معاہدہ نانکنگ
| عزت مآب ملکہ برطانیہ عظمی و آئر لینڈ تے شہنشاہ چین دے وچکار امن، دوستی تے تجارتی معاہدہ Treaty of Peace, Friendship, and Commerce Between Her Majesty the Queen of Great Britain and Ireland and the Emperor of China[۱] | |
|---|---|
 ایچ ایم ایس کورنوالس اُتے معاہدے اُتے دستخط | |
| دستخط | ۲۹ اگست ۱۸۴۲ء |
| موثر | ۲۶ جون ۱۸۴۳ء |
| شرط | توثیق تا تبادلہ |
| فریق | |
| زباناں | انگریزی تے چینی |
 [[wikisource:{{{Wikisource}}}|{{{Wikisource}}}]] at Wikisource | |
| معاہدہ نانکنگ | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| روایتی چینی | 南京條約 | ||||||||||||||
| سادہ چینی | 南京条约 | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
معاہدہ نانکنگ (نانجنگ) (انگریزی: Treaty of Nanking (Nanjing)) (چینی: 南京条约) پہلی افیونی جنگ (1839ء–42ء) دے اختتام اُتے متحدہ مملکت برطانیہ عظمی و آئر لینڈ تے چین دے چنگ خاندان دے درمیان 29 اگست 1842ء نوں ہونے والا اک امن معاہدہ سی۔ یہ اوہ پہلا معاہدہ سی جس نوں بعد وچ چینیاں نے غرو مساوی قرار دتا۔ [۲]
چین دی فوجی شکست دے تناظر وچ ، برطانوی جنگی جہازاں نے نانکنگ (نانجنگ) اُتے حملہ کر دتا۔ برطانیہ تے چینی حکام نے ایچ ایم ایس کورنوالس اُتے جو 29 اگست نوں شہر وچ لنگر انداز ہويا اُتے اک امن معاہدے اُتے دستخط کیتے۔ برطانوی نمائندہ سر ہینری پاٹینجر جنگ نمائندےآں چیئینگ، یئلیبو تے نیو جیان نے معاہدے اُتے دستخط کیتے جو تیرہ جزو اُتے مشتمل سی۔
اس معاہدے دی توسیق شہنشاہ داوگوانگ نے 27 اکتوبر جدوں کہ ملکہ وکٹوریہ نے 28 دسمبر نوں کيتی۔ توسیق شادہ دستاویز دا تبادلہ برطانوی ہانگ کانگ وچ 26 جون 1843ء نوں ہويا۔ اس معاہدے دا اک نسخہ برطانوی حکومت نے جدوں کہ دوسرا نسخہ جین دی وزارت خارجہ نے قومی محل تائپے وچ رکھیا۔
پس منظر
سودھومعاہدے دے مضامین دا اولین مسودہ محکمہ خارجہ ودولت مشترکہ برطانیہ نے فروری 1840ء وچ لندن وچ تیار کیتا۔ دفتر خارجہ نوں معلوم سی کہ چینی تے انگریزی حروف اُتے مشتمل معاہدے دی تیاری دے لئی خاص توجہ دی ضرورت ہوئے گی۔ ملکاں دے درمیان فاصلے نوں مد نظر رکھدے ہوئے ایہ احساس ہويا کہ معاہداں دی تیاری دے طریقہ کار توں کچھ لچک دی ضرورت ہوسکدی اے۔ [۳]
شرائط
سودھو
غیر ملکی تجارت
سودھواس معاہدے دا بنیادی مقصد ایہ سی کہ غیر ملکی تجارت دے کینٹن نظام نوں تبدیل کیتا جائے، جو 1760ء توں لاگو سی۔
تلافی تے فوجاں دی واپسی
سودھوچنگ حکومت نوں برطانیہ دی افیون نوں 1839ء وچ ضبط کرنے دی مد وچ چھ ملین چاندی دے ڈالر ادا کرنے پئے۔ (آرٹیکل 4)۔ 3 ملین ڈالر انہاں قرضےآں دے لئی معاوضہ جو کینٹن وچ ہانگ تاجراں نے برطانوی تاجراں توں حاصل کیتے سن ۔ (آرٹیکل 5) تے جنگ دے اخراجات دے لئی ہور 12 ملین ڈالر (آرٹیکل 6) [۴]
چنگ حکومت جنگ دے تمام برطانوی جنگی قیدیاں نوں رہیا کرے گی۔ (آرٹیکل 8) تے انہاں تمام چینی رعایا نوں جنہاں نے جنگ دے دوران برطانیہ دے نال تعاون کیتا انہاں نوں عام معافی دتی جائے گی۔ (آرٹیکل 9) [۴]
ہانگ کانگ دی حوالگی
سودھوچیگ حکمدے نے جزیرہ ہانگ کانگ نوں تاج نوآبادی بنانے اُتے اتفاق کیتا۔ 1 جولائی 1997ء نوں معاہدے دے اختتام اُتے مملکت متحدہ نے ہانگ کانگ نوں عوامی جمہوریہ چین نوں واپس کر دتا۔ [۵]
حوالے
سودھو- ↑ Mayers, William Frederick (1902). Treaties Between the Empire of China and Foreign Powers (4th ed.). Shanghai: North-China Herald. p. 1.
- ↑ Hoe, Susanna; Roebuck, Derek (1999). The Taking of Hong Kong: Charles and Clara Elliot in China Waters. Routledge. p. 203. ISBN [[Special:BookSources/0-7007-1145-7.
- ↑ Wood, R. Derek (May 1996). "The Treaty of Nanking: Form and the Foreign Office, 1842–43". The Journal of Imperial and Commonwealth History 24 (2): 181–196.
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ Treaty of Nanking
- ↑ Constitutional and Mainland Affairs Bureau, The Government of the HKSAR. "The Joint Declaration" and following pages, 1 July 2007.