حضرت محمد دا ذکر وڈے مذاہب دیاں کتاباں وچ
حضرت محمد دا ذکر وڈے مذاہب دیاں کتاباں وچ | |
---|---|
انتظامی تقسیم | |
ترمیم |
مسلماناں دا عقیدہ اے کہ پیغمبر اسلام محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم تریخ انسانیت دی اوہ واحد ہستی اے جنہاں دا ذکر دنیا دی تمام وڈے مذاہب دیاں کتاباں وچ کیتا گیا اے۔ آپ دا ذکر یہودیت، مسیحیت، ہندو مت، بدھ مت تے زرتشتیت (پارسی مت) وغیرہ دی مقدس کتاباں وچ کیہ گیا نيں۔[۱][۲]
مسیحیاں دیاں کتاباں وچ
سودھوبائبل وچ
سودھومقدس بائبل مسیحیاں دی مقدس کتاب اے۔
ا ) بائبل نوں دو حصّاں وچ تقسیم کيتا جاندا نيں، عہد نامہ قدیم (عتیق) تے عہد نامہ جدید۔ عہد نامہ قدیم یہودیاں دی مقدس کتاب اے تے اس وچ موسی توں پہلے تمام انبیا دے حالات نوں ضبط تحریر وچ لیایا گیا نيں۔
عہد نامہ جدید عیسی دے احوال اُتے مشتمل اے۔
ب ) عہد نامہ قدیم تے عہد نامہ جدید نوں ملا کے پوری بائبل 73 کتاباں اُتے مشتمل نيں۔ اُتے پروٹسٹنٹ بائبل جو کنگ جیمز ورشن کہلاندا اے، 66 کتاباں اُتے مشتمل نيں۔ کیوں کہ ایہ 7 کتاباں نوں مشکوک سمجھدے نيں۔ تے اس دی سند اُتے شک کردے نيں۔
اس لئی کیتھولک فرقے دے عہد نامہ قدیم وچ 46 کتاباں نيں جدوں کہ پروٹشٹنٹ دے عہد نامہ قدیم وچ 39 کتاباں نيں۔ جدوں کہ دونے فرقےآں دا عہد نامہ جدید 27 کتاباں اُتے مشتمل نيں۔
مسیحیت وچ کئی فرقے نيں، جنہاں وچ دو وڈے فرقے نيں کیتھولک تے پروٹسٹنٹ ۔
عہدنامہ قدیم وچ
سودھوقرآن مجید فرماندا اے کہ:
وہ لوک جو نبی اُمی (بظاھر کسی توں نہ پڑھے ہوئے) رسول دی پیروی کردے نيں جسنوں اوہ اپنے ہاں تورات وانجیل وچ لکھیا ہويا پاندے نيں۔ [۳]
حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم۔ دی پیش گوئی کيتی گئی توریت دی پنجويں کتاب ڈیوٹرانمی (کتابِ استثنا) وچ (Deuteronomy):
اﷲتعالیٰ موسی توں فرماندا اے ڈیوٹرانمی(کتابِ استثنا) دے سورةنمبر 18 آیت 18 وچ :
میں تواڈے بھائیاں دے درمیان وچوں اک پیغمبر پیدا کراں گا،جو تواڈی (موسی) دی طرح ہوئے گا، تے میں اپنے لفظ اس دے منہ وچ ڈالاں گا تے اوہ انہاں توں ایہی کہے گا جو میں اس نوں حکم داں گا۔
مسیحی ایہ دعویٰ کردے اے کہ ایہ پیش گوئی عیسی دے بارے وچ اے کیونجے عیسی موسی دی طرح سن ۔ موسی وی یہودی سن، عیسی وی یہودی سن ۔ موسی وی پیغبر سن تے عیسی وی پیغمبر سن ۔ اگراس پیش گوئی نوں پورا کرنے دے لئی ایہی دو اصول نيں تاں فیر بائبل وچ ذکر کیتے گئے تمام پیغمبرجوموسی دے بعد آئے مثلاً سلیمان،حِزقیل ،دانیال، یحیٰ وغیرہ سب یہودی وی سن تے پیغمبر وی حالانکہ ایہ حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم اے جو موسی دی طرح اے۔[۴]
1) دونے یعنی موسی تے حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دے ماں باپ سن جدوں کہ عیسیٰ معجزانہ طور اُتے مرد دے مداخلت دے بغیرپیدا ہويا سی۔[۵][۶][۷]
2) دونے نے شادیاں دی تے انہاں دے بچے وی سن جدوں کہ بائبل دے مطابق عیسی نے شادی نئيں کيتی اورنہ ہی اُنہاں دے بچے سن ۔
3) دونے نے فطرتی طور اُتے (پردہ)فرمایا۔ جدوں کہ عیسیٰ کوزندہ اُٹھالیا گیا اے۔[۸]
حضرت محمد صلی علیہ وسلم ،حضرت موسٰی دے بھائیاں وچوں سن ۔ عرب یہودیاں دے بھائی اے۔ حضرت ابراہیم دے دو بیٹے سن ،حضرت اسماعیل تے حضرت اسحاق (Isaac)۔ عرب اسماعیل دے اولاد وچوں اے تے یہودی اسحاق دے اولاد وچوں اے۔
منہ وچ لفظاں ڈالنا
عربی لغت وچ اک لفظ دے بے شمار معانی ہُندے نيں، اُمی دا اک معنی اے۔ اصل، جڑ۔ مکہ نوں ام القری وی کہندے نيں، کیونجے سب توں پہلے مکہ نوں سرزمین بنایا گیا۔ ايسے طرح ماں نوں عربی بولی وچ ام کہندے نيں، کیونجے ایہ اپنی اولاد دی اصل ہُندی اے، ايسے طرح حضرت اماں حوا نوں اماں ايسے وجہ توں کہندے نيں کہ ایہ تمام انساناں دی اصل تے جڑ نيں۔
