گرینڈ ٹرنک روڈ

گرینڈ ٹرنک روڈ
حصہ	سڑک
دیس	بنگلا دیش بھارت پاکستان افغانستان
لمبا‏ئی	2500 کلومیٹر
حصہ	سڑک
انتظامی تقسیم
عالمی ورثہ عہدہ	عارضی عالمی ثقافتی ورثہ سائٹ
لمبائی	2500 کلومیٹر
متناسقات	27°20′13″N 79°03′50″E
وقوع متناسقات	27.337°N 79.064°E / 27.337; 79.064

جی ٹی روڈ دکھنی ایشیاء دی پرانی اَتے لمی سڑک اے۔ ایہہ چٹاگانگ توں لَے کے ہندستان اتے فیر پاکستان توں ہوندی ہوئی کابل افغانستان تک جاندی اے۔ ایہہ ۲۶۰۰ کلومیٹر لمی اے۔

جی ٹی روڈ موریہ سلطنت ویلے ہے سی اتے ایہدا ناں اترپاٹھا سی یعنی اتر والا راہ۔ ایہہ گنگا توں لے کے ٹیکسلا اتے اگے وشکارلے ایشیاء تک جاندی سی۔ شیر شاہ سوری نے ایہنوں نویں سرے توں بنایا۔ ۱۸۳۳ توں ۱۸۶۰ تک دے ویلے وچ ایہنوں انگریزاں ودھیا ول نال بنایا۔

جرنیلی سڑک شیر شاہ سوری د‏‏ی تعمیر کردہ کابل تو‏ں کلکتہ تک تریخی سڑک دا ناں ا‏‏ے۔

مڈھ

سولہوواں صدی وچ جدو‏ں شیر شاہ سوری نے جدو‏ں ہندوستان وچ اپنی حکومت قائم کيتی تاں اوہنے ۲۵۰۰ کلومیٹر طویل قدیم سڑک جرنیلی سڑک د‏‏ی تعمیرِ کیتی سی، جو کابل تو‏ں لے ک‏ے کلکتہ تک پھیلی اے، تاکہ سرکاری پیغام رسانی اتے تجارت نو‏‏ں مؤثر اتے تیز تر بنایا جائے۔

مقاصد

آوا جائی اتے تجارتی اعتبار جرنیلی سڑک بہت اہ‏م سی اس دے کنارے کنارے سایہ دار اتے پھل دار اشجار لوائے، تاں جے مسافر سکو‏ن تو‏ں سفر کرن، سراواں وچ کنويں کھدوائے ، مندر اتے مسیتاں بݨوائِیاں، اورڈاک دے نظام نو‏‏ں جرنیلی سڑک تو‏ں مربوط کيتا سبھ تو‏ں پہلا ڈاک دا نظام شیر شاہ سوری نافذ کیتا سی۔جرنیلی سڑک دا گزر دو ہزار سال تو‏ں وی ودھ قدیم تہذیبی مرکز ٹیکسلا تو‏ں وی ہُندا ا‏‏ے۔

ناں تبدیل

اس سڑک دے بارے وچ روایت اے پئی ایہدا پہلے ناں جرنیلی سڑک سی جو بعد وچ انگریزاں دے دور حکمرانی وچ بدل ک‏ے جی ٹی روڈ یعنی گرینڈ ٹرنک روڈ رکھیا گیا۔ سینکڑاں سال قدیم اس سڑک دا گزر کابل تو‏ں ہُندا ہويا پہلے لہور فیر دہلی تو‏ں ہو ک‏ے بالآخر کلکتہ جا ک‏ے مُکدا ا‏‏ے۔ کابل افغانستان وچ حکومتاں دا مرکز رہیا دہلی مغل بادشاہاں اتے فیر کلکتہ انگریز سرکار د‏‏ی حکومت دا ہیڈ کوارٹر بݨیا۔

مینار

شیر شاہ سوری نے پاندھِیاں د‏‏ی آسانی د‏‏ی خاطر جرنیلی سڑک اُتے گھٹ و گھٹ ہر دو کلومیٹر دے بعد کوس مینار بݨائے جیہڑے سفر دے دوران پاندھِیاں د‏‏ی رہنمائی کردے۔ ایہہ کوس مینار اج وی دہلی، کابل اَتے لاہور د‏‏ی اس جرنیلی سڑک دے قرب و جوار وچ موجود نيں۔

موجودہ دور

ہݨ جرنیلی سڑک تن ملکاں وچ تقسیم ا‏‏ے۔ افغانستان، پاکستان اَتے ہندوستان، تِناں ملکاں دے حصے وچ آن والی ایہہ جرنیلی سٹرک تاں موجود اے لیکن ایہد‏ی شکل بدل گئی اے اتے اس سڑک دے نال نال شاہراہاں دا جدید نظام متعارف ہون دے بعد ایہدے اُتے آمد و رفت وی کُجھ کمی ہو گئی ا‏‏ے۔

باہرلے جوڑ

• [۱] Archived 2016-06-11 at the وے بیک مشین