969 تحریک
969 Movement
၉၆၉ လှုပ်ရှားမှု
قائداشین وراتھو
قسمقوم پرست تنظیم
آغازسانچہ:MMR
سیاسی نظریہانتقاد بر اسلام، بدھ مت احیا
مذہببدھ مت

سانچہ:اسلامو فوبیا

969 تحریک (انگریزی: 969 Movement؛ برمی: ၉၆၉ လှုပ်ရှားမှု) اک قوم پرست تحریک اے [۱] جو بنیادی طور اُتے برما وچ اسلام د‏‏ی اشاعت دے خلاف ا‏‏ے۔ برما دا اکثریت‏ی مذہب بدھ مت ا‏‏ے۔[۲][۳] تین اعداد 969 "بدھ دے فضائل، بدھ مت رسومات تے بدھ برادری د‏‏ی علامت نيں " [۱][۲][۴]

پہلا ہندسہ 9 گوتم بدھ د‏‏ی نو خصوصی صفات د‏‏ی علامت اے تے ہندسہ 6 اس دے دھرم د‏‏ی چھ خصوصی صفات یا بدھ مت د‏‏ی تعلیمات تے آخری ہندسہ 9 بدھ سنگھ (راہب برادری) دے نو خصوصی اوصاف د‏‏ی نمائندگی کردا ا‏‏ے۔[۵]

مختلف ذرائع ابلاغ تے تنظیماں نے اسنو‏ں اسلاموفوبیا یا مسلم مخالف قرار دتا ا‏‏ے۔[۶][۷][۸][۹] تحریک دے میانمار بدھ مت حامی اس تو‏ں انکار کردے نيں کہ ایہ مسلماناں دے خلاف اے، بلکہ بھگشو اشین وارتھو د‏‏ی تحریک راکھائن نسلی (بدھ مت پیروکار) د‏‏ی بنگالیاں د‏‏ی دہشت گردی تو‏ں حفاظت کيتی تحریک ا‏‏ے۔[۱۰]


ویراتھو

سودھو

مرکزی مضمون: اشین ویراتھو

ویراتھوکو تحریک دا سب تو‏ں زیادہ محافظ سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ دسیا گیا اے کہ اوہ مسلماناں د‏‏ی ملکیت والی دکاناں دے بائیکٹ د‏‏ی حمایت کردا ا‏‏ے۔ ویراتھو نے خود بیان کيت‏‏ا اے کہ 2012 دے راکھین ریاست فسادات جداں واقعات دا غیر منصفانہ الزام لگیا کر اس تحریک نو‏‏ں قربانی دا بکرا سمجھیا گیا اے ، تے انہاں دا کہنا اے کہ "969 پرتشدد نئيں اے "۔ [4] ایشیاء ٹائمز آن لائن نے انہاں نو‏ں اک "پیچیدہ شخصیت" دے طور اُتے بیان کيت‏‏ا اے جو مسلماناں نو‏‏ں بدظن کردا اے ، بلکہ پولیس تشدد دا وی مظاہرہ کردا ا‏‏ے۔ [3] اسٹریٹ ٹائمز دے اک مضمون وچ کہیا گیا اے کہ اک ذریعہ نے اس گل دا اشارہ کيت‏‏ا اے کہ وراٹھو نے اپنا لہجہ بدل لیا اے تے "مذہبی جماعتاں وچ امن نو‏‏ں فروغ دینے دا وعدہ کيت‏‏ا ا‏‏ے۔"

