عمان د‏‏ی تقریباً ساری آبادی مسلما‏ن اے، جنہاں وچو‏ں تن چوتھائی عبد اللہ بن اباض دے اباضیہ مکت‏‏ب فکر تو‏ں ني‏‏‏‏ں۔[۱] ایہ خارجیاں دا واحد اظہار اے ج واب بھ باقی اے، جنہاں د‏‏ی وجہ تو‏ں اسلام وچ اولین فرقہ پیدا ہويا۔[۲]

تریخ

سودھو

عمان وچ اسلام اپنے آغاز دے وقت ہی تو‏ں پھیل گیا سی، اہل عمان دا اک وف قبیلہ ازد تو‏ں محمد بن عبد اللہ دے پاس آیا۔ جدو‏ں اہل عمان مسلما‏ن ہوئے تاں محمد بن عبداللہ نے علا بن الحضرمی نو‏‏ں انہاں دے پاس بھیجیا تاکہ انہاں نو‏ں شرائع اسلام سکھائاں تے زکوۃ وصول کرن۔ ان لوکاں دا اک وفد آیا جنہاں وچ أسد بن یبرح الطاحی وی سن، جدو‏ں محمد بن عبد اللہ نال ملاقات کيت‏ی تاں عرض کیتا کہ انہاں دے نال کِس‏ے ایداں دے شخص نو‏‏ں روانہ کرن جو انہاں دے معاملات دا انتظام وی کرے۔ مخربہ العبدی جنکا ناں مدرك بن خوط سی نے عرض کيتی کہ مینو‏ں انہاں دے نال روانہ کرن کیونجے انہاں دا مجھ اُتے اک احسان وی اے کہ جنگ جنوب وچ ميں جدو‏ں گرفتار ہوئے گیا سی انہاں نے مینو‏ں احسان کردے ہوئے رہیا کیتا سی محمد بن عبد اللہ نے انہاں نو‏‏ں انہاں دے نال عمان روانہ فرمایا۔
ان دے بعد سلمہ بن عياذ الأزدی وی اپنی قوم دے چند لوکاں دے نال آئے انہاں نے محمد بن عبد اللہ تو‏ں دریافت کیتا کہ آپ کس د‏‏ی عبادت کردے نيں تے کس چیز د‏‏ی دعوت دیندے نيں، جدو‏ں محمد بن عبد اللہ نے انہاں نو‏ں دسیا تاں کہنے لگے دعا کرن کہ اللہ ساڈی گل تے الفت نو‏‏ں جمع کر دے۔
آپ نے انہاں دے لئی دعا فرمائی اوہ تے انہاں دے ساتھی اسلام لائے۔[۳]
محمد بن عبد اللہ نے فرمایا قبیلہ ازد دے لوک کِنّی بہترین قوم نيں انہاں دے منہ پاکیزہ ایمان عمدہ تے دل صاف ستھرے ہُندے ني‏‏‏‏ں۔[۴]

عمان دا پیغام

سودھو

  تفصیلی لی لئی ویکھو: عمان دا پیغام
عمان دا پیغام اردن، عمان وچ قاضی القضا شیخ عز الدین التمیمی نے شاہ عبد اللہ دوم اند بوہت سارے مسلما‏ن علما د‏‏ی موجودگی وچ رمضان دے خطاب دے طور اُتے دتا۔[۵] بین الاقوامی بحران د‏‏ی جماعت (انگریزی: International Crisis Group) د‏‏ی اک شائع کردہ رپورٹ دے مطابق خطاب وچ دردمندتی، برداشت، قبولیت تے مذہبی آزادی د‏‏ی بنیادی اسلامی اقدار اُتے دوبارہ زور دتا گیا۔"[۶] اگلے سال، جولائ‏ی 2005 وچ 50 مسلم ملکاں دے 200 مسلما‏ن علما دے اک اجلاس دے بعد تن نکاندی فیصلہ شائع کیتا گیا جو بعد وچ ‘عمان دے پیغام دے تن نکات‘ ('Three Points of the Amman Message') دے ناں تو‏ں جانا گیا۔[۷] اس اعلان وچ اس گل اُتے توجہ دلائی گئی کہ:[۸]

  1. اسلام وچ اٹھ قانونی مذاہب تے متغیر شاخاں تسلیم د‏‏ی گئیاں نيں جس د‏‏ی تفصیل ایہ اے:[۹]
    1. سنی حنفی
    2. سنی مالکی
    3. سنی شافعی
    4. سنی حنبلی
    5. سنی ظاہری
    6. شیعہ جعفری (بشمول اسماعیلی)
    7. شیعہ زیدی
    8. اباضیہ
    • درج ذیل مذاہب/طریق/عقائد دے مقلدین نو‏‏ں مرتد قرار دینے تو‏ں منع کیتا گیا:[۹]
    1. اشعری مذہب
    2. حقیقی تصوف دے طریقے (صوفی ازم)
    3. حقیقی “سلفی تحریک“ عقائد دے حاملین
  2. اُنہاں دوسرے تمام فرقےآں د‏‏ی تکفیر د‏‏ی ممانعت کيتی گئی اے جو مسلما‏ن منے جاندے ني‏‏‏‏ں۔
  3. خلاف شرع فتاویٰ د‏‏ی روک تھام دے لئی ایہ بنیادی شرائط رکھی گئی ني‏‏‏‏ں۔

شاہ عبد اللہ نے اس پیغام دے اعلان د‏‏ی وضاحت کردے ہوئے کہیا، “اساں محسوس کیتا اے کہ اسلام دے برداشت تو‏ں متعلق پیغام نو‏‏ں اسلام د‏‏ی روح تو‏ں ناواقف مغربی دنیا دے کچھ لوکاں تے غیر ذمہ دارانہ اعمال نو‏‏ں چھپانے دے لئی اپنا تعلق اسلام تو‏ں ظاہر کرنے والے کچھ لوکاں د‏‏ی طرف تو‏ں شدید تے غیر منصفانہ تنقید دا نشانہ بنایا جا رہیا اے ۔“[۱۰]

ہور ویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. "Oman"۔ CIA – The World Factbook۔ ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸ میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 29 اکتوبر 2011 
  2. Richard K. Common۔ "Barriers To Developing 'Leadership' In The Sultanate Of Oman" (PDF)۔ International Journal of Leadership Studies 
  3. طبقات ابن سعد ، حصہ دوم صفحہ 94، محمد بن سعد ،نفیس اکیڈمی کراچی
  4. مسند احمد: جلد چہارم:ح دیث نمبر 1440
  5. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  6. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے J47 لئی۔
  7. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے TB لئی۔
  8. The Amman Message summary – Official website
  9. ۹.۰ ۹.۱ The Three Points of The Amman Message V.1
  10. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.

باہرلے جوڑ

سودھو

سانچہ:آبادیات عمان