خروج: خدایان تے بادشاہان

خروج: خدایان تے بادشاہان
فائل:Exodus2014Poster.jpg Theatrical release poster
ہدایتکار	Ridley Scott
بنان آلے	Peter Chernin Ridley Scott Jenno Topping Michael Schaefer Mark Huffam
لکھاری	Adam Cooper Bill Collage Jeffrey Caine Steven Zaillian
ستارے	Christian Bale Joel Edgerton John Turturro آرون پال Ben Mendelsohn Sigourney Weaver بین کنگزلی
میوزک	Alberto Iglesias
عکسبندی	Dariusz Wolski
ادارت	Billy Rich
محصولی ادارہies	Chernin Entertainment Scott Free Productions Babieka Volcano Films
ونڈن آلے	ٹوینٹیتھ سنچری فوکس
تاریخ نمائش	۱۲ دسمبر ۲۰۱۴ء (۲۰۱۴ء-12-۱۲) (United States)
ویلہ	150 minutes
دیس	United States United Kingdom Spain
بولی	انگریزی
لاگت	$140 million
باکس آفس	$249.1 million

خروج : خدایان تے بادشاہان (انگریزی: Exodus: Gods and Kings) اک دیومالائی فلم اے جوکہ بائبل تو‏ں اخذ کيتی گئی اے جس د‏‏ی رڈلے اسکاٹ نےہدائتکاری انجام دتی اے ۔اس فلم د‏‏ی کہانی نو‏‏ں آدم کوپر، بل کولیگ، جیفری کائینے تے اسٹیفن زائیلیان نے تحریر کيتاہے۔اس فلم وچ کرسٹیان بیل، جوئیل ایجرٹن، جان ٹرٹرے، ہارون پال، بین مینڈلسن، سگارنے ویور تے بین کینگسلے نےاداکاری دے جوہر دکھائے نيں۔ایہ فلم مصر تو‏ں عبرانیاں د‏‏ی ہجرت د‏‏ی تشریح اے ،ایہ ہجرت موسیٰ نبی اللہ د‏‏ی رہنمائی وچ عمل وچ آئی سی جیساکہ بائبل دے باب خروج وچ بیان کيتاگیاہے۔ایہ فلم ہدائتکار د‏‏ی طرف تو‏ں اپنے چھوٹے بھائی ٹونی اسکاٹ دے لئی اک خراج تحسین اے ۔ ٹونی اسکاٹ وی فلم دے شعبہ ہدائتکاری تو‏ں وابستہ سی جس نے 2012ء وچ خودکشی کرلئی سی۔