دوسرا معنی اے ایسی شخصیت جو کسی توں پڑھی نہ ہوئے تے ساری دنیا دے علوم اسنوں آندے ہون، ایہی معنی حضور نبی اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دے لئی اے۔ ايسے وجہ توں آپ صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نوں امی کہیا جاندا اے، کیونجے آپ صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے کسی انسان توں علم حاصل نئيں کيتا۔ انساناں وچوں کوئی وی آپ صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دا استاد نئيں اے، بلکہ اللہ تعالیٰ نے آپ صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دے جمیع علوم سکھائے نيں۔ ایہ بھلا کِداں ممکن ہوئے سکدا اے کہ جو ساری دنیا نوں سکھانے دے لئی آیا ہو، سیدھا راستہ دکھانے دے لئی آیا ہو، اوہ خود ہی کچھ نہ جاندا ہوئے۔ ایسا کوئی بدبخت، بد نصیب تے گستاخ ہی سوچ سکدا اے کہ معاذ اللہ حضور صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم انہاں پڑھ نيں۔ حضور نبی اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دے بارے وچ ایسا کہنا، سوچنا تے عقیدہ رکھنا کفر اے۔
ماں تواڈے بھائیاں دے درمیا ن وچوں اک پیغمبر پیدا کراں گا،جو تواڈی (موسی) دی طرح ہوئے گا، اورماں اپنے لفظاں اُسدے منہ وچ ڈالاں گا تے اوہ انہاں توں ایہی کہے گا جداں وچ اُسکو حکم کراں گا۔[۹]
2: ڈیوٹرانمی دی کتاب ایہ درج اے کہ:
جوکوئی میری اُنہاں گلاں نوں جنکو اوہ میرا ناں لےکے کہے گا، نہ سنے تاں وچ اُنکا حساب اُنہاں توں لاں گا۔ [۱۰]
محمدۖ دی پیش گوئی کيتی گئی (Isaiah) دی کتاب وچ :
اس دا ذکر(Isaiah) دی کتاب وچ اے کہ:
جب کتاب اسنوں دتی گئی جو انہاں پڑھ اے تے کہیا کہ اسنوں پڑھو وچ تواڈے لئی دُعا کراں گا تاں اس نے کہیا کہ وچ پڑھیا لکھیا نئيں ہون۔ [۱۱]
جب جبرائیل نے محمدۖ توں کہیا کہ پڑھ تاں اس نے کہیا کہ میں پڑھیا لکھیا نئيں آں۔
عہد نامہ جدید وچ
سودھوقرآن دے سورة الصف دی آیت وچ ذکر کيتا گیا اے کہ:
اور اس وقت نوں یاد کرو جدوں عیسی ابن مریم نے کہیا کہ اے بنی اسرائیل!بلاشبہ وچ اﷲتعالیٰ دا رسول ہاں(جو) تواڈی طرف (بھیجیا گیاہاں)۔ وچ تصدیق کرنے والا ہاں تورات دا جو میرے توں پہلے آئی اے تے خوشخبری سنانے والا ہاں اک رسول دی جو میرے بعد آئے گا،اس دا ناں احمد ہوئے گا۔ فیر اوہ جدوں کھلی نشانیاں لے کے آیا تاں اوہ کہنے لگے کہ ایہ تاں صریح جادو اے۔[۱۲]
تمام اوہ حوالے جو عہد نامہِ قدیم (Old Testament) وچ محمدۖ دے بارے وچ دیئےگئے نيں اوہ یہودیاں دے علاوہ مسیحیاں دے لئی وی درست اے۔ کیونجے مسیحی دونے ،عہد نامہ قدیم (Old Testament) تے عہد نامہِ جدید(New Testament) دوناں نوں مندی نيں جدوں کہ یہودی صرف عہد نامہِ قدیم نوں مندے اے۔
یوحنا(John)کی کتاب سورة 14 آیت 16
اور وچ خُدا توں دُعا کراں گا تے اوہ تواناں اک مددگار دے گا جو تواڈے نال،ہمیشہ رہے گا۔[۱۳]
یوحنا(John) دی کتاب سورة 15 آیت 26
ماں تواڈے پاس مددگار بھیجاں گا جو میرے باپ دی طرف توں ہوئے گا اوہ مددگار سچائی دی روح اے جو باپ دی طرف توں آندی اے جدوں اوہ آئے گا تاں میرے بارے وچ گواہی دے گا۔[۱۴]
یوحَنّا(John) دی کتاب سورة 16 آیت 7
ماں تسيں توں سچ کہندا ہاں کہ میرا جانا تواڈے لئی بہتر اے کیوں کہ جے ميں جاندا ہاں تاں تواڈے لئی مددگار بھیجاں گا۔ جے ميں نہ جائاں تاں تواڈے پاس مددگار نہ آئے گا۔[۱۵]
