خالد اسلامبولی
خالد احمد شوقی اسلامبولی مصر دے سابق صدر انور سادات دے قتل دا منصوبہ ساز تے قاتل سی ، جس نے 6 اکتوبر 1981ء نوں "فتح 6 اکتوبر 1973ء" دی پرید چ مصری صدر نوں قتل کیتا ۔ اپنے اس کم پاروں اوہ دنیائے اسلام دیاں بنیاد پرست تنظیماں چ ہیرو تے نویں دور دا پہلا شہید سمجھئیا جاندا اے ۔
جیون
سودھوخالد اتلے مصر دے اک درمیانے ٹبر نال تعلق رکھدا سی ، اس نے مصر دی عسکری اکیڈمی ج نمایاں کارکردگی دا مظاہرہ کردے ہوئے گریجوئیشن کیتی تے مصری فوج چ لیفٹیننٹ دے عہدے تے فائز ہوئیا ۔ اپنی تقرری دے کجھ چر مگروں خالد نے اسلامی جہاد ناں دی تنطیم چ شمولیت اختیار کر لئی ۔
منصوبے دے مطابق لیفٹیننٹ اسلامبولی نوں پریڈ چ انور سادات دے قتل دے کم چ شریک نئیں ہونا سی پر اک افسر دی معذرت پاروں متبادل دے طورتے اسدا انتخاب کیتاگئیا ۔
جدوں پریڈ شروع ہوئی تے اسلامبولی تے اسدے تن ساتھی اپنے ٹرک توں اترے تے گرنیڈ سٹدے ہوئے سلامی دے چبوترے ول نسے جتھے انور سادات عیرملکی شخصیتاں نال موجود سی ۔ خالد اسلامبولی نے چبوترے چ وڑ کے اپنی رائفل دیاں ساریاں گولیاں انور سادات دے سینے چ لاہ دتیاں تے نعرہ مارئیا " میں فرعون نوں قتل کر دتا" ۔
صدر دے قتل دے فورا بعد اسنوں گرفتار کر لئیاگئیا ۔ لیفٹیننٹ خالد تے 23 دوجے منصوبہ سازاں تے مقدمہ چلائیا گئی ۔ جس دے بعد خالد تے پنج دوجے بندےآں نوں 15 اپریل 1982ء نوں سزائے موت دے دتی گئی ۔
انور سادات ولوں اسرائیل نوں تسلیم کرنے تے سابق شاہ ایران محمد رضا شاہ پہلوی نوں سیاسی پناہ دینہہ تے ایرانی حکومت نے مصر نال اپنے سارے تعلقات ختم کر لئے سن تے انور سادات دے قتل مگروں 1981ء چ ایرانی راجگھر تہران دی اک معروف سڑک نوں خالد اسلامبولی دے ناں نال موسوم کر دتا ۔ ایران چ خالد نوں شہید تے ہیرو دے طور تے پیش کرنا مصر ۔ ایران تعلقات چ ہور خرابی دی وجہ بنئیا ۔
تاہم مئی 2001ء چ عوام دے شدید احتجاج دے باوجود تہران سٹی کونسل نے مصر نال تعلقات معمول تے لیان لئی سرک دا ناں بدل کے "انتفاضہ سٹریٹ" رکھ دتا ۔
اسلامی تحریکاں دا ہیرو
سودھوخالد اسلامبولی دنیا بھر چ اسلامی تحریکاں دا ہیرو سمجھئیا جاندا اے ۔ 31 جولائی 2004ء چ القاعدہ دی "خالد اسلامبولی" ناں دی بریگیڈ نے پاکستان دے سابق وزیراعظم شوکت عزیز تے خودکش حملے دی ذمہ داری قبول کیتی ، اوس ویلے شوکت عزیز وزارت عظمی دا امیدوار سی ۔ اس دے علاوہ اگست 2004ء چ چیچنیا دے مزاحمتی گروپ جس نے خود نوں خالد اسلامبولی بریگیڈ" دے ناں نال متعارف کروائیا ، نے اک بیان جاری کردے ہوئے دو روسی مسافر بردار جہازاں دی تباہی قبول کیتی ۔