سید ضمیر جعفری
سید ضمیر جعفری | |
---|---|
جم | 1 جنوری 1916 |
وفات | 16 مئی 1999 (83 سال) |
شہریت | پاکستان |
عملی زندگی | |
مادر علمی | اسلامیہ کالج لہور |
پیشہ | شاعر |
اعزازات | |
باب ادب | |
ترمیم |
سید ضمیر حسین جعفری 1 جنوری 1916 نوں ضلع جہلم دے پنڈ چک عبدالخالق وچ جمے۔[۲] فوج تے صحافت چ رۓ۔
ضمیر جعفری اردو دے ممتاز مزاح نگار تے شاعر نيں۔ انہاں دا پورا ناں سید ضمیر حسین جعفری سی۔ 1 جنوری 1916ء نوں جہلم دے نال اک پنڈ چک عبدالخالق وچ پیدا ہوئے۔ تعلیم جہلم، اٹک تے لاہور توں حاصل کيتی۔
صحافت توں وابستہ ہوئے۔ دوسری جنگ عظیم وچ فوج وچ شامل ہوئے۔ 1948ء وچ اخبار کڈیا۔ 1950ء وچ قومی اسمبلی دا انتخاب لڑا دوبارہ فوج وچ آئے۔ سی ڈی اے اسلام آباد، نیشنل سنٹر تے اکادمی ادبیات پاکستان توں متعلق رہے۔ مافی الضمیر شعری مجموعہ اے۔
اوہ بیک وقت فوجی وی سن، صحافی وی تے شاعر بھی۔ انہاں دے کئی ملی نغمے ہن وی کاناں وچ رس گھولدے نيں بلکہ انہاں دا لکھیا ہويا نغمہ ''میرا لونگ گواچہ'' مسرت نذیر دی آواز وچ جدوں سماعتاں توں ٹکراندا اے تاں جعفری صاحب دی شخصیت بے ساختہ سامنے گھمدی نظر آندی اے۔ سید ضمیر جعفری دا اصل ناں سید ضمیر حسین شاہ اے۔ اوہ ضلع جہلم دے گائاں چک عبدالخالق وچ یکم جنوری 1916ء وچ پیدا ہوئے، ابتدائی تعلیم گائاں دے ٹاٹ مدرسہ وچ حاصل کيتی۔ بی اے اسلامیہ کالج لاہور توں کيتا۔ زمانہ طالب علمی توں لکھنے دا آغاز کيتا۔ لاہور توں روزنامہ ''احسان'' دے ذریعے صحافت توں عملی زندگی دا آغاز کيتا۔ چراغ حسن حسرت دے رسالے ''شیرازہ'' دے مدیر وی رہے بعد وچ سرکاری ملازمت دے بعد فوج دے تعلقات عامہ دے شعبے توں منسلک ہوئے۔ 1949ء وچ فوجی ملازمت نوں خیرباد کہہ کے ''بادشمال''کے ناں توں اپنا روزنامہ جاری کر دتا جو ناکام رہیا فیر پنجاب اسمبلی دے انتخابات وچ پنجہ آزمائی دی اوہ وی ناکام رہی بعد وچ فیر توں فوج وچ واپسی ہوئے گئی۔ 1966 وچ فوج توں سبکدوشی دے بعد سی ڈی اے دے تعلقات عامہ دے ڈائریکٹر تے شمالی علاقہ جات دے مشیر دے طور اُتے خدمات انجام دتیاں۔ اوہ اکادمی ادبیات پاکستان توں وی وابستہ رہے تے اخبارات دے لئی تے پی ٹی وی دے لئی پروگرام وی کردے رہے۔ انھاں ادبی خدمات دے طور اُتے تمغۂ قائد اعظم، صدارتی تمغۂ برائے حسن کارکردگی تے ہمایوں گولڈ میڈل دے انعامات توں نوازیا گیا۔
تفصیلی حالات
