ابخازی بولی

ابخاز Abkhaz
Аԥсуа бызшәа; аԥсшәа
مقام	ابخازيا تے ابخاز تارکین وطن
بولن والے	۱۹۰,۰۰۰ (2015–2019)
بولی ٹبر	اتلیاں لہندیاں قفقازی بولیاں ابازگی بولیاں ابخاز Abkhaz
لہجے	Abzhywa Bzyb Sadz
لپی	سریلک لپی (ابخاز حروف تہجی)
سرکاری حثیت
سرکاری بولی	ابخازیا
بولی کوڈ
ISO 639-1	ab
ISO 639-2	abk
ISO 639-3	abk
Glottolog	abkh1244

ابخاز بولی (Abkhaz language) (تلفظ: /æpˈhɑːz/) زیادہ تر ابخازیا وچ بولی جاݨ والی اتلی لہندی قفقازی بولی اے، جو زیادہ تر ابخاز لوکاں ولوں بولی جاندی اے۔ ایہ ابخازیا دی سرکاری بولی اے جِتھے ایہدے 10 لکھ بلارے نیں۔ اس دے نال ہی ایہ بولی ترکی، جارجیا، شام، اردن وغیرہ ملکاں وچّ ابخاز تارکین وطن ولوں بولی جاندی ہے۔ 2010 دی روسی جنگننا مطابق روس وچّ ابخاز دے 6,786 بلارے نیں۔

جغرافیائی ونڈ

ابخاز خاص طور تے ابخازیا وچّ بولی جاندی اے۔ اس توں علاوا ابخاز تارکین وطن ولوں خاص طور تے ترکی، جارجیا، شام، اردن تے ہور ملکاں وچّ وی بولی جاندی اے۔

فونیٹک ویونت

ابخاز وچ وئنجناں (صحیح حروف) دی گݨتی بہت زیادہ اے۔ معیاری آبخاز وچّ 58 وئنجن نیں۔ 

لپی

ابخاز بولی نوں لکھن لئی 1862 وچّ سریلک لپی اتے آدھارت لپی ورتی جان لگی۔ 1909 وچّ اک 55 اکھری سریلک لپی دی ورتوں کیتی جان لگی۔

لہجے

آبخاز دیاں مول روپ وچّ تنّ لہجے منے جاندے نیں:

• آبزیوا - ایہہ قفقاز وچّ بولیا جاندا ہے۔ ایہدا ناں آبزیوا دے تریخی علاقے دے ناں اتے رکھیا گیا اے۔
• بزیب - ایہ لہجہ قفقاز اتے ترکی وچّ بولیا جاندا ہے۔ اسدا ناں بزیب علاقے دے ناں اتے رکھیا گیا اے۔
• سادز - ایہہ اج کلّ ترکی وچّ ہی بولیا جاندا اے۔ ایہ بزیپ تے کھوستا دریا دے علاقے وچّ بولیا جاندا اے۔

ادبی ابخاز بولی آبزیوا تے آدھارت اے۔

لِکھتی نظام

А а [a]	Б б [b]	В в [v]	Г г [ɡ]	Гь гь [ɡʲ]	Гә гә [ɡʷ]	Ҕ ҕ [ʁ/ɣ]	Ҕь ҕь [ʁʲ/ɣʲ]
Ҕә ҕә [ʁʷ/ɣʷ]	Д д [d]	Дә дә [dʷ]	Е е [ɛ]	Ж ж [ʐ]	Жь жь [ʒ]	Жә жә [ʒʷ]	З з [z]
Ӡ ӡ [d͡z]	Ӡә ӡә [d͡ʑʷ]	И и [j/jɨ/ɨj/i]	К к [kʼ]	Кь кь [kʼʲ]	Кә кә [kʼʷ]	Қ қ [kʰ]	Қь қь [kʲʰ]
Қә қә [kʷʰ]	Ҟ ҟ [qʼ]	Ҟь ҟь [qʼʲ]	Ҟә ҟә [qʼʷ]	Л л [l]	М м [m]	Н н [n]	О о [ɔ]
П п [pʼ]	Ԥ ԥ [pʰ]	Р р [r]	С с [s]	Т т [tʼ]	Тә тә [tʼʷ]	Ҭ ҭ [tʰ]	Ҭә ҭә [tʷʰ]
У у [w/wɨ/ɨw/u]	Ф ф [f]	Х х [x/χ]	Хь хь [xʲ/χʲ]	Хә хә [xʷ/χʷ]	Ҳ ҳ [ħ]	Ҳә ҳә [ħʷ]	Ц ц [t͡s]
Цә цә [t͡ɕʷʰ]	Ҵ ҵ [t͡sʼ]	Ҵә ҵә [t͡ɕʼʷ]	Ч ч [t͡ʃʰ]	Ҷ ҷ [t͡ʃʼ]	Ҽ ҽ [t͡ʂʰ]	Ҿ ҿ [t͡ʂʼ]	Ш ш [ʂʃ]
Шь шь [ʃ]	Шә шә [ʃʷ]	Ы ы [ɨ]	Ҩ ҩ [ɥ/ɥˤ]	Џ џ [d͡ʐ]	Џь џь [d͡ʒ]	Ь ь [ʲ]	Ә ә [ʷ]

حوالے