احمدیا محمدۖکا مطلب اے وہ شخص جس دی تعریف کيتی جاندی اے یا وہ جس دی تعریف کيتی گئی ہو۔ ایہ تقریباً یونانی لفظ پے ری کلایٹس(Periclytos) دے معنی اے۔ یوحَنّا دی کتاب دے سورة 16آیت 16، سورة 51 آیت 26 تے سورة 16 آیت 7 وچ یونانی لفظپے ری کلیٹاس(Peraclytos) دا انگریزی وچ ترجمہ(comforter)کم فرٹر یعنی مددگار لفظ توں کيتا گیا اے۔ حالانکہ (Peraclytos) دے معنی اے وکیل یا اک مہربان دوست۔ اس دا مطلب مددگارنئيں اے۔ جو انگریزی ترجمہ وچ استعمال کيتا گیا اے۔ (Paracletos)پے ری کلیٹاس لفظ (Pariclytos) پے ری کلایٹس دی ٹیٹری شکل اے۔ عیسی نے درحقیقت احمد دا ناں لے کے پیش گوئی کيتی۔ ہور یونانی لفظ پے راکلیٹ (Paraclete) محمدۖ دی طرف اشارہ کردی اے جو سارے جہان دے لئی رحمت اے۔
بعض مسیحی ایہ کہندے اے کہ لفظ مددگار(Comforter) جس دا ذکر انہاں پیش گوئیاں وچ کیہ گیا اے ،ایہ روح لقدس یا روحِ مقدس (Holy spirit) دی طرف اشارہ کردی اے۔ لیکن ایہ اس گل نوں سمجھنے وچ ناکام ہوئے گئے اے کیونجے پیش گوئی وچ ایہ صاف ذکر اے کہ جدوں عیسی اس دنیا توں چلا جائے گا تب مددگار(Comforter)آئے گا۔ حالانکہ بائبل(Bible)یہ دسدی اے کہ روح القدس تاں پہلے توں زمین اُتے موجود سی عیسی دے زمانے وچ وی تے اس توں پہلے بھی۔ اوہ اِلیزبِت(Elizabeth) دے رحم وچ موجود سی اوردوبارہ جدوں عیسی دی بپتسمہ یا اصطباغ (Baptism) دی جا رہی سی،وغیرہ وغیرہ۔ ايسے طرح ایہ پیش گوئی صرف تے صرف محمدۖ دے بارے وچ اے تے صرف ايسے دا ذکر کردی اے۔
یوحنا(John) دی انجیل سورة 16 آیات14-12
مینوں تسيں توں بہت کچھ کہنا اے مگر انہاں سب گلاں نوں تسيں برداشت نہ کرسکوگے۔ لیکن جدوں روحِ حق آئے گا تاں تسيں نوں سچائی دی راہ دکھائے گا۔ روحِ حق اپنی طرف توں کچھ نہ کہے گا بلکہ اوہی کہے گا جو اوہ سندا اے اوہ تواناں اوہی کہے گا جو کچھ ہونے والا اے تے اوہ میری (یعنی عیسی(علیہ السّلام) دی بڑائی بیان کريں گا۔[۱۶]
مندرجہ بالاآیت وچ روحِ حق دا جو لفظ استعمال کيتا گیا اے ایہ حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دے علاوہ کسی تے دی طرف اشارہ نئيں کردی۔ کیونجے محمد صلی اللہ علیہ وسلم دے لئی ایتھے روح حقکا لفظ استعمال ہويا اے۔ تے محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دی صفات وچوں اک صفت حقبھی اے۔ جو قرآن مجید وچ موجود اے۔ مندرجہ بالاآیت وچ ایہ وی کہیا گیا کہ جدوں اوہ آئے گا تو:
1) لوکاں نوں سچائی دی راہ دکھائے گا۔
2) جو کچھ سنے گا اوہی کہے گا۔ اپنی طرف توں کچھ وی نئيں کہے گا۔
3) اوہ عیسی دی بڑائی بیان کريں گا تے اس دا احترام کريں گا۔
ا - رسول اﷲ(ۖ)نے لوکاں نوں سچائی دی راہ دکھادی تے اوہ اے اﷲتعالیٰ دی راہ۔
ب- رسول اﷲ(ۖ) نے جو کچھ سُنا اوہی کہیا تے اپنی خواھش توں کوئی گل نئيں کيتی۔ قرآن وچ اﷲ تعالیٰ فرماندا اے۔
ترجمہ: اور(نبیۖ) اپنی خواہش توں نئيں بولدا۔ نئيں اے ایہ کچھ تے مگر جو اسنوں وحی کيتی جاندی اے۔
د- رسول اﷲ(ۖ) نے کسی وی بنی دے بارے وچ کوئی غلط لفظاں استعمال نئيں کیتے۔ اوہ ہمیشہ اﷲتعالیٰ دی نبیاں دی تعریف کردا سی۔ تے دوسرے نبیاں دے نال نال محمدۖ نے عیسی دی وڈی تعریف کيتی اے۔ قرآن مجید وچ وی عیسی دی تعریف کئی جگہاں وچ کيتی گئی اے۔ عیسی نوں قرآن وچ روح اﷲ کہاگیا اے جس دے معنی اے اﷲ تعالیٰ دی رحمت۔ اس دے علاوہ عیسی نوں کلمتہ اﷲیعنی اﷲ تعالیٰ دا کلام، نبی اﷲیعنی اﷲ تعالیٰ دا نبی تے پیغمبر دے ناں توں پکاریا گیا اے۔
یہودیاں دیاں کتاباں وچ
سودھویہودی، بائبل دے صرف عہد نامہ عییق (قدیم) اُتے یقین رکھدے نيں۔
عہدنامہ ِقدیم وچ
سودھوقرآن مجید فرماندا اے کہ:
وہ لوک جو ایداں دے رسولۖ،نبی اُمی صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دی پیروی کردے نيں جنہاں نوں اوہ اپنے ہاں تورات وانجیل وچ لکھیا ہويا پاندے نيں۔ [۳]
محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دا ذکر کتابِ استثنا وچ (Deuteronomy)
اﷲتعالیٰ موسی توں فرماندا اے ڈیوٹرانمی(کتابِ استثنا) دے سورةنمبر 18 آیت 18 وچ :
ماں تواڈے بھائیاں دے درمیانہاں وچوں اک پیغمبر پیدا کراں گا،جو تواڈی (موسی) دی طرح ہوئے گا،اور وچ اپنے لفظاں اس دے منہ وچ ڈالاں گا تے اوہ انہاں توں ایہی کہے گا جو وچ اسکوحکم داں گا۔
مسیحی ایہ دعویٰ کردے اے کہ ایہ پیش گوئی عیسی دے بارے وچ اے کیونجے عیسی موسی دی طرح سن ۔ موسی وی یہودی سن، عیسی وی یہودی سن ۔ موسی وی پیغبر سن تے عیسی وی پیغمبر سن ۔ اگراس پیش گوئی نوں پورا کرنے دے لئی ایہی دو اصول نيں تاں فیر بائبل وچ ذکر کیتے گئے تمام پیغمبرجوموسی دے بعد آئے مثلاً سلیمان،حِزقیل ،دانیال، یحیٰ وغیرہ سب یہودی وی سن تے پیغمبر وی حالانکہ ایہ محمدۖ اے جو موسی دی طرح اے۔[۴]
1) دونے یعنی موسی تے محمدۖ دے ماں باپ سن جدوں کہ عیسیٰ معجزانہ طور اُتے مرد دے مداخلت دے بغیرپیدا ہويا سی۔[۵][۶][۷]
2) دونے نے شادیاں دی تے انہاں دے بچے وی سن جدوں کہ بائبل دے مطابق عیسی نے شادی نئيں کيتی اورنہ ہی اُنہاں دے بچے سن ۔
3) دونے فطرتی موت مرے۔ جدوں کہ عیسیٰ کوزندہ اُٹھالیا گیا اے۔[۸]
حضرت محمد ،حضرت موسٰی دے بھائیاں وچوں سن ۔ عرب یہودیاں دے بھائی اے۔ حضرت ابراہیم دے دو بیٹے سن ،حضرت اسماعیل تے حضرت اسحاق (Isaac)۔ عرب اسماعیل دے اولاد وچوں اے تے یہودی اسحاق دے اولاد وچوں اے۔
منہ وچ لفظاں ڈالنا
حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم (اُمّی) سن ۔ جس دی تفصیل اُتے گزر چکی اے ۔امی دے معنی وچ ۔۔۔۔
ماں تواڈے بھائیاں دے درمیا ن وچوں اک پیغمبر پیدا کراں گا،جو تواڈی (موسی) دی طرح ہوئے گا، اورماں اپنے لفظاں اُسدے منہ وچ ڈالاں گا تے اوہ انہاں توں ایہی کہے گا جداں وچ اُسکو حکم کراں گا۔[۹]
2: ڈیوٹرانمی دی کتاب ایہ درج اے کہ:
جوکوئی میری اُنہاں گلاں نوں جنکو اوہ میرا ناں لےکے کہے گا، نہ سنے تاں وچ اُنکا حساب اُنہاں توں لاں گا۔ [۱۰]
ح حضرت محمد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دا ذکر (Isaiah) دی کتاب وچ
اس دا ذکر(Isaiah) دی کتاب وچ اے کہ:
جب کتاب اسنوں دتی گئی جو (امّی) اے تے کہیا کہ اسنوں پڑھو وچ تواڈے لئی دُعا کراں گا تاں اس نے کہیا کہ وچ پڑھیا لکھیا نئيں ہون۔ [۱۱]
محمدۖ دا ذکر ناں دے نال
محمدۖ دا ذکر ناں دے نال سلیمان دی مناجات (songs of solomon) وچ کیہ گیا اے۔
یہ اک عبرانی حوالہ اے جس دے معنی اے:
وہ بہت مٹھا اے ،ہاں: اوہ بہت پیارا اے۔ ایہ میرا محبوب اے تے ایہ میرا دوست اے ،اے یروشلم دے بیٹیاں[۱۷]
عبرانی بولی وچ لفظ اِم احترام دے لئی بولا جاندا اے۔ مثلاً عبرانی زبان وچ خُدا کواِلُکہاجاندا اے۔ لیکن احترام توں اسنوںاِلُ اِم'پڑھیا جاندا اے۔ ايسے طرح محمدۖ دے ناں دے نال وی اِم کاوادھا کيتا گیا اے۔ لیکن انگریزی وچ اس دا ترجمہ لفظ پیارا توں کيتا گیا اے۔ لیکن عبرانی بولی دے عہدنامہ قدیم (Old Testament) وچ محمدۖ دا ناں حالے وی موجود اے۔
بدھ مت دیاں کتاباں وچ
سودھوگوتم بدھ دی پیش گويی مایتریا بارے وچ
سودھوبدھ مت دے تقریباً تمام کتاباں وچ حضرت محمّد دی پیش گوئی کيتی گئی اے۔
چکاوندی سنهنادستّاندا وچ پیش گوئی
دنیا وچ اک بدها مایتریّا (سخی) دے ناں توں ظاهر ہوئے گا، اک مقدّس (انسان)، اک عالی شان (انسان)، اک روشن فکر،حکمت توں نوازہ ہويا انسان، مبارک (انسان) جو کائنات نوں سمجہے گا۔[۱۸]
