وکیپیڈیا

کابو دیلگادو وچ شورش

Insurgency in Cabo Delgado
بسلسلہ دہشت دے خلاف جنگ

Cabo Delgado Province
تاریخ5 October 2017 – present
()
مقامکابو دیلگادو صوبہ, موزمبیق
11°21′S 40°20′E / 11.350°S 40.333°E / -11.350; 40.333
حیثیت جاری تنازعات د‏‏ی لسٹ
محارب
 موزمبیق
 دکھنی افریقہ (from 2020)
 تنزانیہ (from 2020)[۱][۲]
Supported by:
 روس[۳]
 یوگنڈا[۱]

Ansar al-Sunna
داعش[۴]
Supported by:
Organized crime[۵]
Foreign sympathizers[۵]

Bandits[۶]
کمانڈر اور رہنما

Filipe Nyusi
Atanasio M'tumuke
Bernadino Rafael[۷]
Cyril Ramaphosa

جان موگوفلی		 Abdul Rahmin Faizalسانچہ:POW[۸][۷]
Abdul Remane[۸]
Abdul Raim[۸]
Nuno Remane[۸]
Ibn Omar[۸]
"Salimo"[۸]
Abdul Aziz[۷]
شریک یونٹیں

Mozambican security forces

Mercenaries

SANDF special forces[۱۰]

Various Ansar al-Sunna cells

ISIL

طاقت
11,200 (total)[۱۳]
200 Wagner personnel[۱۴]		 Unknown
ہلاکتیں اور نقصانات
Dozens killed and wounded
Seven Wagner personnel killed[۱۴]		 Dozens killed
470+ arrested[a]
Total: 1,100+ killed (2019)[۱۵]
100,000 displaced[۶]
a 314 Mozambicans, 52 Tanzanians, 3 Ugandans, 1 Somali and 100 unknown.[۱۶]

کابو دیلگادو وچ شورش (جسنو‏ں کابو دیلگادو خانہ جنگی [۱۷] وی کہیا جاندا اے ) ، صوبہ موزمبیق وچ جاری کشمکش اے ، جو بنیادی طور اُتے اس خطے وچ اسلامی ریاست دے قیام د‏‏ی کوشش کرنے والے اسلام پسند عسکریت پسنداں تے موزمبیقین سیکیورٹی فورسز دے وچکار لڑے گئے ني‏‏‏‏ں۔ عام شہری اسلام پسند عسکریت پسنداں دے حملےآں دا اصل نشانہ رہے ني‏‏‏‏ں۔ [۱۸] شورش پسنداں دا اصل گروہ انصار السنہ اے ، جو اک مقامی انتہا پسند دھڑا اے جو سخت بین الاقوامی روابط رکھدا ا‏‏ے۔ 2018 دے وسط تو‏ں ، دولت اسلامیہ عراق تے لیونت (داعش) شمالی موزمبیق وچ وی مبینہ طور اُتے سرگرم ہوگئی اے ، [۱۹] تے اس نے جون 2019 وچ موزمبیق د‏‏ی سیکیورٹی فورسز دے خلاف پہلا حملہ کرنے دا دعوی کيتا سی۔[۲۰] اس دے علاوہ ، ڈاکوواں نے چھاپے مار کرنے دے لئی بغاوت دا فائدہ اٹھایا ا‏‏ے۔ خیال کيتا جاندا اے کہ شورش شدت اختیار کردی جارہی اے ، کیونجے 2020 دے پہلے نصف حصے وچ پورے 2019 وچ ايس‏ے طرح دے نیڑے حملے ہوئے سن ۔ [۲۱]

انصار السنہ (انگریزی: سنت دے حامی) اک عراقی سنی باغی گروپ دے ناں د‏‏ی طرح اے جو 2003 تو‏ں 2007 دے درمیان امریکی فوجیاں دے خلاف لڑا سی۔ مقامی لوک انہاں نو‏ں "الشباب" کہندے نيں لیکن اوہ صومالی الشباب تو‏ں وکھ تنظیم ني‏‏‏‏ں۔ [۲۲] عسکریت پسند پرتگالی، موزمبیق د‏‏ی سرکاری بولی ، کیموین ، مقامی بولی ، تے سواحلی بولی ، عظیم جھیلاں دے علاقے وچ بولی جانے والی عام رابطے د‏‏ی بولی جاندے نيں۔رپورٹس وچ ایہ وی دسیا گیا اے کہ ممبر زیادہ تر موزیموبا دے باشندے موکیموبا ڈا پرایا ، پالما تے مکومیا ضلعے تو‏ں نيں ، لیکن انہاں وچ تنزانیہ تے صومالیہ دے غیر ملکی شہری وی شامل ني‏‏‏‏ں۔ [۲۳]

پس منظر سودھو

انصار السنہ ، جسنو‏ں اس دا اصل ناں "اہل سنت و جماعت" دے ناں تو‏ں وی جانیا جاندا اے ، ابتدائی طور اُتے کیبو ڈیلگوڈو شمالی ضلعے وچ مذہبی تحریک سی جو پہلی بار 2015 دے آس پاس ظاہر ہوئی۔ کینیا دے بنیاد پرست عالم دین عبود روگو دے پیروکاراں نے تشکیل دتا سی ، جو 2012 وچ ماریا گیا سی۔ اس دے بعد ، اس د‏ی تحریک دے کچھ ارکان موزمبیق وچ منتقل ہونے تو‏ں پہلے تنزانیہ دے کیبٹی شہر وچ آباد ہوگئے سن ۔ [۲۴]

انصار السنہ دا دعویٰ اے کہ موزمبیق وچ جس طرح اسلام رواج ہويا ، اوہ خراب ہوچکيا اے تے ہن اوہ محمد دی تعلیمات اُتے عمل نئيں کردا ا‏‏ے۔ اس تحریک دے ممبراں نے نتیجہ اخذ کرکے روايتی مسیتاں وچ اسلحہ لے ک‏ے داخل کيتا تاکہ دوسرےآں نو‏‏ں وی اپنے اپنے بنیادی عقائد اُتے چلنے د‏‏ی دھمکی دتی جائے۔ ایہ تحریک عیسائی مخالف تے مغرب مخالف وی اے تے اس نے لوکاں نو‏‏ں اسپتالاں یا اسکولاں وچ جانے تو‏ں روکنے د‏‏ی کوشش کيتی اے جسنو‏ں اوہ سیکولر تے اسلام مخالف سمجھدی ا‏‏ے۔ [۲۴] [۲۵]اس طرز عمل نے مقامی آبادی دا بیشتر حصہ انہاں نو‏ں اہلو سنت واجامو وچ تبدیل کرنے دے بجائے وکھ کردتا ، تاکہ تحریک دے ارکان ٹُٹ پئے تے اپنی اپنی عبادت گاہاں تشکیل دتیاں[۲۶] وقت گزرنے دے نال ، ایہ گروہ تیزی تو‏ں پرتشدد ہوگیا: اس نے مطالبہ کيتا کہ ملک وچ شریعت دے نفاذ نو‏‏ں نافذ کيتا جائے ، [۲۴] ہن موزمبیق د‏‏ی حکومت نو‏‏ں تسلیم نئيں کيتا گیا ، تے مکومیا ڈسٹرکٹ ، موکیموبا ڈا پرایا ڈسٹرکٹ ، تے مونٹی پیوز ڈسٹرک وچ پوشیدہ کیمپ قائم کرنا شروع کيتا۔ اوتھے ، انصار السنہ دے عسکریت پسنداں نو‏‏ں سابق پولیس اہلکار ، تے سابق سرحدی محافظاں نے تربیت دتی سی ، جنھاں برطرف کردتا گیا سی تے اوہ حکومت دے خلاف رنجشاں رکھے ہوئے سن ۔ اس تحریک نے مشرقی افریقہ وچ موجود ہور اسلام پسند عسکریت پسنداں تو‏ں وی رابطہ کيتا ، تے مبینہ طور اُتے صومالیہ ، تنزانیہ تے کینیا تو‏ں الشباب ٹرینرز د‏‏ی خدمات حاصل ک‏‏يتی‏‏اں ۔ الشباب دے انہاں تربیت دہندگان نے بطور اجیران د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کيتا ، تے انصار السنہ نو‏‏ں الشباب تے انصار السنہ دے وچکار اصل رابطےآں تو‏ں باز نئيں آیا ، بلکہ بعد وچ ملنے والی تنخواہ د‏‏ی وجہ تاں۔ انصار السنہ دے کچھ عسکریت پسند دوسرے عسکریت پسند گروپاں د‏‏ی براہ راست تربیت حاصل کرنے بیرون ملک وی گئے ني‏‏‏‏ں۔ [۲۷]

