موتی رام بھٹ
موتی رام بھٹ | |
---|---|
(نیپالی وچ: मोतिराम भट्ट) | |
جم | 8 ستمبر 1866 |
وفات | سنہ 1896 (29–30 سال) |
شہریت | سلطنت نیپال |
عملی زندگی | |
پیشہ | شاعر ، ناشر ، مضمون نگار ، سوانح نگار ، گائک ، ڈراما نگار |
پیشہ ورانہ زبان | نیپالی ، سنسکرت ، اردو |
باب ادب | |
ترمیم |
موتی رام بھٹ (سانچہ:Lang-ne؛سانچہ:فاصل ۱۸۶۶ء–۱۸۹۶ء) نیپالی شاعر تے ادیب سن ۔ نیپالی ادب دے لئی انہاں دی بے مثال خدمات نيں۔ انہاں نے گویا نیپالی ادب وچ نويں روح پھونکی۔ اوہ موتی رام ہی سن جنہاں نے نیپالی ادیب بھانو بھکت آچاریہ دی راماین نوں شائع کر کے فروغ دتا تے نیپال بھر وچ پھیلایا تے ایويں نیپالی بولی تے ادب دا نواں عہد شروع ہويا۔[۱]
سوانح
سودھو۱۸۶۶ء (مطابق ۱۹۲۳ وکرم سمبت) وچ نیپال دے شہر کھٹمنڈو دے مقام بھوسیکو ٹولما (भोसिको टोलमा) وچ پیدا ہوئے۔ مڈھلی سِکھیا بنارس وچ ہوئی جتھے انہاں نے سنسکرت، ہندی تے انگریزی دے علاوہ اردو تے فارسی وی سکھی۔ بعد وچ اوہ کھٹمنڈو دے دربار اسکول وچ شریک ہويا تے انٹرنس امتحان کامیاب کرنے دے بعد کلکتہ دے اک کالج وچ داخلہ لیا۔ اوتھے انہاں دی ملاقات ہندی دے ادیب بھارتیندو ہریش چندر نال ہوئی جو انہاں دے دوست تے رہبر بن گئے۔ بنارس وچ اوہ رام کرشن برما دے "بھارت جیون پریس" توں منسلک رہے تے اوتھے توں "بھارت جیون" دے ناں توں نیپالی وچ اک رسالہ کڈیا۔ اس دے علاوہ انہاں نے اوتھے توں بھانو بھکت آچاریہ دی راماین تے کئی کتاباں جنہاں وچ بھانو بھکت آچاریہ دی سوانح حیات وی شامل اے، شائع کیتیاں۔ انہاں نے کئی کتاباں لکھياں جنہاں وچ شکنتلا، پریہ درشکا، گجندرمکش، پرہلادبھکتی کسی، اوشاچرتر وغیرہ مقبول نيں۔ ۱۸۹۶ء (مطابق ۱۹۵۳ وکرم سمبت) وچ علالت دے بعد انہاں دا انتقال ہو گیا۔[۱]
موتی رام نے نیپال وچ پہلا کتب خانہ قائم کيتا سی۔ بعد وچ ایہی کتب خانہ مطالعہ تے علمی گفتگو دے لئی مرکز تے شعور اجاگر کرنے دا فورم بنیا۔ موتی رام اک انقلابی مصنف سن، انہاں توں پہلے شاعر، مصنفاں قدیم طرز تحریر اپناتے سن ۔ موتی عام نے اس روایت نوں توڑیا تے اس بولی وچ لکھیا جس نوں تمام سمجھ سکن۔ ترتیب تے آہنگ موتی رام دی نظماں دا معیاری فارمولا ورگا اے۔ ایہی طرز موتی رام دی پہچان اے۔[۱]