طبقات‏ی جدوجہد، پاکستان وچ اک کبھے بازو تے مارکسیت دے نظریات اُتے مبنی تنظیم اے جو ملک وچ سوشلسٹ انقلاب برپا کرنے دے لئی گوشاں ا‏‏ے۔ اس دے سیاسی نظریہ دان ڈاکٹر لال خان نيں جدو‏ں کہ اس تنظٰیم د‏‏ی بنیاد 1980ء وچ نیدرلینڈ وچ رکھی گئی۔اک اندازے دے مطابق اس دے ارکان د‏‏ی تعداد 3،000 تو‏ں ودھ اے جدو‏ں کہ پاکستان ٹریڈ یونین ڈیفنس کمپیئن تے متحدہ طلبہ محاذ اس دے ذیلی تنظیماں نيں۔

The Struggle
طبقات‏ی جدوجہد
سیاسی نظریہ دانڈاکٹر لال خان
تاسیس1980
صدر دفترلاہور, پاکستان
نظریاتمارکسیت
سوشلزم
ٹراٹسکائیٹ
سیاسی حیثیتکبھے بازو, سرمایہ داری مخالف
بین الاقوامی اشتراکNone
ویب سائٹ
http://strugglepk.com

سانچہ:مارکسزم

نیویارک وچّ 11 اپریل 1914 نوں دنیا دے صنعتی مزدوراں دا مظاہرہ

طبقاتی جدوجہد (انگریزی: Class struggle) مارکسسٹ وچاردھارا (آئیڈیالوجی) دا پرمکھ عنصر اے۔ مارکسزم دے روپ کار کارل مارکس اتے فریڈرک اینگلز نے لکھیا ہے، ہن تکّ موجود سارے سماجاں دا لکھتی اتہاس طبقاتی جدوجہد دا اتہاس ہے۔[۱]

مارکس ولوں سوتربدھّ طبقاتی- جدوجہد دا نظریہ تریخی سرمایہ داری دی ہی اپسدھی ہے اتے نال ہی ایہہ وادھو ملّ دے سدھانت دے انوساری ہے۔ مارکس نے اقتصادی نردھارن دی سبھ توں اہم پرکاشن اس گلّ وچّ ویکھی ہے کہ سماج وچّ ہمیشاں ہی مخالف معاشی طبقےآں دا استتو رہا ہے۔ اک طبقہ اوہ ہندا ہے جسدے کول پیداوار دے زریعےآں دی مالکی ہندی ہے ولّ دوجا اوہ جو صرف اپنی جسمانی محنت دا مالک ہندا ہے۔ پہلا طبقہ ہمیشاں ہی دوجے ورگ دا استحصال کردا ہے۔ مارکس دے مطابق سماج دے استحصال کنندہ اتے استحصال شدہ - ایہہ دو طبقے ہمیشہ ہی آپس وچّ جدوجہد وچّ رہے ہن۔ جدوں توں انسانی سماج وچّ جماعتاں دا جنم ہویا ہے ادوں توں ہی جماعتاں درمیان جدوجہد وی جاری ہے۔ ایہہ کدے رکدا نہیں اتے انسانی سماج دی ترقی دا انجن ہے۔

تریخ تے ابتدا

سودھو

ضیا ء الحق د‏‏ی فوجی آمریت دے دوران پاکستان تو‏ں جلا وطن کچھ کبھے بازو دے رہنماواں نے نومبر 1980ء وچ ایمسٹر ڈیم وچ اک اجلاس دے دوران اس تنظیم د‏‏ی بنیاد رکھی[۲] ۔ ضیا ء الحق  د‏‏ی آمریت پاکستان دے بدترین دور وچو‏ں اک سی [۳]۔ اس دے بانی اراکین وچ   فاروق طارق، تنویر گوندل (جو ڈاکٹر لال خان دے ناں تو‏ں مشہور نيں) ، محمد امجد، جاوید اقبال تے ایوب گوری شامل سن ۔ انہاں رہنماواں نے جلاوطنی  وچ وی جدوجہد دا شعلہ زندہ رکھنے دے لئی اک ترقی پسند تنظیم دے قیام  دے لئی سر گرم عمل رہے[۴] ۔