عسکریت پسند متحد نئيں نيں ، بلکہ مختلف گروہاں وچ تقسیم ہوگئے نيں جو انہاں دے اقدامات نو‏‏ں مربوط کردے دکھادی نئيں دیندے ني‏‏‏‏ں۔[۲۸] اگست 2018 تک ، موزمبیق د‏‏ی پولیس نے چھ افراد د‏‏ی شناخت کیبو ڈیلگوڈو وچ عسکریت پسنداں دے رہنما دے طور اُتے کيت‏ی سی: عبد فیضال ، عبد الرایم ، عبد رمن ، ابن عمر ، "سلیمو" ، تے نونو ریمنے۔ انصار السنہ خود ہیروئن ، ممنوعہ تے ہاتھی دانت تجارت دے ذریعہ مالی اعانت فراہ‏م کردا ا‏‏ے۔ [۲۴]

اگرچہ مذہب تنازعہ وچ بنیادی کردار ادا کردا اے ، تجزیہ کاراں دا خیال اے کہ موزمبیق وچ شورش دے سب تو‏ں اہ‏م عوامل وڈے پیمانے اُتے معاشرتی ، معاشی تے سیاسی مسائل ني‏‏‏‏ں۔ بے روزگاری تے خاص طور اُتے نوجواناں د‏‏ی بے روزگاری نو‏‏ں اسلام پسند باغیاں وچ شامل ہونے د‏‏ی مقامی وجہ سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ ودھدی ہوئی عدم مساوات د‏‏ی وجہ تو‏ں بہت سارے نوجوان آسانی تو‏ں اس طرح د‏‏ی اک تحریک د‏‏ی طرف راغب ہوچکے نيں ، [۲۹] [۲۴] جداں کہ انصار السنہ نے وعدہ کيتا اے کہ اس د‏ی شکل اسلامی موجودہ کرپٹ ، ایلیٹسٹ حکمرانی دے لئی "تریاق" دا کم کرے گی۔

تشدد تے گرفتاریاں سودھو

2017 سودھو

  • 5 اکتوبر نو‏‏ں ، صبح سویرے دے اک چھاپے وچ موکیمبو ڈا پرایا نامی قصبے وچ 3 پولیس اسٹیشناں نو‏‏ں نشانہ بنایا گیا۔ اس د‏ی سربراہی 30 مسلح افراد نے د‏‏ی ، جنہاں نے دو پولیس افسران تے اک کمیونٹی رہنما سمیت 17 افراد نو‏‏ں ہلاک کيتا۔ مجرماں وچو‏ں 14 نو‏‏ں گرفتار کرلیا گیا۔ موکیمبو ڈا پرایا دے اس مختصر قبضے دے دوران ، مجرماں نے آتشاں اسلحہ تے گولہ بارود چوری کيتا تے رہائشیاں نو‏‏ں دسیا کہ اوہ ریاستی صحت تے تعلیم نو‏‏ں مسترد کردے نيں ، تے ٹیکس دینے تو‏ں انکار کردے ني‏‏‏‏ں۔ کہیا جاندا اے کہ اس گروپ دا تعلق الشباب تو‏ں اے ، جو القاعدہ تو‏ں وابستہ اسلام پسند انتہا پسند گروپ اے تے ایہ زیادہ تر صومالیہ دے جنوبی علاقےآں وچ سرگرم ا‏‏ے۔ [۳۰]
  • 10 اکتوبر نو‏‏ں ، پولیس نے 5 اکتوبر نو‏‏ں ہونے والے حملے دے سلسلے وچ 52 مشتبہ افراد نو‏‏ں حراست وچ لیا۔ [۳۱]
  • 21 اکتوبر نو‏‏ں ، مالکو دے پنڈ وچ ماہی گیری دے پنڈ وچ ، گروپ تے سرکاری فوج دے وچکار اک طلوع فجر دا جھڑپ تقریبا 30 کلومیٹر (98,000 فٹ) ماکیموبا دا پرایا تاں۔ اس دے نتیجے وچ ، بوہت سارے مقامی لوک پنڈ تو‏ں فرار ہوگئے۔ [۳۲]
  • 22 اکتوبر نو‏‏ں کولمبے پنڈ دے نیڑے ، ہور 16 کلومیٹر (52,000 فٹ) جھڑپاں ہوئیاں انادارکو پٹرولیم د‏‏ی تنصیب دے جنوب وچ ۔
  • 27 اکتوبر 2017 نو‏‏ں ، موزمبیکن پولیس نے 5 اکتوبر نو‏‏ں ہونے والے حملے دے سلسلے وچ اس گروپ دے 100 ہور ممبراں ، غیر ملکیو‏ں سمیت ، د‏‏ی گرفتاری د‏‏ی تصدیق کيتی۔
  • 24 نومبر نو‏‏ں ، شمالی موزمبیقین صوبے کیبو ڈیلگوڈو وچ ، حکومت نے پیمبا وچ واقع تن مسیتاں نو‏‏ں بند کرنے دا حکم دتا تے کرائیکو ، الٹو گیگون تے چیوبا دے نواح وچ ، جنہاں دے بارے وچ خیال کيتا جاندا اے کہ اوہ اسلامی بنیاد پرستی تو‏ں وابستہ ني‏‏‏‏ں۔ [۳۳]
  • 29 نومبر نو‏‏ں ، اس گروپ نے مٹومبیٹ تے مکولو پنڈ اُتے حملہ کيتا ، جس وچ دو زخمی ہوئے تے کم تو‏ں کم دو افراد ہلاک ہوئے۔ دونے اموات آتش فشاں تے موت جلیا ک‏ے ہوئیاں سن۔ مقامی حکا‏م دے مطابق دہشت گرداں نے اک چرچ تے 27 مکانات نو‏‏ں وی تباہ کردتا۔ [۳۴]
  • 4 دسمبر نو‏‏ں ، شمالی موزمبیق وچ مومبو ڈا پرایا د‏‏ی ضلعی حکومت نے دو افراد ، نورو ادریمانے تے جعفر علوی نو‏‏ں نامزد کيتا ، کیونجے انہاں نے اکتوبر وچ پولیس دے خلاف مسلح گروہ دے ذریعہ حملےآں دا اہتمام کيتا سی۔ دونے افراد موزمبیق دے شہری سن ۔ ضلعی حکومت نے دسیا کہ دونے افراد نے تنزانیہ ، سوڈان تے سعودی عرب وچ اسلام د‏‏ی تعلیم حاصل کيتی ، جتھ‏ے انہاں نے مبینہ طور اُتے فوجی تربیت وی حاصل کيتی۔ [۳۵]
  • 17 دسمبر نو‏‏ں ، پولیس ریپڈ مداخلت یونٹ دے قومی ڈائریکٹر برائے ریکوناسیس اُتے قاتلانہ حملے د‏‏ی کامیاب کوشش کيتی گئی۔ [۳۶]
  • 26 دسمبر نو‏‏ں ، پولیس ترجمان اناسیو ڈینو نے صوبہ کیبو ڈیلگادو وچ مطببیٹ دے آس پاس دے جنگلات وچ انسداد شورش د‏‏ی کاروائیاں شروع کرنے دا اعلان کيتا۔ چونکہ ہتھیار سُٹن دے لئی عام معافی ختم ہوگئی اے ، بیان کيتا گیا اے کہ انہاں کارروائیاں دے نتیجے وچ تنزانیہ دے 36 شہریاں نو‏‏ں نشانہ بنایا جائے گا۔ [۳۷]
  • 29 دسمبر نو‏‏ں ، موزمبیقین دے آزاد اخبار "او پیس" نے اطلاع دتی اے کہ موزمبیق دے پیراٹروپرس تے میرینز نے باغیاں دے مضبوط گڑھ ہونے دے بارے وچ ، ہويا تے سمندر دے راستے مٹومبیٹ پنڈ اُتے حملہ کيتا۔ حملے دے نتیجے وچ 50 افراد ہلاک ہوگئے ، جنہاں وچ خواتین تے بچے وی شامل نيں ، تے اک انجان تعداد زخمی ہوگئی۔ [۳۸]

