چشمہ شاہی
چشمہ شاہی | |
---|---|
The Royal Spring | |
قسم | مغلیہ باغات |
محل وقوع | سری نگر, کشمیر |
متناسقات | 34°5′10.14″N 74°53′13.79″E / 34.0861500°N 74.8871639°Eمتناسقات: 34°5′10.14″N 74°53′13.79″E / 34.0861500°N 74.8871639°E |
رقبہ | 1 acre |
افتتاح |
۱۶۳۲ء |
بانی | شاہجہان |
مالک | Jammu and Kashmir Tourism Department |
انتظامیہ | Jammu and Kashmir Tourism Department |
زائرین | 100,000 |
حیثیت | Open March–November |
ویب سائٹ | [۱] |
تریخ
سودھوچشمے شاہی نے اصل وچ اس دا ناں اس موسم بہار توں لیا سی جو دریافت کشمیر دی عظیم خاتون اولت ، روپ بھوانی نے دی ، جو کشمیری پنڈتاں دے صاحب قبیلے توں سن۔ روپا بھاوانی دا خاندانی ناں 'صاحب' سی تے موسم بہار نوں اصل وچ 'چشمے صحابی' کہیا جاندا سی۔ برساں دے دوران ، ناں خراب ہويا تے اج اس جگہ نوں چشم شاہی (شاہی بہار) دے ناں توں جانیا جاندا اے۔ [۳][۴]
اسٹیبلشمنٹ
سودھوباغ بہار دے آس پاس مغل گورنر علی مردان خان نے 1632 وچ تعمیر کيتا سی۔ [۱] اسنوں مغل بادشاہ شاہجہان نے اپنے وڈے بیٹے ، دارا شکوہ دے لئی مقرر کيتا سی۔ چشمہ شاہی دے مشرق وچ پری محل (پری محل) واقع اے جتھے دارا سکوہ ستوتیش سیکھدے سن تے جتھے بعد وچ اسنوں اپنے بھائی اورنگزیب نے مار ڈالیا۔ [۵] باغ 108 اے میٹر لمبا تے 38 میٹر چوڑا اے تے اک ایکڑ رقبے وچ پھیلا ہويا اے۔ ایہ سری نگر دے تن مغل باغات وچ سب توں چھوٹا باغ اے۔ شالیمار باغ سب توں وڈا تے نشاط باغ دوسرا وڈا باغ اے۔ ایہ تِناں باغات دال جھیل دے سجے کنارے تعمیر کیتے گئے سن ، جس دے پس منظر وچ زباروان پہاڑاں ( زباروان رینج ) سن ۔ [۶]
فن تعمیر تے بہار
سودھوباغ مغل فن تعمیر نوں پیش کردا اے جداں کہ مغل دے مختلف باغات وچ استعمال ہُندا اے۔ فنکارانہ طور اُتے تعمیر باغ اپنے فن تے فن تعمیر وچ ایرانی اثر و رسوخ رکھدا اے تے ایہ ڈیزائن فارسی باغات اُتے مبنی اے۔ ایہ اک میٹھے پانی دے چشمے دے آس پاس بنایا گیا اے ، جسنوں روپا بھاوانی نے دریافت کيتا اے ، جو اس دے مرکز توں چھتاں وچ وگدا اے۔ زمین دی نمائش تے زمین دی کھڑی حالت باغ دی تشکیل دا باعث بنی اے۔ باغ دی مرکزی توجہ دا موسم بہار اے جو چھتاں وچ وگدا اے تے اسنوں تن حصےآں وچ تقسیم کيتا گیا اے: اک آب پاشی ، آبشار ، تے چشمے۔ اک دو منزلہ کشمیری جھونپئی پہلی چھت اُتے کھڑی اے جو موسم بہار دی اصل اے۔ اس دے بعد پانی واٹر ریمپ ( چادر ) دے تھلے توں دوسری چھت وچ جاندا اے۔ دوسری چھت پانی دے تالاب دی طرح کم کردی اے تے اس دے مرکز وچ اک بہت وڈا چشمہ کھڑا اے۔ پانی دوبارہ پانی دے ڈھیر توں تیسری چھت وچ وگدا اے ، جو اک مربع پنج چشمہ تالاب اے۔ ایہ باغ دے دروازے اُتے سب توں کم تالاب اے۔ زائرین نوں چھتاں دے دونے اطراف سیڑھیاں دی اک پرواز دے ذریعے استقبال کيتا گیا اے جو موسم بہار دی ابتدا تک جاندا اے۔ [۲][۶][۷][۸] انگریزی مصنف تے مسافر امیت کمار نے باغ دے بارے وچ لکھیا اے کہ " چھوٹا چشمہ شاہی آرکیٹیکچرل طور اُتے سری نگر دے نیڑے باغات وچ سب توں زیادہ دلکش اے "۔ [۹] خیال کيتا جاندا اے کہ موسم بہار دے پانی وچ کچھ دواواں دی خصوصیات نيں۔ بھارت دے سابق وزیر اعظم پنڈت جواہر لال نہرو بہار دا پانی دہلی تک پہنچاندے سن ۔ [۱۰]
رسائی
سودھوچشمہ شاہی سری نگر شہر دے دائرہ اختیار وچ ۱۴ کلومیٹر (۹ میل) سری نگر ہوائی اڈے توں شمال مشرق وچ ۔ ایہ راجبھون (گورنر ہاؤس) توں متصل اے۔ ایہ باغ بولیورڈ روڈ توں منسلک اے جو دال جھیل دے کنارے گزردا اے۔ باغ دے نیڑے بورڈنگ تے قیام دے لئی بہت سارے ہوٹل تے ریستوراں دستیاب نيں۔ ایہ باغ مارچ توں نومبر تک سیاحاں دے لئی کھلا رہندا اے۔ باغ دیکھنے دا بہترین وقت اپریل توں اکتوبر تک اے۔ مئی تے جون دے دوران باغ پوری طرح توں کھلدا اے۔ [۱۱][۱۲]
حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Utilities' not found.
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ "Srinagar attractions". nativeplanet. http://www.nativeplanet.com/srinagar/attractions/chashm-e-shahi-gardens/. Retrieved on 2012-09-20.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Utilities' not found.
- ↑ "Guide to India". iaslic1955. http://www.iaslic1955.org/chashme_shahi_garden.html. Retrieved on 2012-09-20.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Utilities' not found.
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ "Attractions in Srinagar". journeymart. http://www.journeymart.com/de/india/jammu-and-kashmir/srinagar/chashmashahi.aspx. Retrieved on 2012-09-20.
- ↑ "Architecture of Chashma Shahi". archnet.org. https://web.archive.org/web/20121223012340/http://archnet.org/library/sites/one-site.jsp?site_id=14963. Retrieved on 2012-09-22.
- ↑ "KASHMIR vs PERSIAN INFLUENCE ON KASHMIRI ART". iranicaonline. http://www.iranicaonline.org/articles/kashmir-v-arts. Retrieved on 2012-09-21.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Utilities' not found.
- ↑ Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/Utilities' not found.
- ↑ "Hotels at Chashma Shahi". huni.co. https://web.archive.org/web/20150109130031/http://www.huni.co.in/hotels-7570257-Chashma-Shahi-hotels.html. Retrieved on 2012-09-22.
- ↑ "Chashma Shahi in Srinagar". journeymart. http://www.journeymart.com/de/india/jammu-and-kashmir/srinagar/chashmashahi.aspx. Retrieved on 2012-09-20.