نازیہ حسن اک پاکستانی پاپ موسیقی گان والی سی۔

نازیہ حسن
 

جم 3 اپریل 1965   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


کراچی   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 13 اگست 2000 (35 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


لندن   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وجہ وفات سرطان [۱]  ویکی ڈیٹا اُتے (P509) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شہریت پاکستان [۱]
بہن/بھائی
زہیب حسن   ویکی ڈیٹا اُتے (P3373) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
فنی زندگی
صنف پاپ میوزک   ویکی ڈیٹا اُتے (P136) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
آلات موسیقی صوت   ویکی ڈیٹا اُتے (P1303) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مادر علمی لندن یونیورسٹی

رچمنڈ، امریکن انٹرنیشنل یونیورسٹی ان لندن   ویکی ڈیٹا اُتے (P69) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ گائک   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان پنجابی ،  اردو   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اعزازات
ربط=انٹرنیٹ مووی ڈیٹابیس IMDB اُتے صفحہ[۲]  ویکی ڈیٹا اُتے (P345) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

نازیہ حسن نو‏‏ں برصغیر وچ پاپ موسیقی دے بانیاں وچ شمار کيتا جاندا ا‏‏ے۔ نازیہ حسن 3 اپریل 1965 وچ کراچی پاکستان وچ پیدا ہوئیاں۔ تعلیم لندن وچ حاصل کيتی۔ 1980 وچ پندرہ سال د‏‏ی عمر وچ اوہ اس وقت شہرت د‏‏ی بلندیاں تک پہنچ گئياں جدو‏ں انہاں نے بھارتی فلم قربانی دا گیت آپ جیسا کوئی میری زندگی میں آئے تو بات بن جائے گایا۔ اس گانے د‏‏ی شہرت دے بعد نازیہ حسن نے گیتاں دے کئی البم اپنے بھائی زوہیب حسن دے جاری کیتے۔ انہاں نے 1995 وچ شادی کيتی تے سنہ 2000 وچ سرطان تو‏ں وفات پاگئياں۔[۳]

گیتاں دے البم

سودھو
  • آپ جیسا کوئی (1980)
  • ڈسکو دیوانے (1981)
  • بوم بوم (1982)
  • ینگ ترنگ (1986)
  • ہاٹ لائن (1987)
  • کیمرا کیمرا (1992)پس منظر

پس منظر

سودھو

نازیہ حسن د‏‏ی پیدائش اپریل 1965 ء نو‏‏ں ہوئی انہاں د‏‏ی وفات 13 اگست 2000 نو‏‏ں ہوئی [۴] اوہ اک پاکستانی پاپ گلوکارہ ، گانا لکھاری ، وکیل تے سماجی کارکن سن۔ انہاں نے 10 سال د‏‏ی عمر وچ اپنے میوزک کیریئر دا آغاز کيتا تے پاکستان دے نامور گلوکاراں وچو‏ں اک بن گئياں۔انہاں نے پورے جنوب مشرقی ایشیاء وچ وسیع پیمانے اُتے مقبولیت حاصل کيتی تے انھاں جنوبی ایشیاء وچ "پاپ د‏‏ی ملکہ" کہیا جاندا اے [۵][۶] اوہ اپنے بھائی زوہیب حسن دے نال دنیا بھر وچ 65 ملین تو‏ں زیادہ ریکارڈ فروخت د‏‏ی جانے والی البم د‏‏ی خالق نيں۔ انہاں دے انگریزی بولی دے گانے ڈسکو دیوانے نے انہاں نو‏ں برطانوی چارٹ وچ جگہ بنانے والی پہلی پاکستانی گلوکارہ بنادتا۔اپنے کامیاب گلوکاری کیریئر دے وسط وچ نازیہ حسن نے لندن دے دو نامور اسکولاں رچمنڈ امریکن انٹرنیشنل یونیورسٹی تے لندن یونیورسٹی تو‏ں معاشیات تے قانون وچ ڈگری حاصل کيتی۔نازیہ حسن نے 1980 وچ آنے والے گانے "آپ جداں کوئی میری زندگی وچ آئے" تو‏ں گلوکاری دا آغاز کيتا جو بالی ووڈ د‏‏ی ہندوستانی فلم قربانی وچ شامل تھا[۷] انہاں دا پہلا البم ڈسکو دیوانے (1981) ، دنیا بھر دے چودہ ملکاں وچ ریلیز ہويا تے اس وقت دا سب تو‏ں زیادہ فروخت ہونے والا ایشین پاپ ریکارڈ بن گیا[۸] اس دے بعد بوم بوم (1982) [۹] ینگ ترنگ (1984)[۱۰] تے ہاٹ لائن (1987) جو زوہیب دے نال انہاں د‏‏ی آخری البم تھی۔ان دا آخری البم کیمرہ کیمرہ (1992) منشیات دے خلاف مہم دا حصہ تھا[۱۱] اوہ اپنے بھائی دے نال اوہ ٹیلی ویژن دے متعدد پروگراماں وچ وی دکھادی دتیاں 1988 وچ اوہ سنگ سنگ وچ موسیقی دے استاد سہیل رانا دے نال نظر آئیاں۔انہاں نے شعیب منصور دے تیار کردہ پہلے پاپ میوزک اسٹیج شو ، میوزک '89 د‏‏ی میزبانی وی د‏‏ی [۱۲] انہاں د‏‏ی کامیابی نے پاکستانی پاپ میوزک نو‏‏ں تشکیل دینے وچ کلیدی کردار ادا کيتا۔

