ابن ابی الدنیا
| ابن ابی الدنیا | |
|---|---|
| (عربی وچ: ابن أبي الدنيا) | |
 |
|
| جم | سنہ 823 [۱][۲][۳][۴][۵][۶] |
| وفات | سنہ 894 (70–71 سال)[۱][۲][۳][۴][۵][۷][۶] |
| عملی زندگی | |
| استاذ | امام بخاری ، ابو داؤد ، ابو حاتم رازی |
| پیشہ | استاد ، مورخ |
| پیشہ ورانہ زبان | عربی [۱] |
| شعبۂ عمل | علم حدیث ، زہد |
 باب اسلام
| |
ترمیم  | |
حافظ ابوبکر بن ابی الدنیا ابن ابی الدنیا توں معروف عبد اللہ بن محمد بن عبید بن سفیان القرشی الاموی بغدادی نيں۔
ولادت
سودھوابن ابی الدنیا 208ھ/ 823ء وچ بغداد وچ پیدا ہوئے۔
استاداں
سودھوان دے مشائخ وچ احمد دورقی، علی بن جعد جوہری، زُہیر بن حرب، ابوعبید قاسم بن سلام، داود بن رشید خورازمی، محمد بن سعد کاتبِ واقدتی، امام بخاری تے امام ابوداود وغیرہ نيں جنہاں توں فنِ حدیث دی تعلیم پائی،
تلامذہ
سودھوان توں امام ابن ماجہ نوں تلمذ حاصل اے۔ چنانچہ انھاں نے اپنی ’’تفسیر‘‘ وچ انہاں توں روایتاں کيتیاں ناں، لیکن ’’سنن‘‘ وچ کوئی حدیث انہاں دی روایت توں منقول نئيں اے۔
سیرت وخصائص
سودھوشیخ الوقت، امام الائمہ، فقیہ العصر، شیخ الحدیث، حافظ الحدیث ابو بکر عبد اللہ بن محمد المعروف ابنِ ابی الدنیا مشہور حفاظِ احادیث وچوں سن ۔ابن ابی الدنیا شہزادگانِ خلفائے عباسیہ دے اَتالیق رہے۔خلیفہ معتضد باللہ دی تربیت وی انہاں ہی دی اَتالیقی وچ ہوئی۔ حافظ ذہبی نے "تذکرۃ الحفاظ" وچ انہاں دا ترجمہ انہاں لفظاں وچ شروع کیتا اے: ابن أبي الدنیا المحدث العالم الصدوق۔یعنی : ابنِ ابی الدنیا محدث، عالم تے سچے راویاں توں نيں۔اورحافظ جمال الدین مزّی دے "رہتل الکمال" وچ ایہ لفظاں نيں: أبو بکر بن أبي الدنیا البغدادي الحافظ صاحب اللکھتاں المشہورۃ ومؤدب أولاد الخلفاء۔یعنی: ابنِ ابی الدنیااحادیث دے حافظ، کتبِ مشہورہ دے مصنف تے خلفاء دے اولاد دی تربیت فرماندے سن ۔ ابنِ ابی حاتم دا بیان اے کہ ميں نے اپنے والد دی معیت وچ انہاں توں حدیثاں لکھایاں نيں تے والد نے انہاں نوں صدوق کہیا اے۔ آپ ایسی صلاحیت دے حامل شخص سن اک بندے نوں آپ جدوں چاہن رولاداں تے جدوں چاہن ہنسا دتیاں ايسے ادا توں متاثر ہوکے خلیفہ نے آپ نوں اپنی بیٹےآں دی تربیت دے لئی رکھیا۔
تصنیفات
سودھویہ وڈے مشہور مصنف ہوئے نيں۔ 164 تصنیفات نيں دنیوی عروج وی خوب پایا۔
- كتاب الإخلاص والنيۃ
- كتاب المطر والرعد والبرق
- كتاب صفة الجنۃ
- كتاب صفة النار
- كتاب الأمر بالمعروف والنهي عن المنكر
- كتاب التوكل على الله
- كتاب التوبہ
- كتاب الرقۃ والبكاء
- كتاب الصبر وثوابہ
- كتاب العقوبات
- كتاب النفقة على العيال
- الجوع
- كتاب ذم الغيبۃ والنميمۃ
- كتاب الفرج بعد الشدة
- كتاب إصلاح المال
- كتاب ذم البغي
- كتاب ذم الملاهي
- كتاب المحتضرين
- كتاب الأهوال
- كتاب الزهد
- كتاب اليقين
- فضائل رمضان
- قرى الضيف
- قصر الأمل
- كلام الليالي والأيام
- محاسبة النفس
- هواتف الجنان
- الإخوان
- الإشراف في منازل الأشراف
- التواضع والخمول
- الحلم
- الرضا عن الله بقضائه
- الشكر
- الاعتبار
- التهجد وقيام الليل
- الصمت