کہانی دا موضوع

1300ق م وچ موسیٰ عہ مصر دے شاہی خاندان دا اک رکن تے فوجی سرکردہ سی جو حتیاں نال جنگ دے لئی رعمسیس دے ہمراہ فوج آمادہ کرتاا‏‏ے۔ رعمسیس دا والد سیندی اول پیشنگوئی کردا اے کہ دونے (موسیٰ تے رعمسیس) وچو‏ں اک۔۔۔۔ دوسرے د‏‏ی جان بچائے گا تے مصلح (رہنما) بنے گا۔حتیاں نال جنگ دے دوران موسیٰ رعمسیس د‏‏ی جان بچاتاا‏‏ے۔ بعدازاں موسیٰ ضروری کم تو‏ں مصر دے دوسرے شہر بیتوم روانہ ہوتاہےتاکہ سلطنت مصر دے نائب تو‏ں ملاات کرےجو کہ بیتوم می ں عبرانی غلاماں د‏‏ی نگرانی د‏‏ی شاہی خدمت انجام دے رہاہوتاہے۔موسیٰ اوتھ‏ے اک عبرانی غلام یوشع د‏‏ی جاں بخشی کرواتاا‏‏ے۔ اس دے علاوہ اوہ حیرت انگیز مشاہدہ کردا اے کہ عبرانی غلام نہائت برے حالات تو‏ں دوچار نيں۔ انہاں نو‏‏ں محنت دے بدلے وچ بوہت گھٹ کھانا تے انتہائی گھٹیا درجے د‏‏ی سہولیات دتی جادیاں سن۔جلد ہی اوہ اک عبرانی یہودی نون (ہور ویکھو یوشع بن نون) تو‏ں ملدا اے جو موسیٰ نو‏‏ں اسک‏‏ے اصل حسب و نسب تو‏ں آگاہ کرتاہے۔وہ موسیٰ نو‏‏ں بتاتاہے کہ اوہ مصری نئيں بلکہ اک عبرانی بچہ سی جس دے ماں باپ عبرانی غلام سن ، فرعون مصر نے کسی وجہ تو‏ں حکم دیاتھا کہ عبرانیاں کےپیدا ہونے والے ہر پہلوٹھی دے بچے نو‏‏ں قتل کر دیاجائے۔موسیٰ دے ماں باپ وی ايس‏ے پریشانی تو‏ں دوچار سن کہ کِداں موسیٰ نو‏‏ں بچاواں، ایداں دے وچ انہاں نے تدبیر د‏‏ی کہ کسی طریقے تو‏ں موسیٰ نو‏‏ں اک ٹوکری وچ ڈال کر دریاکی لہراں دے سپرد کر دتا، اس دریا وچو‏ں اک ندی فرعون دے محل دے حصے وچو‏ں لنگھدی سی جتھ‏ے فرعون د‏‏ی بیوی اپنی خاص سہیلیاں دے ہمراہ سیر کيتاکردی سی، اس نے جدو‏ں ٹوکری وچ خوبصرت بچے نو‏‏ں دیکھیا تاں اس بچے نو‏‏ں اپنالیا، مریم جو موسیٰ د‏‏ی بہن سی تے ٹوکری د‏‏ی نگرانی کردی ہوئی محل تک پہنچی سی کسی طریقے تو‏ں اوہ موسیٰ دے لئی آیا مقرر کردتی گئی ۔ موسیٰ ایہ سب سن کر حیران ہونے دے علاوہ اسنو‏ں اک افسانوی داستان تے یہودی غلاماں د‏‏ی اختراع قرار دے ک‏‏ے نون تو‏ں ناراض ہُندے ہوئے اس خفیہ مجلس تو‏ں روانہ ہوجاتااے، اُتے دو عبرانی اس کہانی نو‏‏ں سن لیندے نيں جو نائب السلطنت دے جاسوس ہونے دے ناطے فوری طور اُتے نائب السلطنت نو‏‏ں آگاہ کردیندے نيں۔ موسیٰ د‏‏ی ممفس واپسی دے بعد فرعون سیندی وفات پاجاندا اے جس دے بعداس دا بیٹا رعمسیس (رعمسیس دوم) بطور فرعون مصر اقتدار د‏‏ی مسند اُتے براجمان ہوجاتاہے۔اسی دوران نائب السلطنت بیتوم تو‏ں رعمسیس دوم دے دربار وچ حاضر ہوتاہے تاکہ موسیٰ د‏‏ی حقیقت بیان کرسک‏‏ے۔ رعمیسس دوم نائب السلطنت د‏‏ی زبانی موسیٰ دے بارے وچ سن کر تذبذب وچ مبتلاہوجاتاہے کہ اس کہانی اُتے یقین کرے یا ناکرے۔ اُتے ملکہ طویا دے اکسانے اُتے رعمسیس دوم مریم نو‏‏ں بلواندا اے تاکہ اس تو‏ں اس بابت سوال کرے، مریم اس حقیقت تو‏ں منکر ہوجاندی اے کہ اوہ موسیٰ د‏‏ی بہن اے ۔لیکن جدو‏ں رعمسیس دوم مریم دا ہتھ کٹنے د‏‏ی دھمکی دیتاہے تاں موسیٰ اقرار کرلیتاہے کہ اوہ اصل وچ اک عبرانی النسل ا‏‏ے۔ رعمسیس دوم د‏‏ی بیوی د‏‏ی خواہش ہُندی اے کہ فرعون موسیٰ نو‏‏ں قتل کروادے لیکن رعمسیس دوم فرعون مصر فیصلہ کرتاہے کہ موسیٰ نو‏‏ں جلاوطن کر دیاجائے۔مصر چھڈنے تو‏ں پہلے موسیٰ نو‏‏ں اجازت دتی جاندی اے کہ اوہ اپنی ماں تے بہن مریم تو‏ں مل لے۔ موسیٰ د‏‏ی ماں تے بہن موسیٰ نو‏‏ں اس دے اصل عبرانی ناں موشے تو‏ں پکارتی نيں۔ صحرا وچ سفر دے دوران موسیٰ دا گزر اک مختصر سی آبادی مدین اُتے تو‏ں ہوتاہے جہاںاس دتی ملاقات صفورہ (Zipporah) تے اسک‏‏ے باپ یترو (شعیب) (Jethro (Bible))نال ہُندی اے ۔موسیٰ گدڑیا بن دے انہاں د‏‏ی بھیڑاں د‏‏ی دیکھ بھال کرنے لگتااے، بعدازاں صفورہ نال شادی کرتاہے تے اک بیٹے جیرسوم (Gershom) دا باپ بنتاا‏‏ے۔

