گاجر
پچھان
دیس: بوٹے
برادری: پھلوالے بوٹے
ٹبر: چھتری ٹبر
سائینسی ناں: Daucus carota

گاجر اک جڑ سبزی اے۔ ایہ چھتری ٹبر توں اے۔ جڑ گول تے لمی ہوندی اے۔۔ ایہ سبزی تے سلاد لئی کھادی جاندی اے۔ عام جڑ ای کھادی جاندی اے جد کہ پتے وی ورت لۓ جاندے نیں۔ 2011 وچ گاجراں تے گونگلو رلا کے دنیا وچ 35.658 ملین ٹن ہوۓ۔ نیڑے تریڑے ادھیاں چین وچ ہویاں۔

Daucus carota subsp. maximus

وکھالہ

سودھو

گاجر ہر ورے اگائی جانوالی سبزی اے۔ ایہ اک میٹر تک اچی ہوسکدی اے تے ایہ جون-اگست وچ پھل دیندی اے۔ پھل نکے تے اک چھتری بنے ہوندے نیں جیہڑے 3–7 سیٹی میٹر چوڑی ہوندی اے۔ رنگ پھلاں دا چٹا ہوندا اے تے پھل مکن تے چھتری پنچھیاں دے آلنے وانگوں ہوجاندی اے۔

تریخ

سودھو
 
ونسونیاں گاجراں

گاجر دے جنگلی پرکھ ایران-افغانستان وج سن جتھے جنگلی گاجر (Daucus carota) ہن وی اگدی اے۔ اپنی پسند دی گاجراں نوں جن چن کے تے فیر اوہناں نوں ای اگے اگان وچ مٹھیاں، نکے کلے والیاں تے تھوڑی کڑتن والیاں گاجراں سامنے آیاں نیں۔ گاجر دا پہلی واری لکھتاں وچ ناں پہلی صدی وچ آیا۔ اجکل ورتی جانوالی گاجر 1100 ورے پہلے افغانستان وچ بنی[۱]۔ 10 ویں صدی وچ ایہدا رنگ کئی تھانواں تے جامنی سی[۲]۔ یورپ وچ ایہنوں عرباں نے 8ویں صدی وچ پہلی واری اگایا۔ 12ویں صدی دے عرب اندلسی لکھاری نے پیلیاں تے لال گاجراں دا لکھیا اے۔ سائمن سیٹھ نے وی 11ویں صدی وچ دونویں رنگاں دیاں گاجراں دا لکھیا اے۔ گاجراں دی اگائی 14ویں صدی وج چین وچ تے 18ویں صدی وچ جپان وچ ہوئی[۳]۔ مالٹئی رنگ دی گاجر نیدرلینڈز وچ 17ویں صدی وچ بنی۔ یورپی وسنیک گاجر نوں 17ویں صدی وچ امریکہ لے گۓ[۴]۔


گاجر
     
کٹی ہوئی گاجر گاجر دا جھتری پھل گاجر دے بی

اگائی

سودھو
 
گاجر دے رنگ

گاجر نوں اگن لئی دھپ چاہیدی اے۔ 16 توں 21 °C دا گرمی ناپ ودھیا اے۔ سدھی گاجر اگان لئی نرم تے پتھراں توں صاف زمین دی لوڑ ہوندی اے۔ ایہ اچیاں کیتیاں گئیاں وٹاں وچ سوہنی اگدی اے۔ گاجر دا بی جیہڑا 1–3 ملی میٹر موٹا ہوندا اے۔ گاجر نوں پوری گاجر بنن وچ مہینے لگدے نیں۔

بارلے جوڑ

سودھو

اتہ پتہ

سودھو
  1. Simon et al. (2008), p. 328.
  2. "Carrots return to purple roots". BBC. May 16, 2002. http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/1991768.stm. Retrieved on
    ۵ دسمبر ۲۰۱۳. 
  3. Simon et al. (2008). p. 328.
  4. Robatsky et al. (1999), pp. 6–7.