عطا ملک جوینی

عطا ملک جوینی
(فارسی وچ: عطاءالله بن مُحمَّد جوینی)
جم	سنہ 1226
وفات	5 مارچ 1283 (56–57 سال)  اران
مدفن	تبریز
بہن/بھائی	شمس الدیل جوینی
خاندان	جوینی خاندان
مناصب
گورنر بغداد (منگول سلطنت)
دفتر وچ ۱۲۵۹  – ۱۲۸۰
قیو خان
عملی زندگی
پیشہ	مورخ ،  کاتب ،  شاعر ،  سیاست دان ،  کاتب
پیشہ ورانہ زبان	فارسی
کارہائے نمایاں	تاریخ جہاں کشائی

عطاء ملک جوینی (1226ء–1283ء) اک فارسی مورخ سن ۔

عطاء ملک جوینی (1226–1283) ( فارسی: عطاملک جوینی‎ )، مکمل طور پر، علاءالدین عطا اللہ ( فارسی: علاءالدین عطاءالله‎ ) ، اک فارسی مورخ سی جس نے تاریخ جہان کشائی ( عالمی فتح د‏‏ی تریخ ) دے عنوان تو‏ں منگول سلطنت دا اک اکاؤنٹ لکھیا سی۔

وہ مشرقی فارس دے خراسان وچ اک شہر جووین وچ پیدا ہويا سی۔ انہاں دے دادا تے اس دے والد ، بہاالدین ، بالترتیب محمد جلال الدین تے اوغدائی خان کے بالترتیب صاحب دیوان یا وزیر خزانہ دے عہدے اُتے فائز سن ۔ بہاالدین نے نائب سی د‏‏ی حیثیت تو‏ں وی کم کيت‏‏ا۔ 1246 اپنے اعلیٰ اعلیٰ ، امیر ارغون دے لئی ، جس وچ اس نے کنگڈم آف جارجیا سمیت اک وڈے علاقے د‏‏ی نگرانی کيتی۔

جوینی وی سلطنت دا اک اہ‏م عہدہ دار بنیا۔ اس نے دو مرتبہ منگول دے راجگڑھ کاراکورم دا دورہ کيت‏‏ا ، اس طرح دے اک دورے اُتے ( 1252–53) منگولاں د‏‏ی فتح د‏‏ی تریخ دا آغاز کيت‏‏ا۔ اوہ الموت نو‏‏ں لینے دے وقت 1256 وچ ایلخان ہلاکو دے نال سی تے اس د‏ی مشہور لائبریری دا کچھ حصہ بچانے دا ذمہ دار سی۔ انہاں نے 1258 وچ بغداد دے محاصرے دے دوران ہلاگو دا نال وی دتا سی تے اگلے ہی سال بغداد ، لوئر میسوپوٹیمیا تے خوزستان دا گورنر مقرر کيت‏‏ا گیا سی۔ 1282 دے آس پاس ، جووینی منگول قورلتائی یا اسمبلی وچ شریک ہوئے ، جو وان جھیل دے شمال مشرق وچ الا طق چراگاہاں وچ منعقد ہوئی۔ اگلے سال مرغان یا اران ، آذربایجان وچ اوہ مر گیا

جوئینی دا بھائی طاقتور شمس الدین محمد صاحب دیوان سی ، جو ہلاگو تے اباقا خان دے ماتحت وزیر خزانہ د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمات انجام دے چکيا سی۔ شمس الدین د‏‏ی اپنی ذات وچ اک ہنر مند رہنما ، سسرال وچ وی بااثر سن : انہاں د‏‏ی اہلیہ خوشک جورجیا دے لارڈ ہائی کانسٹیبل ، آواگ مکارگارڈیلی د‏‏ی بیٹی تے جورجیا د‏‏ی ملکہ بننے دے لئی جانے والی اک نوکيت‏‏ا گوانٹا د‏‏ی بیٹی سی۔

جویئینی د‏‏ی عدالت وچ اپنی حیثیت تے اس دے خاندانی رابطےآں نے انہاں نو‏ں دوسرے تریخ داناں دے لئی دستیاب معلومات دے بارے وچ نجی بنادتا۔ نامعلوم وجوہات د‏‏ی بنا اُتے جویوینی د‏‏ی تریخ 1260 وچ ختم ہوئی ، اس د‏ی وفات تو‏ں 20 سال پہلے۔

جوینی د‏‏ی تریخ دا معیاری ایڈیشن تریخ جہان کشائی ، دے عنوان تو‏ں شائع ہويا ا‏‏ے۔ مرزا محمد قزوینی ، 3 جلد ، گِب میموریل سیریز 16 (لیڈن اینڈ لندن ، 1912–37)۔ جان اینڈریو بوئل دی ہسٹری آف دی ورلڈ فاتح دا انگریزی ترجمہ 1997 وچ دوبارہ شائع ہويا۔

حوالے

ذرائع

• Biran, Michal (2009). "JOVAYNI, ṢĀḤEB DIVĀN". Encyclopaedia Iranica, Vol. XV, Fasc. 1. pp. 71–74.CS1 maint: ref=harv (link)
• Rajabzadeh, Hashem (2009). "JOVAYNI FAMILY". Encyclopaedia Iranica, Vol. XV, Fasc. 1. pp. 61–63.CS1 maint: ref=harv (link)
• Ashraf, Ahmad (2006). "Iranian identity iii. Medieval Islamic period". Encyclopaedia Iranica, Vol. XIII, Fasc. 5. pp. 507–522.CS1 maint: ref=harv (link)

باہرلے جوڑ

• ورلڈ فاتح د‏‏ی تریخ الادین عطا عطا ملک جووینی ، جو جان اینڈریو بوئل ، ہارورڈ یونیورسٹی پریس 1958 دا ترجمہ ، انٹرنیٹ محفوظ شدہ دستاویزات پر

<nowiki>