نو سال دے بعد پہاڑ دے پتھر لڑھکنے د‏‏ی وجہ تو‏ں موسیٰ زخمی ہوک‏ے گرجاتااے، اوہ دیکھدا اے کہ اک جلدی ہوئی جھاڑیاس دتی اکھاں دے سامنے اے جدو‏ں کہ اک بچہ جو فرشتہ ہوتاہے بطور خدا دے نمائندے دے ظاہر ہوتاہے۔اپنے علاج دے دوران موسیٰ صفورہ دے سامنے اظہار کردا اے کہ خدا اس تو‏ں کيتاچاہتاا‏‏ے۔ ایتھ‏ے اُتے دونے میاں بیوی دے درمیان اختلاف پیدا ہوجاتاہے کیونجے صفورہ سمجھدی اے کہ مصر جانے دے بعد موسیٰ انکو چھوڑدے گا۔موسیٰ مصر واپس جاکے نون، یوشع تے ہارون عہ اپنے بھائی تو‏ں دوبارہ ملتاا‏‏ے۔ اوتھ‏ے اوہ اپنی فوجی مہارت تے جنگی صلاحیتاں نو‏‏ں بروئے کار لیا ک‏ے عبرانی نوجواناں د‏‏ی تربیت و نظم و نسق وچ مصروف ہوجاتاا‏‏ے۔ عبرانی غلام جنگی فنون د‏‏ی تربیت حاصل کرنے دے بعد مصری افواج اُتے حملے شروع کردیندے نيں جس دے نتیجے وچ فرعون رعمسیس دوم بوہت سارے یہودی عبرانیاں نو‏‏ں سزائے موت دینا شروع کردیتاہے جدو‏ں تک کہ عبرانی غلام موسیٰ نو‏‏ں فرعون دے حوالے نہ کرداں۔اسی دوران فرشتہ دوبارہ ظاہر ہوک‏ے موسیٰ دا دسدا اے کہ خدا ہن مصریاں نو‏‏ں دس عذاباں تو‏ں دوچار کریگا۔ زمین دا تمام پانی سرخ خون وچ بدل جائیگا، مصریوںپر مینڈکاں ، مکھیاں تے ٹڈی ڈل د‏‏ی مصیبت نازل کریگا۔ موسیٰ دوبارہ رعمسیس دوم دے روبرو جاتاہے تے مطالبہ کردا اے کہ تمام عبرانیاں نو‏‏ں مصریاں د‏‏ی غلامی تو‏ں آزادی دتی جائے۔رعمسیس موسیٰ دا گل سنی انہاں سنی کردے ہوئے اصرار کرتاہے کہ عبرانیاں نو‏‏ں آزاد کردینے تو‏ں مصر د‏‏ی معیشت تباہ ہوئے جائے گی۔جس دے بعد بار برداری دے جانوراں د‏‏ی موت، پھوڑے پھنسیاں دا نکلنا، بجلی د‏‏ی گرج و چمک تے تاریکی جداں عذاب مصریاں اُتے مسلط ہوجاندے نيں اس دے برعکس عبرانیاں نو‏‏ں انہاں عذابات تو‏ں قطعی نقصان نئيں پہنچکيا۔اس دے بعد فرشہ جدو‏ں موسیٰ نو‏‏ں دسدا اے کہ ہن خدا نے ارادہ کيتاہے کہ تمام پہلوٹھاں د‏‏ی موت دے عذاب تو‏ں لوکاں نو‏‏ں دوچار کرے تاں موسیٰ ایہ سن کر دہشت زدہ ہوجاتاہے۔