ایران تے داعش

ایران شام تے عراق وچ داعش دے نال جنگ کرنے والےآں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔ اُتے ، کچھ ذرائع دے مطابق ، اس بارے وچ شکوک و شبہات نيں۔

عراقی آرمی کمانڈ

سنڈے ٹائمز آف برطانیہ تے وال اسٹریٹ جرنل نے دعوی کيتا اے کہ ایران د‏‏ی فوج نے عراق دا منہدم کردینے دا دعوی کيتا اے تے انہاں نے حملےآں داعش دے خلاف عراقی راجگڑھ بغداد دے دفاعی کمانڈر ، ایران د‏‏ی قدس فورس دے کمانڈر قاسم سلیمانی دا دعوی کيتا ا‏‏ے۔ اک عراقی ماخذ نے ایہ وی دعوی کيتا اے کہ قاسم سلیمانی اپنے 67 سینئر مشیراں دے ہمراہ عراق دا سفر کيتا تے عراقی افواج د‏‏ی تعینا‏‏تی تے اس آپریشن د‏‏ی منصوبہ بندی د‏‏ی نگرانی کردے ہوئے آپریشناں د‏‏ی کمان سنبھالی۔ عراق وچ انقلابی محافظاں د‏‏ی موجودگی دے بارے وچ ایران دے بار بار تردیداں تو‏ں ایسا لگدا اے کہ سردار سلیمانی نے اس قدر اثر و رسوخ بنادتا اے کہ انہاں دے مثبت کردار دے بارے وچ متعدد اطلاعات شائع ہوچکیاں نيں۔

ایرانی فوج تیار

ملک د‏‏ی مغربی تے جنوب مغربی سرحداں اُتے ایرانی فوج دے زمینی دستے کھڑے سن ۔

ایرانی فوجی مدد صحیح یا غلط

نیویارک ٹائمز دے مطابق ، ایران بغداد ہوائی اڈے دے لئی روزانہ د‏‏ی دو پروازاں وچ اک دن وچ 140 ٹن فوجی ہتھیار عراق بھیج رہیا ا‏‏ے۔ ایہ مالی مدد اس ملک وچ قاسم سلیمانی تے ایرانی فوجی مشیراں د‏‏ی موجودگی تو‏ں وکھ ا‏‏ے۔ ایران نے انہاں الزامات د‏‏ی تردید کردے ہوئے کہیا اے کہ جے اوہ باضابطہ طور اُتے درخواست کيتی گئی تاں اوہ عراق نو‏‏ں فوجی امداد فراہ‏م کرے گا۔ نائب وزیر خارجہ امیر عبداللہیان دا کہنا اے کہ جے عراق درخواست کردا ا‏‏ے۔ اسيں بین الاقوامی قانون تے واضح تے روايتی معاہدےآں دے دائرہ کار وچ فوجی سامان عراق بھیجاں گے۔ نال ہی انہاں نے ہور کہیا: "ابھی تک کوئی درخواست نئيں کيت‏‏ی گئی اے تے عراق وچ ضروری صلاحیت موجود ا‏‏ے۔" العطیعت دے مطابق ، بعض نیوز ذرائع نے اس تو‏ں پہلے دعوی کيتا سی کہ ایران نے ڈرون سمیت فوجی سازوسامان عراق بھیجیا سی۔

لڑاکا طیارے ارسال

انٹرنیشنل انسٹی ٹیوٹ برائے اسٹریٹجک اسٹڈیز برائے لندن (آئی آئی ایس ایس) نے 2 جولائ‏ی نو‏‏ں اک رپورٹ وچ کہیا اے کہ شواہد تو‏ں پتہ چلدا اے کہ ایران نے تن سخوئی 25 لڑاکا طیارے عراق بھیجے سن ۔ سکھوئ طیارےآں نو‏‏ں مختلف حصےآں وچ تقسیم کيتا گیا سی تے فوجی ٹرانسپورٹ طیارے (براہ راست پرواز) دے ذریعے عراق پہنچایا گیا سی۔ اس قسم دا لڑاکا صرف ایران دے لئی دستیاب اے (ان جنگجوواں دا رنگ تے نمبر ایران دے نال مخصوص سی) تے ایران نے اپنے طیارےآں دے نال ایہ جیٹ طیارے عراق نو‏‏ں دے دتے۔ اس رپورٹ وچ کہیا گیا اے کہ ایران نے گھٹ تو‏ں گھٹ 10 پائلٹاں نو‏‏ں وی آئی آر جی سی ایئر فورس دے عراق بھیج دتا سی تاکہ آپریشنل پروازاں اُتے تعینات ہون۔ ہور ، ایرانی پائلٹ ، شوجت عالمداری مورجانی ، سامرا وچ ماریا گیا سی تے اس د‏ی لاش 4 جولائ‏ی نو‏‏ں شیراز وچ سپرد خاک کردتی گئی سی۔

ایرانی اسپیشل فورسز

یکم اگست ، 2014 نو‏‏ں ، العربیہ نے الشرق الاوسط دے حوالے تو‏ں دسیا کہ جلال طالبانی د‏‏ی سربراہی وچ پیٹریاٹک یونین دے زیر اہتمام ، کردستان د‏‏ی پیٹریاٹک یونین دے ذریعہ 200 ایرانی اسپیشل فورس صوبہ کرکوک وچ داخل ہوئیاں۔ کرکوک وچ کرد سیکیورٹی دے اک عہدیدار نے کہیا ، "ایرانی افواج گوریلا جنگ کيت‏ی تربیت یافتہ خصوصی افواج نيں۔ اوہ صوبہ کرکوک دے دو پنڈ حسین اسلام تے الامان وچ مقیم نيں۔ ایرانیاں دا کہنا اے کہ اوہ داعش تو‏ں لڑنے ، شیعہ ریارت کيت‏ی حمایت کرنے تے امرلی دے ترکمن شیعہ پنڈ دا محاصرہ توڑنے آئے نيں۔ »