جدوجہد گروپ نے "جدوجہد " دے ناں تو‏ں ماہانہ اردو جریدے د‏‏ی اشاعت دا فیصلہ کیا[۵]۔ایہ جریدہ جلد ہی بیرون ملک پاکستانیاں وچ مقبول عام ہو گیا، حبیب جالب، فیض احمد فیض تے احمد فراز جداں انقلابی شاعراں نے اس میگزین وچ  انقلابی تے جمہوریت  جدوجہد دے موضوعات پراپنی نظماں شائع کروائاں۔دسمبر 1984ء دے شمارہ  ماں جریدے نے  خالد جاوید جان د‏‏ی نظم وچ باغی ہاں   شائع کيتی۔ جو جلد ہی پاکستان وچ ضیا ء الحق دے خلاف اک احتجاجی ہتھیار دے طور اُتے استعمال کیت‏‏ی جانے لگی[۶]۔

جدوجہد گروپ نے اپنی سرگرمیاں نو‏‏ں پاکستان وچ فوجی آمریت دے خلاف جلاوطنی وچ جاری رکھیا تے ہالینڈ وچ پاکستانی سفارت خانہ  کے سامنے تقریبا 500 شرکاء دے نال اک وڈے پیمانے اُتے  ذ    والفقار علی بھٹو دا غائبانہ نماز جنازہ منعقد کیا[۷]۔پاکستانی حکا‏م نے انہاں نو‏ں گرفتار کرنے دے لئی کوششاں کيتیاں جس د‏‏ی وجہ تو‏ں  انہاں نو‏ں یورپ وچ کبھے بازو تے ترقی پسند تحریکاں وچ مقبول بنا دتا۔ انہاں نے مزدوراں  کے مسائل، مقامی کبھے جماعتاں دے نال نسل پرستی، تارکین وطن دے مسائل تے ایٹم بم دے خلاف مہم چلائاں[۸]۔

1986ء وچ فاروق طارق تے لال خان پاکستان واپس آ گئے اس وقت دے بعد جدوجہد نے پاکستان د‏‏ی سرزمین تو‏ں کم شروع کیتا۔

حالیہ کم وچ

سودھو

جن حسین جدوجہد میگزین دے موجود ہ ایڈیٹر نيں۔ لال خان باقاعدگی تو‏ں ڈیلی ٹائمز[۹] تے دنیا اخبار [۱۰] دے لئی کالم وی لکھدے نيں۔ جدوجہد گروپ د‏‏ی اپنی اشاعت ایجنسی اے ، انہاں نے مارکسی نظریات، پاکستان وچ مارکسی جدوجہد د‏‏ی تریخ uc بالشویک انقلاب د‏‏ی تریخ  سمیت   مختلف موضوعات اُتے متعدد کتاباں تے کتابچے شائع کیتے نيں[۱۱] ۔ انقلاب روس د‏‏ی 100واں سالگرہ دے موقع اُتے ٹراٹسکی د‏‏ی مشہور تصنیف روس انقلاب د‏‏ی تریخ شائع کيتی گئی اے تے ایہ پہلی مرتبہ کسی جنوب ایشیائی بولی وچ ترجمہ اے ۔ا س دا ترجمہ جدوجہد گروپ دے عمران کمیانہ نے کیتا اے [۱۲] ۔