2018 سودھو

  • 3 جنوری نو‏‏ں ، موزمبیق د‏‏ی پولیس نے اعلان کيتا کہ 29 دسمبر نو‏‏ں ہونے والے حملےآں نو‏‏ں دہشت گردی د‏‏ی کارروائیاں دے درجہ بند کيتا گیا سی۔ [۳۹]
  • 13 جنوری نو‏‏ں ، دہشت گرداں دا اک گروہ شام 8 بجے دے لگ بھگ ضلع پلما دے قصبے اولمبی وچ داخل ہويا تے اک مارکیٹ تے اک سرکاری انتظامی عمارت وچ فائرنگ کردتی جس تو‏ں 5 افراد ہلاک ہوگئے۔ [۴۰]
  • 28 جنوری نو‏‏ں ، سوشل میڈیا اُتے اک ویڈیو شائع ہوئی جس وچ 6 اسلامی انتہا پسند شہریاں دے لباس وچ ملبوس نيں تے موزمبیٹک تو‏ں اپیل کيتی گئی اے کہ اوہ اسلامی نظریہ د‏‏ی اقدار د‏‏ی جنگ وچ انہاں دے نال شامل ہاں تے اسلامی قانون نو‏‏ں قائم کرن۔ ویڈیو پرتگالی تے عربی دونے بولی وچ سی۔ [۴۱]
  • 12 مارچ نو‏‏ں ، ریڈیو موومبیق نے اطلاع دتی کہ اک مسلح گروہ نے چیتولو پنڈ اُتے حملہ کيتا۔ اس عمل وچ 50 مکانات جلیا ک‏ے رہائش پذیر۔ [۴۲]
  • 21 مارچ نو‏‏ں منیلہا پنڈ دے رہائشیاں نے دریائے کوئینہو ک‏‏‏ے نواح وچ آس پاس دے علاقے وچ مسلح افراد دے حملے کرنے دا مشاہدہ کرنے دے بعد اپنے گھراں نو‏‏ں چھڈ دتا۔ [۴۳]
  • 20 ، 21 تے 22 اپریل نو‏‏ں اس گروپ نے ضلع نانگاڈے دے نال حدود دے نیڑے دیاکا ویلھا دے پنڈ ہور پالما ضلع دے منگواز پنڈ اُتے حملہ کيتا۔ مکانات نو‏‏ں پرت مار ، چار مکانات نو‏‏ں جلایا گیا تے اک شخص نو‏‏ں ہلاک تے تِناں نو‏‏ں یرغمال بنا لیا گیا۔ اُتے تعاقب د‏‏ی کاروائیاں 22 اپریل نو‏‏ں موزمبیق دے سیکیورٹی اہلکاراں نے اس عمل وچ 30 جہادیاں نو‏‏ں پھڑ کر شروع ک‏‏يتی‏‏اں ۔ [۴۴] ادھر ، جنوبی افریقہ دے اک اخبار نے دسیا اے کہ دولت اسلامیہ عراق تے لیوینٹ نال تعلق رکھنے والے 90 دے نیڑے عسکریت پسنداں نے نامعلوم انٹیلیجنس ذرائع دا حوالہ دیندے ہوئے شمالی موزمبیق وچ دراندازی د‏‏ی سی۔ موزمبیائی حکومت نے فوری طور اُتے اس رپورٹ نو‏‏ں بے بنیاد قرار دیندے ہوئے انکار کيتا۔ [۴۵] بہر حال ، افریقہ یونین نے مئی وچ اطلاع دتی سی کہ اس نے موزمبیق وچ داعش د‏‏ی افواج د‏‏ی موجودگی د‏‏ی تصدیق کردتی ا‏‏ے۔ [۴۶]
  • 27 مئی نو‏‏ں ، صوبہ کابو دیلگادو ضلع دے پامما ضلع دے مونجانے پنڈ وچ بچےآں سمیت دس افراد دا سر قلم کيتا گیا۔ مقامی لوکاں نے اس تشدد د‏‏ی ذمہ داری الشباب تو‏ں منسوب د‏‏ی اے ، جو سن 2015 وچ قائم کيتا گیا سی ( صومالی دہشت گرد گروہ الشباب تو‏ں کوئی تعلق نئيں)۔ [۴۷]بارہ دن بعد ، موزمبیق وچ امریکی سفارت خانے نے امریکی شہریاں نو‏‏ں خبردار کيتا کہ اوہ اک ہور آسنن حملے دے خطرے دا حوالہ دیندے ہوئے پامما دے ضلعی ہیڈ کوارٹر تو‏ں چلے جاواں۔ [۴۸]
  • 3 جون نو‏‏ں ، مکومیا ضلع دے ریویا پنڈ اُتے ہوئے اک حملے وچ پنج عام شہریاں نو‏‏ں آلودہ کيتا گیا۔ [۴۹]
  • 5 جون نو‏‏ں ، مکومیا ضلع دے نونڈے پنڈ وچ چھ افراد نے توپاں تے بندوقاں تو‏ں لیس ست افراد نو‏‏ں ہلاک تے چار نو‏‏ں زخمی کردتا تے درجناں گھراں نو‏‏ں اگ لگیا دی۔ [۵۰]
  • 6 جون نو‏‏ں ، چھریاں تے مشقاں تو‏ں مسلح دہشت گرداں نے کوئسانگہ ضلع دے نمالوکو پنڈ اُتے حملہ کردے وقت کم تو‏ں کم 6 افراد ہلاک تے دو شدید زخمی ہوئے۔ حملہ آوراں نے اک سو مکانات نو‏‏ں وی جلیایا۔
  • 11 جون نو‏‏ں ، میزباناں تے آتشاں اسلحے تو‏ں لیس دہشت گرداں نے شمالی موزمبیق دے صوبہ کابو دیلگادوکے ضلع نانگاڈے دے چنگا پنڈ اُتے حملہ کيتا ، جس وچ چار افراد ہلاک ہوگئے۔ حملہ آوراں نے متعدد مکانات نو‏‏ں وی جلیایا۔ [۵۱]
  • 12 جون نو‏‏ں ، مسلح افراد دے اک گروپ نے مزمبیکن صوبے کیبو ڈیلگادو دے ضلع مکومیا دے ناتھھو نامی پنڈ اُتے حملہ کيتا۔ دہشت گرداں نے اک دیہاندی نو‏‏ں کٹوا دتا ، متعدد مکانات نو‏‏ں جلایا تے تمام جانوراں نو‏‏ں ہلاک کردتا۔ [۵۲]
  • 21 ستمبر نو‏‏ں صوبہ کابو دیلگادو دے پنڈ پیکیو وچ جہادیاں نے 12 افراد نو‏‏ں ہلاک ، 15 نو‏‏ں زخمی تے 55 مکانات نو‏‏ں جلیایا۔ متاثرین وچو‏ں 10 افراد نو‏‏ں گولی مار دے ہلاک کيتا گیا تے 2 نو‏‏ں جلیا ک‏ے ہلاک کردتا گیا ، متاثرین وچو‏ں گھٹ تو‏ں گھٹ اک نو‏‏ں پوسٹ مارٹم دے بعد منقطع کردتا گیا۔ . متاثرین وچو‏ں 10 افراد نو‏‏ں گولی مار دے ہلاک کيتا گیا تے 2 نو‏‏ں جلیا ک‏ے ہلاک کردتا گیا ، متاثرین وچو‏ں گھٹ تو‏ں گھٹ اک نو‏‏ں پوسٹ مارٹم دے بعد منقطع کردتا گیا۔ [۵۳]
  • 3 نومبر نو‏‏ں ، مشتبہ انصار السنہ باغیاں نے مکومیا ضلع دے اک وکھ تھلگ گااں وچ مکاناں نو‏‏ں پرت مار تے کم تو‏ں کم 45 مکانات نو‏‏ں نذر آتش کردتا ، اس واقعے وچ کِسے جانی نقصان د‏‏ی اطلاع نئيں ا‏‏ے۔
  • 7 دسمبر نو‏‏ں 30 سالہ مصطفیٰ سائل مچنگا نو‏‏ں مقامی باشندےآں نے پھڑ لیا تے اسنو‏ں موزمبیق دے صوبہ کابو دیلگادو دے ضلع نانگاڈے دے لِتینہ پنڈ وچ حکا‏م دے حوالے کيتا گیا۔ مچنگا نو‏‏ں موزمبیق د‏‏ی مسلح افواج دا اک سابق ممبر گرفتار کيتا گیا سی جدو‏ں ایہ الزام عائد کيتا گیا سی کہ اس علاقے وچ رہائشیاں نے اسلام پسند عسکریت پسنداں تو‏ں متاثرہ حملےآں دا ذمہ دار گروہ د‏‏ی قیادت د‏‏ی سی۔ [۵۴]