جو کچہ اوہ اپنے مافوق الفطرت علم توں سمجہے گا، اوہ پوری کائنات وچ اس دا پرچار کر ے گا۔ اوہ مذهب دی تبلیغ کر ے گا، جو ابتدا، وچ بهی عالی شان ہوئے گی، اپنی عروج وچ بهی عالی شان ہوئے گی، اپنی مقصد وچ بهی عالی شان ہوئے گی، روحانی تے علمی اعتبار تاں۔ اوہ اک مذہبی زندگی دی تشهیر کر ے گا، جومکمّل طور اُتے کامل تے خالص ہوئے گی،جداں کہ وچ ہن اپنے مذهب دی تشهیر کردا ہوئے تے ايسے طرح دی زندگی دی دعوت دیندا ہوئے۔ اوہ راهباں دا اک معاشرہ بنائے گا جس دی تعداد ہزاراں وچ ہوئے گی جداں کہ وچ راهباں دا اک ایداں دے معاشرے نوں برقرار رکہے ہوئے ہاں جس دی تعداد سینکڑاں وچ هاں۔
مشرق دی مقدّس کتاباں دی پیش گوئی
یہ دسیا گیا کہ وچ ہی اکیلا بدها نهاں ہون، جس اُتے قیادت تے ضابطے دا انحصار اے۔ میرے بعد اک ہور بدها مایتری ا فلاں فلاں خصلتاں دے ساتہ آئے گا۔ ہن وچ سسنکراں (لوکاں) دا رهبر ہوئے اوہ ہزاراں دا رهبر تے راهنما ہوئے گا۔[۱۹]
انجیل بدها دی پیش گوئی
انجیل بدها، کارس دے تصنیف کردہ دے صفحہ 218 –217 دے مطابق (جو سری لنکا دے منابع توں لیا گیا اے۔)
انندا نے مبارک انسان توں فرمایا، آپ دے جانے دے بعد کون هماں تعلیم دے گا۔ تے مبارک انسان نے جواب دتا، وچ پهلا بدها نهاں ہاں جو روئے زمین اُتے آیا تے مناسب وقت وچ اک ہور بدها روئے زمین وچ ابهرے گا، اک مقدّس (انسان)، اک روشن فکر(انسان)، چال چلن وچ حکمت توں نوازہ ہويا (انسان)،مبارک (انسان)، کائنات نوں جاننے والا،انساناں دا بے نظیر راهنما، فانی (مخلوق) تے فرشتےآں دا آقا۔ اوہ آپ دے سامنے وهی ابدی حق آشکارہ کريں گا،جس دتی ميں نے آپ نوں تعلیم دتی اے۔ اوہ اپنے مذهب دی تبلیغ کريں گا، جو اپنے ابتدا، وچ بهی عالی شان ہوئے گی، اپنے عروج وچ بهی عالی شان ہوئے گی، اپنے مقصد وچ بهی عالی شان ہوئے گی۔ اوہ اک مذہبی زندگی دی تشهیر کريں گا، جو خالص تے کامل ہوئے گی۔ جداں کہ وچ (اپنے مذهب) دی تشهیر کردا ہون۔ اس دے شاگرداں دی تعداد ہزاراں وچ ہوئے گی جدوں کہ میرے (شاگرداں دی تعداد) سینکراں وچ نيں۔
انندا نے کها کہ هم اسنوں کس طرح پهنچانے نگے؟
مبارک انسان نے جواب دتا، اوہ مایتریا دے ناں توں جانا جائے گا۔[۲۰]
1) سنسکرت زبان دے لفظ “مایتریا” یا اس دا هم پلّہ پالی بولی دا لغت “مے تیا” دے معنی اے، پیار کرنے والا، رحمدل،نرمدل تے سخی (انسان)۔ اس دے تے معانا بهی هاں مثلاٌ رحم کرنا تے دوستی، همدردی وغیرہ۔ عربی زبان دا اک لفظ جو انہاں سارے لفظاں دے برابر اے، اوہ اے لفظ “رحمت”۔
قران مجید دے سورہ الانبیا وچ اے۔
ترجمہ: اور هم نے آپ نوں تمام جهاناں دے لئی رحمت بنا کے بهیجا اے۔[۲۱]
محمّد نوں رحمت کها گیا جس دے معنی اے “مایتری”۔
2) رحمت تے رحیم دے لفظاں قران کریم وچ گھٹ توں گھٹ 409 مرتبہ آیا هاں۔
3) قران کریم دے هر سورۀ سوائے سورۀ نمبر 9 کے، اس خوبصورت کلئی توں شروع ہُندی هاں۔
بسم اللہ الرحمن الرحیم۔
ترجمہ: اللہ دے ناں توں شروع جو برا مهربان نہایت رحم فرمانے والا اے۔
4) لفظ محمّد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم ہور لفظاں دے ساتہ مختلف طریقےآں توں دنیا دے مختلف زباناں وچ کیہ گیا اے مثلاٌ “محامت” یا “ماحومت” وغیرہ۔ لفظ “ماحو” یا “ماحا” پالی یا سنسکرت زباناں وچ عظیم تے عالی مرتبہ نوں کہندے هاں تے “متا” دے معنی اے، “رحمت”۔ اس لئی “ما حومت” دے معنی اے “عظیم رحمت”
بدها دے جانثار خدمت گاران
سودھومشرق دے مقدّس کتاباں دے جلد نمبر11 صفحہ نمبر97 ماحا پاری نیانا ستّّا دے سورۀ نمبر 5 آیت 36 دے مطابق:
پهر مبارک انسان نے اپنی برادری توں خطاب کيتا تے فرمایا کہ جو کوئی بهی آراهت-بدها اس طویل عرصے وچ گزرے نيں۔ انہاں سب دے جابثارخدمت گارتہے انہاں مبارک انساناں کے، جداں کہ انندہ میرا (خدمت) اے۔ تے جو کوئی بهی مستقبل دا آراهت بدها ہوئے گا،تو انہاں مبارک انساناں دی جانثار خدمت گار ہون گے جیساکہ انندہ میرا (خدمت گار) اے۔[۲۲][۲۳]