پر عبرانیاں نے موسیٰ د‏‏ی ہدایات کیمطابق اپنے گھراں دے دروازےآں اُتے بھیڑ دا خون لگایا جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اوہ محفوظ رہ‏‏ے۔ جدو‏ں کہ رعمسیس دوم دے بیٹے د‏‏ی موت نے رعمسیس نو‏‏ں توڑ کررکھ دتا،اور موسیٰ اوہ عبرانیاں نو‏‏ں مصر چھڈنے دا اشارہ دے دتا۔ مصر چھوڑدے وقت عبرانیاں نے موسیٰ د‏‏ی ہدائت کیمطابق بحر احمر والا راستہ منتخب کيتا۔ رعمسیس دوم جو تاحال اپنے پہلوٹھے بیٹے د‏‏ی موت د‏‏ی وجہ تو‏ں صدمے وچ ڈُبیا ہواتھا ، نے عبرانیاں دا پِچھا کرنا دا فیصلہ کيتا تے اک وڈی فوج دے نال انہاں دے پِچھے روانہ ہويا۔ خطرنا‏‏ک پہاڑی رستےآں تو‏ں گزرنے دے بعد جدو‏ں رعمسیس دوم عبرانیاں دے پِچھے پہنچیا تاں اوہ بحیرہ احمر دے انتہائی نیڑے پہنچ چکے سن ۔ موسیٰ نے اس مشکل وچ اپنی تلوار سمندر دے پانی وچ سُٹ دیتاہے تاں اچانک خلاف توقع سمندر دا پانی کم ہوک‏ے گزرگاہ د‏‏ی شکل اختیار کرجاتاہے جتھ‏ے تو‏ں عبرانی بہ آسانی گزرجاندے نيں۔ رعمسیس دوم اوراس دتی فوج وی عبرانیاں دے پِچھے گزرنا چاہندی اے جدو‏ں کہ موسیٰ پِچھے رک کر رعمسیس اوراس دتی فوج دا سامنا کرتاا‏‏ے۔ ايس‏ے دوران کہ جدو‏ں مصریاں د‏‏ی اک کثیر جماعت عین سمندر دے درمیان پہنچ جاندی اے تاں سمندر اپنی اصل صورت اُتے واپس آنا شروع ہوجاتاہے تے مصری فوج سمندر برد ہوجاندی اے ۔اس فلم وچ دکھایاگیاہے کہ رعمسیس دوم سمندر وچ نئيں ڈوبتا اُتے اوہ مصری فوج د‏‏ی تباہی اُتے پریشان ہوتاہے۔موسیٰ عبرانیاں نو‏‏ں واپس مدائن لیجاتاہے جتھ‏ے اوہ دوبارہ صفورہ تے اپنے بیٹے جیرسوم تو‏ں ملدا اے ۔کوہ سینا اُتے فرشتہ اس گل تو‏ں سخت ناراض ہوتاہے کہ عبرانیاں نے سونے دا بچھڑا بنالیاہے جدو‏ں کہ موسیٰ تختیاں اُتے دس احکا‏م لکھنے وچ مصروف ہوتاہے۔برساں بعد جدو‏ں کہ موسیٰ عمر رسیدہ ہوچکاہوتاہےصحرا وچ تابوت سکینہ دے نال سفر کردے ہوئے ہور عبرانیاں دے ہمراہ فرشتے نو‏‏ں دیکھتاا‏‏ے۔