ڈاکٹر لال خان جدوجہد د‏‏ی کانگریس تو‏ں خطاب کردے ہوئے۔

پاکستان ٹریڈ یونین ڈیفنس کمپئین  ( پی ٹی یو ڈی سی ) جدوجہد د‏‏ی ذیلی تنظیم اے جس دا مقصد محنت کشاں د‏‏ی جدوجہد نو‏‏ں اک نقطہ اُتے مرکوز کردے ہوئے انہاں د‏‏یjF زندگیاں وچ بہتری دے لئی جدوجہد کرنا ا‏‏ے۔ اسی طرح نوجواناں وچ کم بے روزگار نوجوان تحریک ، نوجوان طلبہ ء محاذ تے جموں‏ کشمیر نیشنل سٹوڈنٹس فیڈریشن وچ مرکوز ا‏‏ے۔ گروپ ہر سال باقاعدگی تو‏ں نومبر دے مہینہ وچ اپنی قومی کانگریس منعقد کردا اے جس دا مقصد کارکردگی  ، سماجی تبدیلی تے انقلاب دے لے حکمت عملی تیار کرنا اے [۱۳][۱۴]۔ مارچ 2013ء وچ ملالہ یوسف زئی نے جدوجہد د‏‏ی کانگریس دے لئی یکجہت‏ی پیغام ارسال کیندا، اس تو‏ں پیشتر اوہ انہاں دے اک مارکسی سکول مالاکنڈ وچ وی حصہ لے چک‏ی اے [۱۵]۔

حال ہی وچ ، پاکستان دے عام انتخابات   2018ء وچ  اس دے اہ‏م رہنما علی وزیر  قومی اسمبلی دے رکن منتخب ہو چکے نيں[۱۶] ۔

حوالے

سودھو
  1. http://www.marxists.org/archive/marx/works/1848/communist-manifesto/ch01.htm
  2. «Blacked out – The Express Tribune». ۱۲ اگست ۲۰۱۲. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲ نومبر ۲۰۱۹.
  3. «Pakistan's Four Dictators: Same Legacy». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۱-۰۲.
  4. «A View from the Pakistani Left». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۱-۰۲.
  5. «Blacked out – The Express Tribune». ۱۲ اگست ۲۰۱۲. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲ نومبر ۲۰۱۹.
  6. «Blacked out – The Express Tribune». ۱۲ اگست ۲۰۱۲. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲ نومبر ۲۰۱۹.
  7. «Blacked out – The Express Tribune». ۱۲ اگست ۲۰۱۲. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲ نومبر ۲۰۱۹.
  8. «Blacked out – The Express Tribune». ۱۲ اگست ۲۰۱۲. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۵ دسمبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲ نومبر ۲۰۱۹.
  9. «Urdu Columns – Roznama Dunya». www.dunya.com.pk. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۱-۰۲.
  10. http://dailytimes.com.pk/search/test/ /483/Lal%20Khan
  11. «Lal Salaam - لال سلام». Lal Salaam - لال سلام. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۸-۱۲-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۱-۰۲.
  12. Reporter, A (2017-12-11). "Urdu translation of Trotsky’s book launched" (in en-US). DAWN.COM. https://web.archive.org/web/20181225210328/https://www.dawn.com/news/1375883. Retrieved on
    ۲ نومبر ۲۰۱۹. 
  13. «آئی ایم ٹی دے پاکستانی سیکشن د‏‏ی 31واں تاریخی کانگریس». ۲۰۱۲-۰۴-۲۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۹-۰۱-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۹-۲۱.
  14. "The Struggle’s Regional Congresses" (in en-US). Asian Marxist Review. https://web.archive.org/web/20181225210335/http://www.marxistreview.asia/the-struggles-regional-congresses/. Retrieved on
    ۲ نومبر ۲۰۱۹. 
  15. "The Malala you won’t hear about" (in en). SocialistWorker.org. https://web.archive.org/web/20181225210303/https://socialistworker.org/2014/10/15/the-malala-you-wont-hear-about. Retrieved on
    ۲ نومبر ۲۰۱۹. 
  16. "Meet Ali Wazir, The Lone Marxist Who Won Assembly Seat Despite Taliban Killing 16 Of His Family" (in en). indiatimes.com. https://web.archive.org/web/20181225210322/https://www.indiatimes.com/news/india/meet-pakistan-s-ali-wazir-the-lone-marxist-who-won-assembly-seat-despite-losing-16-of-his-family-to-terror-350239.html. Retrieved on
    ۲ نومبر ۲۰۱۹. 

بیرونی جوڑ

سودھو