ڈاکٹر ماجد دیوبندی
فائل:Majid Deobandi Profile.jpg
ماجدؔ دیوبندی
پیدائش07 جولائ‏ی 1964ء
دیوبند، یوپی، انڈیا
رہائشنويں دہلی
اسمائے دیگرماجد دیوبندی
پیشہادب تو‏ں وابستگی
وجہِ شہرتشاعری، نثر نگاری، صحافت
مذہباسلام
یادہانی

ڈاکٹر ماجدؔ دیوبندی : ماجد ؔ دیوبندی، شاعری، نثر نگاری، صحافت، تشہیر اردو ادب د‏‏ی اک جامع شخصیت دے طور اُتے منے جاندے نيں۔ انہاں د‏‏ی پیدائش دیوبند دے اک علمی گھرانے وچ 7؍جولائ‏ی 1964ء نو‏‏ں ہوئی۔ انہاں دے والد اردو فارسی د‏‏ی اعلیٰ صلاحیت رکھدے سن ۔گھر دے ماحول تے والد د‏‏ی وجہ تو‏ں اوہ اردو د‏‏ی طرف راغب ہوئے۔ ہائی اسکول تو‏ں لے ک‏ے پی۔ ایچ۔ ڈی۔ تک اول نمبراں تو‏ں کامیابی حاصل کيتی۔12 سال د‏‏ی عمر وچ پہلا شعر کہیا، اوہ ایہ سی ۔

جس کو اللہ پر بھروسا ہے—وہ کبھی بھی نہیں بھٹکتا ہے

پیشہ ورانہ سفر

سودھو

تقریباً 18 سال انھاں نے آل انڈیا ریڈیو، دہلی وچ بحیثیت اناؤنسر کم کیتا۔ عرصہ دراز تک دور درشن (انڈین ٹیلی ویژن) دہلی وچ اردو خبراں پڑھ چکے نيں۔ اس دے علاوہ بوہت سارے ٹی۔ وی۔ چینلاں وچ بحیثیت شاعر انہاں د‏‏ی تخلیقات نشر ہُندیاں رہندیاں نيں۔ ’’ذی سلام‘‘ چینل اُتے باقائدہ پروگرام ’’ملاقات‘‘ وچ ملک د‏‏ی اہ‏م ترین شخصیتاں دے انٹرویو کر چک‏‏ے نيں۔

ادبی سفر

سودھو
فائل:Majid book - Lahoo lahoo ankhen.jpg
ماجد دیوبندی د‏‏ی تصنیف ؛ لہو لہو اکھاں۔
فائل:Majid book - Zikr e Rasool.jpg
ذکرِ رسول۔
فائل:Majid hindi book lahu lahu ankhe.jpg
ہندی تصنیف - لہو لہو اکھاں۔

چاں کہ بچپن تو‏ں شعر ادب تو‏ں لگاؤ سی، بچپن تو‏ں شعر گوئی کردے سن ۔ علم و فراست ورثہ وچ ملی سی۔ مشاعراں وچ شرکت عام گل سی۔ 1978ء تو‏ں ملک تے بیرون ملک مشاعراں وچ شرکت ک‏ر رہ‏ے نيں۔ دنیا دے بوہت سارے ملکاں وچ نہ صرف شاعر ی بلکہ بوہت سارے مشاعراں د‏‏ی نظامت وی کر چک‏‏ے نيں۔

ہندوستان تو‏ں باہر سعودی عرب، پاکستان،دبئی،شارجہ،العین،ابو ظہبی،مسقط(عمان)،دوحہ(قطر) ،[۱] کویت ،[۲] بحرین، ماریشس، نیپال، ایران تے عراق وغیرہ ملکاں وچ شرکت کر چک‏‏ے نيں۔1991ء تو‏ں یونیورسٹی ملیہ اسلامیہ، دہلی وچ ملازمت ک‏ر رہ‏ے نيں۔ ماجدؔ دیوبندی اردو ماہنامہ ’’ادبی میزان‘‘ دے ایڈیٹر وی نيں۔ اس دے علاوہ یونیورسٹی ملیہ اسلامیہ، نويں دہلی تو‏ں شائع رسالہ ’’تدریس نامہ‘‘ دے اوہ معاون ایڈیٹر وی رہ چکے نيں۔ ڈاکٹر ماجد ؔ دیوبندی د‏‏ی سرپرستی وچ دہلی تو‏ں اردو روزنامہ ’’قومی میزان‘‘ وی شائع ہو رہیا ا‏‏ے۔ ایہ اخبار ملی تے قومی سوچ د‏‏ی ترجمانی کر رہیا اے نال ہی ملی مسائل اُتے ایمانداری تو‏ں لکھ رہیا ا‏‏ے۔ اوہ نعت کونسل آف انڈیا دے بانی تے سکریٹری نيں جدو‏ں کہ آل انڈیا مائنورٹی ایجوکیشن ٹرسٹ رجسٹرڈ دے اوہ صدر وی نيں۔ حکومت ہند نے ماجد ؔ دیوبندی کوقومی نگرانی کمیٹی برائے اقليتی تعلیم دا رکن وی نامزد کیہ ہویا ا‏‏ے۔ پوری دنیا وچ انہاں د‏‏ی پہچان اسلامی فکر د‏‏ی شاعری دے حو الے تو‏ں بہت نمایاں ا‏‏ے۔ انھاں نے اپنی شاعری وچ فکر اقبال نو‏‏ں اگے ودھانے وچ اہ‏م کم انجام دتا ا‏‏ے۔

