چودھری غلام عباس
رئیس الاحرار
ولادت 4 فروری 1904ء
جموں ، ریاست جموں تے کشمیر (برطانوی ہند)
وفات 18 دسمبر 1967ء
فیض آباد راولپنڈی، پنجاب، پاکستان
قابل احترام تحریک آزادی کشمیر
نسب گجر

چوہدری غلام عباس رئیس الاحرار دے سرپرست اعلا رہے نیں ۔

ولادت

سودھو

4 فروری 1904ء نوں جموں وچ پیدا ہوئے۔ انہاں دے والد دا ناں چوہدری نواب خان سی تے انہاں دا خاندانی تعلق گجر خاندان نال سی۔

تعلیم

سودھو

ابتدائی تعلیم مشن ہائی سکول جموں وچ حاصل کیتی جدو‏‏ں کہ1921ء وچ گورنمنٹ ہائی اسکول جموں توں میٹرک پاس کیتا۔ اس دے نال ای پرنس آف ویلز کالج جموں وچ داخلہ لیا تے 1925ء وچ پنجاب یونیورسٹی توں بی۔ اے کیتا۔1931ء وچ لا کالج لاہور توں قنون دی ڈگری حاصل کیتی۔

سیاسی سفر

سودھو

قومی معاملات وچ زمانہء طالب علمی توں ای حصہ لینے لگے۔ ابتدا وچ ینگ مینز مسلم ایسوسی ایشن وچ شرکت کیتدی تے بعد ازاں اسی تنظیم دے صدر منتخب ہوئے۔ اس جماعت نے کشمیری مسلماناں نوں بیدار کرنے وچ وڈا حصہ لیا۔ چوہدری غلام عباس نے کشمیری مسلماناں دے حقوق دی بحالی دے لئی جیل وی کٹی۔ پہلی مرتبہ 31-1930ء وچ گرفتار ہوئے، جدو‏‏ں اوہ ایل ایل بی دا امتحان دے رہے سن۔ اس وقت انہاں نے کشمیر وچ قرآن حکیم دی توہین دے سلسلے وچ کشمیری مسلماناں دے نال مل کے صدائے احتجاج بلند کیتی۔ اکتوبر 1932ء وچ شیخ عبداللہ دے نال مل کے مسلم کانفرنس دی بنیاد رکھی تے اس دے جنرل سیکرٹری مقرر ہوئے۔ 1942ء وچ آپ نے مسلم کانفرنس دے تاریخی سالانہ اجلاس دے موقع اُتے خطبہء صدارت وچ تحریک پاکستان دی بھرپور حمایت دا اعلان کیتا ۔

سیاسی خدمات

سودھو

1935ء وچ جدو‏‏ں قائد اعظم سرینگر تشریف لیائے تے آپ نے بحیثیت صدر آل ج وچ کشمیر مسلم کانفرنس دی اک استقبالیہ تقریب وچ آپ دی خدمت وچ سپاس عقیدت پیش کیتا۔ اس ساکھ نوں تسی‏‏ں نے اپنی زندگی دی سب توں سہانی گھڑی قرار دتا۔ 1940ء توں 1947ء تک غلام عباس نے ریاست جموں کشمیر وچ تحریک پاکستان دے قافلہ سالار تے علمبردار دی حیثیت توں ریاست دے پست وبالا طول و عرض توں نعرہ پاکستان مضبوط و محبوب بنانے کےلئے شب و روز تگ دو کیتی۔ آپ نے قائد اعظم دے وفاداری ساتھی تے تحریک پاکستان دے اک انتھک سپاہی دی حیثیت وچ نظریہ پاکستان دی سربلندی دے لئی جو مجاہدانہ جرات مندانہ جدوجہد دی بلا شبہ تحریک پاکستان دا اک سنہری ورق اے۔ چوہدری غلام عباس بیک وقت ہندو ، انڈین نیشنل کانگرس تے اس دی حامی تنظیم کشمیر نیشنل کانفرنس فرقہ پرست ریاستی ہندوآں تے ڈوگرہ حکومت دا مقابلہ کرنا پیا۔ آپ نے انہاں چاراں محاذاں اُتے اسلامیانہ جموں کشمیر دی راہنمائی کر دے ہوئے چومکھی جنگ لڑی۔

