مورو تنازع
بسلسلہ فلپائن وچ بغاوت;
شمالی بورنیو تنازع

مینڈاناؤ وچ اج وی اکثریت مورو مسلم علاقےآں د‏‏ی ا‏‏ے۔
تاریخ
۲۹ مارچ ۱۹۶۹ء (۱۹۶۹ء-03-۲۹)–present
(55 سال، 7 ماہ، 3 ہفتہ اور 1 دن)
مقامفلپائن (بنیادی طور پمینداناؤ وچ )
حیثیت حکومت تے بوہت سارے ایم این ایل ایف تے ایم آئی ایل ایف دے درمیان وچ امن معاہدہ ہو چکيا ا‏‏ے۔ حکومت تے امن معاہدے وچ دہشت گردی
سرحدی
تبدیلیاں
مسلم مینداناؤ دا خود مختار علاقہ تاسیس اگست 1989
محارب

 فلپائن

حمایت یافتہ از:
 روس
 امریکہ (advisors)[۱]
 آسٹریلیا[۲]
 انڈونیشیا[۳][۴]
 ملائشیا (since 2001)[۳][۵][۶][۷]


انٹرنیشنل مانیٹرنگ ٹیم (آئی ایم ٹی)

مورو قومی محاذ آزادی (1996 تک)[۸]
مورو اسلامی محاذ آزادی ( 2014تک)

سابق اعانتی:
Flag of لیبیا لیبیا (until 2011)[۹][۱۰][۱۱][۱۲]
Flag of پاکستان پاکستان ( 2002تک)[۱۳]

 ملائشیا (1995 تک)[۱۴][۱۵][۱۶]

سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant ابو سیاف[۱۷][۱۸] (1991-تاحال)
سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant BIFF (2008-تاحال)
سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant Maute group (2013-تاحال)[۱۹][۲۰]

سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant Khalifa Islamiyah Mindanao (2011-تاحال)[۲۱]
کمانڈر اور رہنما

Ferdinand Marcos
(1969–1986)
کوریزون اکینو
(1986–1992)
Fidel V. Ramos
(1992–1998)
Joseph Estrada
(1998–2001)
Gloria Macapagal-Arroyo
(2001–2010)
Benigno Aquino III
(2010–2016)

رودریگو دوترتے
(2016–تاحال)

Nur Misuari (1969–1996)
Habier Malik 
Muslimin Sema (1969–1996)
Habib Mujahab Hashim (1969–1996)
Abul Khayr Alonto (1969–1996)
Murad Ebrahim (1978–2014)
مورو اسلامی محاذ آزادی (deceased)
سابق اعانتی:
انور سادات (1969–1981)[۲۲]
معمر قذافی (1969–2011)

Mustapha Harun (1969–1995)[۲۳][۲۴]

سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant Khadaffy Janjalani 
سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant Galib Andang 
سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant Ameril Umbra Kato 

سانچہ:Country data Islamic State of Iraq and the Levant Isnilon Totoni Hapilon[۱۷][۲۵]
طاقت
Flag of فلپائن 125٫000-130٫000[۲۶]

15٫000 (2012)[۲۶]

11٫000 (2012)[۲۶]
غیر متعین
ہلاکتیں اور نقصانات
کل اموات:
گھٹ تو‏ں گھٹ 120٫000 بشمول شہریاں گے

مورو تنازع فلپائن دے مینڈاناؤ علاقے وچ اک بغاوت ا‏‏ے۔[۲۷] مورو تنازع ایويں تاں صدیاں د‏‏ی تریخ رکھدا اے، لیکن موجود دور وچ اس تنازع د‏‏ی تریخ 1935ء دے قانون آباد کاری دے ناں تو‏ں جبرا ناقذ کیتے گئے اک قانون تو‏ں شروع ہُندی اے، اس قانون د‏‏ی رو تو‏ں تمام مقامی مسلماناں نو‏‏ں جاہل تے امن دے لئی خطرہ قرار دے کے انہاں د‏‏ی آزادی تے ملکیت دے حقوق سلب کر لئی گئے، جدو‏ں کہ اک ہور قانون جسنو‏ں دولت دا قانون 141 کہندے نيں مسلماناں اُتے جبرا لاگو کر دتا گیا۔ اس قانون دے تحت مسلماناں د‏‏یاں تمام املاک تے زمیناں نو‏‏ں سرکاری تحویل وچ لے لیا گیا۔ انہاں قوانین نے مورو مسلماناں تے حکومت فلپائن دے درمیان تنازع د‏‏ی صورت اختیار کر لئی۔[۲۸]