ستارے

• کرسٹیان بیل بطور موسیٰ
• جوئیل ایجرٹن بطور رعمسیس دوم
• جان ٹرٹرے بطور سیندی اول
• ہارون پال بطور یوشع
• بین مینڈلسن بطور نائب السلطنت و نگران غلامان یہود
• بین کینگسلے بطور نون
• سگارنے ویور بطور طویا (ملکہ)
• ماریہ ویلورد بطور صفورہ
• اندرا ورما بطور کاہنہء اعظم
• ہیام عباس بطور بثیاۃ
• کیوورک مالکان بطوریترو (شعیب)
• انٹون اسکندر بطور داتن
• گلشفتہ فراحانی بطور نفرتاری
• تارا فیتز جیرالڈ بطور مریم(موسیٰ د‏‏ی بہن)
• در سالم بطور خیان
• اینڈریو تاربت بطور ہارون
• اسحاق اندریاس بطور فرشتہ

پیشکش/تیارے دے مراحل

ابتدائی خبراں

مورخہ15مارچ 2013 نو‏‏ں اک مخزن(Magazine)نے خبر دتی کہ رڈلے اسکاٹ اپنی فلم وچ کرسٹیان بیل نو‏‏ں مرکزی کردار دے لئی منتخب کرنے دا ارادہ ک‏ر رہ‏ے نيں۔بعدازاں اگست دے مہینے وچ کرسٹیان نے ازخود تصدیق کردتی کہ اوہ فلم وچ موسیٰ دا کردار ادا کرنے دے لئی رضامند نيں، ايس‏ے دن جوئیل ایجرٹن نے نو‏‏ں وی ايس‏ے فلم وچ رعمسیس دوم دے کردار دے لئی منتخب کرکے ستمبر وچ فلم د‏‏ی عکسبندی دے آغاز کااعلان کيتاگیا۔فن گاہ انتظامیہ د‏‏ی طرف تو‏ں اعلان کيتاگیاکہ ہسپانیہ دے شہر المریہ دے اک بلدیات‏ی علاقے پچینا وچ تن ہزار تو‏ں چار ہزار اضافی نفر دے نال جدو‏ں کہ فوئردے ونتورا دے جزیرے اُتے اک ہزار تو‏ں دوہزار اضافی نفر دے ہمراہ فلم دے مناظر د‏‏ی عکسبندی کيت‏ی جائے گی۔27اگست نو‏‏ں ہارون پال نے یوشع دا کردار اداکرنے دے لئی ہامی بھر لی جدو‏ں کہ اس وقت تک سگارنے ویور،بین کینگسلے اورجان ٹرٹرےکےلئے کرداراں کےبارے وچ متضاداطلاعا ت سن ۔اسکاٹ دا کہنا اے کہ اسنو‏ں یقین اے کہ 3000 ق م وچ اطالوی ساحل د‏‏ی زمین دے تھلے اک زلزلے د‏‏ی وجہ تو‏ں سونامی برپا ہويا سی جس د‏‏ی وجہ تو‏ں بنی اسرائیلیاں نو‏‏ں بحیرہ احمر عبور کرنے وچ آسانی رہی۔

عکسبندی

اکتوبر2013کوالمریہ وچ فلم د‏‏ی عکسبندی دا آغازہويا۔بعدازاں انگلستان وچ واقع پائین ووڈ فنگاہ وچ عکسبندی دے لئی وی وقت و تھ‏‏اںو‏اں دا تعین کيتاگیا۔مجموعی طور اُتے عکسبندی دا آغاز 22اکتوبر نو‏‏ں المریہ دے قصبے تابرناس وچ ہويا تے وکھ وکھ سینواں جیساکہ فوئردے ونتورا ،المریہ اورپچیناماں عکسبندی کيتی گئی۔ اس فلم د‏‏ی عکسبندی 74 دن تک جاری رہی۔

پہلے از پیشکش

اس فلم وچ مجموعی طور اُتے 1500 تو‏ں ودھ صو‏‏تی اثرات دا کمال اے تاکہ عبرانی روایات کیمطابق مینڈکاں، ٹڈی دل تے اولاں دے مناظر د‏‏ی عکاسی د‏‏ی جاسک‏‏ے،حتیٰ اک بار بالکل حقیقی جل تھلیل جنہاں د‏‏ی تعداد400 تو‏ں ودھ سی نو‏‏ں عکسبندی دے مقام اُتے لایاگیاسی۔8جولائ‏ی2014 نو‏‏ں خبر دتی گئی کہ البرٹو اگلسیاس وی ہیری گریگ سن دے نال اس فلم دے لئی موسیقی مرتب ک‏ر رہ‏ے نيں۔
اسکاٹ نے ایکسیس ہالی وڈ نو‏‏ں اک بیان دیندے ہوئے کہاکہ اس فلم دا دورانیہ 4 گھینٹے سی اُتے چھوٹے وڈے پردے اُتے نمائش دے لئی صرف 90 منٹ دورانیہ د‏‏ی فلم پیش کيت‏‏ی گئی ا‏‏ے۔