2019 سودھو

25 اپریل نو‏‏ں موزامبیق دے نیڑے پہاڑی طوفان کینتھ د‏‏ی سیٹلائٹ تصویر
  • جنوری دے آخر وچ یا فروری 2019 دے اوائل وچ ، سیکیورٹی فورسز نے یوگنڈا د‏‏ی قومیت دے اک مشتبہ باغی رہنما ، عبدالرحمن فیضل نو‏‏ں گرفتار کرلیا۔ [۷]
  • 8 فروری نو‏‏ں ، اسلام پسند جنگجوواں نے کیبو ڈیلگاڈو دے پیکیو پنڈ اُتے حملہ کيتا ، جس وچ 7 مرد ہلاک تے 4 خواتین نو‏‏ں اغوا کيتا۔ [۵۵]
  • 25 اپریل نو‏‏ں طوفان کینتھ نے موزمبیق نو‏‏ں نشانہ بنایا ، جس دے نتیجے وچ بہت تباہی ہوئی ، باغیاں نے ابتدا وچ اپنے حملےآں نو‏‏ں روک دتا۔ اُتے ، 3 مئی نو‏‏ں ، انہاں نے مکومیا ضلع ناکیٹ نامی پنڈ نو‏‏ں تباہ کرکے اک بار فیر حملہ کيتا ، جس وچ 6 شہری ہلاک ہوئے۔ اگلے ہفتےآں وچ ، اسلام پسنداں نے اپنے حملےآں وچ اضافہ کيتا ، تے مکومیا ڈسٹرکٹ دے نتاپوالا تے بنگا ویجا جداں پنڈ دے نال نال میلوکو ڈسٹرکٹ وچ ایڈا تے آئیفو نو‏‏ں چھاپہ مار تے جلیایا۔ انہاں نے گھات لگیا کر حملہ کيتا ، تے مقامی لوکاں تو‏ں کہیا کہ اوہ اپنے گھر چھڈ دتیاں کم تو‏ں کم دو حملےآں وچ انادارکو پٹرولیم ، جو ریاستہائے متحدہ وچ واقع ہیڈرو کاربن ریسرچ کرنے والی کمپنی دے کارکناں نو‏‏ں نشانہ بنایا گیا۔ [۵۶]
  • 4 جون نو‏‏ں ، داعش نے دعوی کيتا کہ اس د‏ی " وسطی افریقہ دا صوبہ " شاخ نے موکیموبو ڈا پرایا ضلع وچ میتوپی اُتے موزمبیکن فوج اُتے اک کامیاب حملہ کيتا۔ [۵۷] اس حملے دے دوران گھٹ تو‏ں گھٹ 16 افراد ہلاک تے 12 دے نیڑے زخمی ہوئے سن ۔ اس مقام تک ، داعش انصار السنہ نو‏‏ں اپنا اک وابستہ ملک سمجھدا اے ، حالانکہ موزمبیق وچ کِنے ہی اسلام پسند باغی دراصل داعش دے نال وفادار نيں ایہ حالے تک واضح نئيں ا‏‏ے۔ [۱]
  • 3 جولائ‏ی نو‏‏ں ضلع نانگاڈے وچ اسلام پسنداں دے اک حملے وچ عام شہریاں تے اک پولیس اہلکار سمیت 7 افراد ہلاک ہوگئے۔ 6 جولائ‏ی نو‏‏ں داعش نے حملے د‏‏ی ذمہ داری قبول کيتی سی۔ [۵۸]
  • 25 ستمبر نو‏‏ں ، روسی فوجی ہارڈویئر ، یعنی دو ایم آئی 17 ہیلی کاپٹر ، نو‏‏ں روسی فضائیہ دے اک این -124 (رجسٹریشن RA-82038) دے ذریعے آوا جائی دے ہوائی جہاز دے ذریعے پہنچایا گیا جو ناکالا پہنچ گیا۔ [۵۹] اس تو‏ں پہلے روسی تے موزمبیٹک حکومتاں نے جنوری 2017 دے آخر وچ فوجی تے تکنیکی تعاون دے معاہدے اُتے دستخط کیتے سن ۔ [۳]
  • اکتوبر دے شروع وچ ، موزمبیق د‏‏ی فوج نے ویگنر گروپ دے روسی باڑے تے دفاعی ٹھیکیداراں د‏‏ی مدد تو‏ں انسداد شورش دے متعدد آپریشن شروع کیتے۔ باغیاں نو‏‏ں کیبو ڈیلگادو دے بوہت سارے علاقےآں وچ پِچھے دھکیل دتا گیا ، تے جنگل وچ پِچھے ہٹنے اُتے مجبور ہوگئے۔ [۶۰] اس دے علاوہ ، نامپولا تو‏ں کابو ڈیلگادو جاندے ہوئے 34 افراد نو‏‏ں داعش تو‏ں وابستہ باغی گروپ وچ شامل ہونے دے لئی حراست وچ لیا گیا۔ [۶۱] باغیاں نے دو حملہ آوراں دے دوران ست روسی فوجیاں دے نال نال موزمبیٹک دے 20 فوجیاں نو‏‏ں ہلاک ک‏ر ک‏ے انہاں دا سرقہ کيتا۔ انہاں حملےآں د‏‏ی ذمہ داری دولت اسلامیہ دے وسطی افریقہ دے صوبے نو‏‏ں دتی گئی سی۔ [۶۲]
  • نومبر وچ ، حملہ آور وچ متعدد سرکاری فوجی تے ویگنر گروپ دے 5 جنگجو ہلاک ہوگئے سن ، جس وچ داعش نے اس حملے د‏‏ی ذمہ داری قبول کيتی سی۔ [۶۳][۶۴]

