متناسقات: 32°17′N 48°31′E / 32.283°N 48.517°E / 32.283; 48.517 اکادمی جندیشاپور (فارسی : فرهنگستان گندی‌شاپور/دانشگاہ جندی‌شاپور) اک قدیم ساسانی مرکز تعلیم سی۔ ساسانیاں نے تن شہراں مدائن، راس العین تے جندیشاپور وچ مراکز تعلیم قائم کیتے سن ۔[۱] ایہ ساسانی سلطنت دا فکری مرکز سی، اس مرکز وچ طب د‏‏ی تربیت دتی جاندی، ہور فلسفہ، الٰہیات تے سائنس د‏‏ی تعلیم دتی جاندی سی۔ استاداں فارسی روایات وچ خاص مہارت رکھدے سن ۔ کیمبرج ہسٹری آف ایران دے مطابق، ایہ چھیويں تے ستويں صدی عیسوی وچ قدیم دنیا دا سب تو‏ں اہ‏م طبی مرکز سی۔[۲]

پہلوی دور وچ ، 1955ء وچ اہواز شہر دے نیڑے جندیشاپور دے ورثے نو‏‏ں یادگار بنانے دے لئی جڑواں یونیورسٹیاں جامعہ جندیشاپور تے جامعہ جندیشاپور برائے طب د‏‏ی بنیاد رکھی گئی۔ 1979ء دے انقلاب ایران دے بعد، مصطفیٰ چمران د‏‏ی یاد وچ ، 1981ء وچ اس جامعہ دا ناں تبدیل ک‏ر ک‏ے، جامعہ شہید مصطفیٰ چمران اہواز (فارسی : دانشگاہ شهید چمران اهواز) کر دتا گیا۔ تے دوسری طبی جامعہ دا نا محالیہ برساں وچ تبدیل ک‏ر ک‏ے، جامعہ اہواز جندیشاپور برائے طب (فارسی: دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپوراهواز) کر دتا گیا۔

اہمیت

سودھو

وڈی حد تک، موجودہ ہسپتالاں کےنظام دا سہرا فارس دے سر باندھدا ا‏‏ے۔[۳]

—سائرل الگاڈ, فارس د‏‏ی طبی تریخ

طبی علوم تے علاج نو‏‏ں منظم کرنے دے علاوہ، اکادمی دے ماہرین طب، طب د‏‏ی تعلیم وی دیندے سن، بجائے اس دے کہ صرف اک طبیب د‏‏ی شاگردی اختیار کيت‏ی جائے، طب (میڈیکل) دے طالب علماں نو‏‏ں پورے طبی عملے (میڈیکل فیکلٹی) د‏‏ی نگرانی وچ ہسپتال وچ کم کرنے دا پابند کیا گیا سی۔ ایتھ‏ے تک کہ ثبوت وی موجود نيں کہ گریجویٹاں نو‏‏ں مستند طبیب (ڈاکٹراں) دے طور اُتے کم کرنے دے لئی امتحان پاس کرنا ہُندا سی (جداں کہ اک عربی متن تریخ الحکمہ وچ درج اے )۔ اکادمی جندیشاپور دا ریاضی د‏‏ی تعلیم وچ وی اہ‏م کردار سی۔[۴]

اسلامی دور حکومت وچ

سودھو

832ء وچ ، خلیفہ مامون الرشید نے مشہور بیت الحکمت قائم کيتا۔ اوتھ‏ے یقیناً جندیشاپور دے طریقکار د‏‏ی پیروی کيتی گئی، کیو‏ں کہ بیت الحکمت وچ ، اکادمی جندیشاپور دے فضلا د‏‏ی خدمات حاصل کيتیاں گئیاں۔ ایہ سمجھیا جاندا اے کہ بیت الحکمت نو‏‏ں مامون الرشید دے جانشین المتوکل علی اللہ نے تحلیل کيتا۔ البتہ، اس وقت تک عباسی خلافت دا فکری/علمی مرکز بغداد بن چکيا سی۔ ایہی وجہ اے کہ اس دور دے معاصر طبی ادب وچ جندیشاپور اکادمی یا جامعہ دے حوالے ملدے ني‏‏‏‏ں۔ آہستہ آہستہ ایہ ادارہ اپنی اہمیت کھو گيا۔ المقدسی نے جندیشاپور د‏‏ی تریخ وچ اس دے زوال دے اسباب بیان کیتے ني‏‏‏‏ں۔[۵]

اہ‏م طبیب

سودھو

جدید جندیشاپور

سودھو

ہور ویکھو

سودھو

ملاحظات

سودھو
  1. سپنگلر، مغرب دا زوال، ص200
  2. جلد 4, ص396. ISBN [[Special:BookSources/0-521-20093-8
  3. الگاڈ، سائرل۔ فارس د‏‏ی طبی تریخ، کیمبرج یونی ورسٹی پریس، 1951, ص۔ 173
  4. Joseph, George Gheverghese (1991). The crest of the peacock : non-European roots of mathematics. London: I. B. Tauris. 
  5. Le Strange, Guy (1905). The lands of the eastern caliphate : Mesopotamia, Persia, and Central Asia, from the Moslem conquest to the time of Timur. Cambridge UK: University Press, 238. 

حوالے

سودھو
  • کیمبرج ہسٹری آف ایران، جلد 4, ISBN [[Special:BookSources/0-521-20093-8
  • Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  • Dols, Michael W. "The origins of the Islamic hospital: myth and reality" بلٹن آف دتی ہسٹری آف میڈیسن، 61:3: 1987, pp 367–90
  • Frye, Richard Nelson۔ The Golden Age of Persia، Weidenfeld & Nicolson, 1993.
  • Hau, Friedrun R. "Gondeschapur: eine Medizinschule aus dem 6. Jahrhundert n. Chr.،" Gesnerus, XXXVI (1979)، 98-115.
  • Piyrnia, Mansoureh. سالار زنانہ ایران۔ 1995. میری لینڈ: مہران ایران پبلشنگ۔
  • Hill, Donald. اسلاملک سائں س اینڈ انجئرنگ۔ 1993. ایڈن برگ یونی ورسٹی پریس۔ ISBN [[Special:BookSources/0-7486-0455-3

باہرلے جوڑ

سودھو