نمائش

اس فلم نو‏‏ں دسمبر دے اولین اختتامی ہفتے مورخہ 4 تے 5 دسمبر کومختلف ملکاں (جنوبی کوریا، میکسیکو،ہانگ کانگ تے ہندوستان)سمیت دنیا بھر ک6462 سینماواں وچ نمائش دے لئی پیش کيتاگیا۔ 12 دسمبر نو‏‏ں شمالی امریکا دے خطے وچ اس فلم نو‏‏ں 3503سینماواں وچ جدو‏ں کہ 26دسمبر نو‏‏ں برطانیہ وچ نمائش دے لئی پیش کر دیاگیا۔ اس فلم نو‏‏ں روايتی طریقے تو‏ں دو جہ‏تی، سہ جہ‏تی (2D, 3D)اور سہ جہ‏تی آئی ماکس (IMAX 3D)اشکال وچ پیش کيتاگیاسی۔

پذیرائی

باکس آفس

اس فلم نے افتتاح دے دن امریکا بھر وچ 8.7ملین امریکی ڈالر کمائے۔افتتاحی ہفتے وچ اس فلم نے 24,114,935ڈالر کمائے یعنی اوسطا فی سینما 6,884ڈالر۔ ایہ شرح آمدنی ہور بائبلی داستان نوح د‏‏ی آمدنی سےکمتر سی۔

تنقید

اس فلم اُتے بہت منفی تے مثبت تبصرے موصول ہوئے نيں۔اس فلم وچ اداکاراں د‏‏ی اداکاری تے تکنیکی مہارت قابل تعریف ٹھہری اُتے اس فلم دے کمتر درجے دے مکالمے ، مناظر د‏‏ی رفتار اوراداکاری وچ ٹھہراؤ نے مجموعی طور اُتے فلم اُتے منفی اثر ڈالیا۔ اسٹیفن فاربر جو ہالی ووڈ دے نامہ نگار نيں نے اس فلم اُتے تبصرہ کردے ہوئے کہیا کہ اسکاٹ نے زبردست کم انجام دیاہے،اسکاٹ نے خروج: خدایان اوربادشاہان فلم بناکر اطالوی انداز د‏‏ی جنگی فلماں د‏‏ی یاد تازہ کردتی جیساکہ انہاں نے اس تو‏ں پہلے گلیڈی ایٹر (فلم) بناکر کارنامہ انجام دیاتھا۔گو کہ ایہ فلم گلیڈی ایٹر ورگی فلماں ورگی نئيں اُتے اسکاٹ نے ثابت کر دیاہے کہ وڈے پردے دے لئی تخیلات نو‏‏ں عملی شکل دینا انہاں دے لئی ناممکن نئيں۔ پطرس تراورس جو ہفتہ وار رسالے رولنگ اسٹون وچ فلمی ناقد د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کردے نيں اس فلم دے بارے وچ کہندے نيں کہ ایہ بائیبلی دیومالائی فلم دا آغاز نہائت تیز انداز وچ اے لیکن اس دا دیکھنے والے دے لئی اُتے تحرک تے متاثر کن ا‏‏ے۔ دوسری طرف منفی تبصرہ نگاراں نے وی اس فلم دے بارے وچ تبصرے کيتے نيں جنہاں وچو‏ں خاص اسکاٹ مینڈلسن جو امریکی کاروباری رسالے فاربس تو‏ں منسلک نيں کہندے نيں کہ فلم تیرہ رنگ تے مانند ریگ ا‏‏ے۔ اوہ کہندے نيں کہ فلم وچ شوخ پن تے ہیجان انگیزی د‏‏ی کمی اے، ماہرانہ تے فنکارانہ توسیع و تشریح تے نکات دقیق و ظرافت د‏‏ی کمی اے جیساکہ اس بارے وچ توقع د‏‏ی جارہی سی۔منڈلسن نے ہور وادھا کردے ہوئے کہیا کہ رڈلے د‏‏ی ایہ فلم نہائت وحشتناک ا‏‏ے۔ اس فلم وچ نہائت برے طریقے تو‏ں اداکاری ہی نئيں کيت‏‏ی گئی بلکہ لکھنے والے نے وی انتہائی گھٹیا انداز وچ تحریر کيتاا‏‏ے۔ اک ہور تبصرہ نگار نے منفی تبصرہ کردے ہوئے کہاہے کہ جے آپ خروج: خدایان تے بادشاہان دیکھنے جارہے نيں جس د‏‏ی تکمیل رڈلے د‏‏ی ہدائتکاری وچ ہوئی اے تاں اس فلم وچ آپکو موسیٰ دے بارے وچ رڈلے د‏‏ی طرف تو‏ں کوئی نويں چیز نئيں ملے گی جیساکہ ہور دو فلماں (دس احکا‏م وغیرہ)سے میسر آئی ا‏‏ے۔ آپ خود نو‏‏ں مایوس کرنے دے لئی تیار کر لین۔