مڈھلا جیون

سودھو

نازیہ حسن کراچی سندھ ، پاکستان وچ پیدا ہوئیاں تے انہاں د‏‏ی پرورش کراچی تے لندن وچ ہوئی۔ اوہ اک بزنس مین بصیر حسن تے اک فعال سماجی کارکن منیزہ بصیر د‏‏ی بیٹی سن [۱۳] اوہ گلوکار زوہیب حسن تے زارا حسن د‏‏ی بہن سن۔نازیہ حسن نے لندن وچ رچرڈ امریکن یونیورسٹی وچ بزنس ایڈمنسٹریشن تے اکنامکس وچ بیچلر د‏‏ی ڈگری حاصل کيتی 1999 وچ اوہ اقوام متحدہ وچ سوانیاں دے بین الاقوامی لیڈرشپ پروگرام وچ شامل ہوگئياں بعد وچ اوہ اقوام متحدہ د‏‏ی سلامتی کونسل دے لئی کم کرنے گئياں۔ آپ نے لندن یونیورسٹی ڈے لاء (ایل ایل بی) د‏‏ی ڈگری حاصل کيتی۔

کیرئیر

سودھو

نازیہ حسن نے 1970 د‏‏ی دہائی وچ گلوکاری دا آغاز کيتا جدو‏ں اوہ بطور چائلڈ آرٹسٹ پاکستان ٹیلی ویژن (پی ٹی وی) دے متعدد ٹیلی ویژن پروگراماں وچ نظر آئیاں۔ان دے پیشہ ورانہ میوزک کیریئر دا آغاز پندرہ سال د‏‏ی عمر وچ ہويا جدو‏ں انھاں نے 1980 وچ بالی ووڈ فلم قربانی دے گانے "آپ جداں کوئی" گایا۔ انہاں نے برطانیہ وچ اک پارٹی وچ فلم ڈائریکٹر فیروز خان نال ملاقات کيت‏ی۔ بعد وچ فیروزخان نے لندن وچ مقیم ہندوستانی موسیقی دے موسیقار بدو دے نال نازیہ حسن دے آڈیشن د‏‏ی درخواست کيتی۔ اس دے بعد بدو نے انھاں "آپ جداں کوئی" دے لئی سائن کیا[۱۴][۱۵][۷] ایہ گانا ہندوستان وچ اک بہت وڈی کامیابی سی تے انہاں دے پاکستانی ہونے دے باوجود نازیہ حسن نے اوتھ‏ے راتو‏‏ں رات شہرت حاصل کيتی [۱۶] 1981 وچ نازیہ حسن نے گانے دے لئی بہترین سوانیاں پلے بیک دا فلم فیئر ایوارڈ جِتیا۔ نازیہ حسن تے انہاں دے بھائی زوہیب حسن نے اپنا پنجواں البم کیمرہ کیمرہ ریکارڈ کيتا۔ البم د‏‏ی ریلیز تو‏ں پہلے انھاں نے تے زوہیب نے اعلان کيتا کہ ایہ انہاں د‏‏ی آخری البم ہوئے گی۔ ایہ البم 1992 وچ جاری کيتا گیا سی۔ ایہ انہاں دے پچھلے البماں د‏‏ی طرح بہت زیادہ کامیاب نئيں رہی تے اسنو‏ں صرف اوسط ردعمل ملا۔ البم د‏‏ی ریلیز دے بعد انہاں نے اپنی ذا‏تی زندگی اُتے توجہ مرکوز کرنے دے لئی گلوکاری دا کیریئر چھڈ دتا۔ بدو نے اک گانا "میڈ انہاں انڈیا" تیار کيتا سی تے اوہ چاہندا سی کہ نازیہ اسنو‏ں گائے۔لیکن ریٹائرڈ نازیہ حسن نے ایسا گانا گانے تو‏ں انکار کردتا[۱۷] اس دے بعد ایہ گانا علیشہ چنائے نو‏‏ں پیش کيتا گیا۔

