ایسوس دی لڑائی
ایسوس دی لڑائی ایران دے راجے دارا اتے اتے سکندر دے وچ ہوئی سی ۔ ایہہ لڑائی 333 ق م دے اکتوبر / نومبر وچ دکھن اناطولیہ وچ ہوئی سی ۔ اسوچ سکندر دی فوج جیتو رہی سی ۔
جنگ
سودھوشام وچ فرات دریا توں تھوڑھی دور اتے مریاندرس دے کول الیگزانڈریا سی اتھے ہی شمال دے ول ایسوس دے میدان وچ دارا دیاں فوجاں کھڑیاں سن اتے دکھن دے ول اپنے رسالیاں اتے پیادےآں دے نال مقدونیا دا راجا سکندر ڈٹیا سی ۔ دارا دی فوجاں دیلی دی دھارے دے دوناں ول چلکے یونانی فوج اتے حملے لئی ودھیاں ۔ ایدھر سکندر نے دارا دے ہراول اتے حملہ کیتا ۔ ہراول ٹٹ گئیا ۔ ایرانی فوج وڈی گنتی وچ ماری گئی ۔ دیودورس اتے پلوتارک نے ایہہ گنتی 1 لکھ 10 ہزار دسی اے ۔ موئیاں مقدونیائی فوجیاں دی گنتی ساڑھے چار سو ہی دسی جاندی اے جنوں صحیح نہیں منیا جاندا ۔
ایران دے خلاف سکندر دا ایہہ پہلی مہم سی ، آخری مہم 331 ق م وچ ہوئی ۔ دارے دے آباؤ اجداد نے کدے یونان اتے چڑھائی کر ایتھنز نوں ساڑ دتا سی اتے ایران دی فتح کردے ویلے سکندر بھلیا نہیں سی کہ اسنوں ایران اتے اسدی بادشاہت دے نمائندے دارا سوم توں بدلہ لینا اے ۔ ایران دے راجگڑھ پرسپولس نوں جلاکے اسنے ایتھینز دا بدلہ لیا اتے اوہ اربیلا دی لڑائی دے بعد ہویا جو باختر اتے اسدے حملے توں پہلے ایران دے خلاف آخری مہم سی ۔
ایسوس دی لڑائی وچ ایران دی تباہی دا شروع سی جسدے نتیجہ وچ شام توں ہندوکش اتے آمو دریا تک ایشیا دی زمین سکندر دے قبضے وچ آ گئی ۔ ایسوس دی لڑائی نے ثابت کر دتا کہ ویری دی فوج دی گنتی چاہے جنی وڈی ہوۓ ، فتح گنتی توں نہیں ، فوجی چلاون دی اہلیت توں ہندی اے ۔ دارے دے کول گنتی سی ، سکندر دے کول جنگی اہلیت سی ۔