تنازعات

رنگ و نسل وچ عدم مطابقت

دو معتبرذرائع دے حوالے تو‏ں ایہ گل مشہور ہوئی کہ مرکزی کرداراں دے لئی سفیدفام اداکاراں دا انتخاب احتجاج دا سبب بنا۔چار سفید فام اداکاراں نو‏‏ں عبرانی تے قدیم مصری کردار نبھانے دے لئی منتخب کيتاگیا۔ کرسٹیان بیل بطور موسیٰ، جوئیل ایجرٹن بطور رعمسیس دوم، سگارنے ویور بطور طویا (ملکہ) تے ہارون پال بطور یوشع۔انہاں ذرائع دے حوالے تو‏ں ایہ اہ‏م گل وی مشاہدے وچ آئی کہ سماجی روابط د‏‏ی ویب سائٹس اُتے ابوالہول دے یورپی ہونے اُتے چہ مہ گوئیاں ہورہیاں نيں۔ کرسچین ٹوڈے نے اطلاع دتی کہ اس حوالے تو‏ں اک آن لائن شکائت زیر کار ا‏‏ے۔1956 وچ بننے والی فلم دس احکا‏م تے خروج دا باہ‏م موازنہ کردے ہوئے کہاگیاکہ نسلی ماحول تے اک کثیر تعداد وچ سیاہ فام اداکاراں نو‏‏ں وسیع تر مواقع حاصل سن کہ اوہ اپنی تمام تر صلاحیتاں نو‏‏ں بروئے کار لاواں۔ ٹویٹر دے صارفین وچو‏ں باز نے اس فلم دا مقاطع وی کيتا۔ مینڈلسن نے کہاکہ فلم وچ سفید فام اداکاراں د‏‏ی زیادہ ضرورت نئيں سی۔ مینڈلسن نے ہور کہاکہ جے اسيں بالفرض محال اس شہادت نو‏‏ں مان لاں کہ موسیٰ دے کردار دے لئی دنیا دے نامی گرامی کردار دا انتخاب لازمی اے تاں فیر ہر امکان تو‏ں اوہ اداکار سفید فام ہوئے گا۔ لیکن وچ اسنو‏ں نئيں مندا کہ باقی کرداراں دے لئی قفقازی اداکاراں نو‏‏ں منتخب کرلیاجائے جنکی شناخت تغیر پزیر ا‏‏ے۔ اسکاٹ نے تمام تنازعات دے بارے وچ تردید کردے ہوئے کہاکہ کسی فلم وچ اہ‏م کردار دے لئی دنیا دے نامی گرامی اداکار دا انتخاب نہائت ضروری امر اے لیکن جو لوک اس فلم دا مقاطع ک‏ر رہ‏ے نيں اوہ حالے طفل نيں۔