2020 سودھو

  • 23 مارچ نو‏‏ں ، اسلام آباد دے عسکریت پسنداں[۶۵] نے زمین تے سمندر تو‏ں مربوط حملے وچ مکمبو ڈا پرایا نو‏‏ں پھڑ لیا۔ باغیاں نے سرکاری عمارتاں نو‏‏ں تباہ تے جہادی پرچم بلند کيتا ، لیکن عام شہریاں نو‏‏ں نشانہ بنانے تو‏ں باز رہ‏‏ے۔ اس دے بجائے ، شورش پسنداں نے کھانا تقسیم کيتا تے پرت مار دا سامان مقامی لوکاں وچ تقسیم کيتا ، تے اس دن دے بعد شہر تو‏ں وکھ ہوگئے۔ [۶۶]
  • 25 مارچ نو‏‏ں ، باغیاں نے ضلع کوئسانگہ دے راجگڑھ اُتے چھاپہ ماریا ، [۶۷] اس دے بعد کئی تے دیہات وی آئے۔
  • 7 اپریل نو‏‏ں عسکریت پسنداں نے ژیٹاسی پنڈ وچ 52 دیہاتیاں نو‏‏ں ہلاک کردتا ، جنہاں نے انہاں وچ شامل ہونے تو‏ں انکار کردتا۔ [۶۸] دولت اسلامیہ دے وسطی افریقہ نو‏‏ں اس قتل عام دا ذمہ دار سمجھیا جاندا سی۔ [۶۹] ايس‏ے روز ، موزمبیق د‏‏ی سیکیورٹی فورسز نے مبدبے پنڈ اُتے اک حملے دے دوران 39 عسکریت پسنداں نو‏‏ں ہلاک کرنے د‏‏ی اطلاع دتی ا‏‏ے۔ دراں اثنا ، متعدد مقامی باغیاں نے شمالی موزمبیق وچ خلافت دے قیام دے اپنے ارادے دا اعلان کيتا۔
  • 10 اپریل نو‏‏ں ، سیکیورٹی فورسز نے جزیرہ قمرباس وچ اک جھڑپ دے دوران 59 باغیاں نو‏‏ں پوری طرح تو‏ں ہلاک کيتا۔ [۷۰]
  • موزمبیق د‏‏ی سیکیورٹی فورسز نے مبینہ طور اُتے 11 تو‏ں 13 اپریل دے دوران ایبو جزیرے اُتے کارروائیاں دے دوران 31 باغیاں نو‏‏ں ہلاک کيتا سی۔ [۷۱]
  • 24 اپریل نو‏‏ں ، موزمبیق د‏‏ی حکومت نے پہلی بار اعتراف کيتا کہ اسلامک اسٹیٹ دے پیروکار ملک وچ سرگرم عمل نيں تے شورش وچ ملوث ني‏‏‏‏ں۔
  • 14 مئی نو‏‏ں ، موزمبیق دے وزیر داخلہ امادے میکیڈیڈ نے دعویٰ کيتا اے کہ سرکاری فوج نے صوبہ کابو ڈیلگادو دے شمالی حصے وچ وکھ وکھ واقعات وچ 50 باغیاں نو‏‏ں ہلاک کيتا سی۔ [۷۲]
  • 28 مئی نو‏‏ں نیڑے 90 اسلام پسند جنگجوواں نے مکومیا شہر اُتے حملہ کيتا تے کالے معیاری پرچم نو‏‏ں بلند کيتا۔ [۷۳]
  • جون تک ، جنوبی افریقہ دے ایس اے ڈی ایف اسپیشل فورسز موزمبیق وچ سرگرم ہوگئياں ، انہاں نے مقامی باغیاں دے خلاف مقامی سکیورٹی فورسز د‏‏ی مدد کيتی۔
  • یکم جون: سرکاری فوج نے مکومیا اُتے دوبارہ قبضہ کرلیا جس نے دو جہادی رہنماواں نو‏‏ں ہلاک کيتا۔ [۷۴]
  • 27 جون: موکیمبو ڈا پرایا نو‏‏ں اک بار فیر اسلام پسند عسکریت پسنداں نے پھڑ لیا ، [۷۵] جس وچ آئی ایس-سی اے پی نے ذمہ دار ہونے دا دعوی کيتا سی۔ اس دے نتیجے وچ بوہت سارے مقامی شہری شہر تو‏ں فرار ہوگئے۔ ايس‏ے دن ، ہور باغیاں نے تیل تے گیس کمپنی ٹوٹل ایس اے دے ماتحت اک نجی تعمیرا‏تی کمپنی ، فینکس کنسٹرکشن سروس ایلڈا نال تعلق رکھنے والے کارکناں اُتے گھات لگیا کر حملہ کيتا ، جس وچ گھٹ تو‏ں گھٹ اٹھ ملازمین د‏‏ی موت ہوگئی۔ [۷۶]
  • 30 جون: سرکاری فوج نے موکیمبو ڈا پرایا اُتے دوبارہ قبضہ کرلیا۔ [۷۷]
  • 25 جولائ‏ی: دولت اسلامیہ دے نال ملحق عسکریت پسنداں نے مکومیا دے نیڑے چی گائاں وچ دو عام شہریاں نو‏‏ں ہلاک کردتا۔
  • 26 جولائ‏ی: سرکاری فوج نے چائے اُتے دوبارہ قبضہ کرلیا۔ [۷۸]
  • 9 اگست: شورش پسنداں نے آوسی اُتے قبضہ کرلیا۔ [۷۹]
  • 11 اگست: آئسکاپ دے باغیاں نے کئی دن تک جاری رہنے والی یلغار دے بعد اک بار فیر موکیمبو ڈا پرایا دا کنٹرول سنبھال لیا جس دے نتیجے وچ اک سو موزمبیٹک فوجی ہلاک ہوگئے۔ [۸۰][۸۱]
  • 13 اگست: نکومنگانو تو‏ں آنے والے اک مہاجر جہاز اُتے سرکاری فوج نے گولی مار دتی جس تو‏ں 40 شہری ہلاک ہوگئے۔ [۸۲]
  • 8 ستمبر: شورش پسنداں نے دو جزیرے ، میکونگو تے ویمیس اُتے قبضہ کيتا ، جس تو‏ں اک شخص ہلاک ہوگیا [۸۳]