1931ء توں 1947ءتک ڈوگرہ حکومت دے خلاف احتجاجی تحریکاں دی رہنمائی دی وجہ توں چودھری غلام عباس نوں ست بار قید کیتا گیا بار بار حکومت دےخلاف بغاوت دے مقدمے چلائے گئے لیکن آپ دے جذبہ وچ کوئی کمی نہ آئی۔ تحریک دے آغاز توں 1939ءتک جس قدر مشکل مقام تے کٹھن موڑ آئے۔ چودھری غلام عباس نے وڈی خوبی تے اخلاص دے نال مسلمانان ج وچ و کشمیر دی خوب رہنمائی کیتی۔ جون 1939ء وچ جدو‏‏ں شیخ عبداللہ نے نیشنل کانفرنس دے ناں توں آل جموں و کشمیر مسلم کانفرنس وچ نقب لگائی تے نیشنل کانفرنس دا قیام عمل وچ آیا تے کچھ عرصہ تک مسلم کانفرنس وچ پہلے والی جان نہ رہی، اس دوران کشمیر وچ جموں و کشمیر مسلم لیگ دا قیام عمل وچ لیایا گیا۔ جدو‏‏ں مسلم کانفرنس دا دوبارہ احیاء قائد اعظم محمد علی جناح دے حکم اُتے مسلم لیگ نوں آل جموں و کشمیر مسلم کانفرنس وچ ضم کر دتا گیا، اس فیصلہ توں مسلم کانفرنس پہلے توں زیادہ فعال ہو گئی۔ اس وقت چودھری غلام عباس نے مسلم لیگ تے قائد عظم دے پیغام نوں مسلم کانفرنس دے پلیٹ فارم توں کشمیر دی ہر گلی تے بستی وچ پہنچایا۔

1946ء وچ قیام پاکستان دے وقت چوہدری صاحب نوں تحریک آزادی کشمیر دے سلسلے وچ راہنمائی دے جرم وچ ڈوگرہ حکومت نے قید کر لیا سی۔ آپ دے دیرینہ دوست تے ساتھی شیخ عبداللہ وی جیل وچ قید کٹ رہے سن ۔ مگر اوہ اپنی مدت اسیری پوری کیتے بغیر رہیا کر دیتے گئے۔ شیخ عبداللہ نے کانگریس ڈوگرہ مہاراجا دی سرپرستی وچ ریاست دا نظم و نسق سنبھالیا۔ اس دوران شیخ عبداللہ نے جموں جیل وچ چوہدری غلام عباس نال کئی بار ملاقاتاں کیتیاں تے پیشکش کیتی کہ نہرو تے گاندھی چنگے آدمی نیں۔ آپ آؤ تے مل کے اسی‏‏ں اکٹھے حکومت کریئے تے کم کریئے۔ چوہدری غلام عباس نے اس پیشکش نوں ٹھکرا دتا تے کہیا کہ وچ دو قومی نظریہ دا علمبردار آں ۔ کداں نہرو تے گاندھی دے نال کم کر سکدا آں اس نال ساڈی نسلاں نوں وی پچھتانا پوے گا۔ بالآخر اوہی ہویا اج کشمیری شیخ عبداللہ دے گناہواں دا کفارہ ادا کر رہے نیں۔

وفات

سودھو

18 دسمبر 1967ء نوں وفات پا گئے انہاں دی وصیت سی کہ انہاں پاکستان دفن کیتا جائے فیض آباد راولپنڈی وچ مدفون نیں۔[۱]

اغزاز

سودھو

پاکستان پوسٹل سروس نے چودھری غلام عباس دیاں تحریک آزادی وچ خدمات دے اعتراف دے طور تے 1995 وچ ڈاک ٹکٹ جاری کیتے سن۔

حوالے

سودھو