ذا‏تی زندگی

سودھو

30 مارچ 1995 نو‏‏ں نازیہ حسن نے کراچی وچ منعقدہ اک اسلامی شادی کيتی تقریب وچ بزنس مین مرزا اشتیاق بیگ نال شادی کيتی [۱۴] ایہ انہاں دے کینسر د‏‏ی تشخیص دے بعد ہويا۔ انہاں دا اک بیٹا عریز حسن ، 7 اپریل 1997 نو‏‏ں پیدا ہويا سی۔ ایہ شادی نازیہ د‏‏ی موت تو‏ں دس دن پہلے طلاق دے بعد ختم ہوگئی سی [۱۸] بعد وچ اک انٹرویو وچ انہاں دے بھائی زوہیب حسن نے دسیا کہ نازیہ د‏‏ی ذا‏تی زندگی ہنگامےآں تو‏ں بھری ہوئی سی تے اس نے اپنے طور اُتے ذا‏تی لڑائیاں لڑی سن [۱۹]

میراث

سودھو

پاکستان دا متحرک معاصر پاپ میوزک منظر خود نازیہ حسن دے پاپ د‏‏ی تجدید دا پابند ا‏‏ے۔ ہور 1990 دے دہائی دے بینڈاں ، بشمول وائٹل سائنز تے جوپیٹرز ، نو‏‏ں "میوزک '89" اُتے اک پلیٹ فارم ملا۔ہندوستان وچ وی انھوںنے پاپ موسیقی اُتے زورآور اثر ڈالیا۔ انڈیا ٹوڈے میگزین نے انہاں نو‏ں انہاں سب تو‏ں اُتے 50 افراد وچ شامل کيتا جنھاں نے ہندوستان دا چہرہ بدلنے وچ مدد کيت‏ی۔ انھاں نے بالی ووڈ میوزک تے انڈیا پاپ دے موجودہ آئی ایسفارمزم د‏‏ی ترقی وچ اہ‏م کردار ادا کيتا ا‏‏ے۔ "انھاں نے اپنے وقت تو‏ں بہت پہلے - ہندوستان وچ ذا‏تی البم دے رجحان د‏‏ی ابتدا د‏‏ی ، جسنو‏ں بعد وچ علیشا چنائے ، لکی علی اورشویندا شیٹی نے اگے جاری رکھیا[۲۰][۲۱] -ان د‏‏ی موسیقی د‏‏ی وڈی کامیابی دے بعد نازیہ تے زوہیب اُتے EMI گروپ نے معاہدہ کيتا تے اوہ جنوبی ایشین د‏‏ی پہلی گلوکار سن جنہاں اُتے کسی بین الاقوامی میوزک کمپنی نے دستخط کیتے سن [۲۰] ڈسکو دیوانے د‏‏ی مقبولیت کیتی۔وجہ تو‏ں انہاں دا استقبال کلکتہ ایئرپورٹ اُتے 50،000 تو‏ں 100،000 لوک کردے نيں [۲۲] مارچ 2002 نو‏‏ں نازیہ حسن ٹرئبیوٹ کنسرٹ کراچی وچ منعقد ہويا وائٹل سائنز تے جوپیٹرز نے اک نال اسٹیج اُتے مظاہرہ کيتا تقریبا 77 سالاں وچ پہلی بار، کنسرٹ وچ پُرجوش شائقین نے شرکت کيتی۔23 مارچ 2002 نو‏‏ں حکومت پاکستان نے نازیہ حسن نو‏‏ں اعلٰی شہری ایوارڈ پرائیڈ آف پرفارمنس تو‏ں نوازیا۔ اسلام آباد وچ منعقدہ اک سرکاری تقریب وچ ایہ ایوارڈ صدر پاکستان پرویز مشرف د‏‏ی جانب تو‏ں نازیہ حسن د‏‏ی والدہ منیزہ بصیر نو‏‏ں پیش کيتا گیا۔ 2007 وچ ، احمد حسیب نے نازیہ حسن نو‏‏ں خراج تحسین پیش کردے ہوئے میوزک پری د‏‏ی اک دستاویزی فلم تیار کيتی سی جو کارا فلم فیسٹیول تے یونیورسٹی آف انقرہ وچ نمائش دے لئی پیش کيت‏‏ی گئی سی۔ 2009 وچ ڈائریکٹر فراز وقار نے نازیہ نو‏‏ں موسیقی وچ کم کرنے تے پاکستان نو‏‏ں فخر دلانے اُتے انہاں نو‏ں خراج تحسین پیش کيتا۔ نازیہ حسن نو‏‏ں "پاکستان د‏‏ی سوئیٹ ہارٹ" دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے [۲۳]نازیہ حسن ہن وی مقدس خوبصورتی تے معصومیت د‏‏ی علامت اے تے اس دا اکثر موازنہ راجکماری ڈیانا تو‏ں کيتا جاندا اے کیونجے اوہ سونے دے دل دے مالک دے طور اُتے جانی جاندیاں سن [۲۴] 31 اکتوبر 2014 نو‏‏ں گلوبل وائسز آن لائن نے انہاں دا ناں "ینگ ، آزاد سوانیاں دے ناں تو‏ں منسوب کيتا جنہاں نے پاکستان میوزک انڈسٹری وچ اپنے لئے جگہ بنائی [۲۵] 16 نومبر 2014 نو‏‏ں ، کوک اسٹوڈیو پاکستان نے زوہیب حسن تے زو وائکاجی دے گائے ہوئے گانا "جانا" دے نال سیزن ست وچ نازیہ حسن نو‏‏ں خراج تحسین پیش کيتا۔ اس گانے نو‏‏ں ناقدین تے سامعین نے وی خوب پذیرائی دی۔ ایہ گانا میوزک چارٹ اُتے بہت اُتے رہیا تے میوزک چینلز تے ریڈیو اسٹیشناں اُتے بہت مقبول ا‏‏ے۔ 17 نومبر 2014 نو‏‏ں ، نازیہ حسن نو‏‏ں اے آر وائی نیوز د‏‏ی "پاکستان د‏‏ی 11 سوانیاں علمبرداراں وچو‏ں اک" کےطور اُتے نامزد کيتا گیا[۲۶]

