افضل توصیف
فائل:Afzal Tauseef.png
مقامی ناں
  • ਅਫਜ਼ਲ ਤੌਸੀਫ
  • افضل توصیف
جممئی 18, 1936(1936-05-18)
سمبلی، ہوشیارپور
موتدسمبر ۳۰, ۲,۰۱۴(2014-12-30) (عمر 78 سال)
لاہور، پاکستان
دفن تھاںکریم بلاک قبرستان، اقبال ٹاؤن، لاہور
کم کِتہمصنفہ، کالم نگار
بولیپنجابی، اردو
شہریتپاکستان
تعلیمانگریزی ادب
ایم اے
مادر علمیاورینٹل کالج لاہور، گورنمنٹ کالج یونیورسٹی لاہور
دور۱۹۵۸ پاکستانی کوپے ڈیٹیٹ آپریشن فیئر پلے
مضمونسیاست، معاشرت، زبن و ادب
وڈے اعزازتمغائے حسن کارکردگی (۲۰۱۰)
سرگرم سال19xx–۲۰۱۴

افضل توصیف (۱۸ مئی ، ۱۹۳۶ ء - ۳۰ دسمبر ، ۲۰۱۴ ) پاکستانی پنجابی زبان د‏‏ی مصنفہ، کالم نگار تے صحافی سن۔ [۱][۲]

اپنی زندگی دے دوران انہاں نے پاکستان وچ فوجی آمریت نو‏‏ں تنقید دا نشانہ بنایا جس بنا اُتے انہاں نو‏ں حراست وچ لیا گیا ، بعد وچ اس وقت دے حکمراناں جداں ایوب خان تے محمد ضیاء الحق نے متعدد بار انہاں نو‏ں بے گھر کيتا ۔ افضل نے پنجابی دے نال نال اردو وچ وی تِیہہ تو‏ں زیادہ کتاباں تصنیف کیتیاں۔ ۲۰۱۰ وچ ، حکومت پاکستان د‏‏ی جانب تو‏ں انہاں د‏‏ی ادبی خدمات دے اعتراف وچ انہاں نو‏ں تمغائے حسن کارکردگی تو‏ں نوازیا گیا۔ اوہ پاکستان پیپلز پارٹی تو‏ں وی وابستہ سن تے پنج سال تک پنجابی ادبی بورڈ (پی اے بی) د‏‏ی نائب صدر د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمات انجام دتیاں۔ افضل توصیف نے "دیکھی تیری دنیا " دے ناں تو‏ں اک کتاب لکھی.

مڈھلا جیون

سودھو

افضل ۱۸ مئی ۱۹۳۶ نو‏‏ں مشرقی پنجاب وچ برطانوی ہندوستان دے ہوشیار پور دے پنڈ سمبیلی وچ پیدا ہوئیاں۔ تقسیم ہند دے دوران اوہ اپنے والدین د‏‏ی اکلوت‏ی زندہ اولاد سن ، تے فیر اوہ اپنے والد دے ہمراہ پاکستان ہجرت کر گئياں ۔ انہاں دے والد اس وقت ملک نو‏‏ں اک خودمختار ریاست قرار دتے جانے دے بعد پولیس افسر دے طور اُتے تعینات سن ۔ افضل ابتدائی طور اُتے بلوچستان وچ قیام پذیر رہیاں۔ اس نے اپنی ابتدائی تعلیم کوئٹہ دے اک گورنمنٹ گرلز اسکول تو‏ں میٹرک سمیت پڑھی ، تے بعد وچ اوہ پنجاب چلی گئياں جتھے اورینٹل کالج وچ تعلیم حاصل کيتی لیکن نامعلوم وجوہات د‏‏ی بناء اُتے اوہ درمیان وچ ہی رہ گئی۔ افضل نے اس دے بعد گورنمنٹ کالج یونیورسٹی ، لاہور تو‏ں تعلیم حاصل کيتی تے انگریزی وچ ماسٹر ڈگری حاصل کيتی۔ اعلیٰ تعلیم مکمل کرنے دے بعد ، اس دے بعد اوہ یونیورسٹی آف ہوم اکنامکس (سابقہ کالج) وچ بطور ٹیچر مقرر ہوگئياں۔ بعد وچ ، اس نے ریٹائرمنٹ تک کالج آف ایجوکیشن وچ انگریزی پڑھائی۔

ادبی کیریئر

سودھو

افضل توصیف کتاباں تے ادارتی کالم لکھنے وچ سرگرم عمل رہیاں۔ اپنی زندگی دے دوران ، اوہ اخبارات دے لئے لکھدیاں سن تے سیاست ، معاشرتی مسائل ، تے فن تے زباناں جداں مختلف موضوعات اُتے مشتمل تِیہہ کتاباں شائع کیتیاں۔ [۳]

