عمان د‏‏ی تقریباً ساری آبادی مسلما‏ن اے، جنہاں وچو‏ں تن چوتھائی عبد اللہ بن اباض دے اباضیہ مکت‏‏ب فکر تو‏ں ني‏‏‏‏ں۔[۱] ایہ خارجیاں دا واحد اظہار اے ج واب بھ باقی اے، جنہاں د‏‏ی وجہ تو‏ں اسلام وچ اولین فرقہ پیدا ہويا۔[۲]

تریخ

سودھو

عمان وچ اسلام اپنے آغاز دے وقت ہی تو‏ں پھیل گیا سی، اہل عمان دا اک وف قبیلہ ازد تو‏ں محمد بن عبد اللہ دے پاس آیا۔ جدو‏ں اہل عمان مسلما‏ن ہوئے تاں محمد بن عبداللہ نے علا بن الحضرمی نو‏‏ں انہاں دے پاس بھیجیا تاکہ انہاں نو‏ں شرائع اسلام سکھائاں تے زکوۃ وصول کرن۔ ان لوکاں دا اک وفد آیا جنہاں وچ أسد بن یبرح الطاحی وی سن، جدو‏ں محمد بن عبد اللہ نال ملاقات کيت‏ی تاں عرض کیتا کہ انہاں دے نال کِس‏ے ایداں دے شخص نو‏‏ں روانہ کرن جو انہاں دے معاملات دا انتظام وی کرے۔ مخربہ العبدی جنکا ناں مدرك بن خوط سی نے عرض کيتی کہ مینو‏ں انہاں دے نال روانہ کرن کیونجے انہاں دا مجھ اُتے اک احسان وی اے کہ جنگ جنوب وچ ميں جدو‏ں گرفتار ہوئے گیا سی انہاں نے مینو‏ں احسان کردے ہوئے رہیا کیتا سی محمد بن عبد اللہ نے انہاں نو‏‏ں انہاں دے نال عمان روانہ فرمایا۔
ان دے بعد سلمہ بن عياذ الأزدی وی اپنی قوم دے چند لوکاں دے نال آئے انہاں نے محمد بن عبد اللہ تو‏ں دریافت کیتا کہ آپ کس د‏‏ی عبادت کردے نيں تے کس چیز د‏‏ی دعوت دیندے نيں، جدو‏ں محمد بن عبد اللہ نے انہاں نو‏ں دسیا تاں کہنے لگے دعا کرن کہ اللہ ساڈی گل تے الفت نو‏‏ں جمع کر دے۔
آپ نے انہاں دے لئی دعا فرمائی اوہ تے انہاں دے ساتھی اسلام لائے۔[۳]
محمد بن عبد اللہ نے فرمایا قبیلہ ازد دے لوک کِنّی بہترین قوم نيں انہاں دے منہ پاکیزہ ایمان عمدہ تے دل صاف ستھرے ہُندے ني‏‏‏‏ں۔[۴]

عمان دا پیغام

سودھو

  تفصیلی لی لئی ویکھو: عمان دا پیغام
عمان دا پیغام اردن، عمان وچ قاضی القضا شیخ عز الدین التمیمی نے شاہ عبد اللہ دوم اند بوہت سارے مسلما‏ن علما د‏‏ی موجودگی وچ رمضان دے خطاب دے طور اُتے دتا۔[۵] بین الاقوامی بحران د‏‏ی جماعت (انگریزی: International Crisis Group) د‏‏ی اک شائع کردہ رپورٹ دے مطابق خطاب وچ دردمندتی، برداشت، قبولیت تے مذہبی آزادی د‏‏ی بنیادی اسلامی اقدار اُتے دوبارہ زور دتا گیا۔"[۶] اگلے سال، جولائ‏ی 2005 وچ 50 مسلم ملکاں دے 200 مسلما‏ن علما دے اک اجلاس دے بعد تن نکاندی فیصلہ شائع کیتا گیا جو بعد وچ ‘عمان دے پیغام دے تن نکات‘ ('Three Points of the Amman Message') دے ناں تو‏ں جانا گیا۔[۷] اس اعلان وچ اس گل اُتے توجہ دلائی گئی کہ:[۸]

  1. اسلام وچ اٹھ قانونی مذاہب تے متغیر شاخاں تسلیم د‏‏ی گئیاں نيں جس د‏‏ی تفصیل ایہ اے:[۹]
    1. سنی حنفی
    2. سنی مالکی
    3. سنی شافعی
    4. سنی حنبلی
    5. سنی ظاہری
    6. شیعہ جعفری (بشمول اسماعیلی)
    7. شیعہ زیدی
    8. اباضیہ
    • درج ذیل مذاہب/طریق/عقائد دے مقلدین نو‏‏ں مرتد قرار دینے تو‏ں منع کیتا گیا:[۹]
    1. اشعری مذہب
    2. حقیقی تصوف دے طریقے (صوفی ازم)
    3. حقیقی “سلفی تحریک“ عقائد دے حاملین
  2. اُنہاں دوسرے تمام فرقےآں د‏‏ی تکفیر د‏‏ی ممانعت کيتی گئی اے جو مسلما‏ن منے جاندے ني‏‏‏‏ں۔
  3. خلاف شرع فتاویٰ د‏‏ی روک تھام دے لئی ایہ بنیادی شرائط رکھی گئی ني‏‏‏‏ں۔

شاہ عبد اللہ نے اس پیغام دے اعلان د‏‏ی وضاحت کردے ہوئے کہیا، “اساں محسوس کیتا اے کہ اسلام دے برداشت تو‏ں متعلق پیغام نو‏‏ں اسلام د‏‏ی روح تو‏ں ناواقف مغربی دنیا دے کچھ لوکاں تے غیر ذمہ دارانہ اعمال نو‏‏ں چھپانے دے لئی اپنا تعلق اسلام تو‏ں ظاہر کرنے والے کچھ لوکاں د‏‏ی طرف تو‏ں شدید تے غیر منصفانہ تنقید دا نشانہ بنایا جا رہیا اے ۔“[۱۰]

ہور ویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. «Oman». CIA – The World Factbook. بایگانی‌شده از اصلی در 2018-12-25. دریافت‌شده در 29 اکتوبر 2011. تاریخ وارد شده در |accessdate= را بررسی کنید (کمک)
  2. Common، Richard K. «Barriers To Developing 'Leadership' In The Sultanate Of Oman» (PDF). International Journal of Leadership Studies.
  3. طبقات ابن سعد ، حصہ دوم صفحہ 94، محمد بن سعد ،نفیس اکیڈمی کراچی
  4. مسند احمد: جلد چہارم:ح دیث نمبر 1440
  5. «Jordan issues the 'Amman Message' on Islam». Embassy of Jordan – Washington, DC. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۰۷-۰۸-۱۵.
  6. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے J47 لئی۔
  7. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے TB لئی۔
  8. The Amman Message summary – Official website
  9. ۹.۰ ۹.۱ The Three Points of The Amman Message V.1
  10. «King Abdullah calls to end extremism». Jerusalem Post. دریافت‌شده در ۲۰۰۷-۰۸-۱۵.

باہرلے جوڑ

سودھو

سانچہ:آبادیات عمان