اوغدائی خان
| ||||
|---|---|---|---|---|
| (منگولی وچ: ᠣᠭᠡᠳᠡᠢ ᠬᠠᠭᠠᠨ)،(منگولی وچ: Өгэдэй хаан) | ||||
 |
||||
| پیدائشی نام | (منگولی وچ: ᠣᠭᠡᠳᠡᠢ)، (منگولی وچ: Өгөдэй) | |||
| جم | 7 نومبر 1186
| |||
| وفات | 11 دسمبر 1241 (55 سال) | |||
| وجہ وفات | روگ ، مے پرستی | |||
| شہریت | منگول سلطنت | |||
| زوجہ | توراکینا خاتون | |||
| اولاد | گیوک خان | |||
| والد | چنگیز خان | |||
| والدہ | بورتے | |||
| بہن/بھائی | ||||
| خاندان | بورجگین ، چنگیز خاندان | |||
| ہور معلومات | ||||
| پیشہ | خان (لقب) | |||
| پیشہ ورانہ زبان | منگولی | |||
ترمیم  | ||||
اوکتائ خان (Mongolian: Өгэдэй, Ögedei; also Ogotai or Oktay; c. 1186–1241) چنگیز خان دا مقرر کردہ جانشین سی۔ انگریزی وچ انہاں نوں Ögedei Khan ناں توں پہچانا جاندا اے۔
اوگتائی خان (منگول: Өгэдэй, اوگدیئی؛ فارسی: اوگتای, اوگتائی، انگریزی: Ögedei;; جنم: ١١٨٦ء اندازا؛ موت: ١١ دسمبر ١٢٤١ ء) منگول سلطنت دے بانی چنگیز خان تے اسدی مکھیہ زنانی بورتے دا تیسرا پتر سی اتے پوری سلطنت دا دوجا خاقان ( سرووچّ خان ) سی ۔ اسنے اپنے پیؤ دے ایران , چین اتے وچکار ایشیا نوں منگول سلطنت دے ماتحت کرن دیاں مہماں وچّ بہت حصہ لیا ۔ اسنوں اک کابل اتے سہاسی سپہ سالار منیا جاندا ہے ۔ کیہا جاندا ہے کہ اوگتائی اپنے پیش دا سبھ توں پیارا پتر سی ۔ اس وچّ کسے وی بحث وچّ لوکاں دا مت جت لین دی اہلیت سی ۔ وڈے قد - بتّ اتے طاقتور شخصیت والا اوگتائی ہسمکھّ اتے سوجھ وان وی منیا جاندا سی ۔[۱][۲]
تریخ
سودھواوکتائی خان نے 9 سال تک حکومت کیتی۔ مسلماناں توں باقی بھائیاں دی نسبت بہتر سلوک کيتا۔ مسجدےآں نوں دوبارہ تعمیر کرنے دی اجازت دیدی۔ اجڑے ہوئے شہراں نوں بسایا۔ اوکتائی خان نے اپنے عہد حکومت وچ عدل قائم کيتا۔ عام رعایا دی پرورش کیتی۔ مسلماناں دے نال باہمی شادیاں نوں رواج دتا۔ فوج دی نگہداشت تے تنظیم کیتی۔
اولاد
سودھواوکتائ خان دی موت دے بعد وکھ وکھ قبیلے وچ جنگ چھڑ گئی۔ چغتائ خان دے بیٹےآں نے وی سر کشی کی، مگر اوکتائ خان دی بیوی ترکینہ سواݨی چار سال تک حکومت اُتے قابض رہی۔ آخر امیراں نے اسنوں اوکتائ خان دے پاس بھیج کر اس دے بیٹے قیق نوں خاقان بنالیا۔ کیک نے چغتائ خان دے سرکش بیٹےآں نوں قتل کروا دتا۔ تاں بچ کر چین بھج گئے۔ بوہت سارے سردار وی جہنم رسید ہوئے گے۔
اسلام نال تعلق
سودھوکیک دے دربار وچ چینی کافراں دا بہت اثر سی۔ اوہ مسلماناں نوں دکھ پہنچانے دے لئی ہر ممکن کوشش کرنے سن تے عمل کروانے رہے۔ تے بہت حد تک انہاں دی کامیابی رہی۔ کیک نے کل ڈیڑھ سال حکومت کیتی۔ اسنوں اک رات پیٹ وچ درد ہويا تے مسلماناں نوں اس دے مظالم توں نجات ملی۔
حوالے
سودھوقاضی محمد اقبال چغتائی : وسط ایشیا دے مغل حکمران۔ چغتائ ادبی ادارہ، لاہور۔ 1983ء۔ صفحہ 31-32۔
| وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: اوغدائی خان |
| وشکارلے ایشیا دے مغل حکمران | |
| |
| چنگیز خان | |
| چنگیز خان | |
| جوجی خان تولی خان اوکتائی خان چغتائی خان ہلاکو خان | |
| قراچار نوئیاں | |
| امیر تیمور | |
| امیر تیمور | |
| امیر جلال الدین میراں شاہ امیر زادہ عمر شیخ شاہ رخ تیموری پیر محمد بن جہانگیر بن امیر تیمور خلیل سلطان الغ بیگ مرزا ابو سعید بن سلطان محمد بن میران شاہ بن امیر تیمور | |
- ↑ Genghis Khan: Conqueror of the World, Leo de Hartog, Tauris Parke Paperbacks, 2004, ISBN 978-1-86064-972-1, ... There is no doubt that Genghis Khan owed his conquests west of Mongolia to his three eldest sons. During their father's lifetime Jochi, Chaghatai and Ogodei already enjoyed their rights in the apanages they had been allotted ...
- ↑ Genghis: Birth of an Empire, Conn Iggulden, Random House Digital, Inc., 2010, ISBN 978-0-385-34421-0, ... it was because his second son, Chagatai, refused to accept Jochi as their father's successor that later Genghis named his third son, Ogedai, as heir ...
اوغدائی خان
| ||
| پیشرو تولی خان |
مغول سلطنت 13 ستمبر 1229ء— 11 دسمبر 1241ء |
جانشین تورجین سواݨی (نائب السلطنت) |
ایہ وی ویکھو
سودھوحوالے
سودھو