بابا محمد یحیی خان
 بابا محمد یحیٰ خان | |
|---|---|
 | |
| جم | 7 ستمبر 1936 [۱] سیالکوٹ, پاکستان |
| بولی | اردو، ہندتی، پنجابی، انگریزی |
| قومیت | پاکستانی، برطانوی |
| نسل | خان |
| صنف | صوفی |
| وڈے کم | پیتا رنگ کالا کاجل کوٹھا شب دیدہ بابا بلیک شیپ |
بابا محمد یحیی خان پاکستان نال تعلق رکھنے والے دور حاضر دے عظیم صوفی بزرگ تے اردو دے مشہور و معروف مصنف نيں جو حالے حیات نيں۔ بابا یحیی پوری دنیا وچ بوہت سارے لوکاں دے روحانی راہنما نيں۔
حالات زندگی
سودھوبابا محمد یحیی خان 7 ستمبر 1936ء نوں پاکستان دے شہر سیالکوٹ وچ پیدا ہوئے[۱]۔ بابا خود نوں اویسی ملامتی سلسلۂ روحانیت دے بزرگ دے طور اُتے متعارف کرواندے نيں۔ اپنی زندگی وچ بابا جی نے بوہت سارے بین الاقوامی سینماواں تے اسٹیج شو وغیرہ وچ کم کیتا جس وچ آپ نے بابا بلھے شاہ رحمۃ اللہ علیہ، میاں محمد بخش رحمۃ اللہ علیہ تے بوہت سارے دوسرے صوفی بزرگاں دے کردار ادا کیتے۔ بابا جی نے اپنی صوفیانہ خیالات نوں بہت ساریاں کتاباں جداں کہ پیتا رنگ کالا، کاجل کوٹھا وغیرہ دے ذریعے پھیلیایا۔ انہاں دے کماں دا مختلف زباناں وچ وی ترجمہ کیتا گیا اے۔ آپ علامہ اقبال رحمۃ اللہ علیہ، اشفاق احمد رحمۃ اللہ علیہ، قدرت اللہ شہاب رحمۃ اللہ علیہ، ممتاز مفتی رحمۃ اللہ علیہ تے بانو قدسیہ دے بہت نیڑے نيں۔
لکھتاں
سودھوبابا جی اپنی کتاباں دی وجہ توں بہت مشہور نيں۔ آپدیاں لکھتاں وچوں چند کتاباں درج ذیل نيں :
- پیتا رنگ کالا
- کاجل کوٹھا
- شب دیدہ
- موم دی مورت
- ماں مندر ماں مسجد
- بابا بلیک شیپ
سیر و سیاحت
سودھولکھتاں دے علاوہ بابا جی محمد یحیی خان صاحب نے لوکاں دے روحانی تے نفسیاتی مسائل دے حل دے لئی دنیا دے بوہت سارے ملکاں دے سفر کیتے۔ انہاں وچوں کچھ وڈے ملکاں وچ ہندوستان، برطانیہ، امریکا، کینیڈا، مصر، لبنان، عراق، مصر، فلسطین، آسٹریلیا، ایران، سلطنت بحرین۔ بابا جی اج کل لاہور، پاکستان وچ رہائش پزیر نيں۔ بابا جی اکثر اولیاء کرام دے مقابر تے مزاراں اُتے حاضری دیندے نيں۔
اسلوب
سودھوبابا محمد یحیی خان دی کتاب " کاجل کوٹھا" توں اقتباس ملاحظہ کرن،
| ” | درویش تے طوائف دے دِل دروازے۔۔۔۔۔ انہاں دے اپنے دَریدہ زخماں دی مانند ۔۔۔ بِلا تفریق و امتیاز ہر اک دے لئی کُھلے رہندے نيں کدی بند نئيں ہُندے۔
دُرویش و طوائف دے کوائف وچ چنداں تفاوت، دَر و دام دا وی اے۔ طوائف اپنے ہاں اُترنے والےآں دی جیب وچ دَام و درہم دی کھنک پہ کان دَھرے ہُندی اے۔ جدوں کہ درویش حاضری دینے والےآں دے سیناں وچ دَرد و دَم دی دِھانس پہ ناک لگائے ہُندا اے۔۔۔ طوائف دے کوٹھے تے دُرویش دی کوٹھڑی دے وچکار اک تضاد چڑھدی اُترتی سیڑھیاں تے سار لیندے ہوئے قدماں دا وی ہُندا اے۔۔۔ طوائف دے کوٹھے دی سیڑھیاں باہر توں اُوپر ظاہر کیتی جانب چڑھدی نيں جدوں کہ دُرویش دی کوٹھڑی دی طرف ودھنے والے قدم ، اندر توں تھلے دَراں خانے دی طرف جاندے نيں۔۔۔ سو دُرویش تے طوائف دے وچکار ایہی باہر، اندر۔۔۔۔۔ تھلے اُوپر تے دَرو بام ۔ دَر و دَم دا فرق ہُندا اے۔۔۔[۲] |
