ہانسی

ہانسی हांसी \ Hansi
شہر
اسیگڑھ قلعہ،ہانسی
متناسقات: ہانسی 29.1°N 75.97°E / 29.1; 75.97
دیش	بھارت
راج	ہریانہ
ضلع	حصار
بلندی	۲۰۷ میٹر (۶۷۹ فٹ)
آبادی (۲۰۰۱)
• کل	۷۵۷۳۰
بولیاں
• سرکاری	ہریانوی، ہندی
منطقۂ وقت	IST (UTC+۵:۳۰)
پنّ	۱۲۵۰۳۳
ٹیلیفون کوڈ	۰۱۶۶۳
گڈی نمبر پلیٹ	HR 21
ویب سائٹ	haryana.gov.in

ہانسی شہر حصار ضلعے وچ بھارتی راج دے ہریانہ وچ ۲۶ کہ۔می دی دوری اُتے پیندا اے۔ ایہہ پرتیت ہندا اے کہ اکّ ویلے ہانسی ہسار نالوں وڈا، ودھیرے خوشحال اتے ودھیرے اہم سی۔ شہر دیاں پراتتو اہمیت دیاں کئی اہم عمارتاں موجود ہن۔

سال ۲۰۱۶ وچ، ہریانہ سرکار نے ہسار ضلعے توں باہر نویں ہانسی ضلعے نوں بناؤن دا تجویز وی رکھیا سی۔

شہر

بارسی گیٹ

ہانسی شہر دے داخلہ دوار دے پنج دروازے ہن - دلی گیٹ (پوربی)، ہسار گیٹ (پچھم)، گوسائی گیٹ (اتر-پچھم)، بارسی گیٹ (دکھن) اتے عمرہ گیٹ (دکھن پچھم)۔ اس شہر دی خاصیت ایہہ اے کہ کسے وی دروازے توں داخل ہون توں بعد اسدی اچائی ودھ جاندی اے۔ ماروتھل اس شہر دے مغربی کھیتراں (توشم، دیوسر، کھانک ورگے شہر) دی راکھی کردے ہن۔

اس پرانے شہر دی اک ہور پرمکھ خاصیت اس دا قلعہ اے، جو 30 acre (120,000 میٹر²) کھیتر وچ اے۔ اس دے چاراں کونیاں وچ سرکھیا چوکیاں ہن۔ ایہہ قلعہ مہان راجا پرتھوی راج چوہان دا دسیا جاندا اے۔

بعد وچ، راجا اننگپال دے پتر، دروپڑ نے اس قلعے وچ تلوار بناؤن دی فیکٹری قائم کیتی، اس لئی اس نوں " اسیگڑ " وی کیہا جاندا اے۔ ۱۹۱۵ وچ قاضی شریف حسین ولوں تالیف-اے-تاجکار-اے-ہانسیر دے مطابق، کھیتر دے لگبھگ ۸۰ قلعے اس مرکز "اسیگڑ" توں نینترت کیتے گئے سن۔

فروز شان تغلق دے عرصے دوران موجودہ ہانسی نوں ہسار نال جوڑن والی اکّ زیر زمین سرنگ بنائی گئی سی۔ قلعے دے دروازے اتے دیوتیاں دے چتر ہن اتے قلعے دیاں کندھاں اتے دیوی دیویاں، پنچھیاں دیاں تصویراں وی ویکھیاں جا سکدیاں ہن۔ قلعے دا داخلہ دوار جارج تھامس ولوں بنایا گیا سی۔ اس قلعے نوں ۱۹۳۷ وچ پراتتو سرویکھن، موجودہ ایئیسائی ولوں اکّ قومی اہمیت دا اکّ سرکھیت یادگار اعلان کیتا گیا سی، اتے اجے وی چنگی حالت وچ اے، سارے پراتتو سائنسداناں لئی اکّ جگہ ضرور جانا چاہیدا اے۔

اتہاس

ایسٹ انڈیا کمپنی دے کنٹرول ماتحت کھیتر، ۱۷۶۵–۱۸۰۵

فائل:James Skinner CB (1778–1841) ، 19th century.jpg

جیمز سکنر سیبی (۱۷۷۸–۱۸۴۱)، ۱۹ ویں صدی، شاید تھومس میٹکالف دی ۱۸۴۴ دی کتاب توں

حالانکہ اس شہر دا مڈھ وواداں وچ لپیٹیا ہویا اے، کجھ پرمکھ نام اتے "مجکرا ہنسی" ورگے دستاویزی نشان اس نوں پرتھوی راج چوہان دی بیمار دھی ہنساوتی / امبوتی ولوں قائم کیتے گئے دسیا گیا اے۔ دوسرے کہندے ہن کہ اس دا قیام دو صدیاں پہلاں راجا اننگپال وہنگپال تومر ولوں اپنے گرو " ہنساکر " (۹۵۷ ای۔) لئی کیتی گئی سی۔

۱۹۸۲ وچ ہانسی وکھے ہوئی کھوج وچ اوہ بتّ شامل ہن جو گپتا کال (to 319 to توں ۵ ۶۰۵ سا۔یُ۔) نال متعلق ہو سکدے ہن، جدوں کہ زیادہ تر 7th ویں صدی دیاں ہن۔ اوہ شاید ۱۰۳۷ سا۔یُ۔ وچ غزنی دے پتر مسعود پہلے دے غزنی دے محمود دے آؤن والے حملے توں پہلاں زمینی روپ وچ دھرتی ہیٹھ دبے گئے سن۔ مسعود نے ہانسی دیاں تلواراں اتے حملہ کیتا اتے عورتاں نوں غلامی وچ لے لیا جو بعد وچ غزنی وکھے ویچیاں گئیاں سن۔