میڈیا د‏‏ی آزادی اُتے حدود سودھو

سرکاری تے فوجی اہلکاراں دے ذریعہ صحافیاں نو‏‏ں ڈرایا جانے د‏‏ی وجہ تو‏ں خطے وچ قابل اعتماد معلومات تک رسائی دا فقدان ا‏‏ے۔ 5 جنوری 2019 نو‏‏ں ، موزمبیکن حکا‏م نے غیر قانونی طور اُتے صحافی امادے ابوبکر نو‏‏ں حراست وچ لیا جنہاں نے شورش د‏‏ی اطلاع دتی سی۔ اس دے بعد اسنو‏ں اذیت دا نشانہ بنایا گیا ، تے صرف 107 دن حراست وچ رہنے دے بعد اوہ ضمانت اُتے رہیا ہويا۔ [۸۴]

حوالے سودھو

حواشی جات سودھو

  1. ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ Sirwan Kajjo; Salem Solomon (7 June 2019). "Is IS Gaining Foothold in Mozambique?". https://www.voanews.com/extremism-watch/gaining-foothold-mozambique. Retrieved on
    15 June 2019. 
  2. ↑ https://www.bbc.com/news/world-africa-53756692
  3. ↑ ۳.۰ ۳.۱ "Military & Defense – Russia, Mozambique to step up military-technical cooperation". TASS. https://web.archive.org/web/20180411205929/http://tass.com/defense/993217. Retrieved on
    2018-05-11. 
  4. ↑ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے confirm لئی۔
  5. ↑ ۵.۰ ۵.۱ West (2018), p. 6.
  6. ↑ ۶.۰ ۶.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  7. ↑ ۷.۰ ۷.۱ ۷.۲ ۷.۳ "Captured insurgents will be presented publicly". 6 February 2019. https://web.archive.org/web/20190213212450/https://clubofmozambique.com/news/captured-insurgents-will-be-presented-publicly/. Retrieved on
    13 February 2019. 
  8. ↑ ۸.۰ ۸.۱ ۸.۲ ۸.۳ ۸.۴ ۸.۵ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  9. ↑ ‘SA private military contractors’ and Mozambican airforce conduct major air attacks on Islamist extremists
  10. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  11. ↑ ۱۱.۰ ۱۱.۱ "Mozambique: Former Policemen Train Islamist Group". Agencia de Informacao de Mocambique (Maputo). 2018-05-01. http://allafrica.com/stories/201805010190.html. 
  12. ↑ سائیٹ غلطی:نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے IS first attack لئی۔
  13. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  14. ↑ ۱۴.۰ ۱۴.۱ Pjotr Sauer (19 November 2019). "In Push for Africa, Russia's Wagner Mercenaries Are 'Out of Their Depth' in Mozambique". Moscow Times. https://www.themoscowtimes.com/2019/11/19/in-push-for-africa-russias-wagner-mercenaries-are-out-of-their-depth-in-mozambique-a68220. Retrieved on
    ۱۹ نومبر ۲۰۱۹. 
  15. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  16. ↑ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3440: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  17. ↑ Southern Africa: Cabo Delgado Civil War – Pressure Grows in South Africa for Intervention, AllAfrica, Aug 3, 2020. Accessed Aug 24, 2020.
  18. ↑ "Mozambique: Islamist Raids Continuing in Mocimboa Da Praia". 5 December 2017. https://web.archive.org/web/20171226234748/http://allafrica.com/stories/201712050740.html. Retrieved on
    27 December 2017. 
  19. ↑ "AU confirms ISIS infiltration in East Africa". The Independent (Uganda). 24 May 2018. https://web.archive.org/web/20180823174150/https://www.independent.co.ug/au-confirms-isis-infiltration-in-east-africa/. Retrieved on
    ۳۱ مئی ۲۰۱۸. 
  20. ↑ Caleb Weiss (4 June 2019). "Islamic State claims first attack in Mozambique". Long War Journal. https://www.longwarjournal.org/archives/2019/06/islamic-state-claims-first-attack-in-mozambique.php. Retrieved on
    ۵ جون ۲۰۱۹. 
  21. ↑ "More misery, few answers". دی اکنامسٹ 436 (9209): p. 37. 26 August 2020. ISSN 0013-0613. https://www.economist.com/middle-east-and-africa/2020/08/26/the-conflict-in-mozambique-is-getting-worse. 
  22. ↑ "Alleged Islamist base shelled near Mocimboa da Praia – By Joseph Hanlon". https://web.archive.org/web/20180111165116/http://clubofmozambique.com/news/alleged-islamist-base-shelled-near-mocimboa-da-praia-by-joseph-hanlon/?platform=hootsuite. Retrieved on
    2 February 2018. 
  23. ↑ "População captura supostos membros do grupo armado que atacou Mocímboa da Praia". https://web.archive.org/web/20171226234801/http://www.verdade.co.mz/newsflash/63770-populacao-captura-supostos-membros-do-grupo-armado-que-atacou-mocimboa-da-praia-. Retrieved on
    27 December 2017. 
  24. ↑ ۲۴.۰ ۲۴.۱ ۲۴.۲ ۲۴.۳ ۲۴.۴ West (2018).
  25. ↑ Jasmine Opperman (31 May 2018). "Is northern Mozambique faced with an emerging extremist threat?". Daily Maverik. https://www.dailymaverick.co.za/article/2018-05-31-is-northern-mozambique-faced-with-an-emerging-extremist-threat/#.WxgqqiAuCUl. 
  26. ↑ Jasmine Opperman (31 May 2018). "Is northern Mozambique faced with an emerging extremist threat?". Daily Maverik. https://www.dailymaverick.co.za/article/2018-05-31-is-northern-mozambique-faced-with-an-emerging-extremist-threat/#.WxgqqiAuCUl. 
  27. ↑ Jasmine Opperman (31 May 2018). "Is northern Mozambique faced with an emerging extremist threat?". Daily Maverik. https://www.dailymaverick.co.za/article/2018-05-31-is-northern-mozambique-faced-with-an-emerging-extremist-threat/#.WxgqqiAuCUl. 
  28. ↑ Jasmine Opperman (31 May 2018). "Is northern Mozambique faced with an emerging extremist threat?". Daily Maverik. https://www.dailymaverick.co.za/article/2018-05-31-is-northern-mozambique-faced-with-an-emerging-extremist-threat/#.WxgqqiAuCUl. 
  29. ↑ "Mocímboa da Praia: problema com ataques controlado?". https://web.archive.org/web/20180522122724/http://www.dw.com/pt-002/moc%C3%ADmboa-da-praia-problema-com-ataques-controlado/a-43724524. Retrieved on
    2019-04-26. 
  30. ↑ "ISS Today: Mozambique’s first Islamist attacks shock the region – Daily Maverick". https://web.archive.org/web/20171219074309/https://www.dailymaverick.co.za/article/2017-10-27-iss-today-mozambiques-first-islamist-attacks-shock-the-region/. Retrieved on
    27 December 2017. 
  31. ↑ "Mozambique: Mocimboa DA Praia – 52 People Arrested". 12 October 2017. https://web.archive.org/web/20180121012225/http://allafrica.com/stories/201710120066.html. Retrieved on
    27 December 2017. 
  32. ↑ "Mozambique's first Islamist attacks shock the region – ISS Africa". https://web.archive.org/web/20171029173639/https://issafrica.org/iss-today/mozambiques-first-islamist-attacks-shock-the-region. Retrieved on
