ابان بن عثمان
(عربی وچ: أبان بن عثمان بن عفان)،(عربی وچ: أبان بن عثمان بن عفان الأموي القرشي)[۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P1559) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
 

جم سنہ 641   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


مدینہ منورہ [۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات سنہ 723 (81–82 سال)[۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


مدینہ منورہ [۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت خلافت راشدہ
عارضہ ڈورا ہونا   ویکی ڈیٹا اُتے (P1050) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اولاد عبد الرحمن بن ابان بن عثمان   ویکی ڈیٹا اُتے (P40) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
والد عثمان   ویکی ڈیٹا اُتے (P22) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
بہن/بھائی
عمرو بن عثمان بن عفان   ویکی ڈیٹا اُتے (P3373) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
پیشہ محدث ،  مسلم مؤرخین ،  مفسر قرآن ،  فقیہ [۱]،  خادم دین ،  مورخ ،  جج ،  لکھاری [۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان عربی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شعبۂ عمل علم حدیث   ویکی ڈیٹا اُتے (P101) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ملازمت مدینہ منورہ   ویکی ڈیٹا اُتے (P108) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عسکری خدمات
لڑائیاں تے جنگاں اونٹھ والی لڑائی   ویکی ڈیٹا اُتے (P607) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

ابان بن عثمان (عربی: أبان بن عثمان بن عفان الأموي القرشي) ابان بن عثمان بن عفان بن ابو العاص بن امیہ بن عبد شمس اموی قریشی، آپ دی والدہ عمرو بنت جندب بن عمرو دوسی نيں،کنیت ابو سعید۔ آپ دی جائے پیدائش تے وفات مدینہ منورہ اے، سیرت و مغازی وچ سب تو‏ں پہلے تالیف کرنے والےآں وچ ابان بن عثمان دا نام آندا اے انہاں دی ولادت 20ھ تے وفات 100ھ اے تابعین وچ انہاں نے حدیث فقہ تے مغازی دے عالم دی حیثیت تو‏ں شہرت پائی۔ مغازی دی سب تو‏ں پہلی کتاب انہاں نے مرتب کیتی جسنو‏ں مغیرہ بن عبد الرحمن نے روایت کیتا سی[۲] مغیرہ بن عبد الرحمن نے کچھ مغازی ابان بن عثمان تو‏ں روایت کیتے سن تاریخ یعقوبی نے وی اس دا ذکر کیتا اے[۳] بعد دے سیرت نگاراں نے بطور سیرت نگار دی بجائے بطور راوی انہاں دا ذکر کیتا انہاں نو‏ں صاحب المغازی تو‏ں زیادہ شہرت بطور محدث مسلمہ اے کیونکہ انہاں دے بیٹیاں عبد الرحمن، ابو الزناد تے الزہری نے انہاں تو‏ں روایت کیتی اے۔

مغازی وچ انہاں دی اصطلاحی معنےآں وچ کتاب نہ سی بلکہ سیرت دے بارے وچ اخبار دا مجموعہ سی۔ اس مجموعے تو‏ں وی آگے کچھ منتقل تو نہ ہويا لیکن اس مجموعے نے ابان بن عثمان نو‏ں مغازی یا سیرت دا پہلا مؤلف بنا دتا ۔[۴]

کبار تابعین وچ آپ دا شمار ہوندا اے،جنگ جمل وچ عائشہ رضی اللہ عنہا دا ساتھ دتا، مدینہ دے دس فقہا وچو‏ں اک نيں ،بہت کم احادیث آپ تو‏ں مروی نيں،سیرت نبوی دے موضوع اُتے سب تو‏ں پہلے انہاں نے ہی لکھیا،انہاں دی کتاب المغازی عہد اسلام دی قدیم کتب وچ شمار ہوندی اے۔ عبدالملک بن مروان دے زمانے وچ 83-76ھ تک مدینہ منورہ دے گورنر رہ‏ے۔ 83ھ وچ معزول ہوئے۔ بقیہ زندگی امارت وسیاست تو‏ں دور رہ‏ے،علم دے لئی اپنے آپ نو‏ں پوری طرح تو‏ں فارغ ک‏ر لیا سی۔ آخر عمر وچ آپ نو‏ں فالج ہو گیا،تے تھوڑا سا بہراپن آ گیاسی۔ سن 105ھ وچ آپ دا انتقال ہو گیا۔[۵][۶][۷][۸]

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ ۱.۳ ۱.۴ ۱.۵ ۱.۶ full work available at URL: https://archive.org/details/ZIR2002ARAR — مصنف: Khayr al-Din al-Zirikli — عنوان : الأعلام —  : اشاعت 15 — جلد: 1 — صفحہ: 27 — ناشر: Dār al-ʿIlm lil-Malāyīn
  2. الطبقات الکبریٰ،ابن سعد، جلد 5صفحہ156
  3. تاریخ یعقوبی جلد1 صفحہ3
  4. اردو نثر وچ سیرت رسول، صفحہ 94،ڈاکٹر انور محمود خالد، اقبال اکیڈمی پاکستان لاہور 1989ء
  5. [تاريخ أمراء المدينة المنورة ص84 ـ التاريخ الشامل للمدينة المنورة ج1/388]
  6. الطبقات الكبرى
  7. الوافي بالوفيات
  8. آن لائن