ہریسا ( عربی: ہريس ) ( آرمینی بولی: հարիսա ) اک موٹی پیسی کݨک نوں گوشت دے نال ابال کے تیار کیتا جاندا اے۔ [۱] اس دی اکسارتا دلیا تے ڈمپلنگ جہی ہندی اے ۔ ہریسا اک مشہور پکوان اے جو کہ فارس دی کھاڑی دے عرب راجاں وچ جانی جاندی اے، خاصکر رمضان دے مہینے وچ، جدوں کہ ‘ ہریسا ارارت دے میدان توں ارمینیائی پکوان اے ۔

ہریسا (عربی: ہريس ) کریا (تک لیا گیا اے عربی: هَرَسَ ) جس دا مطلب اے میش کرنا یا سکئیش کرنا۔ [۲]

آرمینیائی کہانی دے مطابق، آرمینیا دا سرپرست سنت، گریگری الیمیونیٹر، غریباں نوں پیار اتے دان دی بھاونا نال کھواؤندے سن۔بھیڑ نوں کھان لئی کافی بھیڈاں نہیں سن اس لئی کنک نوں پکاؤن دے برتن وچ شامل کیتا گیا۔ اوہناں نے دیکھیا کہ کنک کڑاہی دے تل تک چپک رہی سی۔ سینٹ گریگری نے صلاحَ دتی، “ ہرکھے! اس نوں چیتے! اس طرحاں، کٹورے دا نام، ہریسا، سنت دے اپنے شبداں توں آیا۔ ہریسا نوں ادوں توں اک دان دے روپ وچ پیش کش کیتی گئی اے۔ [۳] کٹورے روائتی طور اُتے ایسٹر دے دن پروسیا جاندا اے۔ ایہہ اجے وی دنیا بھر دے بہت سارے ارمینیئناں ولوں تیار کیتا جاندا اے اتے اسنوں ارمینیا دی قومی پکوان وی منیا جاندا اے۔

ہریسا وچ دستاویز ہندا اے ابن Sayyar ال-Warraq دے 10 صدی کتاب ال طبخ ۔، [۴] دے نال نال ال-بگدادی دی 13-صدی وچ بات کتاب ال تابکھ اتے ابن رجن ال-تجبی دے 13 صدی انڈالوسئن بات کتاب پھدلت ال-کھوان پھائی تییبت ال-تام ول-الوان ۔

حلیم وی حلیم دا ملّ۔ اے۔ [۵]

تیاری

سودھو

کݨک نوں رات بھر بھئیویا جاندی اے، پھر میٹ، مکھن جاں بھیڈاں دی پوچھ چربی دے نال پانی وچ اکو جیہا بناؤ۔ کوئی وی باقی ترل کھچیا جاندا اے اتے مپناہ نوں کٹیا جاندا اے اتے تجربیکار ہندا اے۔ دالچینی، کھنڈ اتے واضع مکھن نال ہرے نوں سجایا جا سکدا اے۔

روپ تے پرمپرا

سودھو

خلیج فارس کھیتر وچ ہر عرب دیساں وچ اتے ایہناں دیساں دے قبیلیاں وچ ہری نوں تیار کرن دا اک وکھرا روائتی رنگ اے۔ پر اتھے بہت انتر اے جو کجھ دیساں وچ وکلپک اے۔ اداہرن دے لئی، سعودی عرب وچ، الائچی پوڈ (ہلّ جاں الائچی) جوڑیاں جاندیاں ہن۔ وی اس نوں پرسلے نال سجایا گیا اے۔

ہریسا صرف رمضان تے عید دوران کیتی گئی سی، تن توں ستّ دناں دے ویاہ دے ویلے لئی۔ حالانکہ، ہری پکواناں دا رواج سی کہ اجیاے موقعیاں اُتے غریب گواں گوآنڈھیاں نال سانجھا کیتا جاوے۔

ایہہ کشکیگّ ورگا اے، اک قسم دا اکو جیہا دݪیا جو پہلاں بنائے ہوئے تے چکے ہوئے چکن یا لیلے تے موٹے طور اُتے بھجی کݨک دا بݨیا ہندا اے۔

عرب پکوان

سودھو
 
ہری

لیوینٹ توں لے کے فارس دی کھاڑی تک ہریش اک عرب پکواناں وچ اک مشہور پکوان اے۔ ایہہ اکثر رمضان، عید الفطر ورگے تیوہاراں اتے ویاہاں وچ ورتایا جاندا اے۔ [۶] لیبنیز دے پنڈاں وچ، ایہہ اکثر اک فرقو گھڑے وچ مذہبی موقعیاں تے پکایا جاندا اے۔ہیریز عراقی پکواناں وچ اک عامَ پکوان وی اے۔