بدها دا خدمت گار انندا تها۔ محمّد دا بهی اک خدمت گارتها جس دا ناں حضرت انس تها۔ جو مالک دا بیٹا تها۔ حضرت انس کوان دے والدین نے محمّد دے سامنے پیش کيتا۔ حضرت انس فرماندے اے، میری والدہ نے انہاں توں فرمایا،کہ اے اللہ دے رسول ایہ اے آپ دا چہوٹا خادم۔
حضرت انس فرماندے اے ،که” ميں نے آپ دی خدمت اس وقت نال کیندی جدوں میری عمر آتھ برس دی تهی۔ تے محمّد نے مجہے اپنا بیٹا تے اپنا چہوٹا محبوب کہیا۔ حضرت انس اپنے زندگی دے اختتام تک پیغمبرکی ساتہ رہے چاہے زمانہ امن یا زمانہ جنگ۔ امن و امان وچ یا خوف و خطر وچ ہر وقت محمّد دے ساتہ رہیا۔
حضرت انس جنگ احد وچ محمّد دی ساتہ رہے جس وقت محمّدکی زندگی وڈے خطرے وچ تهی۔ تے آپ دی عمر اس وقت صرف گیارہ (11) برس تهی۔ تے جنگ حنین وچ بهی حضرت انس محمّد دے نال رہے جدوں آپ نوں تیر انداز دشمناں نے گهیرا تها تے اس وقت آپ دی عمر صرف سولہ (16) برس تهی۔ حضرت انس نوں یقیناٌ انندا توں تشبیہ دتی جا سکدی اے جو بدها دی ساتہ رہیا جدوں هاتهی نے اس اُتے حملہ کيتا تها۔
بدها نوں پہچانّے دے چھ اصول
سودھوانجیل بدها، کارس دے تصنیف کردہ دے مطابق:
مبارک (انسان) نے فرمایا،” دو ایداں دے مواقع هاں جس وچ تاتهاگا، دا ظہور نہایت آشکارا تے روشن ہوئے گا۔ اس رات جس وچ تاتهاگا عالی شان تے اکمل بصیرت حاصل کريں گا۔ تے اوہ رات جس وچ اوہ انتقال کريں گا، حد توں زیادہ روشن ہوئے گی۔ جس توں زمین وچ (بدها) دی موجودگی مفقود ہوئے جائے گی۔[۲۴]
گوتهم بدھ دے مطابق بدها نوں پهچاننے دے لئی مندرجہ ذیل چہ اصول نيں۔
1) کہ بدها عالی شان تے اکمل بصیرت رات دے وقت حاصل کرےگا۔
2) اوہ اپنے بصیرت دے اکملیت وچ نہایت روشن ہون گے۔
3) بدھا فطری موت مرے گا۔
4) اوہ رات دے وقت وفات پا ے گا۔
5) اوہ اپنی موت توں پہلے نہایت روشن چہرے والاہوئے گا۔
6) اس دے انتقال دے بعد زمین اُتے بدھا دی موجودگی مفقود ہوئے جائۓگی۔
محمّد نے عالی مرتبہ بصیرت تے پیغمبری رات دے وقت حاصل کيتی۔
ترجمہ: اساں اس(قران) نوں شب قدر (طاقت دی رات) وچ نازل (کرنا شروع) کيتا۔[۲۵]
حضرت
محمّد صلی اللّٰہ علیہ وسلم نے جلد ہی محسوس کيتا کہ اس دی سمینوں آسمانی روشنی نے منوّر کيتا۔ حضرت محمّد صلی اللّٰہ علیہ وآلہ وسلم فطری طور اُتے اس دنیا توں پردہ فرمایا۔ حضرت عائشہ صدیقہ رضی اللّٰہ عنہا دے مطابق، حضرت محمّد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے رات دے وقت پردہ فرمایا۔ جدوں اوہ وفات پا رہے سن تاں دیّے وچ تیل نئيں سی تے حضرت عائشہ صدیقہ نوں تیل قرض لینا پيا۔ حضرت انس دے مطابق، محمّد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم اپنی وفات دی رات نہایت روشن معلوم ہُندے سن ۔
بدھا صرف مبلّغ ہُندے نيں
سودھودھمّا پڈّا تے مشرق دے مقدّس کتاباں دے مطابق:
جاتھاگا (بدھا) صرف مبلّغ ہُندے نيں۔[۲۶]
قرآن فرماندا اے۔
ترجمہ: تو آپ نصیحت کردے رہیے کہ آپ نصیحت کرنے والے ہی اے۔ آپ انہاں اُتے داروغہ نئيں اے۔[۲۷]
بدھا دے مطابق ‘مایتریا’ دی پہچان
سودھودھمّا پڈّا اورماتایاستّا دے مطابق:
موعود (انسان) دے ایہ (صفات) ہون گے۔
1) ساری مخلوقات دے لئی رحمت
2) امن دا پیغمبر
3) امن ساز
4) دین وچ سب توں کامیاب ترین انسان
‘مایتریا’ اخلاق و اقدارکے مبلّغ دی حیثیت دے مطابق(مندرجہ ذیل صفات دا حامی ہوئے گا)
1) سچّا
2) خودّار
3) شریف تے عالی شان
4) غرور نہ کرنے والا
5) مخلوقات دے لئی بادشاہ
6) اپنے کلام تے اعمال وچ دوسرےآں دے لئی نمونہ [۲۸]
پارسی مت دیاں کتاباں وچ محمدۖ دا ذکر
