عبد اللہ بن احمد بن حنبل
عبد اللہ بن احمد بن حنبل | |
---|---|
جم | 1 ستمبر 828 |
وفات | 22 مئی 903 (75 سال) |
شہریت | خلافت عباسیہ |
مذہب | اسلام |
فرقہ | اہل سنت |
فقہی مسلک | حنبلی |
والد | احمد بن حنبل |
بہن/بھائی | |
عملی زندگی | |
استاذ | احمد بن حنبل |
تلمیذ خاص | احمد بن شعیب النسائی ، ابو قاسم بغوی |
پیشہ | فقیہ ، محدث |
پیشہ ورانہ زبان | عربی |
شعبۂ عمل | فقہ ، علم حدیث |
باب اسلام | |
ترمیم |
امام الحافظ عبد اللہ بن احمد بن حنبل (پیدائش: ستمبر 828ء— وفات: 22 مئی 903ء ) محدث تے امام احمد بن حنبل دے فرزند سن ۔ امام عبد اللہ تیسری صدی ہجری دے نامور تے مشہور علمائے اسلام وچوں سن ۔
ابتدائی حالات
سودھوناں و نسب
سودھونام عبد اللہ بن احمد بن حنبل تے کنیت ابوعبدالرحمٰن سی۔ سلسلہ ٔ نسب ایويں اے: عبد اللہ بن محمد بن حنبل بن ہِلال الذھلی الشیبانی المروزی البغدادی۔[۱]
پیدائش
سودھوامام عبد اللہ دی پیدائش جمادی الثانی 213ھ مطابق ستمبر 828ء وچ بغداد وچ ہوئی۔[۲][۳] ایہ اپنے بھائی صالح بن احمد بن حنبل توں چھوٹے سن ۔
روایت حدیث
سودھوامام عبد اللہ نے بغداد دے کثیر محدثین تے علما توں حدیث روایت کيتی اے تے اِس توں ودھ کے اپنے والد امام احمد بن حنبل توں مسند احمد بن حنبل نوں روایت کيتا اے۔ والد امام احمد بن حنبل دی وفات دے بعد اُنہاں دے اصحاب توں وی حدیث روایت کيتی اے۔[۴] استوں علاوہ احمد بن ابراہیم الدورقی، ابومعمر اسماعیل الہذلی، عباس الدوری، ابوبکر بن ابی شیبہ، یحییٰ بن معین توں وی اکتساب علم کيتا۔ ابن المنادی دا قول اے کہ اِنہاں توں ودھ کے کسی دوسرے نے احمد بن حنبل توں روایت نئيں کيتی اے۔ اِنہاں نے اپنے والد توں تِیہہ ہزار احادیث نوں مسند احمد بن حنبل تے تفسیر دی اک لکھ ویہہ ہزار روایت کيتی نيں۔ اِنہاں وچوں براہِ راست وی سنی ہوئیاں نيں تے کچھ احادیث دی بطور اجازتِ روایت حاصل اے۔[۵] امام نسائی نے اِنہاں توں حدیث دی روایت سنن نسائی وچ وی دی اے۔
تلامذہ
سودھوامام عبد اللہ دے مشہور تلامذہ ایہ نيں:
- احمد بن شعیب النسائی (متوفی 303ھ)
- ابوعلی الصواف (متوفی 310ھ)
- عمر بن الحسین الخرقی (334ھ)
- ابوالقاسم بغوی (متوفی 317ھ)
وفات
سودھوامام عبد اللہ دی وفات 77 سال قمری دی عمر وچ بروز اتوار 21 جمادی الثانی 290ھ مطابق 22 مئی 903ء نوں بغداد وچ ہوئی۔[۲] نمازِ جنازہ وچ کثیر تعداد وچ لوکاں نے شرکت کيتی۔ نمازِ جنازہ اِنہاں دے بھتیجے زہیر بن صالح بن احمد بن حنبل نے اداء کروائی۔ تدفین باب التین وچ کيتی گئی۔[۵]
متاخرین دی آراء
سودھوابن المنادی دا قول اے کہ: اسيں ہمیشہ اپنے شیوخ نوں ایہ دیکھدے آئے کہ اُنہاں دے بارے وچ ایہ گواہی دیندے سن کہ ایہ محدثین دی شناخت دیاں خرابیاں تے اُنہاں دے ناواں تے کنیتاں دی شناخت دی اچھی صلاحیت رکھدے سن تے عراق وچ ہمیشہ طلبِ حدیث وچ مصروف رہندے سن ۔اور کہیا کردے سن کہ ساڈے اسلاف وی اِنہاں گلاں دا اقرار کردے سن ۔ ایتھے تک کہ بعض تاں معرفت حدیث دے سلسلہ وچ اُنہاں دی تعریف وچ اسراف توں کم لیندے سن تے ایہ کہ اُنہاں نے اپنے والد (احمد بن حنبل) توں وی زیادہ احادیث سنی نيں۔[۵]
ہور ویکھو
سودھوحوالے
سودھو- ↑ شمس الدین الذہبی: سیر اعلام النبلاء: جلد 13، صفحہ 516۔
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ شمس الدین الذہبی: سیر اعلام النبلاء: جلد 13، صفحہ 523۔
- ↑ شمس الدین الذہبی: سیر اعلام النبلاء: جلد 13، صفحہ 517۔
- ↑ شمس الدین الذہبی: سیر اعلام النبلاء: جلد 13، صفحہ 517۔
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ ۵.۲ ابن کثیر: البدایہ والنہایہ، جلد 11، صفحہ 190 ۔