پہلاں صرف گھراں وچ پایا جاندا سی، ہن ایہہ ریسٹورینٹاں وچ وی پروسیا جاندا اے۔

آرمینیائی کھانا

سودھو
 
ہریسا
 
دے نال سیوا کیتی

ہریسا ( آرمینی بولی: հարիսա) روائتی طور تے ایسٹر دے دن پروسیا جاندا اے، تے اسنوں ارمینیا دی قومی کٹورے منیا جاندا اے۔ ایہ اک موٹا دلیا اے جو کورکوٹ (سکّ جاں بھنیا کڑکیا کنک) اتے چربی نال بھرپور میٹ، عامَ طور اُتے چکن جاں لیلے توں بنایا جاندا اے۔ ہرمینیا دے مذہبی دناں وچ ورت اتے تپسیا دی ضرورت ہون اُتے ہرمینیا میٹ لئی جڑھیاں بوٹیاں دی جگہ دتی جاندی سی۔ بہت لمبی پکاؤن دی عمل ہریسا دی پرمپرا دا اک ضروری حصہ اے۔ ہور رسماں دے پکواناں دی طرحاں، تیاری لئی لیا گیا سماں اسدی قدر کیتی قیمت دا حصہ اے۔ [۷]

ہریسا 1915 دے خلاف دے دوران بچاؤن لئی موسیٰ لیر (ترکیوچ) دے ارمینیئناں دی مدد کرن لئی جانی جاندی اے۔ [۸]

اشوری پکوان

سودھو

ہریسا لیبنانی دے اپنے وکھ وکھ نسلی بھائیچاریاں دے پنڈاں وچ وی بہت عامَ اے، جتھے ایہہ اک مذہبی اکٹھ وچ اک وڈے بھانڈے وچ مذہبی سماروحاں تے پکایا جاندا اے۔ اس توں علاوہ، اشوریاں ولوں ہریسا دی ورتوں ایدا زورا، کرسمس اتے ایدا گرا، ایسٹر تے اک کٹورے وجوں کیتی جاندی اے۔ ہریسا فارس دی کھاڑی دے عرب دیساں وچ ہری وجوں جانی جاندی اک مشہور کٹورے ورگی اے جو میٹ اتے باریک کنک دی بنی اے۔

بھارتی پکوان

سودھو
 
ہرشا

کیرلا دے اتری ملابار مسلماناں وچ ہریز اک مشہور پکوان اے، خاصکر کنور ضلعے وچ السا جاں الیسا (calls)۔ اس نوں تھیلسری پکواناں وچوں اک اہم منیا جاندا اے اتے ایہہ کننور ضلعے وچ اتے کاسرگود ضلعے دے ماے اتے دکھنی حصے وچ عامَ طور اُتے میپیلا ویاہ دی پکوان اے۔ اس نوں حلیم وی کیہا جاندا اے۔ حیدرآباد سٹی حیدرآباد Haleem نال مشور اے۔

پاکستان

سودھو

ایہہ اک انوکھا پکوان اے جو پنجاب وچ کھادھا جاندا اے۔ ہریسا کشمیر وادی وچ بہت مشہور اے اتے ایہہ سردیاں ویلے تیار کیتا جاندا اے، [۹] عامَ طور اُتے مٹن اتے چاول دے آٹے توں بنایا جاندا اے اتے اسنوں گردا کشمیری روٹی نال کھادھا جاندا اے۔ کشمیری نے وی اس پکوان نوں پنجاب وچ بہت مشہور کیتا سی۔


ہور دیکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. «Al Harees, traditional Emirati Cuisine». UAE Style Magazine. 26 جولائی 2013. تاریخ وارد شده در |date= را بررسی کنید (کمک)
  2. Team، Almaany. «Definition and meaning of Harees in Arabic – Arabic dictionary – Page 1». www.almaany.com (به English).
  3. Irina Petrosian, David Underwood (2006). Armenian food: fact, fiction & folklore, 2., Bloomington, Ind.: Yerkir Pub., 65. ISBN 978-1-4116-9865-9. 
  4. Charles Perry, "Cooking with the Caliphs"، Saudi Aramco World 57:4 (جولائی/اگست 2006) full text Archived 2014-11-30 at the وے بیک مشین
  5. «The haleem debate: Why some Indian Muslims are renaming the Ramzan delicacy 'daleem'».
  6. «Archived copy». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۰-۱۱-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۰-۱۱-۰۷.
  7. Irina Petrosian, David Underwood (2006). Armenian food: fact, fiction & folklore, 2., Bloomington, Ind.: Yerkir Pub., 65. ISBN 978-1-4116-9865-9. 
  8. Albala, Ken (2011). Food cultures of the world encyclopedia. Santa Barbara, California: Greenwood, 8. ISBN 978-0-313-37627-6. 
  9. Naqash، Rayan. «It's harissa time again: Savour the traditional winter delicacy that warms up cold Kashmiri mornings». Scroll.in.