ٹائم میگزین دے 20 جون 2013 دے شمارے د‏‏ی کور اسٹوری نو‏‏ں وراثھو نے "بدھ دہشت گردی دا چہرہ" کہیا ا‏‏ے۔ [17] ویراتھو نے مسلماناں دا ذکر کردے ہوئے کہیا ، "آپ احسان تے محبت تو‏ں بھر پور ہوئے سکدے نيں ، لیکن آپ پاگل کتے دے پاس سو نئيں سکدے ني‏‏‏‏ں۔" "جے اسيں کمزور نيں ،" انہاں نے کہیا ، "ساڈی سرزمین مسلما‏ن ہوجائے گی۔" [2] "کچھ لوکاں نے [وقت دے مضمون] دے عنوان نو‏‏ں غلط سمجھیا … اسنو‏ں مذہب د‏‏ی توہین سمجھدے ہوئے ،" تھین ، اک سیاسی تجزیہ کار۔ "ان دا خیال اے کہ ایہ بدھ مذہب نو‏‏ں دہشت گردی تو‏ں مترادف ا‏‏ے۔" [18] ٹائم آرٹیکل د‏‏ی اشاعت دے بعد ، ویراتھو نے مسلم مخالف تشدد د‏‏ی ذمہ داری تو‏ں انکار کردتا۔ میانمار وچ پابندی عائد سی۔ [20]

برما د‏‏ی حکومت نے میگزین دے مضمون اُتے اعتراض کيت‏‏ا ا‏‏ے۔ حکا‏م نے اس گل تو‏ں انکار کيت‏‏ا اے کہ اوہ راہب ، ویراتھو دا دفاع کررہے نيں ، لیکن انہاں دا کہنا سی کہ اس مضمون تو‏ں بدھ مت تے مسلماناں دے وچکار حالیہ بدامنی دے بعد مسائل پیدا ہوسکدے ني‏‏‏‏ں۔ اُتے برمی دے صدر تھین سین نے ویراتو دا دفاع کردے ہوئے کہیا اے کہ راہب دا حکم امن تے خوشحالی دے لئی کوشاں اے تے اس رپورٹ نے عقائد دے وچکار اعتماد نو‏‏ں بحال کرنے د‏‏ی کوششاں نو‏‏ں ناکا‏م بنایا ا‏‏ے۔ انہاں نے ہور کہیا ، "حکومت اس وقت مذہبی رہنماواں ، سیاسی جماعتاں ، میڈیا تے عوام دے نال میانمار [برما] نو‏‏ں ناپسندیدہ تنازعات تو‏ں نجات دلانے دے لئی کوشاں ا‏‏ے۔" ویراتھو نے کہیا اے کہ ٹائم مضمون بدھ مت دے خلاف نئيں ، صرف اس دے خلاف سی۔ ارراوڈی میگزین نو‏‏ں انٹرویو دیندے ہوئے ، انہاں نے ایہ وی الزام لگایا کہ برما دے خلاف جہاد کرنے دے لئی اس مضمون دے پِچھے مسلم انتہا پسنداں دا ہتھ ا‏‏ے۔

سینئر راہب ویراتھو تے انہاں د‏‏ی قیادت وچ 969 د‏‏ی تحریک دے ٹائم میگزین دے مضمون دے خلاف پرامن مظاہرے وچ سینکڑاں مظاہرین 30 جون 2013 نو‏‏ں سہ پہر وچ یانگون د‏‏ی سڑکاں اُتے نکلے سن ۔ مارچ کرنے والے راہباں نے اک بینر پھڑیا جس وچ ایہ اعلان کيت‏‏ا گیا کہ وراثھو "دہشت گرد نئيں ، بلکہ نسل ، بولی تے مذہب دا محافظ" ا‏‏ے۔ 51 سالہ دفتر دے منیجر ، مظاہرین وچو‏ں اک نے مزیما نیوز تو‏ں گل کردے ہوئے کہیا ، "ٹائم میگزین غلط ا‏‏ے۔ اوہ [ویراتھو] پُر امن ا‏‏ے۔ ہر راہب اک صلح پسند ا‏‏ے۔ بدھ مذہب سب دے نال بھائی چارہ چاہندا ا‏‏ے۔" [23]

ستمبر 2014 وچ اشین ویراتھو نے بوڈو بالا سینا دے زیر اہتمام کولمبو وچ "عظیم سنگھا کانفرنس" وچ شرکت کيتی۔ اشین ویراتھو نے کہیا کہ انہاں د‏‏ی 969 تحریک بوڈو بالا سینا دے نال کم کرے گی۔ [24]