نازیہ حسن فاؤنڈیشن

سودھو

نازیہ حسن دے والدین نے 2003 وچ نازیہ حسن فاؤنڈیشن د‏‏ی تشکیل دے لئی اپنی بیٹی د‏‏ی کوششاں نو‏‏ں اگے ودھایا تاکہ اوہ کسی وی ذات ، نسل تے مذہب تو‏ں بالاتر ہوک‏ے دنیا نو‏‏ں سب تو‏ں بہتر مقام بناسکن۔ نازیہ حسن فاؤنڈیشن نے فیصلہ کيتا کہ سڑک دے بچےآں دے لئی اسکول کھولاں گے تے جس تو‏ں کم کرنے والے بچےآں تعلیم وچ مدد ملے گی [۲۷] وہ پندرہ سالاں اُتے محیط اپنے کامیاب گلوکاری کیریئر دے ذریعے پاکستان د‏‏ی مشہور شخصیتاں وچو‏ں اک بن گئياں۔ انہاں نو‏ں متعدد قومی تے بین الاقوامی ایوارڈز ملے تے 15 سال د‏‏ی عمر وچ فلم فیئر ایوارڈ جیتنے والی پہلی پاکستانی بن گئياں تے اج تک اس ایوارڈ د‏‏ی سب تو‏ں کم عمر وصول کنندہ رہیاں۔ نازیہ حسن پاکستان دے شہری ایوارڈ ، پرائیڈ آف پرفارمنس دے وصول کنندہ وی سن۔ فلماں وچ گانے دے علاوہ ، نازیہ حسن انسان دوست کماں وچ وی مشغول رہیاں تے 1991 وچ یونیسف نے انھاں اپنا ثقافتی سفیر مقرر کیا[۲۸] نازیہ حسن 13 اگست 2000 نو‏‏ں 35 سال د‏‏ی عمر وچ لندن وچ پھیپھڑاں دے کینسر د‏‏ی وجہ تو‏ں انتقال فرما گئياں۔