عراق وچ انقلابی گارڈز د‏‏ی ہلاکت

1. شوجت عالمداری مورجانی
2. روح اللہ محرابی
3. حمیدریزا مرادی
4. حمیدریزہ زمانی
5. وجاہت علی (قم وچ مقیم پاکستانی شہری)
6. ذیشان حیدر (قم وچ مقیم پاکستانی شہری)
7. سید نقی سید حسینی (قم وچ مقیم پاکستانی شہری)
8. سید مقبول حسینی (قم وچ مقیم پاکستانی شہری)
9. باقر حسین (قم وچ مقیم پاکستانی شہری)
10. سید رہتل الحسن نقوی (قم وچ مقیم پاکستانی شہری)
11. سید محمد تغی شمسی (قم وچ مقیم پاکستانی شہری)
12. سید زاہد حسین نقوی(قم وچ مقیم پاکستانی شہری)

مکاریم شیرازی فتویٰ

ناصر مکارم شیرازی نے عراق اُتے داعش دے حملےآں دے بعد اک پیغام وچ کہیا ، " عراق د‏‏ی سالمیت دا دفاع ، خاص طور اُتے مقدس تھ‏‏انو‏اں دا ، ان تمام لوکاں اُتے واجب اے جو اسلام تے اہل بیت تو‏ں دلچسپی رکھدے نيں خدا د‏‏ی خاطر جہاد کرن۔" . »

داعش د‏‏ی ایران نو‏‏ں دھمکی

ایران اک شیعہ ملک اے ، جدو‏ں کہ آئی ایس آئی ایس نظریا‏تی طور اُتے شیعہ مخالف اے ، تے ہزاراں شیعاں نو‏‏ں اوہ کافر سمجھدے نيں۔ عراق وچ اس دے تیزی تو‏ں پھیلاؤ دے بعد ، ایران ایران د‏‏ی مغربی سرحد تو‏ں محض چند کلومیٹر دے فاصلے اُتے اک خطرہ بن گیا۔ مشرقی ایران وچ پاکستان وچ مقیم سنی جہادی گروہاں د‏‏ی موجودگی تے بلوچستان وچ تنازعہ نے ہور ردعمل دے لئی خطرے د‏‏ی گھنٹی بجا دی۔

داعش دے ٹھکانےآں اُتے فضائی حملے

ایران دے نائب وزیر خارجہ ، ابراہیم رحیم پور نے 5 دسمبر 2014 نو‏‏ں عراق وچ دولت اسلامیہ دے گروپ اُتے ایرانی طیارےآں اُتے بمباری تے حملے د‏‏ی تصدیق کردے ہوئے کہیا اے کہ انہاں حملےآں دا مقصد "عراق وچ اپنے دوستاں تے کسی وی فوج دے مفادات دا دفاع کرنا سی۔ عراقی حکومت کیت‏‏ی مدد دے لئی کاروائیاں اس حکومت کیت‏‏ی درخواست تو‏ں مشروط نيں۔ پینٹاگون حملےآں د‏‏ی تصدیق د‏‏ی اے، تے وزیر خارجہ جان کیری نے انہاں دا خیر مقدم کيتا اے .

مخالفین

توتنچیان دے مطابق ، اسلامی جمہوریہ ایران د‏‏ی حکومت ، القاعدہ تے طالبان تو‏ں وابستہ ہونے دے علاوہ ، داعش تو‏ں وی منسلک ا‏‏ے۔

واشنگٹن پوسٹ تے ہارورڈ یونیورسٹی (انصار تے رفیع زادے دے تیار کردہ) دے مطابق ، شامی انٹیلی جنس سروس تے اسلامی جمہوریہ ایران نے آزاد شام د‏‏ی فوج دا مقابلہ کرنے تے عراق نو‏‏ں جہنم بھیجنے دے لئی داعش دے بانی وچ کردار ادا کيتا ۔ ریاستہائے متحدہ امریکا پیدا کيتا

ہور ، کچھ سرکاری ذرائع دے مطابق ، داعش دے خاتمے وچ قاسم سلیمانی تے اسلامی جمہوریہ ایران د‏‏ی حکومت دا کردار اک افسانہ اے ، لیکن اوہ داعش د‏‏ی تخلیق تے تقویت د‏‏ی اک وجہ وی رہے نيں۔

حامی

ڈونلڈ ٹرمپ نے براک اوباما تے ہلیری کلنٹن کو داعش دی بانی قرار دتا سی۔ اُتے ، ہلیری کلنٹن دی ترجمان نے اس الزام دا جواب ایہ کہندے ہوئے دتا کہ ٹرمپ بکواس د‏ی گلاں کررہے نيں تے اوہ روسی صدر ولادیمیر پوتن دے دعوے نو‏‏ں دہرا رہے نيں۔

ہور ویکھو

• اسلامی جمہوریہ ایران دے ذریعہ انسانی حقوق د‏‏ی پامالی
• ایران طالبان تعلقات
• ایران نال القاعدہ تعلقات
• ملا کریکر