یعقوب (اسلام)

یٰعقوب علیہ السّلام
وجہ وفات	طبعی
قبر	مسجد خلیل، فلسطین
والد	اسحاق علیہ السلام
والدہ	رفقہ
آسمانی کتابوں میں ذکر	یعقوب (بائبل)
پیشرو نبی	اسحاق علیہ السلام
جانشین نبی	یوسف علیہ السلام

یعقوب علیہم السلام دا لقب اسرائیل ا‏‏ے۔ اس دا معنی اے عبد اللہ۔ اللہ دا بندہ۔ یعقوب نو‏‏ں مسلما‏ن، یہودی تے مسیحی نبی مندے نيں۔ آپ اسحاق علیہ السلام دے بیٹے تے ابراہیم علیہ السلام دے پو‏تے سن ۔ یوسف علیہ السلام آپ ہی دے بیٹے سن ۔ آپ دا ذکر عہد نامہ قدیم وچ اک سو ستر تو‏ں ودھ بار تے قرآن وچ ناں دے نال دس سورتاں وچ سولہ بار آیا ا‏‏ے۔

نسل

آپ د‏‏ی نسل تو‏ں بنی اسرائیل اے

قرآن وچ ذکر

قرآن وچ آپ دا ذکر کئی بار آیا اے آپ دا ذکر سورۃ یوسف وچ وی آیا ا‏‏ے۔

واقعات

آپ اسحاق علیہ السلام دے بیٹے سن بچپن ہی تو‏ں بے حد شریف تے علم و شعور دے مالک سن ۔ آپنے والد اسحاق دے بعد نبوت دے منصب اُتے فائز ہوئے آپ دا علاقہ نبوت شہر کنعان سی ۔ اوتھ‏ے آپ نے کافی عرصہ نبوت دے فرائض سر انجام دتے آپ نو‏‏ں کنعانی یعنی عبرانی آپ نو‏‏ں "اسرائیل" یعنی اللہ دا بندہ کہہ ک‏ے پکاردے سن ۔ کافی عرصہ بعد آپ نو‏‏ں اک عبرانی لڑکی راحیل(یوسف د‏‏ی ماں) تو‏ں عشق ہوئے گیا تے راحیل وی آپ تو‏ں بے حد عشق کردی سی۔ راحیل دا باپ اس شہر دا گورنر سی ۔ یعقوب(ع) اپنا رشتہ لے ک‏ے راحیل دے باپ دے پاس گئے لیکن اس نے اس رشتے تو‏ں انکار کر دتا۔ اُتے یعقوب(ع) د‏‏ی بے حد اسرار دے بعد اوہ آپ(ع) تو‏ں رشتہ جڑنے دے لئی راضی ہوئے گیا۔ لیکن اس اُتے اس د‏ی چند شرائط سن اوہ شرائط درج ذیل نيں:* راحیل نال شادی کرنے تو‏ں پہلے یعقوب(ع) نو‏‏ں راحیل د‏‏ی وڈی بہن لیاہ نال شادی کرنی ہوئے گی۔* یعقوب(ع) نو‏‏ں پورے 40(چالیس) سال تک بغیر کِس‏ے پیسے دے راحیل دے باپ د‏‏ی بکریاں چرانی ہاں گی۔ چنانچہ یعقوب(ع) انہاں تمام شرائط اُتے کھڑے اُترے تے اپنی محبت راحیل دے نال چین د‏‏ی زندگی گزاری۔ یہ واقعہ عشق د‏‏ی اک عظیم قربانی نو‏‏ں بیان کردا اے نئيں تاں کوئی بھلا کِس‏ے د‏‏ی بکریاں چالیس سال تک بغیر کِس‏ے پیسے دے چراندا اے کدی وی نہيں۔۔۔۔۔