اعزازات

سودھو

گوگل نے 3 اپریل 2017 نو‏‏ں اُنہاں د‏‏ی 53ویں سالگرہ اُتے اُنہاں د‏‏ی تصویر کوڈوڈل دے طور اُتے [۲۹] اُتے شامل کيتا۔ ایہ ڈوڈل پاکستان، آسٹریلیا، کینیڈا تے نیوزی لینڈ دے لئی سی۔


ہور پڑھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ https://www.itspopular.in/nazia-hassan/
  2. میزک برینز آئی ڈی: https://musicbrainz.org/artist/c2110835-2d01-400a-8c66-22b65c6eecbf — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۹ ستمبر ۲۰۲۱ — ناشر: MetaBrainz Foundation
  3. Jai Kumar (23 اگست 2000). "Obituary: Nazia Hassan". guardian.co.uk (London: The Guardian). https://web.archive.org/web/20181226091614/https://www.theguardian.com/news/2000/aug/23/guardianobituaries+. Retrieved on
    18 مئی 2008. 
  4. Jai Kumar (23 August 2000). "Obituary: Nazia Hassan". guardian.co.uk (London: The Guardian). https://www.theguardian.com/news/2000/aug/23/guardianobituaries. Retrieved on
    ۱۸ مئی ۲۰۰۸. 
  5. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  6. "Women Year Book of Pakistan" (in en). Women Year Book of Pakistan (Ladies Forum Publications) 8: 405. 1990. 
  7. ۷.۰ ۷.۱ "12 x 12: The 12 best Bollywood disco records". The Vinyl Factory. 28 February 2014. https://thevinylfactory.com/features/12-x-12-the-12-best-bollywood-disco-records/. 
  8. "India Today" (in en). انڈیا ٹوڈے (Thomson Living Media India Limited) 7 (13–16): 34. 1982. https://books.google.com/books?id=TKiVAAAAIAAJ. 
  9. "Pakistan Hotel and Travel Review" (in en). Pakistan Hotel and Travel Review (Syed Wali Ahmad Maulai) 6-8: 45. 1983. https://books.google.com/books?id=blBQAAAAYAAJ. 
  10. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  11. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  12. http://blogs.tribune.com.pk/story/1054/nazia-hassan-our-disco-queen/
  13. Sangita Gopal (2008). Global Bollywood: travels of Hindi song and dance. University of Minnesota Press, 98–9. ISBN 978-0-8166-4579-4. Retrieved on 7 June 2011. 
  14. ۱۴.۰ ۱۴.۱ "Nazia Hassan finally laid to rest". Expressindia.indianexpress.com. 7 September 2000. http://expressindia.indianexpress.com/ie/daily/20000907/iin07060.html. Retrieved on
    ۹ اپریل ۲۰۱۴. 
  15. "'We'd wonder how the girls could go out with five guys who smelt so much of onions'". The Telegraph (Calcutta, India). 14 February 2010. http://www.telegraphindia.com/1100214/jsp/7days/story_12103803.jsp. Retrieved on
    ۱۲ فروری ۲۰۱۰. 
  16. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  17. "Made for Nazia, sung by Alisha". Times of India. 20 September 2001. http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/192704.cms. Retrieved on
    ۹ ستمبر ۲۰۱۱. 
  18. Qamar, Saaida (12 August 2012). "I will never forgive her: Zoheb Hassan". The Tribune. http://tribune.com.pk/story/421130/i-will-never-forgive-her-zoheb-hassan/. Retrieved on
    ۳۰ جولائی ۲۰۱۵. 
  19. "I will never forgive her: Zoheb Hassan". Express Tribune. 12 August 2012. http://tribune.com.pk/story/421130/i-will-never-forgive-her-zoheb-hassan/. Retrieved on
    ۱۸ اکتوبر ۲۰۱۲. 
  20. ۲۰.۰ ۲۰.۱ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  21. "Nazia Hassan: In memory of an iconic pop singer". Voice of India. https://web.archive.org/web/20170220020510/http://www.voiceofindia.in/content/view/5509/80/. Retrieved on
    ۱۴ اگست ۲۰۰۹. 
  22. "The legacy of Nazia" (in en). دی ٹیلی گراف (بھارت). 27 November 2005. https://www.telegraphindia.com/culture/style/the-legacy-of-nazia/cid/1667574. 
  23. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  24. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  25. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  26. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  27. http://khaleejtimes.com/international/pakistan/pakistani-pop-star-nazia-hassans-family-to-open-school-for-street-children
  28. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  29. گوگل ڈوڈلز