نِرگُن دھارا بھگتی لہر دیاں دو پرمکھ دھارواں وچوں اک ہے۔ نِرگُن دھارا دے بھگت شاعر نِرگُن برہم، جو روپ تے رنگ توں رہت ہے، پر گھٹ گھٹ وچّ رمیا ہوویا ہے، دی اپاشنا کردے ہن۔ کبیر، رویداس وغیرہ بھگت شاعر اس دھارا دے ہن۔ پنجاب وچّ بھگتی شاعری دا ودھیرے پردھان روپ نرگن دھارا ہی ملدا ہے، پر بھگت کبیر دے پتر کمال دی کویتا دی جہڑی ٹوک'شبد شلوک' کتاب وچوں لے کے موہن سنگھ نے پیش کیتی ہے، اوہ سرگن دھارا نال تعلق رکھدی ہے۔ جہناں بھگتاں دیاں رچناواں اتے پنجابی دا اثر ہے، اونھاں وچوں اسیں کبیر، دھنا، رویداس،نامدیو تے کمال نوں لے سکدے ہاں۔

کبیر جی دا جنم اک براہمن ودھوا دے پیٹوں ہویا، مگر پالنا نیرو نامی جلاہے دے گھر ہوئی۔ اس لئی آپ دی نظر وچّ ہندو اتے مسلمان براہمن تے شودر سبھ اکو مٹی دے وکھ-وکھ بھانڈے ہن۔ کبیر جی نے جتھے 'ہندو مسلمان کا صاحب ایک' کہہ کے ہندواں اتے مسلماناں وچّ ودھ رہے پاڑ نوں دور کر کے، اونھاں وچّ ایکتا پیدا کرن دا یتن کیتا، اوتھے دوہاں دھرماں وچّ پرچلت پھوکے کٹڑواد تے ہور کریتیاں دی وی پورے زور نال مخالفت کیتی۔

حوالے

سودھو