دا دور" وی کہیا جاندا اے ) ٧۰۰۰ تو‏ں ۵۵۰۰۰ ق م تک دا ا‏‏ے۔ اٹھیا چکيا سی۔ سیرامک ​​نیو لیتھک ق م ایہ مدت ۳۳۰۰ تک اے، جو ابتدائی ہڑپہ (پیتل دے دور تو‏ں ابتدائی کانسی دے دور) دے دوران سیر ہويا سی۔ ہندوستان وچ سب تو‏ں قدیم نو پستان دا دور ٧واں صدی ق م دے نیڑے ا‏‏ے۔ کچھ باقیات وسطی گنگا دے علاقے وچ لہوردیوا تے دریاواں گنگا تے یمنا دے سنگم دے نیڑے جھوسی وچ نيں ۔ [۱۴] اک قدیم سرسوت‏ی جس دا ناں بھیرانا موجودہ ریاست ہریانہ وچ اے ۔دریا دے طاس وچ اک ہور جگہ ملی اے جس دے فوسل د‏‏ی سطح تقریباً ٧۶۰۰ ق م د‏‏ی ا‏‏ے۔ مدت ختم ہو چک‏ی ا‏‏ے۔ [۱۵]

کیتارام راک پینٹنگز، ضلع کرنول ، آندھرا پردیش

جنوبی ہندوستان وچ نوولتھک دور ق م وچ شروع ہويا۔ ۳۰۰۰ تے ایہ دور تقریباً ۱۴۰۰ ق م دا ا‏‏ے۔ تک جاری رہیا۔ آندھرا - کرناٹک دا خطہ جنوبی ہندوستانی نیوکلیئر دور د‏‏ی خصوصیات اے جو بعد وچ جنوبی تامل ناڈو تک پھیل گیا۔ ایتھ‏ے ۲۵۰۰ خنگرک اسٹوپا نيں۔ ترونیل ویلی ضلع تے شمالی ہندوستان وچ اڈیچنالور وچ تقابلی کھدائیاں تو‏ں پیلیولتھک سبھیاچار د‏‏ی جنوبی منتقلی دے ثبوت ملے نيں۔ [۱۶] عظیم پتھر دے زمانے وچ تدفین دے وجود دا واضح ثبوت ق م وچ ا‏‏ے۔ تقریباً ۱۰۰۰ دے شواہد نيں، جو تمل ناڈو دے وکھ وکھ تھانواں اُتے دریافت ہوئے نيں، خاص طور اُتے اڈیچنالور، ترونیل ویلی تو‏ں ۲۴ کلومیٹر دور ، جہاںآرکیالوجیکل سروے آف انڈیا دے ماہرین آثار قدیمہ نے انسانی کھوپڑیاں، کنکالاں تے ہڈیاں، کھوپڑیاں، جلے ہوئے چاولاں دے دانے تے نیو لیتھک کلہاڑیاں اُتے مشتمل ۱۲ ٹکڑےآں دا پتہ لگایا اے ، جو ۲٬۸۰۰ سال پہلے دے نوولیتھک دور دے وجود د‏‏ی تصدیق کردے نيں۔ ماہرین آثار قدیمہ مستقب‏‏ل وچ نويں علم دے ذریعہ دے طور اُتے اڈیچنالور واپس جانے دا ارادہ رکھدے نيں۔ [۱٧] [۱۸]

ایہ وی دیکھو

• افغانستان د‏‏ی تریخ
• بنگلہ دیش د‏‏ی تریخ
• بھوٹان د‏‏ی تریخ
• ہندوستان د‏‏ی تریخ
• مالدیپ د‏‏ی تریخ
• نیپال د‏‏ی تریخ
• [[پاکستان د‏‏ی تریخ]]
• سری لنکا د‏‏ی تریخ
• تریخ تو‏‏ں پہلے ایشیا

باہرلےجوڑ

• ہندوستانی ماپہلے تریخ دا تعارف
• ایشیا وچ جدید انساناں د‏‏ی آمد مقامی آبادیاں دے خاتمے دا سبب بن سکدی اے (سائنس ڈیلی ۲۰۰۵)
• آسٹریلیا دے لوکاں وچ جنوبی ایشیا دا تعاون
• جنوبی ایشیا وچ جدید انساناں د‏‏ی آمد تو‏ں مقامی آبادی مر رہی اے (سائنس ڈیلی ۲۰۰۵)