سودھوسید ضمیر حسین شاہ ضمیرؔ جعفری یکم جنوری 1916ء نوں منگلا دے نیڑے ضلع جہلم دے چھوٹے توں پنڈ چک عبدالخالق وچ سید حیدر شاہ دے گھر وچ پیدا ہوئے ۔ انہاں دے پرنانا سلطان العارفین حضرت پیر سید محمد شاہ پوٹھوہار تے آزاد کشمیر دے مقبول صوفی تے پنجابی دے یگانہ روزگار شاعر سن ،جو عارف کھڑی حضرت میاں محمد بخش قادریؒ دے ہمعصر سن ۔ ’’ پیر دتی ہیر‘‘ انہاں دی معروف تصنیف اے۔ گورنمنٹ کالج کیمبل پور توں میٹرک تے انٹر دے امتحانات پاس کرنے دے بعد آپ نے اسلامیہ کالج لاہور وچ داخلہ لیا۔ 1938ء وچ بی ۔ اے دی سند حاصل کيتی۔ شعر و سخن دی کونپلاں ستويں جماعت ہی توں پھُٹنے لگیاں سن، پنجاب یونیورسٹی دے طلباء دے اک شہری مقابلے وچ اپنی اک نظم اُتے جسٹس سر شیخ عبدالقادر دے ہتھوں پہلا ادبی اعزاز طلائی تمغہ حاصل کيتا۔ جہلم دے علاوہ لاہور تے اٹک توں تعلیم حاصل کيتی۔ تعلیم مکمل کرنے دے بعد آپ نے35روپے ماہانہ اُتے روزنامہ’’ احسان،، دے نائب مدیر دی حیثیت توں ملازمت شروع کيتی۔ اس دوران اردو دے معروف ادیب چراغ حسن حسرتؔ دے مقبول رسالے ’’شیرازہ،، دی ادارت وچ معاونت دا سلسلہ وی جاری رہیا۔ فیر کچھ عرصہ جہلم اوردہلی وچ چھوٹی موٹی ملازمت دے بعد برطانوی ہند فوج وچ شامل ہوگئے تے تن برس جنوب مشرقی ایشیاء دے محاذ اُتے فوج دے تعلقات عامہ دے شعبہ وچ خدمات انجام دتیاں۔ فوج وچ انہاں نوں لاہور دے عہد ساز مجلے ’’کارواں،، دے مدیر کرنل مجید ملک ،کرنل فیض احمد فیض،کیپٹن ن، م راشد تے کمانڈر عسکری ( این سعید) جداں شاعر تے ادیبوںکی رفاقت وچ کم کرنے دا موقع ملا۔ دوسری عالمی جنگ دے شعلے سرد ہوجانے اُتے 1948ء وچ کیپٹن سید ضمیر جعفری آزاد وطن پاکستان آگئے تے انہاں نوں کشمیر دی جنگ آزادی دے محاذ اوڑی دے مورچاں وچ تعینات کردیاگیا۔ 1949ء وچ فوجی ملازمت ترک کرکے دوبارہ صحافت دی وادی وچ قدم دھریا کہ صحافت کہ نال انہاں دا ازلی تے گہرا رشتہ سی۔ روزنامہ’’ غالب ،، دے مدیر مقرر ہوئے۔ ’’غالب ،،کی مجلس ادارت وچ مولانا نصر اللہ خان عزیز، شوکت تھانوی تے افضل صدیقی (بعد وچ کراچی دے روزنامہ’’ امن ،،کے بانی مدیر) وی شریک سن ۔ ’’غالب‘‘ کچھ ہی عرصہ بعد حالات توں مغلوب ہوگیا۔1950ء وچ قومی اسمبلی دا الیکشن لڑا مگر کامیاب نہ ہوسکے۔ فیر اپنے دو عسکری دوستاں کرنل مسعود تے کیپٹن مسعود اللہ دے اشتراک توں آپ نے راولپنڈی دا پہلا روزنامہ’’ بادشمال،، جاری کیاجو اک نويں روایت دا بانی سی مگر مالی مشکلات نے ’’باد شمال‘‘ نوں وی ’’باد مخالف‘‘ دے حوالے کردتا۔سید ضمیر جعفری دل برداشتہ ہوکے اپنے پنڈ واپس چلے گئے تے 1975ء وچ اپنے علاقے دی سیاسی نشست توں بطور آزاد امیدوار صوبائی اسمبلی دے لئی الیکشن لڑا تے اس لڑائی وچ الیکشن جیت گیا تے ضمیر ہار گئے۔ اخبار دی بندش،انتخاب وچ ناکامی انہاں دے معاشی حالات دے لئی اک بحران ثابت ہوئے تے انہاں نوں اک مرتبہ فیر فوجی بیرکاں وچ واپس جانا پيا۔ فوجی ملازمت دے اس دوسرے دور وچ پاکستان ملٹری اکیڈمی کاکول تے جنرل ہیڈکوارٹر وچ شعبہ تعلقات عامہ توں وابستہ رہے ۔ پہلے ایوب خان مارشل لا دے دوران میجر ضیا الحق(بعد وچ مارشل لا ایڈمنسٹریٹرتے صدر پاکستان )کے نال اک بر یگیڈ وچ کچھ عرصہ کم کردے رہے۔1959ء وچ لاہور مارشل لا ہیڈ کوارٹر وچ جنرل بختیار رانا دے پریس آفیسر دی حیثیت توں اپنے فرائض سرانجام دتے ۔اوتھے توں ڈیپوٹیشن اُتے محکمہ دیہات سدھار دے ایڈیشنل ڈائر کٹر جنرل ہوئے کے کراچی وارد ہوئے ۔اس محکمے وچ ممتاز مفتی، ابن انشاء ،احمد بشیر جداں اہل قلم انہاں دے رفقائے کار سن ۔ آپ دی پہلی شادی اپنی عم زاد توں لڑکپن وچ ہوئی سی مگریہ شادی دو چار ماہ بعد ہی ناکام ہوئے گئی۔ آپ نے دوسری شادی گجرات دے اک معز ّز سید گھرانے تے اردو دے جید نا قد ،ممتاز شاعر، سید عابد علی عابد دے عزیزاں وچ ہوئی۔ مگر ایہ رفاقت وی مختصر ثابت ہوئی۔ 1945 ء وچ تیسری شادی ہوئی جس توں دو بیٹے سید احتشام ضمیر جعفری(لیفٹیننٹ جنرل) تے سید امتنان ضمیر جعفری نيں۔ امتنان ضمیر 50کتب دے مصنف تے سابق کرکٹر نيں۔سید احتشام دے بیٹے دا ناں سید علی احتشام اے۔ ستمبر 1965ء دی جنگ وچ سیالکوٹ دے محاذ اُتے خدمت انجام دی۔ 1966ء وچ فوج توں سبکدوشی دے بعد سول ملازمت دا سلسلہ قسط وار کئی برس تک جا ری رہیا ۔کوئی ۱۴ برس اسلام آباد دے ترقیاتی ادارے دے پہلے ڈائر کٹر تعلقات عامہ رہے ۔چند برس وفاقی وزارت اطلاعات دے نیشنل سینٹر وچ ڈپٹی ڈائرکٹر جنرل دے عہدے اُتے فائز رہے۔ کچھ عرصہ اک دوسری وزارت وچ افغان مہاجرین دے مشیر، فیر اکادمی ادبیات پاکستان دے جریدے’’ ادبیات،، دے مدیر اعلیٰ وی رہے ۔1988 وچ ایہی انہاں دی آخری سرکاری ملازمت تھی۔وہ اردو دے فکاہی رسالے’’ اردو پنچ،، دی مجلس ادارت دے صدر نشاں تے ادبی رسالے چہار سو دے مدیر اعلیٰ ٰ وی رہے ۔ 1976ء وچ ادبی خدمات دے اعتراف وچ تمغہ قائداعظم ،1985 ء وچ صدارتی تمغہ حسن کاکردگی ملیا ۔ شاہ صاحب دے کئی ملی ترانے ریڈیو تے ٹیلی وژن دا اثاثہ نيں ۔کچھ عرصہ پہلے پا کستان ٹیلی وژن نے طویل دورانیے دا اک مقبول اسٹیج شو’’آپ دا ضمیر،، انہاں دے ناں توں منسوب کيتا سی ۔ان دے گائاں دی سڑک انہاں دے ناں توں موسوم اے۔ قلم انہاں دے وجود دا جزوہے ۔پہلا شعری مجموعہ’’ دا رزار،، ۱۹۴۰ء وچ شائع ہويا سی۔ کل لکھتاں دی تعداد۴۰ دے لگ بھگ اے۔ مزاح نگار دی حیثیت توں مشہور ہوئے، لیکن سبھی اصناف وچ خوب طبع آزمائی دی ، شعر و سخن تے مزاحیہ نثر پارےآں دے علاوہ اخباری کالم نگاری وچ وی ضمیر جعفری دا اسلوب جداگانہ سی، انہاں دے کالم کثیر اشاعت روزنامے ،جنگ ،غالب ،بادشمال ،خبراں، الاخبار ، ہفت روزہ اخبار جتھے، ماہانہ اردو ڈائجسٹ،سیارہ ڈائجسٹ وچ باقاعدگی توں شائع ہُندے رہے نيں۔ انہاں دی مشہور کتابیںاُڑدے خاکے، ضمیریات، جہلم دے معروف پبلشنگ ادارے ’’ بک کارنر‘‘ دے زیر اہتمام دیدہ زیب طباعت توں شائع کيتیاں گئیاں۔ شاہد حمید راوی نيں کہ اک روز ضمیر جعفری ، جنرل ضیاء الحق دے نال موجود سن ۔ انھاں نے آپ توں اشعار سننے دی فرمائش کيتی۔ آپ نے اشعار سنائے تاں خوب داد ملی۔ حفیظ جالندھری وی اوتھے موجود سن کہنے لگے:’’ ضمیر جدوں ساڈے نال ہُندے سن تاں اِنّے عمدہ شعر نئيں کہندے سن ۔‘‘ ضمیر جعفری کتھے چوکنے والے سن فوراً بولے: ’’ قبلہ ایہ سب آپ دی دوری دا فیض اے ‘‘ تے محفل کشتِ زعفران بن گئی۔ ان دی ہور کتاباں وچ ’ اگ اکتارا،ضمیر حاضر ضمیر غائب ،کتبے ،مافی الضمیرتے نشاط تماشا،ولایندی زعفران، گورخند، مسدس بد حالی نيں۔آپ دا انتقال 16مئی 1999ء نوں ہويا۔آخری آرامگاہ کھنیارہ شریف وچ اپنے نانا دے پہلو وچ واقع اے۔
ضمیر جعفری | |
جیون: | 1916 - 1999 |
گن: | پنجابی مخولیہ شاعری |
نمونہ کلام
سودھوتیرے کوچے میں یوں کھڑا ہوں میں
جیسے ہاکی کا گول کیپر ہوں
۔۔۔۔۔۔۔
لوکل مہاجرین پہ تازہ نکھار دیکھ
مونچھوں کے تاؤ دیکھ نظر کی بہار دیکھ
موٹر پہ اڑ رہا ہے وہ تلا کمہار دیکھ
ہے دیکھنے کی چیز اِسے بار بار دیکھ
۔۔۔۔۔
بوا کو تو دیکھو نہ گہنانہ پاتا
فقط اک غرارہ فقط اک چھاتا
نہیںکچھ بھی نام خدا آتا جاتا
بجٹ ہاتھ میںجیسے دھوبن کا کھاتا
ادھر ممبری چھڑ گئی ممبری سے
ادھر طفل رونے لگے گیلری سے
بہ آواز شور و شغب بولتی ہیں
بہ انداز غیظ و غضب بولتی ہیں
نہیں بولتی، تو سب بولتی ہیں
پہ جب بولتی ہیں تو سب بولتی ہیں
شہادت کی انگشت اقبال پر ہے
کبھی ناک پر ہے کبھی گال پرہے
پیچوںمیں گوٹے کناری کی باتیں
بہو کی کفایت شعاری کی باتیں
پڑوسن کی پرہیزگاری کی باتیں
غرض ہر بیاہی کنواری کی باتیں
،،،،
بے شک کچھ ڈھل جائے گا کلچر ماحول کے سانچے میں
گھوڑے سے اترے گا توپھرسفرکرے گا موٹرسے
رنگ آہنگ کا سرچشمہ تو ما ں کی میٹھی لوری ہے
بچہ لے کرآتاہے کلچر بھی بطن مادرسے
.......