    27 December 2017. 
  33. ↑ "Mozambique closes three mosques after deadly attacks". https://web.archive.org/web/20171227000411/https://www.businesslive.co.za/bd/world/africa/2017-11-28-mozambique-closes-three-mosques-after-deadly-attacks/. Retrieved on
    27 December 2017. 
  34. ↑ Júnior, Francisco. "Mais um ataque em Mocimboa da Praia". https://web.archive.org/web/20171226234944/https://www.voaportugues.com/a/mais-ataque-mocimboa-praia/4148160.html. Retrieved on
    27 December 2017. 
  35. ↑ "Authorities name 2 Mozambican men suspected leaders of Mocímboa attacks; link them to Tanzania, Sudan, Saudi Arabia". https://web.archive.org/web/20171226235526/http://clubofmozambique.com/news/authorities-name-2-mozambican-suspects-for-leading-mocimboa-attacks-link-them-to-tanzania-sudan-saudi-arabia/. 
  36. ↑ ""Ataques em Mocímboa da Praia expõem a fragilidade do Estado Moçambicano"". https://web.archive.org/web/20171227010829/http://m.dw.com/pt-002/ataques-em-moc%C3%ADmboa-da-praia-exp%C3%B5em-a-fragilidade-do-estado-mo%C3%A7ambicano/a-41885913. Retrieved on
    27 December 2017. 
  37. ↑ "Mozambique cracks down on Tanzanians accused of terrorism". https://web.archive.org/web/20180115175659/https://www.businesslive.co.za/bd/world/africa/2017-12-28-mozambique-cracks-down-on-tanzanians-accused-of-terrorism/. Retrieved on
    2 February 2018. 
  38. ↑ "Archived copy". https://web.archive.org/web/20180102073026/https://mozambique.co.mz/News/Archive.php#. Retrieved on
    2018-01-01. 
  39. ↑ "Police classify attacks in north Mozambique as terrorism – Xinhua – English.news.cn". https://web.archive.org/web/20180104013926/http://www.xinhuanet.com/english/2018-01/03/c_136870003.htm. Retrieved on
    2 February 2018. 
  40. ↑ "Archived copy". https://web.archive.org/web/20180116170622/https://www.rtp.pt/noticias/mundo/novo-ataque-de-grupo-armado-faz-cinco-mortos-no-nordeste-de-mocambique_n1052152. Retrieved on
    2018-01-15. 
  41. ↑ DGA. "PRM desconhece suposto grupo terrorista fixado em Cabo Delgado e que apela para violência através de vídeo nas redes sociais". https://web.archive.org/web/20180202122728/http://www.verdade.co.mz/nacional/64749-prm-desconhece-suposto-grupo-terrorista-fixado-em-cabo-delgado-e-que-apela-para-violencia-atraves-de-video-nas-redes-sociais. Retrieved on
    2 February 2018. 
  42. ↑ "Grupo armado ataca aldeia no norte de Moçambique – África 21 Digital" (in pt-BR). África 21 Digital. 2018-03-14. https://africa21digital.com/2018/03/14/grupo-armado-ataca-aldeia-no-norte-de-mocambique/. 
  43. ↑ Notícias, MMO (2018-03-23). "População abandona aldeia por medo de ataques armados – MMO" (in pt-PT). MMO Notícias. https://noticias.mmo.co.mz/2018/03/populacao-abandona-aldeia-por-medo-de-ataques-armados.html#ixzz5AfVizAkN. 
  44. ↑ "Mozambique: Three Islamist Attacks Reported Over Weekend". Agencia de Informacao de Mocambique (Maputo). 2018-04-25. http://allafrica.com/stories/201804250074.html. 
  45. ↑ Bridget Johnson (18 April 2018). "Mozambique: Police Deny Alleged Terrorist Infiltration". AllAfrica. http://allafrica.com/stories/201804170155.html. Retrieved on
    ۳۱ مئی ۲۰۱۸. 
  46. ↑ "AU confirms ISIS infiltration in East Africa". The Independent (Uganda). 24 May 2018. https://web.archive.org/web/20180823174150/https://www.independent.co.ug/au-confirms-isis-infiltration-in-east-africa/. Retrieved on
    ۳۱ مئی ۲۰۱۸. 
  47. ↑ "Mozambique 'jihadists behead' villagers". BBC News. 29 May 2018. https://www.bbc.com/news/world-africa-44289512. Retrieved on
    ۹ جون ۲۰۱۸. 
  48. ↑ Sterling, Joe (9 June 2018). "US Embassy warns of 'imminent attacks' in Mozambique". CNN. https://edition.cnn.com/2018/06/09/africa/mozambique-us-warning-intl/index.html. Retrieved on
    ۹ جون ۲۰۱۸. 
  49. ↑ DGA. "Al Shabaab moçambicano mata mais 12 civis em Cabo Delgado; Presidente Nyusi mudo" (in pt-pt). @Verdade Online. http://www.verdade.co.mz/nacional/65954-al-shabaab-mocambicano-mata-mais-12-civis-em-cabo-delgado-presidente-nyusi-mudo. 
  50. ↑ "Attackers hack seven to death in Mozambique". https://web.archive.org/web/20180606232215/https://www.aljazeera.com/news/2018/06/attackers-hack-death-mozambique-180605154250559.html. Retrieved on
    2018-06-07. 
  51. ↑ "Mozambique: Four dead in new terrorist attack in Changa, Nangade district – AIM report". https://web.archive.org/web/20180718231130/http://clubofmozambique.com/news/mozambique-four-dead-in-new-terrorist-attack-in-changa-nangade-district-aim-report/. Retrieved on
    21 September 2018. 
  52. ↑ "Breaking: Insurgents wreak death and destruction in Nathuko, Macomia – Mozambique". https://web.archive.org/web/20180825120652/http://clubofmozambique.com/news/breaking-insurgents-wreak-death-and-destruction-in-nathuko-macomia-mozambique/. Retrieved on
    21 September 2018. 
  53. ↑ "At least 12 killed, 14 wounded in Mozambique jihadist attacks: source". News24. 21 September 2018. https://web.archive.org/web/20180921144438/https://m.news24.com/Africa/News/12-killed-14-wounded-in-mozambique-jihadist-attacks-source-20180921. Retrieved on
    21 September 2018. 
  54. ↑ "Capture of alleged Islamist militant leader likely to lessen frequency of attacks in Mozambique’s Cabo Delgado | Jane's 360". https://web.archive.org/web/20190422221101/https://www.janes.com/article/85159/capture-of-alleged-islamist-militant-leader-likely-to-lessen-frequency-of-attacks-in-mozambique-s-cabo-delgado. Retrieved on
    2019-04-22. 
  55. ↑ AFP (8 February 2019). "Suspected jihadists kill 7 in north Mozambique". https://web.archive.org/web/20190214061444/https://www.news24.com/Africa/News/suspected-jihadists-kill-7-in-north-mozambique-20190208. Retrieved on
    13 February 2019. 
  56. ↑ Joaquim Nhamirre (29 May 2019). "Mozambique islamists step up attacks after cyclone". https://news.yahoo.com/mozambique-islamists-step-attacks-cyclone-033902092.html?guccounter=1. Retrieved on
