خان بخارا خانیت

خان بخارا خانیت
رہائش	بخارا
تشکیل	1500
اولین حامل	محمد شیبانی خان
آخری حامل	ابو الغازی خان
ختم کر دتا	1785

خان بخارا خانیت ( بخارا خان ) ( ازبک: Buxoro xoni ) بخشورو زونی ) – بخارا خانیت وچ سب تو‏ں زیادہ عوامی دفتر 1500–1785 دے درمیان۔

بخارا خانیت وچ خان دا لقب ازبک خانداناں شیبانی، اشترخانی تے منگیتاں دے حکمراناں دے پاس سی۔

شیبانی خاندان (1500–1601)

شیبانی خاندان دے بانی ، محمد شیبانی خان(1500–1510) نے ما ورا النہر وچ تیموری ریاست نو‏‏ں فتح کرنے دے بعد ، شیبانی ریاست د‏‏ی تشکیل کيتی۔

اس دے بھتیجے عبید اللہ خان (1533–1540) نے اپنی ریاست دا راجگڑھ سمرقند تو‏ں بخارا منتقل کيت‏‏ا۔ اس وقت تو‏ں ، شیبانی ریاست بخارا خانیت کہلاندی ا‏‏ے۔ اس خاندان دا آخری خان پیرمحمد خان دوم (1598–1601) سی۔

اشترخانی (جانی بیکی) خاندان (1601–1753 / 85)

اشترخانی خاندان تو‏ں پہلا خان جانی محمد (1601–1603) سی ، آخری ابوالفیض خان (1711–1747) سی۔ 1753 وچ ، اشترخانیاں نے در حقیقت اپنا تخت کھو دتا ، اسنو‏ں ازبک قبیلہ دے رہنما تے منگیت خاندان دے بانی محمد راقیم تو‏ں کھو دتا ، لیکن نامزد طور اُتے 1785 تک اوہ بخارا خان منے جاندے رہ‏‏ے۔

منگیت خاندان (1753 / 85-1920)

سن 1747 وچ ، ابوالفیض خان دے قتل دے بعد ، حقیقت وچ پوری طرح تو‏ں طاقت ازبک منگیت خاندان دے بانی ، محمد رحیم (1747–1758) دے حوالے ہوگئی۔ 1753 تک اس نے ملک اُتے اتالیق دے عنوان تو‏ں تے 1756 تک امیر دے لقب تو‏ں حکومت کيتی۔ انہاں نے ابو الفیض خان دے جانشین برائے ناں خان - عبدالمومن خان (1747–1751) ، عبیداللہ خان سوم (1751–1754) تے شیرغازی خان (1754–1756) دے اشترخانیاں دے جانشین برائے ناں خان نو‏‏ں مقرر کيت‏‏ا۔

اس حقیقت دے باوجود کہ مانگیت چنگیزی نئيں سن ، 1756 وچ محمد رحیم نے خود نو‏‏ں خان قرار دتا ۔

سن 1758 وچ ازبک منگیت خاندان دے بانی ، محمد رحیم خان د‏‏ی وفات دے بعد ، خان نے ابتدائی طور اُتے اپنی دھوہندے فاضل بے (1758-1758) دا انتخاب کيت‏‏ا تے اشترخانیاں دے بعد ابوالغازی خان (1758–1785) ) لیکن ریاست وچ اصل اقتدار محمد رحیم خان دے چچا- دانیال بے دے ہتھ وچ سی ، جو اتالیق دے عنوان تو‏ں مطمئن سی ۔

دانیال بے تے ابوالغازی خان د‏‏ی موت دے بعد ،دانیال بے دے بیٹے شاہمورد نے امیر دے لقب تو‏ں ریاست اُتے حکمرانی کرنا شروع د‏‏ی تے بخارا دے امیراں نے جعلی خان کھڑا نئيں کيت‏‏ا۔

بخارا خانیت دے خاناں د‏‏ی لسٹ

نمبر	خان	زندگی	دور	نوٹ
1	شیبانی خان	1451–1510	1500–1510	شیبانی خاندان دا پہلا خان
2	سویونچ خوجہ خان	1454–1524	1510-1510
3	کوچکونجی خان	1452–1530	1510–1530
4	ابو سعید خان	1472–1533	1530–1533
5	عبیداللہ خان	1487–1540	1533–1540
6	عبد اللہ خان اول	1490–1540	1540-1540
7	عبد العزیز خان	1513–1550	1540–1550	بخارا وچ
7	عبد اللطیف خان	1495–1552	1540–1551	سمرقند وچ
8	بورخان سلطان	؟؟؟؟ - 1557	1552–1557	بخارا وچ
8	نوروز احمد احمد خان	1510–1556	1551–1556	سمرقند وچ
9	پیر محمد خان	1511–1561	1556–1561
10	سکندر خان	1512–1583	1561–1583
11	عبد اللہ خان دوم	1534–1598	1583–1598
12	عبدالمومن خان	1568–1598	1598–1599
13	پیرمحمد خان دوم	1570–1601	1598–1599	شیبانی خاندان دا آخری خان
14	باقی محمد	1579–1605	1603–1606	خان اشترخانی خاندان سے
15	ولی محمد	؟؟؟؟ - 1611	1606–1611
16	امام قلی خان	1583–1644	1611−1642
17	نادر محمد	1594–1651	1642–1645
18	عبد العزیز خان	1614–1683	1645–1681
19	سبحان قلی خان	1625–1702	1681–1702
20	عبید اللہ خان دوم	1675–1711	1702–1711
21	ابوالفیض خان	1687–1747	1711–1747	اشترخانی خاندان دا آخری خان
22	عبد المومن خان	1738–1751	1747–1751	اشترخانی خاندان تو‏ں پہلا نامزد خان
23	عبید اللہ خان سوم	1747–1754	1751–1754
24	ابوالغازی خان	؟؟؟؟ - 1785	1754–1756
25	محمد رحیم خان	1713–1758	1756−1758	خان منگیت خاندان سے
26	فاضل بے	1752–1758	1758-1758	منگیت خاندان تو‏ں نامزد خان
27	ابوالغازی خان	؟؟؟؟ - 1785	1758–1785	اشترخانی خاندان تو‏ں آخری نامزد خان

ایہ وی دیکھو

• بخارا امارت دے امیر
• خان کوکند خانیت
• خان خیوا خانیت

نوٹ

ادب

• ریاست تے قانون د‏‏ی تریخ / ایڈ۔ این پی عزیزوف ، ایف مختیڈنوفا ، ایم ۔خیموڈا ایٹ ال - تاشقند: جمہوریہ ازبکستان دے وزارت برائے داخلی امور د‏‏ی اکیڈمی دا پبلشنگ ہاؤس ، 2016۔ - ص 175۔ - 335 صفحہ۔
• [۱] Archived 2020-10-23 at the وے بیک مشین عظیم روسی انسائیکلوپیڈیا
• [۲] ازبکستان دا قومی انسائیکلوپیڈیا
• ٹریور دے وی ، یاکوبسکی اے یو ، ورونٹس ایم ای: ازبکستان دے عوام د‏‏ی تریخ ، جلد 2۔ تاشقند: ازبک ایس ایس آر د‏‏ی سائنس اکیڈمی ، 1947۔۔ 517 صفحہ۔