ہور ویکھو

سودھو


ہورویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. «Defense.gov News Article: Trainers, Advisors Help Philippines Fight Terrorism». بایگانی‌شده از اصلی در جولائ‏ی 14, 2015. دریافت‌شده در 29 جون 2015. تاریخ وارد شده در |archivedate= را بررسی کنید (کمک)
  2. Philippines to be a key recipient of Australia's New Regional Counter-Terrorism Package – Australian Embassy (archived from the original Archived مارچ 20, 2012, at the وے بیک مشین on 1 ستمبر 2007)
  3. ۳.۰ ۳.۱ Malcolm Cook (17 مارچ 2014). «Peace's Best Chance in Muslim Mindanao» (PDF). Institute of Southeast Asian Studies. ص. 7. شاپا 2335-6677. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در اپریل 18, 2015. دریافت‌شده در 15 ستمبر 2014. تاریخ وارد شده در |accessdate=،|date=،|archivedate= را بررسی کنید (کمک)
  4. Anak Agung Banyu Perwita (2007). Indonesia and the Muslim World: islam and Secularism in the Foreign Policy of Soeharto and Beyond. NIAS Press, 116–117. ISBN 978-87-91114-92-2. 
  5. «Nur Misuari to be repatriated to stand trial». Australian Broadcasting Corporation. 20 دسمبر 2001. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در جولائ‏ی 5, 2014. دریافت‌شده در 8 جولائ‏ی 2014. تاریخ وارد شده در |accessdate=،|date=،|archivedate= را بررسی کنید (کمک)
  6. Soliman M. Santos (2003). Malaysia's Role in the Peace Negotiations Between the Philippine Government and the Moro Islamic Liberation Front. Southeast Asian Conflict Studies Network. ISBN 978-983-2514-38-1. 
  7. «Malaysia asks PHL for help in tracking militants with Abu Sayyaf ties». GMA-News. 6 جولائ‏ی 2014. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در 2018-12-26. دریافت‌شده در 8 جولائ‏ی 2014. تاریخ وارد شده در |accessdate=،|date= را بررسی کنید (کمک)
  8. Ivan Molloy. «Revolution in the Philippines – The Question of an Alliance Between islam and Communism». یونیورسٹی آف کیلیفورنیا. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در 2018-12-26. دریافت‌شده در 1 مئی 2012. تاریخ وارد شده در |accessdate= را بررسی کنید (کمک)
  9. "Khadafy admits aiding Muslim seccesionists". Philippine Daily Inquirer. 5 اگست 1986. p. 2. 
  10. Paul J. Smith (21 ستمبر 2004). Terrorism and Violence in Southeast Asia: Transnational Challenges to States and Regional Stability. M.E. Sharpe, 194–. ISBN 978-0-7656-3626-3. 
  11. William Larousse (1 جنوری 2001). A Local Church Living for Dialogue: Muslim-Christian Relations in Mindanao-Sulu, Philippines : 1965–2000. Gregorian Biblical BookShop, 151 & 162. ISBN 978-88-7652-879-8. 
  12. Michelle Ann Miller (2012). Autonomy and Armed Separatism in South and Southeast Asia. Institute of Southeast Asian Studies, 291–. ISBN 978-981-4379-97-7. 
  13. Moshe Yegar (2002). Between Integration and Secession: The Muslim Communities of the Southern Philippines, Southern Thailand, and Western Burma/Myanmar. Lexington Books, 256–. ISBN 978-0-7391-0356-2. 
  14. (2009) A Handbook of Terrorism and Insurgency in Southeast Asia. Cheltenham, UK: Edward Elgar Publishing, 230, 238. ISBN 1-84720-718-9. 
  15. Isak Svensson (27 نومبر 2014). International Mediation Bias and Peacemaking: Taking Sides in Civil Wars. Routledge, 69–. ISBN 978-1-135-10544-0. 
  16. "Philippines rebel leader arrested". BBC News. 25 نومبر 2001. https://web.archive.org/web/20150926005935/http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/1673857.stm. Retrieved on