    16 June 2019. 
  57. ↑ Caleb Weiss (4 June 2019). "Islamic State claims first attack in Mozambique". Long War Journal. https://www.longwarjournal.org/archives/2019/06/islamic-state-claims-first-attack-in-mozambique.php. Retrieved on
    ۵ جون ۲۰۱۹. 
  58. ↑ "Seven killed in Mozambique jihadist attack claimed by IS: sources". 6 July 2019. https://www.business-standard.com/article/pti-stories/seven-killed-in-mozambique-jihadist-attack-claimed-by-is-sources-119070600473_1.html. Retrieved on
    7 July 2019. 
  59. ↑ "Russian military hardware delivered to Mozambique". Sep 27, 2019. https://www.defenceweb.co.za/featured/russian-military-hardware-delivered-to-mozambique/. Retrieved on
    Nov 1, 2019. 
  60. ↑ “War ‘declared'”: Report on latest military operations in Mocimboa da Praia and Macomia – Carta
  61. ↑ "Mozambique: Police detain 34 alleged recruits of armed groups". Club of Mozambique. 3 October 2019. https://clubofmozambique.com/news/mozambique-police-detain-34-alleged-recruits-of-armed-groups-143715/. Retrieved on
    7 October 2019. 
  62. ↑ Sauer, Pjotr (31 October 2019). "7 Kremlin-Linked Mercenaries Killed in Mozambique in October — Sources". The Moscow Times. https://www.themoscowtimes.com/2019/10/31/7-kremlin-linked-mercenaries-killed-in-mozambique-in-october-sources-a67996. Retrieved on
    31 October 2019. 
  63. ↑ "Newspaper home delivery, website, iPad, iPhone & Android apps". https://www.theaustralian.com.au/world/the-times/russian-mercenaries-beheaded-by-mozambique-islamists/news-story/6ded4a7b019f88e05f7472646669364a. Retrieved on
    2019-11-11. 
  64. ↑ Sof, Eric (2019-11-01). "Seven Russian contractors from Wagner Group killed in an ambush in Mozambique". https://web.archive.org/web/20191111165317/https://special-ops.org/52531/seven-russian-contractors-from-wagner-group-killed-in-an-ambush-in-mozambique/. Retrieved on
    2019-11-11. 
  65. ↑ "Jihadists seize Mozambique town in gas-rich region" (in en-GB). BBC News. 2020-03-23. https://www.bbc.com/news/world-africa-52005899. 
  66. ↑ "Mozambique: Ministers Visit Mocimboa da Praia" (in en). 2020-03-25. https://allafrica.com/stories/202003250957.html. Retrieved on
    2020-04-04. 
  67. ↑ "Mozambique: Quissanga Attack – Police Command Seized, Residents Flee" (in en). 2020-03-26. https://allafrica.com/stories/202003260855.html. Retrieved on
    2020-05-10. 
  68. ↑ "PressTV". https://web.archive.org/web/20200913160137/https://www.presstv.com/Detail/2020/04/22/623608/Mozambique-militants-massacre-52-villagers. 
  69. ↑ "Mozambique admits presence of Islamic State fighters for first time". 25 April 2020. https://www.thesouthafrican.com/news/mozambique/mozambique-admits-presence-of-islamic-state-fighters-for-first-time/. Retrieved on
    27 April 2020. 
  70. ↑ Mucari, Manuel; Toyana, Mfuneko (April 28, 2020). "Mozambique forces killed over 100 Islamist insurgents in past month: government". روئٹرز. https://www.reuters.com/article/us-mozambique-insurgency/mozambique-forces-killed-over-100-islamist-insurgents-in-past-month-government-idUSKCN22A38T. 
  71. ↑ Mucari, Manuel; Toyana, Mfuneko (April 28, 2020). "Mozambique forces killed over 100 Islamist insurgents in past month: government". روئٹرز. https://www.reuters.com/article/us-mozambique-insurgency/mozambique-forces-killed-over-100-islamist-insurgents-in-past-month-government-idUSKCN22A38T. 
  72. ↑ "Mozambique government kill 50 insurgents in recent days -minister". روئٹرز. 14 May 2020. https://www.reuters.com/article/us-mozambique-insurgency/mozambique-government-kill-50-insurgents-in-recent-days-minister-idUSKBN22Q3CH?il=0. Retrieved on
    ۱۴ مئی ۲۰۲۰. 
  73. ↑ "Mozambique: Terrorists Attack Macomia Town". 29 May 2020. https://allafrica.com/stories/202005290811.html. 
  74. ↑ "Mozambique: Defense Forces shoot two terrorist group leaders – minister". 1 June 2020. https://www.macaubusiness.com/mozambique-defense-forces-shoot-two-terrorist-group-leaders-minister/. 
  75. ↑ "Mozambique: Mocimboa da Praia Occupied Again". 28 June 2020. https://allafrica.com/stories/202006291037.html. 
  76. ↑ "Insurgents Kill 8 Gas Project Workers in Northern Mozambique". 6 July 2020. https://www.thedefensepost.com/2020/07/06/mozambique-lng-workers-attack/. Retrieved on
    28 July 2020. 
  77. ↑ "Vila de Mocímboa da Praia com cenário de "grande destruição" após ataques". 30 June 2020. https://www.noticiasaominuto.com/mundo/1519776/vila-de-mocimboa-da-praia-com-cenario-de-grande-destruicao-apos-ataques. 
  78. ↑ "Gulf of Aden Security Review – July 27, 2020". 27 July 2020. https://www.criticalthreats.org/briefs/gulf-of-aden-security-review/gulf-of-aden-security-review-july-27-2020. 
  79. ↑ "Cabo Ligado Weekly: 3 – 9 August 2020". 12 August 2020. https://reliefweb.int/report/mozambique/cabo-ligado-weekly-3-9-august-2020. 
  80. ↑ "Insurgentes capturam porto de Mocímboa da Praia e Estado Islâmico divulga imagens". 12 August 2020. https://www.voaportugues.com/a/insurgentes-capturam-porto-de-moc%C3%ADmboa-da-praia-e-estado-isl%C3%A2mico-divulga-imagens/5540447.html. 
  81. ↑ "Mocimboa da Praia: Key Mozambique port 'seized by IS'". 12 August 2020. https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-53756692. 
  82. ↑ https://acleddata.com/2020/08/25/cabo-ligado-weekly-17-23-august-2020/
  83. ↑ "Insurgentes capturam duas ilhas em Cabo Delgado". 10 September 2020. https://www.voaportugues.com/amp/insurgentes-capturam-duas-ilhas-em-cabo-delgado/5578765.html?__twitter_impression=true. 
  84. ↑ "Mozambique: Detained journalist in critical condition denied medical treatment". Amnesty International. 5 March 2019. https://www.amnesty.org/en/latest/news/2019/03/mozambique-detained-journalist-in-critical-condition-denied-medical-treatment/. Retrieved on
    ۸ اکتوبر ۲۰۱۹. 

کم دا حوالہ دتا سودھو

ہور پڑھو سودھو

سانچہ:Ongoing military conflicts سانچہ:Post-Cold War African conflicts

"https://pnb.wikipedia.org/w/index.php?title=کابو_دیلگادو_وچ_شورش&oldid=641088" توں لیا