اورخان پاموک
ترک ناول نگار ، اصل ناں فرید اورخان پاموک اے ۔ اس نے 2006ء چ ادب دا نوبل انعام حاصل کیتا ۔
ایہہ اپنے افسانےآں تے ناولاں چ جدید ناول تے مشرق دی صوفیانہ روایات نوں آپس چ جوڑدا اے ۔ چڑھدے تے لہندے وچکار پل اسارن آلے اس ترک لکھاری دیاں کتاباں دے دنیا دی 35 بولیاں چ بولی وٹاندرے (ترجمے)ہو چکے نیں تے ایہہ کتاباں سو توں ودھ دیساں چ شائع ہو چکئیاں نیں ۔
اورخان دی مشہور لکھتاں چ برف باری(snow),چٹا قلعہ تے میرا ناں لال (My name is red) شامل نیں ۔ 1990ء توں اسدیاں 6 کتاباں جرمن بولی چ وی ترجمہ ہو کے شائع ہو چکئیاں نیں ۔
اس دی نویں کتاب " استمبول۔ اک شہر دی یاداں" اے ۔ استمبول ای پاموک دا آبائی شہر اے ، جتھے اوہ 7 جون 1952ء چ جمئیا ۔
54 سالہ پاموک نے ادب دا نوبل انعام 10 ستمبر 2006ء چ وصولیا ۔ پاموک نوں جرمن بک ڈیلرز ایسوسی ایشن دا امن انعام وی دتا گئیا ۔
ادب دے شعبے چ نوبل انعام جتن تے اس نوں 15 لکھ امریکی ڈالر دی رقم دتی گئی ۔
حالانکہ اوہ نوبل انعام حاصل کرن آلا پہلا ترک شخص سی پر ایہہ اعزاز حاصل کرن دے باوجود ترک باشندے اس لئی کوئی نرم گوشہ نؤیں رکھدے ، اس دی وجہ اس دی شخصیت اے ۔
پاموک نے اپنے ناولاں چ متنازعہ مسئلے چکن دی وجہ توں مغربی دنیا چ مقبولیت حاصل کیتی ۔ ترکی دی حکومت نے پہلی جنگ عظیم چ ترکاں دے ہتھوں لکھاں آرمینیائی لوکاں دے قتل عام دا ذکر کرن تے اس دے خلاف مقدمہ دائر کیتا سی ۔
پاموک نے اک انٹرویو چ آکھئیا سی کہ جنگ عظیم اول دے دوران اس دے ملک چ 30 ہزار کرد تے 10 لکھ آرمینیائی باشندےآں دا قتل عام ہوئیا سی پر اس دے علاوہ اس بارے چ ہور کوئی گل کرن نوں تیار نئیں ۔
ترکی دے قنون دے مطابق کسے لئی وی ترکی دی ریاست تے قومی اسمبلی دی توہین کرنا غیر قنونی اے ۔ پاموک دے چلاف ایسے قنون دے تحت مقدمہ قائم کیتا گئیا ۔ پر جنوری 2006ء چ شدید بین الاقوامی تنقید دی وجہ توں اس دے خلاف ایہہ الزامات ختم کر دتے گئے ۔
ناقداں نے پاموک نوں نوبل انعام دین دے فیصلے نوں سیاسی قرار دے دتا ۔ اورخان اسلامی دنیا دا پہلا ادیب اے جسنے ایران ولوں لعنتی سلمان رشدی دے قتل دے فتوے دی مذمت کیتی سی ۔
اوہ تھامس مین ، مارسل پروسٹ ، لیو ٹالسٹائی تے فیودور دوستوفسکی توں متاثر اے ۔