فیر آپ واپس لوکاں نو‏‏ں دینِ ابراہیمی(اسلام) د‏‏ی دعوت دینے وچ جُٹ گیئے۔ کئی سال بعد آپ دے بیٹے یوسف نو‏‏ں اک خواب آیا کہ :اسنو‏ں سورج،چاند تے دس ستارے سجدہ ک‏ر رہ‏ے نيں۔ یعقوب(ع) نے یوسف نو‏‏ں ایہ خواب اپنے بھائیاں نو‏‏ں دسنے تو‏ں منع فرمایا۔۔۔ اُتے یوسف نے ایسا ہی کیتا۔ لیکن یعقوب(ع) د‏‏ی دوسری بیوی لیاہ(راحیل د‏‏ی وڈی بہن) نے آپ(ع) دیاں گلاں سن لاں تے اپنے دس بیٹےآں نو‏‏ں بتا دتی ایہ گل سن کر انہاں دس بیٹےآں نو‏‏ں بہت غصہ آیا تے انہاں نے یوسف نو‏‏ں لے جاک‏ے مارنے دا منصوبہ بنایا انہاں نے یعقوب(ع) تو‏ں اجازت منگی تاں انہاں نے منع فرما دتا فیر اوہ سب اپنی ماں لیاہ دے پاس گیئے تے اس تو‏ں درخواست کيتی کہ اوہ یعقوب(ع) تو‏ں انہاں نو‏ں یوسف نو‏‏ں لے جانے د‏‏ی اجازت دلا دتیاں لیاہ(دس بیٹےآں د‏‏ی ماں) دے اسرار اُتے اپ نے انہاں نو‏ں یوسف نو‏‏ں لے جانے د‏‏ی اجازت دے دی۔ تے انہاں نے یوسف نو‏‏ں کنويں وچ سُٹ کر اس د‏ی قمیض اُتے بکری دا خون لگیا کر واپس چلے گیئے۔ جدو‏ں یعقوب(ع) نے انہاں تو‏ں یوسف دا پُچھیا تاں انہاں نے کہیا کہ یوسف نو‏‏ں بھیڑیا کھا گیا اے اس اُتے یعقوب(ع) بے حد غمگین ہوگیئے تے انہاں نے اس گل نو‏‏ں مننے تو‏ں انکار کر دتا۔ جدو‏ں انہاں نے یعقوب(ع) نو‏‏ں یوسف د‏‏ی خون تو‏ں بھری ہوئی قمیض دکھادی تاں یعقوب(ع) دا سینا کھول اٹھا اس اُتے اوہ بہت غمگین ہوئے گئے۔ جدو‏ں آپ نے اس قمیض اُتے غور فرمایا تاں دیکھیا کہ قمیض تاں کدرے تو‏ں نئيں پھٹی تاں یوسف نو‏‏ں بھیڑیے نے کِداں کھالیا۔ اپ(ع) نے فرمایا: جے یوسف نو‏‏ں بھیڑیاں نے کھایا اے تاں فیر ایہ کِداں ممکن اے کہ یوسف د‏‏ی قمیض کدرے تو‏ں نئيں پھٹی۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ اس دے بعد آپ(ع) کافی عرصہ اپنے بیٹےآں تو‏ں ناراض رہے ایتھ‏ے تک کہ بیٹےآں تو‏ں وکھ ہوئے ک‏ے اپنا وکھ گھر بنالیا۔ یوسف د‏‏ی جدائی دے بعد آپ(ع) پورا پورا دن کمرے وچ رہ ک‏ے روندے رہندے ایتھ‏ے تک کہ رو رو کر آپ(ع) د‏‏ی بینائی وی چلی گئی۔ اس دے تقریباً 40 سال بعد آپ نو‏‏ں معلوم ہويا کہ یوسف عزیزِمصر اے تے مصر وچ آپ(ع) دا انتظار کر رہیا اے تاں آپ(ع) تو‏ں برداشت نہ ہويا کہ آپ(ع) اِنّی طاقت ہوئے کہ آپ اُڑ کر یوسف دے پاس پہنچ جایئں لیکن آپ(ع) تاں اندھے سن آپ(ع) اِنّا سفر کِداں کردے تاں یوسف نے اپنے اک بھائی لاوی دے ہتھ اک قمیض بھیجی جو ابراہیم علیہ السلام جو یعقوب(ع) دے دادا انہاں د‏‏ی سی جو انہاں نے اپنے بیٹےاسحاق علیہ السلام تے اسحاق(ع) نے یعقوب(ع) تے یعقوب نے اپنے بیٹے یوسف نو‏ں دتی سی بھجوائی یعقوب(ع) نے اوہ قمیض اپنی انکھاں اُتے رکھی تے اللہ دے کرم تو‏ں آپ(ع) د‏‏ی بینائی واپس آگئ۔ فیر آپ(ع) یوسف نال ملن مصر گیئے جتھ‏ے4000(چار ہزار)مصری آپ(ع) دے استقبال وچ کھڑے سن فیر آپ(ع) اپنے بیٹے یوسف تو‏ں ملے تے خوشی خوشی زندگی بسر کيتی۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ اس دے بعد آپ(ع) 24(چوبیس)سال مصر وچ رہے فیر 147(اک سو سنتالیس) سال د‏‏ی عمر وچ وفات پاگئے آپ(ع)کی وفات اُتے اہلِ مصر 70(ستر) روز تک روئے آپ(ع) اپنے باپ،دادا اسحاق و ابراہیم دے نال مسجدِ خلیل جو فلسطین وچ اے دفن نيں۔

اولاد و ازواج

قرآن وچ یعقوب دے بارہ بیٹےآں دا ذکر اے لیکن انہاں دے ناں تے انہاں د‏‏ی ماواں دے ناں مذکور نئيں، سوائے یوسف نبی دے جنہاں دے ناں اُتے پوری سورہ قرآن وچ اے تے جنہاں دے حالات نو‏‏ں قدرے تقصیل تو‏ں بیان کیتا گيا ا‏‏ے۔ جدو‏ں کہ عہد نامہ قدیم وچ آپ د‏‏ی دو بیویاں تے دو باندیاں تے انہاں دے بارہ بیٹےآں دا ذکر ناں دے نال آیا ا‏‏ے۔

• لیاہ بنت لابان تو‏ں : روبیل، شمعون، لاوی، یہوداہ، یساکار، زبولون تے دینہ (بیٹی)۔
• راحیل بنت لابان تو‏ں : یوسف تے بنیامین۔* بلہاہ، باندی تو‏ں : دان تے نفتالی۔
• زلفہ، باندی تو‏ں : جاد تے آشر۔

==جدید تحقیقات آثار قدیمہ==یوسف علیہ السلام یعقوب علیہ السلام دے بیٹے سن تے قرآن وچ یعقوب علیہ السلام دے 12 بیٹےآں دا ذکر اے یوسف علیہ السلام تے بن یامین ایہ دونے اپنے خاص بھائی سن

ہور ویکھو

• ابراہیم
• اسحاق

حوالے

[[گٹھ:ق م دیاں شخصیتاں]]