اس د‏ی نمایاں کتاباں وچ شامل نيں:

  • پنجاب کیدا نا پنجاب ( پنجاب کيتا اے )
  • ٹاہلی میرے بچرے (میرے بچے ، اے شیشم دے درخت)
  • پنجیواں گھنٹا (۲۵ واں گھنٹہ)
  • ویلے دے پچھے پچھے (ماضی دے پِچھے)
  • امان ویلے ملاں گے (ہم امن دے وقت ملاں گے)
  • لہو بھجیاں بظخاں (خون تو‏ں لپٹی بطخاں) – اس د‏ی اس کتاب وچ ۱۹۴٧ وچ تقسیم ہند دے تشدد دے نتیجے وچ اس دے خاندانی گھر د‏‏ی خونی گیلی منزلاں اُتے پھسلدے ہوئے خاندانی بتھ نو‏‏ں بیان کيتا گیا ا‏‏ے۔

بعد وچ اس د‏ی کچھ کتاباں دا گرومکھی وچ ترجمہ ہويا تے ہندوستان وچ شائع ہويا۔ انہاں نے بنگلہ دیش تے بلوچ کاز دے زوال اُتے اک کتاب لکھی ، جس دے نتیجے وچ انہاں دے چہرے اُتے فوجی آزمائشاں آئیاں تے نظربندی رہی۔ میرے پیارے درخت ، میرے بچڑے وی انہاں د‏‏یاں کتاباں وچ شامل سن جنھاں نے تقسیم دے بارے وچ لکھیا سی۔ [۴] افضل دا مرکزی مضمون ترقی پسند تحریر سی۔ [۵]

ایوارڈ تے پہچان

سودھو

اپنی زندگی دے دوران ، افضال توصیف نو‏‏ں انہاں د‏‏ی ادبی کارنامےآں دے لئی متعدد ایوارڈ ملے۔

  • ڈنمارک وچ قائم غیر منفعتی تنظیم ایشین رائٹرز ایسوسی ایشن دا لائف ٹائم اچیومنٹ ایوارڈ [۶]
  • فوجی آمراں ، جنہاں وچ جنرل ضیاء الحق وی شامل نيں ، نے کئی بار زرعی اراضی د‏‏ی پیش کش دے نال انھاں پرائیڈ آف پرفارمنس ایوارڈ پیش کيتا ، لیکن انہاں نے انکار کردتا۔ آخر کار ۲۰۱۰ وچ ، اک بار فیر انہاں نو‏ں ایوارڈ د‏‏ی پیش کش کيتی گئی ، اس بار اس نے قبول کيتا تے فیر صدر پاکستان نے انھاں پرائیڈ آف پرفارمنس ایوارڈ تو‏ں نوازیا۔

موت تے میراث

سودھو

اپنی موت تو‏ں اک روز پہلے ، اوہ صحت د‏‏ی پیچیدگیاں وچ مبتلا سن تے بعد وچ انہاں نو‏ں طبی علاج دے لئے الشافی اسپتال وچ داخل کرایا گیا سی۔ اگلے دن ، ۳۰ دسمبر ، ۲۰۱۴ نو‏‏ں ، اوہ لاہور ، پاکستان وچ انتقال کر گئياں۔ اوہ اقبال ٹاؤن دے کریم بلاک قبرستان وچ دفن نيں۔ انہاں د‏‏ی آخری رسومات وچ پنجابی ادیبی بورڈ دے ممبران تے پاکستان اکیڈمی آف لیٹرز دے نمائندےآں سمیت مصنفاں کنول فیروز ، پروین ملک ، بابا نجمی تے صحافی شامل سن ۔

ہندوستان د‏‏ی اک ساتھی ترقی پسند مصنفہ ، امریندا پریتم نے ہندی بولی وچ اپنے بارے وچ اک کتاب "دوسرے آدم د‏‏ی بیٹی" کے ناں تو‏ں مرتب کيتی سی تے انھاں لڑی جانے والی لڑائیاں دے لئی "سچی دھی پنجاب دی" (پنجاب د‏‏ی سچی بیٹی) وی کہیا سی۔ غداری دا مقابلہ کيتا لیکن کدی ہتھیار نئيں ڈالے۔

حوالے

سودھو
  1. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  2. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  3. "Literate, NOS, The News International"۔ jang.com.pk 
  4. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  5. "Bhagat Singh: Martyr of Lahore | India News – Times of India"۔ The Times of India 
  6. "The Tribune, Chandigarh, India – Jalandhar"۔ www.tribuneindia.com