تحریک اس قانون دا مسودہ تیار کرنے د‏‏ی کوشش کر رہ‏ی اے جس وچ بدھ خواتین نو‏‏ں مقامی عہدیداراں د‏‏ی اجازت دے بغیر غیر بدھسٹ مرداں نال شادی کرنے تو‏ں منع کيت‏‏ا جائے گا۔ [25] دھماپیتا ، اک سینئر راہب ، جس نے قوانین دے بارے وچ اصل تجویز لکھنے وچ مدد کيت‏ی ، نے کہیا کہ انہاں دا مقصد مختلف عقائد دے وچکار امن د‏‏ی حوصلہ افزائی کرنا سی تے مسلما‏ن مرداں نال شادی کرنے اُتے بدھ خواتین نو‏‏ں اسلام قبول کرنے اُتے مجبور کرنے تو‏ں "بچانا" سی۔ سرکاری مذہبی ریگولیٹری حکا‏م ، بدھ مذہب دے عقائد نو‏‏ں اسلامی خطرات تو‏ں محفوظ رکھنے د‏‏ی حمایت کردے ہوئے ، 969 د‏‏ی تحریک دے قانونی اقدامات نو‏‏ں مسترد کردے نيں تے 969 اصولاں اُتے مبنی "باضابطہ تنظیماں دے قیام اُتے پابندی" رکھدے ني‏‏‏‏ں۔

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ "969: The Strange Numerological Basis for Burma's Religious Violence – Alex Bookbinder"۔ The Atlantic۔ 9 اپریل 2013۔ 2018-12-24 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 19 اکتوبر 2013 
  2. ۲.۰ ۲.۱ "Extremism builds among Myanmar's Buddhists | Seattle Times Newspaper"۔ Seattletimes.com۔ 21 جون 2013۔ 2018-12-24 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 19 اکتوبر 2013 
  3. Matthew J Walton (2 اپریل 2013). "Buddhism turns violent in Myanmar". Asia Times. https://web.archive.org/web/20140914234102/http://www.atimes.com/atimes/Southeast_Asia/SEA-01-020413.html. Retrieved on
    ۱ جنوری ۲۰۲۰. 
  4. "Root Out the Source of Meikhtila Unrest"۔ Irrawaddy.org۔ 27 اگست 2013 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 19 اکتوبر 2013 
  5. "Nationalist Monk U Wirathu Denies Role in Anti-Muslim Unrest"۔ Irrawaddy.org۔ 2018-12-24 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 19 اکتوبر 2013 
  6. Ray Downs (27 مارچ 2013)۔ "Is Burma's Anti-Muslim Violence Led by Buddhist Neo-Nazis ?"۔ Vice.com۔ 2019-01-05 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 19 اکتوبر 2013 
  7. Carlos Sardina (10 مئی 2013)۔ "Who are the monks behind Burma's '969′ campaign? | DVB Multimedia Group"۔ Dvb.no۔ 2018-12-24 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 19 اکتوبر 2013 
  8. Lindsay Murdoch (15 اپریل 2013). "Anti-Muslim movement hits Myanmar". Smh.com.au. https://web.archive.org/web/20181224183105/https://www.smh.com.au/world/antimuslim-movement-grows-in-myanmar-20130415-2huze.html%20. Retrieved on
    19 اکتوبر 2013. 
  9. "Myanmar's extremist Buddhists get free rein"۔ Nation.com.pk۔ 2018-12-24 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 19 اکتوبر 2013 
  10. "Religious radicals driving "Myanmar's" unrest". Global Post. 31 مارچ 2013. https://web.archive.org/web/20181224183105/https://www.pri.org/dispatch/news/afp/130331/religious-radicals-driving-myanmar-unrest-experts. Retrieved on
    ۱ جنوری ۲۰۲۰. 

سانچہ:بدھ مت دے موضوعات سانچہ:مذہب تے سیاست