سودھوزند او ستا ميں محمّد صلی اللہ عليہ و سلم دا ذکر
سودھواس دا ذکر اے زند او ستا وچ :
جس دا ناں فاتح سوی شنت ہوئے گا تے جس دا ناں استوت ايريٹا ہوئے گا۔ اوہ سوی شنت (رحم کرنے والا ) ہوئے گا کيونکہ اوہ ساری مادی مخاوقات دے لئی رحمت ہوئے گا۔ اوہ استوت۔ ايریٹا ( اوہ جو عوام تے مادی مخلوقات نوں سرخرو کريں گا) ہوئے گا۔ کيونکہ خود مثل مادی مخلوقات تے زندہ انسان دے اوہ مادی مخلوقات دی تباہی دے خلاف کھڑا ہوئے گا تے دو پائے مخلوق (يعنی انسان) دے نشے دے خلاف کھڑا ہوئے گا۔ تے ايمان داراں ( بت پرست تے اس جيسے لوک تے مجوساں دے غلطياں) گناہاں دے خلاف کھڑا ہوئے گا ۔[۲۹][۳۰]
يہ پيش گوئی جِنّی آپ صلی اللہ عليہ و سلم اُتے صادق آندی اے کِسے تے اُتے راست نہيں آندی ۔
آپ صلی اللہ عليہ و سلم نہ صرف فتح مکہ (کے روز) فاتح سن بلکہ رحيم وی سن جدوں کہ اس نے اپنے خون دے پياسنوں دشمناں نوں يہ کہہ کے معاف کر ديا، ” اج آپ توں کوئی انتقام نہيں ليا جائے گا” ۔
سوی شنت دے معنی اے، تعريف کيا گيا۔ بحوالہ حيسٹنگ انسائی کلوپيڈيا، جس دا عربی ميں ترجمہ بندا اے ،”محمّد صلی اللہ عليہ و سلم “۔
استوت ايریٹا لفظ استو توں اخذ کيا گيا اے جس دا سنسکرت تے زندی زباناں ميں معنی اے تعريف کرنا۔ تے موجودہ فارسی زبان ميں فعل ‘ستودن’ تعريف کرنے نوں کہندے اے۔ اسنوں فارسی دے لفظ ايستادن توں وی اخذ کيا جاسکدا اے جس دے معنی اے،کھڑا ہونا۔ اس ليے استوت ايریٹا دے معنی اے، وہ جس دی تعريف کيتی گئی ہو۔ جو ہوئے بہو عربی لغت احمد صلی اللہ عليہ و سلم دا ترجمہ اے جو آپ صلی اللہ عليہ و سلم دا دوسرا ناں اے۔ (لہذا) يہ پيش گوئی آپ صلی اللہ عليہ و سلم دے دونے ناواں دی نشان دہی کردی ہيں جو ہيں محمّد صلی اللہ عليہ و سلم تے احمد صلی اللہ عليہ و سلم۔ يہ پيش گوئی مزيد يہ کہندی اے کہ اوہ مادی دنيا دے لئی رحمت ہوئے گا۔ تے قران اس گل کيتی گواہی ديتا اے سورۃ الانبياء سورۃ نمبر 21 آيت 107:
اساں آپ نوں پوری انسانيت دے لئی رحمت بنا کے بھيجا اے ۔ [۳۱]
پيغمبر صلی اللہ عليہ و سلم دے صحابہ دا تقدس
زند او ستا دے زمياد ياشت وچ درج اے کہ:
اور اس دے دوست (صحابہ) سامنے آيئے نگے، استوت ايریٹا دے دوست، جو شيطان نوں ہرانے والے، اچھی سوچ رکھنے والے، چنگا بولنے والے، اچھے اعمال والے تے اچھی قانون دی پابندی کرنے والے تے جنہاں دی زبانيں باطل و جھوٹھ دا ايک حرف وی بولنے دے لئی کدی وی نہيں کھولی ۔[۳۲][۳۳]
يہاں وی آپ صلی اللہ عليہ و سلم دا استوت ايریٹا دے ناں توں ذکر کيا گيا اے۔ يہاں پيغمبر صلی اللہ عليہ و سلم دے دوستاں دا ذکر مثل اسيں نواوواں دے کيا گيا ہيں جو باطل دے خلاف لڑے نگے۔ جو بہت نيک تے مقدس بندے ہوئے نگے جو اچھے اخلاق رکھدے ہوئے نگے تے ہميشہ سچ بولے نگے۔ يہ صحابہ دے لئی ايک واضح حوالہ اے جو آپ صلی اللہ عليہ و سلم دے دوست ہيں ۔
دساتير ميں محّمد صلی اللہ عليہ و سلم دا ذکر
سودھودساتير ميں ذکر کیتے گئے پيش گوئی دا خلاصہ تے لب لباب يہ اے کہ زرتشتی لوک اپنے مذہب نوں ترک کر ديں نگے تے بدکار ہوئے جا ينگے تاں (سرزمين) عرب ميں ايک شخص نمودار ہوئے گا، جنہاں دے پیروکار فارس نوں فتح کر لينگے تے جاہل فارسی لوکاں نوں مغلوب کر دينگے۔ اپنے عبادت خاناں ميں اوہ اگ دی پرتش دی بجائے کعبہ ابراھيم دی طرف منہ کر کے عبادت کر ينگے۔ جو سارے بتاں توں پاک کيا جائے گا۔ ایہ (پيغمبر عربی صلی اللہ عليہ و سلم دے صحابہ) ساری دنیا دے لئی رحمت ہوئے ںگے۔ يہ فارس، مدين، توس، بلخ، زرتشتی قوم دے مقدس تھاںواں تے آس پاس دے علاقےآں دے آقا بنے نگے۔ انہاں دا پيغمبر ايک بليغ انسان ہوئے گا جو معجزاتی باتيں کر يگا۔ يہ پيش گوئی آپ صلی اللہ عليہ و سلم دے سوا کسی دوسرے دی طرف اشارہ نہيں کردی ۔