- العقل وفضله
- العمر والشيب
- العيال
- والنميمة
- القناعة والعفاف
- الليالي والأيام
- المتمنين
- المرض والكفارات
- المنامات
- الہم والحزن
- الهواتف
- الوجل والتوثق بالعمل
- الورع
- حسن الظن بالله
- ذم الدنيا
- ذم الكذب
- ذم المسكر
- قضاء الحوائج
- مجابو الدعوة
- مداراة الناس
- مكائد الشيطان
- مكارم الأخلاق
- من عاش بعد الموت
- الاحکام فی القبور
- الأولياء
علمی مقام
سودھوابن ابی الدنیا شہزادگانِ خلفائے عباسیہ دے اَتالیق رہے۔ خلیفہ معتضد باللہ دی تربیت وی انہاں ہی دی اَتالیقی وچ ہوئی۔ حافظ ذہبی نے ’’تذکرۃ الحفاظ‘‘ وچ انہاں دا ترجمہ انہاں لفظاں وچ شروع کیتا اے : اِبْنُ أَبِي الدُّنْیَا اَلْمُحَدِّثُ الْعَالِمُ الصَّدُوْقُ۔ اورحافظ جمال الدین مزّی دے ’’رہتل الکمال‘‘ وچ ایہ لفظاں نيں : أَبُوْ بَکْرِ بْنُ أَبِي الدُّنْیَا الْبَغْدَادِيُّ الْحَافِظُ صَاحِبُ التَّصَانِیْفِ الْمَشْہُوْرَۃِ وَمُؤَدِّبُ أَوْلَادِ الْخُلَفَائِ۔ ابنِ ابی حاتم دا بیان اے کہ ميں نے اپنے والد دی معیت وچ انہاں توں حدیثاں لکھایاں نيں تے والد نے انہاں نوں صدوق کہیا اے۔
وفات
سودھوابن ابی الدنیا نے 281ھ بمطابق 894ء نوں بغداد وچ وفات پائی۔[۸][۹]
حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ فرینس دا ببلیوٹیک نیشنل آئی ڈی: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12178056m — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — اجازت نامہ: Open License
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ سرو ویاپک ادھکار شناختی: https://d-nb.info/gnd/119086239 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۵ اکتوبر ۲۰۱۵ — اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ فیسٹ آئی ڈی: https://id.worldcat.org/fast/169539 — subject named as: ʻAbd Allāh ibn Muḥammad Ibn Abī al-Dunyā — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ subject named as: ʻAbd Allāh ibn Muḥammad Ibn Abī al-Dunyā — SELIBR ID: https://libris.kb.se/auth/191298 — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — ناشر: National Library of Sweden
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ Diamond Catalog ID for persons and organisations: https://opac.diamond-ils.org/agent/13707 — subject named as: ʿAbd Allāh ibn Muḥammad ibn ʿUbayd Ibn Abī al-Dunyā
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ NLA Trove people ID: https://trove.nla.gov.au/people/1126925 — subject named as: ʻAbd Allāh ibn Muḥammad Ibn Abī al-Dunyā — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
- ↑ Vatican Library VcBA ID: https://wikidata-externalid-url.toolforge.org/?p=8034&url_prefix=https://opac.vatlib.it/auth/detail/&id=495/167107 — subject named as: Abd Allah ibn Muhammad Ibn Abī 'd-Dunyā
- ↑ تذکرۃ الحفاظ،امام ذہبی طبقۃ العاشرۃ
- ↑ الموسوعة العربية العالمية http://www.mawsoah.net