۱۱۹۲ وچ، محمد غوری ولوں پرتھوی راج چوہان دی ہار توں بعد، ہانسی وچ ہندو راج ختم ہو گیا۔ ایہہ اوہ سماں سی جدوں غیر-مسلماناں نوں اتھے وسن دی آگیا نہیں سی۔ ہولی ہولی، ہانسی اپنی اہمیت گوا بیٹھا اتے اسنوں صرف اکّ قلعے وجوں یاد کیتا گیا اتے پھیر دلی دھیان دا مرکز بننا شروع ہویا۔

شاہ جہاں ہانسی آئے، مشہور ہندو سنت جگن ناتھ پوری سمادھ ہانسی نوں ملے اتے اوہناں دی پروانگی توں بعد ہندواں نوں ہانسی وچ رہن دی آگیا دتی گئی۔ ہندواں توں علاوہ، ہانسی کول مسلمان اتے کجھ جین سن جو اس مغل حکمرانی دوران ہانسی دے وسنیک سن۔

گرو گوبند سنگھ جی وی ۱۷۰۵ وچ ہانسی آئے اتے لوکاں نوں ظالم مغل حکمرانی خلاف بغاوت کرن لئی راغب کیتا۔ ۱۷۰۷ وچ، بابا بندہ سنگھ بہادر نے ہانسی اتے حملہ کیتا۔ ہانسی ۱۷۳۶ وچ مراٹھا حکمرانی ماتحت سی اتے ۱۷۶۱ وچ پانیپت دی تیجی لڑائی توں بعد احمد شاہ ابدالی توں ہار گیا سی۔ مہاراجہ جسا سنگھ رامگڑھیا نے ۱۷۸۰ ویاں وچ وی اس کھیتر نوں کجھ سالاں لئی اپنے قبضے وچ لے لیا اتے پھر چلے گئے۔

جارج تھامس، اک آئرلینڈ دا کرائےدار اتے ریڈر جو اک عام ملاح توں جاگیردار بنن لئی اٹھیا سی، نے ہانسی نوں اپنی راجگڑھ بنایا۔ ہانسی نوں بریٹیش ایسٹ انڈیا کمپنی دے نیم نے ۱۸۰۲ وچ پھڑ لیا سی۔ ۱۸۱۹–۳۲ تک، ہانسی ضلع مکھ دفتر سی جس نوں بعد وچ ۱۸۳۲ وچ ہسار تبدیل کر دتا گیا۔

ہانسی کرنل جیمز سکنر سیبی (۱۷۷۸ – ۴ دسمبر ۱۸۴۱) دا اینگلو-انڈین پرواسی اتے بھارت وچ کرائےدار سی، جو سکندر صاحب وجوں جانیا جاندا سی۔ اسنے اپنے پتر دے نام تے ہانسی وچ سڑک دا وی اساری کروایا سی۔

اینگلو-مراٹھا لڑائی توں بعد ہانسی بریٹیش حکمرانی دے ماتحت آ گئی۔ ہانسی نے ۱۸۵۷ دی آزادی دی لڑائی (غدر) وچ سرگرم حصہ لیا، لالا حکم چند جین نوں ۱۸۵۷ وچ انگریزاں نے شہید کر دتا سی۔

۱۹۴۷ وچ جد برطانوی ہند دا بٹوارا ہویا تا بہت لوک ہانسی تو پاکستان چلے گئے سی۔ پاکستانی کرکٹ کھڈاری انضمام-ال-حق دے ماں پیؤ بٹوارے توں بعد ہانسی توں پاکستان چلے گئے سن۔

ڈاکٹر: بھپ سنگھ، اتہاسکار، روٹری انٹرنیشنل ولوں شائع اکّ کتاب ہنسی کا ایٹیئس، ہنسی دی ہسٹری لکھی اے۔ اسنے دو ہور کتاباں وی لکھیاں ہن اتے کئی مقامی سماجی ادارےآں نال جڑ گئیاں ہن۔

ہانسی اپنے مشہور مٹھے پیڈیاں لئی جانیا جاندا اے جو ددھ توں بنایا جاندا اے اتے پرچون ویچن لئی کئی ہور قصبیاں اتے شہراں وچ بھیجیا جاندا اے۔

جغرافیہ

ہنسی 29.1°N 75.97°E / 29.1; 75.97اُتے واقع اے۔ اسدی اوسطاً اچائی ۲۰۷ میٹر (۶۷۹ پھٹّ) اے۔

سکھیا

کالج

• نہرو میموریال سرکاری کالج، ہنسی
• یونیورسل انسٹیچیوٹ آف ٹیکنولوجی، ہانسی اک انجینیئرنگ کالج اے۔

سکول

ہانسی دے کئی سکول ہن۔ اتھے ۵ پرمکھ سکول ہن

• بابا بندہ بہادر پبلک سکول
• شری کالی دیوی تعلیم مندر
• ایس ڈی ماڈرن پبلک سکول
• شری کرشن پرنامی پبلک سکول اتے آر پی ایس پبلک سکول، گڑھی
• اتھے ڈیپیئیس ہسار ( دلی پبلک سکول دی اکّ شاخاں) وی اے جو شہر توں باہر واقع اے پر شہر نوں آواجائی دے آپشن حاصل کردا اے۔

ایہہ وی ویکھو

• حصار
• اسیگڑھ قلعہ
• حصار دی ونڈ

حوالے