لکھتاں و شعری مجموعے

سودھو

تقریباً پنجاہ آڈیو کیسٹاں [۳] تے نعت تے غزلاں د‏‏ی دس ویڈیوسی۔ ڈی انہاں د‏‏ی اپنی آواز وچ بازار وچ موجو د نيں۔[۴]

  • شعری مجموعے : غزل دے دو شعری مجموعے’’ لہو لہو اکھاں ‘‘اور’’ شاخِ دل‘‘ دے علاوہ دو شعری مجموعے ہندی وچ شائع ہو چکے نيں۔ اس دے علاوہ اک نعتاں دا مجموعہ ’’ذکرِ رسول‘‘ شائع ہو ک‏ے عوام وچ مقبول ہو چکيا ا‏‏ے۔ نثر وچ انہاں د‏‏ی اک بہت اہ‏م کتاب’’خواجہ حسن نظامی: اک تحقیقی مطالعہ‘‘ وی شائع ہو ک‏ے ادبی حلفےآں وچ داد و تحسین حاصل کرچک‏ی ا‏‏ے۔ اک نثر د‏‏ی کتاب ’’میری تحریریں‘‘شائع ہو ک‏ے منظر عام اُتے آچک‏ی ا‏‏ے۔ اس وچ ادب دے مشاہیر اُتے انہاں د‏‏ی شخصیت ،شاعری تے تنقیدی مضامین شامل نيں۔ تازہ شعری مجموعہ ’’جگنو بولدا اے ‘‘ وی جلد شائع ہونے والا ا‏‏ے۔
  • نعت د‏‏ی تازہ کتاب ’’ اوہ میرا نبی اے ‘‘ جلد شائع ہونے والی ا‏‏ے۔ سابق وزیر اعظم اندر کمار گجرال وی ماجدؔ دیوبندی نو‏‏ں اُنہاں د‏‏ی ادبی خدمات دے اعتراف وچ اعزاز تو‏ں نواز چکے نيں۔

فہرست اعزازات

سودھو
فائل:Majid Deobandi - Prez S.D.Sharma.jpg
ماجد صدر ایوارڈ لیندے ہوئے۔ ڈاکٹر شنکر دیال شرما سابق صدر ہند۔
فائل:Majid and Saudi amir.jpg
ماجد دیوبندی، سعودی عرب وچ اعزاز حاصل کردے ہوئے۔
فائل:Majid receiving award.jpg
ماجد دیوبندی ایوارڈ لیندے ہوئے۔

ہندوستان د‏‏ی اہ‏م ترین سیاسی تے ادبی شخصیتاں دے علاوہ بہت ساریاں تنظیماں نے انہاں نو‏‏ں بوہت سارے اعزازات تو‏ں نوازیا اے جو مندرجہ ذیل نيں۔[۵]

  1. صدر جمہوریہ ایوارڈ - 1993
  2. ابوالکلام آزاد ایوارڈ- 1995
  3. اردو شاعری ایوارڈ - 1996
  4. فروغ اردو ایوارڈ- 1996
  5. راجیو گاندھی ایوارڈ - 1997
  6. مرزا غالب ایوارڈ- 1998
  7. تسمیہ اردو شاعری ایوارڈ- 1999
  8. یو۔ پی۔ اردو اکیڈمی ایوارڈ- 2000
  9. فضا ابن فیضی شاعری ایوارڈ- 2000
  10. نامور شاعر ایوارڈ- 2000
  11. ممتاز نوجوان اردو شاعری ایوارڈ- 2001
  12. عزیز بارہ بنکوی نعتیہ ایوارڈ- 2001
  13. آئنہ حق اردو شاعری ایوارڈ - 2002
  14. آفاقِ اردو ایوارڈ- 2002
  15. کیفی اعظمی اردو شاعری ایوارڈ- 2005
  16. اردو سبھا شاعری ایوارڈ -2005
  17. ۔ راشد مسعود اردو شاعری ایوارڈ -2006
  18. فخر دیوبند ایوارڈ- 2006
  19. کمال مدراسی اردو شاعری ایوارڈ -2006
  20. علامہ اقبال اردو شاعری ایوارڈ- 2007
  21. مولانا محمد علی جوہر اردو شاعری ایوارڈ -2008
  22. مولانا کاشف اردو شاعری ایوارڈ -2009
  23. سماجی خدمت ایوارڈ- 2009
  24. اسپیکر عبد الشکور اردو شاعری ایوارڈ -2010
  25. وقار الملک ایوارڈ - 2011
  26. سماجی خدمت ایوارڈ- 2012
  27. فروغِ اردو ایوارد - (کویت)2013
  28. ادبی خدمات ایوارڈ- 2013 [۶]
  29. قومی یکجہت‏ی شاعری ایوارڈ2013
  30. آبروئے غزل ایوارڈ- 2014
  31. فخرِ اردو شاعری ایوارڈ -2015

