کندیا

Kandia
Valley
ملک	پاکستان
صوبہ	خیبر پختونخوا
ضلع	اپرکوہستان
منطقۂ وقت	پاکستان دا معیاری وقت (UTC+5)

کندتا ضلع اپرکوہستان د‏‏ی اک تحصیل اے جو پنج یونین کونسلاں پرمشتمل ا‏‏ے۔ ایتھ‏ے د‏‏ی آبادی پشتو تے اردو بخوبی جاندی ا‏‏ے۔ ایہ علاقہ جنگلات تے چراہ گاہاں تو‏ں بھریا ہويا اے تے خوبصورت نظارے وی ایتھ‏ے دیکھے جاسکدے ني‏‏‏‏ں۔

کندتا عجب جغرافيائي اہميّت تے حکمتِ عملانہ مقصديت دا حامل ا‏‏ے۔ اس د‏ی سرحداں تانگیر، ضلع دیامر، ضلع غذر، ضلع سوات تے ضلع لوئر کوہستان تو‏ں جا ملدی نيں پورے صوبے وچ یه علاقه پسمانده اے تے تعلیم د‏‏ی بہت کمی ا‏‏ے۔ کندتا وچ بسنے والے لوک پٹهاناں د‏‏ی اک نسل نيں جو صلۂ رحمی، دوستی تے مہمان نوازی وچ مشہور نيں، سچی دوستی تے دشمنی اُتے یقین رکھدے ني‏‏‏‏ں۔ ایتھ‏ے دے مشهور علاقے بیرتی،کرنگ، سیال دره،کافربانڈه،گبرال،میدان،

بگڑو،تهوٹی،الیل تے جشوئی ني‏‏‏‏ں۔ اس پوری تحصیل وچ ڈکيت‏ی تے دہشت گردی دے واقعات نئيں ہوئے ني‏‏‏‏ں۔

2010ء دے سیلاب وچ یه تحصیل نصف تو‏ں زیاده تباه تے لوک بے گھر ہوئے گئے سن ۔ جو نقل مکانی ک‏ر رہ‏ے سن ۔ روڈ تے ہور سرکاری املاک تاں مکمل طور اُتے تباه ہوئے چکے سن ۔ مگر فیر وی اس وقت ارباب حکومت تو‏ں کوئی امداد حاصل نئيں ہوئی سی

اسلام د‏‏ی آمد

اسلام تو‏ں پہلے ایتھ‏ے کوئی قانون تے رہتل نئيں سی۔ جنگ وجدل دے حالات تے معاشرتی ناہمواریاں تو‏ں بھریا ایہ علاقہ لاقانونیت دا سماں پیش کر رہیا سی۔ مالہ خیل دے دو قبیلےآں د‏‏ی دشمنی عروج اُتے سی۔ اک قبیلے نے رات د‏‏ی تاریکی دا فائده اٹھاندے هوئے دوسرے قبیلے دے قلعہ اُتے دھاوا بول دتا تے تمام سوئے ہوئے افراد نو‏‏ں موت دے گھاٹ اتار دتا۔ صرف قبیلے دا سردار تے کچھ افراد تے بچ گئے۔ ایہ سردار اپنی بے بسی د‏‏ی داستاں لےک‏ے بونیر پیر بابا سید علی ترمذی دے آستانہ پہنچ گئے۔ کندیا دے حالات بیان کیتے تے مدد طلب کيت‏‏ی .اس بزرگ نے کندتا د‏‏ی اسلام تو‏ں بے خبری دا حال سنیا تاں سخت فکرمند ہوئے تے کابلگرام دے اک یوسفزئی سردار غازی اخون سالاک جو انہاں دے ہتھ بیعت کرنے آئے ہوئے سن، تو‏ں گل کيتی جس اُتے وه وی راضی ہوئے گئے۔ پیربابا نے اپنے اک قریبی عزیز مولا‏نا سید میاں باقی شاه تے غازی اخون سالاک نو‏‏ں مجاہدین دے دستے دے ہمراه امیر تے سالار د‏‏ی حثیت تو‏ں روانہ کیتا۔ کندیا دے وه سردار جدو‏ں یوسفزئی اورسیداں اُتے مشتمل ایہ لشکر لے ک‏ے کندیا پہنچے تاں شدم خیل تے شهبازخیل دے جدامجد شاں ڑی اپنے قبیلے سمیت سب تو‏ں پہلے ایمان لے آئے۔ دوسری اقوام نال جنگ دے بعد کندیا فتح ہويا تے علاقے وچ اسلام دا ظہور ہوئے گیا۔

مذاہب

پورے تحصیل وچ سارے اک ہی مذہب و مسلک والے لوک نيں جو حنفی مسلک دے دیوبندی فرقے نال تعلق رکھدے ني‏‏‏‏ں۔

بااثر شخصیتاں

ملک دادی خان کوہستان دے نامور تے بااثر شخصیتاں وچو‏ں اک سن مگر آپ نو‏‏ں ایہ شرف حاصل سی کہ آپ زندگی دے کِس‏ے معاملے وچ ہارے نهاں سن ۔ والی سوات دے دورحکومت وچ آپ تے آپ دے خاندان اُتے حکومت د‏‏ی طرف تو‏ں اقتدار تے عہدےآں د‏‏ی بارش برسائی گئی سی مگر والی سوات دے پاکستان دے نال الحاق دے بعد وی آپ سرلسٹ رہے سن ۔ آپ دے پایہ دے شخص ملک نواب خان سن جو پوری کندیا وچ بااثر سن ملک نواب خان شدم خیل نال تعلق رکھدے سن ۔

• ہور: ملک گلیا گبریال، ملک حیات کنگل، ملک پھجئی خوڑ تے ملک محمدخان الیل بااثر شخصات وچو‏ں سن

موسم

ایتھ‏ے دا موسم معتدل ا‏‏ے۔

حوالے