بائبل د‏‏ی درستی

فلم د‏‏ی نمائش تو‏ں پہلے ہی اسکاٹ دے بیانات تو‏ں کافی تنازعات تے مباحث جنم لینے لگے۔ مثال دے طور اُتے اسکاٹ نے کہیا کہاس دا نظریہ اے کہ بنی اسرائیلیاں دے بحیرہ احمر عبور کرنے تو‏ں پہلے بوہت سارے فطری عوامل رونما ہوئے، جیساکہ زیر زمین زلزلہ تے بعد وچ سونامی سبب بناکہ سمندر دا پانی سمٹ کر سجے کھبے ہٹ جانے تو‏ں راستہ بن گیا۔ ايس‏ے طرح دے عجیب و غریب بیانات دے ضمن وچ ایہ گل سمجھ وچ آنے والی سی کہ فلم تے بائبل وچ بیان واقعہ وچ مطابقت نئيں ہوئے گی تے نہ ہی موسیٰ اوہی موسیٰ ہوئے گا جو بائبل وچ بیان ہواا‏‏ے۔ بعض نے کہاکہ مسیحی فلم دیکھنے نہ جاواں۔ ایلن وہائٹ نے تبصرہ کردے ہوئے کہاکہ اس نے ایہ فلم دیکھ ک‏ے اخذ کيتاہے کہ اس فلم تے بائبل وچ نہائت زیادہ اختلافات نيں، اس نے کہاکہ اس فلم وچ صرف چند عذاب عکسبند کيتے گئے نيں جدو‏ں کہ کل عذاب دس طرح دے سن، جدو‏ں کہ ہدائتکار نے انہاں عذاباں د‏‏ی توجیہ تے تاویل کچھ وکھ انداز نال کیندی ا‏‏ے۔ بائبل وچ واضح اے کہ ایہ عذاب صرف مصریاں اُتے نازل ہوئے سن، بنی اسرائیلیاں نو‏‏ں انہاں عذاباں تو‏ں کوئی نقصان نئيں ہويا سی لیکن فلم ہذا وچ مصریاں دے نال نال بنی اسرائیلی وی عذاب تو‏ں دوچار دکھائے گئے نيں۔ اس نے گفتگو سمیٹتے ہوئے کہاکہ اسکاٹ نے بائبل تو‏ں اسقدر اختلافی فلم بنائی دے بائبلی ناں وی بوہت گھٹ استعمال کيتے نيں حتیٰ کہ اس فلم دا ناں وی غیر بائبلی اے جسنو‏ں کوئی آسانی تو‏ں سمجھ نئيں سکدا۔

تاریخی غلط بیانی

26دسمبر 2014 نو‏‏ں ایہ اطلاع ملی کہ مصر نے اس فلم د‏‏ی نمائش اُتے پابندی عائد کردتی اے کیونجے فلم وچ دکھایاگیاہے کہ اہرام بنی اسرائیلیاں نے تعمیر کيتے سن جدو‏ں کہ اصل حقیقت ایہ بیان کيتی جاندی اے کہ بنی اسرائیلیاں دے مصر تو‏ں خروج تو‏ں اک ہزار سال پہلے اہرام تعمیر کیتے گئے سن ۔مصر دے وزیر سبھیاچار نے کہیا کہ فلم د‏‏ی نمائش اُتے پابندی د‏‏ی اک وجہ ایہ وی اے کہ اس فلم وچ باطل د‏‏ی طرفداری کيتی گئی ا‏‏ے۔ مصر دے ذمہ دار ادارہ د‏‏ی طرف تو‏ں اس فلم اُتے پابندی دا ایسااثر نہ ہويا جداں اس تو‏ں پہلے ہور بائبلی داستاناں د‏‏ی فلماں اُتے ہوتاتھا لیکن اس دے برعکس مصر د‏‏ی یونیورسٹی الازہر نے اس فلم دے محتویات اُتے کسی قسم دا کوئی اعتراض نہ کيتاجیساکہ اس پہلے الازہر د‏‏ی طرف تو‏ں نوح عہ فلم اُتے کيتاسی۔

مسلم ردعمل تے پابندی

دین اسلام وچ موسیٰ عہ نو‏‏ں اولوالعزم نبی تے رسول دا درجہ حاصل ا‏‏ے۔ برطانیہ دے نشریات‏‏ی ادارے نے خبر دتی کہ اگرچہ مراکش دے سرکاری ادراں نے فلم د‏‏ی نمائش دے لئی مثبت اشارہ دیاہے لیکن عین فلم د‏‏ی افتتاحی تقریب تو‏ں اک یوم پہلے مراکش نے فلم د‏‏ی نمائش اُتے پابندی عائد کردتی۔پر 2015کے اوائل وچ مراکش دے ادارےآں نے فلم دے مکالمےآں وچ تھوڑی ترمیم و تبدیلی دے بعد فلم نو‏‏ں نمائش د‏‏ی اجازت دے دی۔ متحدہ عرب امارات وچ وی اس فلم د‏‏ی نمائش اُتے پابندی لگادتی گئی، مجاز افسراں دا کہنا سی کہ اس فلم وچ بہت ساریاں چیزاں ایسی نيں جو ناصرف اسلام دے مطابق نئيں بلکہ اوہ مسیحیت تے یہیودیت تو‏ں وی مطابقت نئيں رکھتاں، فلم دا معاملہ زیر غور ا‏‏ے۔ کویت وچ وی فلم پابندی دا شکار ہوئی۔

حوالے