محّمد صلی اللہ عليہ و سلم آخری پيغمبر ہوئے نگے
اس دا ذکر بنداحش دی کتاب ميں کيا گیا ہيں کہ سوی شنت آخری پيغمبر ہوئے گا ۔[۳۴]
جس دا مطلب يہ اے کہ محمّد صلی اللہ عليہ و سلم آخری پيغمبر ہوئے گا۔ قرآن، سورۃ احزاب ميں اس دی تصديق کردی ہيں ۔
ترجمہ: محمّد تواڈے مرداں وچوں کسی دے والد نئيں نيں بلکہ خدا دے پیغمبراور نبیاں (کی نبوت) دی مہر( یعنی اسنوں ختم کر دینے والے) نيں تے خدا ہر چیز توں واقف اے۔[۳۵]
ہندومت دیاں کتاباں وچ محمّد دا ذکر
سودھوحضرت محمّد صلی اللھ علیھ وآلھ وسلّم' دا ذکر وڈے تفصیل دے نال ہندو مت دیاں کتاباں وچ کیہ گیا اے۔ آپ دا ذکر ہندو مت دی مقدس کتاباں وچ کیہ گیا اے۔ آپ دا ذکران دی مقدس کتاباں بھگودگیتا، وید تے اُپنشد وغیرہ وچ کیہ گیا نيں۔[۳۶]
رگ وید وچ محمّد دا ذکر
سودھوحضرت محمّد دا ذکر رگ وید وچ کیہ گیا اے تے آپ دا ناں سوشارما دسیا گیا اے۔ تے سوشارما سنسکرت بولی دا لفظ اے جس دے معنی اے، تعریف کيتا گیا (شخص)۔ تے عربی وچ اس دا مطلب بندا اے، محمّد۔[۳۷]
حوالے
سودھو- ↑ مذاہبِ عالم وچ حضرت محمّد صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دا ذکر، مصنّف : ڈاکٹر ذاکر نائیک، صفحہ 7
- ↑ بائبل وچ حضرت محمّد(صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم) دا ذکر، مصنّف : شیخ احمد دیدات، صفحہ 33
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ القرآن، سورة اعراف سورہ نمبر7 آیت 157
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ بائبل، ڈیوٹرانمی(کتابِ استثنا)، سورةنمبر 18 آیت 18
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ بائبل، متیٰ (Methew)، سورة 1، آیت 18
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ بائبل، لوقا (Luke) ،سورة1، آیت 35
- ↑ ۷.۰ ۷.۱ القرآن، سورة 3، آیات 47-42
- ↑ ۸.۰ ۸.۱ القرآن، سورة 4، آیات 158-157
- ↑ ۹.۰ ۹.۱ بائبل، ڈیوٹرانومی(Deuteronomy) سورة18آیت 18
- ↑ ۱۰.۰ ۱۰.۱ بائبل، ڈیوٹرانمی(کتابِ استثنا)، سورةنمبر 18 آیت 19
- ↑ ۱۱.۰ ۱۱.۱ بائبل، (Isaiah) دی کتاب، سورة 29 آیت 12
- ↑ القرآن، سورة الصف سورة 61 آیت 6
- ↑ بائبل، یوحنا(John)کی کتاب سورة 14 آیت 16
- ↑ بائبل، یوحنا(John) دی کتاب سورة 15 آیت 26
- ↑ بائبل، یوحَنّا(John) دی کتاب سورة 16 آیت 7
- ↑ بائبل، یوحنا (John) دی انجیل سورة 16 آیات14-12
- ↑ بائبل، سلیمان دی مناجات (songs of solomon)، سورة 5، آیت 16
- ↑ چکاوندی سنهنادستّاندا دی سورہ 3 آیت 76
- ↑ مشرق دی مقدّس کتاباں، جلد نمبر 35، صفحہ نمبر 225
- ↑ انجیل بدها، تصنیف : کارس ،صفحات 218 –217
- ↑ القران، سورۀ نمبر 21 آیت 107
- ↑ مشرق دے مقدّس کتاباں، جلد نمبر11، صفحہ نمبر 97
- ↑ ماحا پاری نیانا ستّّا، سورۀ نمبر 5، آیت 36
- ↑ انجیل بدها، تصنیف : کارس ،صفحہ 214
- ↑ القران، سورۃ القدر 1:97
- ↑ مشرق دے مقدّس کتاباں، جلد نمبر10، صفحہ نمبر 67
- ↑ القران، سورۃ الغاشیّہ 88: 21 -22
- ↑ ماتایاستّا، صفحہ 151
- ↑ زند او ستا، فرور دين یاشت، سورۃ 28 آيت 129
- ↑ مشرق دی کتاباں مقدسہ، جلد 23، زند او ستا حصّہ دوم صفحہ 220
- ↑ القرآن، سورۃ الانبياء سورۃ نمبر 21 آيت 107
- ↑ مشرق دی کتاباں مقدسہ، جلد 23، زند او ستا حصہ دوم صفحہ 308
- ↑ زند او ستا، زمياد ياشت، سورۃ نمبر 16 آيت 95
- ↑ بنداحش، سورۃ نمبر 30، آيات 27-6
- ↑ القرآن، سورۃ نمبر 33 آيت 40
- ↑ مذاہبِ عالم وچ حضرت محمّد دا ذکر، مصنّف : ڈاکٹر ذاکر نائیک، صفحہ 129
- ↑ رگ وید دی پہلی کتاب، ہیم 53، آیت 9