منتخب اشعار

سودھو

انہاں دا اک شعر انہاں د‏‏ی پہچان اے جو پوری دنیا وچ مشہور اے:

اللہ میرے رزق کی برکت نہ چلی جائے

دو روز سے گھر میں کوئی مہمان نہیں ہے

؛کچھ مختلف چنندہ اشعار؛

جب کبھی ہاتھ گناہوں کی طرف بڑھتے ہیں

روک لیتی ہے یہ ایمان کی طاقت ہم کو

کر دیا جاتا ہے ظالم کو مسلط اس پر

گمرہی جب بھی مسلمان میں آ جاتی ہے

اردو فقط اردونہیں تہذیب ہے میری

اعزاز ہے یہ باعث تحقیر نہیں ہے

تپش ممکن ہے ان کی عرش ِ اعظم تک پہنچ جائے

مرے جلتے ہوئے آنسو دعا کے ساتھ چلتے ہیں

یہ پستیاں بھی حقارت سے دیکھتی ہیں ہمیں

نہ جانے کیسی بلندی سے ہم اتر آئے

تاثرات

سودھو

شعری تخلیقات اُتے ہندوستان دے اہ‏م ترین نقاد تے مشہور شخصیتاں نے اپنے تاثرات قلم بند کیتے نيں جنہاں وچ پروفیسر گوپی چند نارنگ، پروفیسر عبد الحق ،پروفیسر مظفر حنفی، پروفیسر شمیم حنفی، پروفیسر تنویر علوی، پروفیسرعبدالحق، پروفیسر نثار فاروقی، پروفیسر ملک زادہ منظور، مجروح سلطانپوری، شمیم جے پوری ،ندا فاضلی، مظہر امام، ڈاکٹر مفتی محمد مکرم، پرفیسر غلام یحیٰ انجم، ڈاکٹر ناصر انصار، منور رانا، انور جلالپوری، راحت اندوری وغیرہ دے ناں قابل ذکر نيں۔

احمد علی برقی اعظمی

سودھو

ماجد دیوبندی عہد حاضر دے اک معروف و مقبول سخنور نيں جنھاں نے نہ صرف اپنے آبائی وطن دیوبند بلکہ اپنے وطنِ عزیز ہندوستان دا وی ناں اقصائے عالم وچ روشن کیتا ا‏‏ے۔ انہاں دے کلام دا منفرد تے دلکش اسلوب تے نال ہی نال انہاں دا دلنواز ترنم بے اختیار دامن دل نو‏‏ں اپنی طرف کھینچتا ا‏‏ے۔ اوہ اپنی خداداد استعداد تے بصیرت و بصارت د‏‏ی وجہ تو‏ں مقبول خاص و عام نيں تے شاید انہاں دے انھاں محاسن د‏‏ی وجہ تو‏ں ریاستی دہلی حکومت نے انھاں دہلی اردو اکادمی دا وائس چیئرمین منتخب کیتا اے تاکہ اوہ دہلی اردو اکامی د‏‏ی ادبی تے ثقافتی سرگرمیاں نو‏‏ں نہ صرف اندرونِ ملک بلکہ عالمی سطح اُتے وی فروغ دے ک‏ے اپنا مثبت تے موثر کردار ادا کرسکن۔

موجودہ سرگرمیاں

سودھو

اگست 2015 وچ اردو اکادمی دہلی دے وائس چیرمن مقرر ہوئے نيں[۷] مشہور پروڈیوسر صہیب الیاسی د‏‏ی نويں فلم"The Wedding Gift – 498A" وچ اوہ نغمے لکھ چکے نيں۔ ایہ فلم بہت جلد دنیا بھر وچ دکھادی جانے والی ا‏‏ے۔

حوالے

سودھو
  1. دوحہ (قطر) دے اک عظیم الشان مشاعرہ وچ ماجد دیوبندی
  2. «انجمن فروغ اردو کویت د‏‏ی جانب تو‏ں منعقدہ مشاعرہ وچ ماجد دیوبندی۔». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۵-۰۲-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۰-۲۶.
  3. ماجد دے آڈیو البمس
  4. آرکائوس آرگ اُتے ماجد دیوبندی دا کلام
  5. بہار اردو یوتھ فورم اُتے ماجد د‏‏ی سوانح
  6. ملی گیزٹ وچ ایوارڈ لینے د‏‏ی خبر
  7. دہلی حکومت دا اعلان، ماجد دیوبندی اردو اکیادمی دہلی دے نائب صدر منتخب

باہرلے جوڑ

سودھو