“ |
ہمعصر ادیباں دی رائے
سودھومعروف مصنف و کالم نگار عطاء الحق قاسمی بابا محمد یحیی خان دے بارے وچ کہندے نيں،
| ” | ميں نے چھپے ہوئے کچھ رُستم دیکھے ضرور نيں لیکن ایہ رُستم زمانے دی نگاہاں توں کچھ زیادہ ہی چھپا ہوااے، شاید اس لئی کہ اوہ ظاہر ہونا ہی نئيں چاہندا۔ مین جاندا ہاں میرے ایہ لفظ بابا محمد یحیی خان دے لئی بوہت گھٹ نيں مگر وچ ایہ جاندا ہاں کہ اسنوں میرے لفظاں دی کوئی ضرورت نہيں۔ خوبصورتی نوں سراہنا، سراہنے والے دی ضرورت اے، خوبصورتی دی نئيں[۳]۔ | “ |
ڈاکٹر یونس جاوید بابا محمد یحیی خان دے بارے وچ کہندے نيں،
| ” | بابا محمد یحیی ضان اک تخلیقی قوت دا ناں اے۔ ایسی تخلیقی قوت لکھاری وچ علوم ِ انسانی دی گہرائی تے مشاہدے دی سچائی دا باعث ہُندی اے۔ گر ریاضت دا نکھار جھلک دکھادے تاں فنی معراج تخلیق کار دا مقدر ہوجاندا اے۔ ایہ ایسا وصف اے جو قدرت اپنے منظور نظر تے منتخب لوکاں دے لئی وقف رکھدی اے۔
بابا محمد یحیی خان ایويں وی پیدائشی لکھاری اے اس اُتے قدرت دے اسرار نزول کردے نيں۔ جنہاں نوں ترتیب دیندے ہوئے اوہ زیادہ توانا تے جری ادیب دے روپ وچ ڈھل جاندا اے۔ اسنوں اپنے وڈے پن دا کم کم یقین اس لئی اے کہ عجز ہر وڈے شخص دا وتیرہ اے۔ وچ اس وہبی لکھاری دیاں تحریراں پڑھ کر اکثر تحیر وچ ڈُب جاندا ہاں تے ایہی تحیر خود مینوں زندگی نوں سمجھنے دے لئی نويں راہاں سجھاندا اے [۴]۔ |
“ |
معروف کالم نگار تے شاعر ڈاکٹر اجمل نیازی بابا محمد یحیی خان دے بارے وچ ایويں رقم طراز نيں،
| ” | بابا محمد یحیی خان نے کالے رنگ وچ سارے رنگاں دے جمال و جلال دی موجودگی تے آسودگی نوں محسوس کیتا۔ ۔۔۔۔ اوہ اندر دے آدمی نيں۔ اُنہاں دے وجود وچ رعنائیاں، سچائیاں تے گہرائیاں وَجد کردی نيں۔۔۔۔۔۔ روحانیت اِنہاں دی ذات وچ ٹھکانا بناندی اے۔ اُنہاں نے اپنی تحریر وچ روحانیت تے رومانیت نوں یکجائی دے کے یکتائی حاصل کيتی اے [۵]۔ | “ |
حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ Family Magazine
- ↑ اقتباس کاجل کوٹھا از بابا محمد یحییٰ خان، اردو ویب، پاکستان
- ↑ پیتا رنگ کالا، بابا محمد یحیی خان، سنگ میل پبلی کیشنز لاہور،2009ء، ص 19
- ↑ پیتا رنگ کالا، بابا محمد یحیی خان، سنگ میل پبلی کیشنز لاہور،2009ء، ص 20
- ↑ پیتا رنگ کالا، بابا محمد یحیی خان، سنگ میل پبلی کیشنز لاہور،2009ء، ص 22