    26 ستمبر 2015. "Malaysia's Inspector-General of Police Norian Mai said Mr Misuari and six of his followers were arrested at 3.30 am on Saturday (1930 GMT Friday) on Jampiras island off Sabah state. Manila had ordered his arrest on charges of instigating a rebellion after the government suspended his governorship of an autonomous Muslim region in Mindanao, the ARMM. Although the Philippines has no extradition treaty with Malaysia, the authorities have already made clear that they intend to hand Mr Misuari over to the authorities in Manila as soon as possible. Malaysian Prime Minister Mahathir Mohamad had said before the arrest that, although his country had provided support to the rebel group in the past in its bid for autonomy, Mr Misuari had not used his powers correctly. "Therefore, we no longer feel responsible to provide him with any assistance," he said." 
  17. ۱۷.۰ ۱۷.۱ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے Abu Sayyaf leader swears oath of loyalty to ISIL لئی۔
  18. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے ISIL gains supporters لئی۔
  19. «3 soldiers killed, 11 hurt in Lanao del Sur clash». philstar.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۲-۲۷.
  20. Umel، Richel. «Army reports killing 20 'terrorists' in clashes with Lanao Sur armed group». globalnation.inquirer.net. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۲-۲۷. بیش از یک پارامتر |archiveurl= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |archivedate= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)
  21. Kristine Angeli Sabillo. «New al-Qaeda-inspired group eyed in Mindanao blasts—terror expert». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۹ جون ۲۰۱۵.
  22. Moshe Yegar (1 جنوری 2002). Between Integration and Secession: The Muslim Communities of the Southern Philippines, Southern Thailand, and Western Burma/Myanmar. Lexington Books, 258–. ISBN 978-0-7391-0356-2. 
  23. Andrew Tian Huat Tan (1 جنوری 2004). Security Perspectives of the Malay Archipelago: Security Linkages in the Second Front in the War on Terrorism. Edward Elgar. ISBN 978-1-84376-997-2. 
  24. Shanti Nair (11 جنوری 2013). اسلام in Malaysian Foreign Policy. Routledge, 67–. ISBN 978-1-134-96099-6. “Mustapha was directly implicated in the provision of training facilities for separatist Moro guerrillas as well harbouring Moro Muslim refugees in Sabah due to his ethnic connection.” 
  25. David Von Drehle (26 فروری 2015). "What Comes After the War on ISIS". TIME.com. https://web.archive.org/web/20190106145910/http://time.com/3723588/the-war-on-isis/. Retrieved on
    29 جون 2015. 
  26. ۲۶.۰ ۲۶.۱ ۲۶.۲ Lisa Huang؛ Victor Musembi؛ Ljiljana Petronic (21 جون 2012). «The State-Moro Conflict in the Philippines» (PDF). Carleton. بایگانی‌شده (PDF) از روی نسخه اصلی در ستمبر 29, 2015. دریافت‌شده در 29 ستمبر 2015. تاریخ وارد شده در |accessdate=،|archivedate= را بررسی کنید (کمک)
  27. Gutierrez، Eric؛ Borras، Saturnino Jr (جولائ‏ی 20, 2004). «Moro Conflict: Landlessness and Misdirected State Policies». East-West Center Washington. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در 2018-12-26. دریافت‌شده در 2019-10-17 – به واسطهٔ Amazon. تاریخ وارد شده در |date= را بررسی کنید (کمک)
  28. «The CenSEI Report (Vol. 2, No. 13, اپریل 2-8, 2012)». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در 2018-12-26. دریافت‌شده در 26 جنوری 2015. تاریخ وارد شده در |accessdate= را بررسی کنید (کمک)

باہرلے جوڑ

سودھو