نہ گنجائش کو دیکھ اس میں نہ تو مردم شماری کر
لنگوٹی کس، خدا کا نام لے گھس جا،سواری کر
عبث گننے کی یہ کوشش کہ ہیں کتنے نفوس اس میں
کہ نکلے گابہر عنوان تیرا بھی جلوس اس میں
وہ کھڑکی سے کسی نے ’’مورچہ بندوں، کو للکارا
پھر اپنے سرکا گٹھڑ دوسروں کے سر پہ دے مارا
وہ سارے کھیت کے گنے کٹا لایا ہے ڈبے میں
وہ گھر کی چارپائی تک اٹھا لایاہے ڈبے میں
کھڑے حقے بمعہ مینار آتشدان تو دیکھو
یہ قوم بے سروسامان کا سامان تو دیکھو
صراحی سے گھڑا ’روٹی سے دسترخوان لڑتا ہے
مسافر خود نہیںلڑتا مگر سامان لڑتا ہے
......
جو نعمت چاہ سے جس بھائو بھی منگوائی جائے ہے
نہ کافر پھینکی جائے ہے نہ ظالم کھائی جائے ہے
وہ اک دانائے کل لوگوں میں گھل مل کے بیٹھے ہیں
رضائی میں جو یوں بیٹھے ہیں گویا سل کے بیٹھے ہیں
عوام الناس کو درس فلاح عام دتیے ہیں
بہر سو تھوکنے کا فرض بھی انجام دتیے ہیں
بہم جو گفتگو میں آشنائی ہوتی جاتی ہے
لڑائی ہوتی جاتی ہے صفائی ہوتی جاتی ہے
کس اطمینان سے لا لہ سمندر خان سوتے ہیں
لٹا کر ساتھ اپنے اپنا کل سامان سوتے ہیں
میاں رمضان یوںفٹ ہو گئے ہیں پیش منظر میں
سروشانہ ترازو میں ،بقایا دھڑ کنسترمیں
جناب ناز اپنے بھی آ غوش میں پھیلا کے بیٹھے ہیں
بیاض شعر بھی آغوش میں پھیلا کے بیٹھے ہیں
....
یہ بڑھاپا تو مجھ کو خدا نے دیا
ہے مٹاپا مگر میرا خود ساختہ ز چپکے چپکے اس نگر میں گھومنے آئوں گا میں
گل تو گل ہیں پتھروں کو چومنے آئوں گا میں
.....
ہم نے بچپن میں تجھے پالا وطن کے نام پر
بارک ﷲ آج دے ڈالا وطن کے نام پر
پاک لشکر کا جواں بننا مبارک ہو تجھے
اپنا پرچم تھا کر چلنا مبارک ہو تجھے
زندگی کا اس سے بڑھ کر با نکپن کوئی نہیں
تیری وردی سے مقدس پیرہن کوئی نہیں
... اپنی خبر نہیں ہے بجز اس قدر مجھے
اک شخص تھا کہ مل نہ سکا عمر بھر مجھے
.... یہ کس بازار میں بکنے کی خاطر آ گیا ہوں میں
جو ہر قیمت پہ گویا اپنی قیمت پا گیا ہوں میں .....
گمرہوں کا ہم سفر رہنا بھی اچھی بات ہے
راستے میں بے خبر رہنا بھی اچھی بات ہے
.... جب لفظ لبوں پہ سل جائیں
زنجیر بجائو پائوں سے
سمجھو کوئی طوفاں آئے گا
جب پیاس اٹھے دریائوں سے
.....
یہ بہت کم ہے جہاں کی تیرگی کے واسطے
کوئی سورج اور یارب روشنی کے واسطے
.......
پایان شب سراغ سحر بھی نہیں رہا
منزل تو کیا ملے گی سفر بھی نہیں رہا
یہ بے حسی کہ جیسے رگوں میں لہو نہ ہو
یہ بے دلی کہ موت کا ڈر بھی نہیں رہا
جس میں کبھی کبھی اتر آتی تھی چاندنی
دیوار میں وہ روزن در بھی نہیں رہا
تقدیس آرزو کے بغیر آرزو عبث
دستار گر گئی ہے تو سر بھی نہیں رہا
- ورثے میں ملیں جتنی چیزیں
کچھ پی لی ہیں کچھ کھالی ہیں
- گرد نے ملتان تک اس طرح گردانا مجھے
میری بیوی نے بڑی مشکل سے پہچانا مجھے
- شوق سے لخت جگر نور نظر پیدا کرو
ظالمو تھوڑی سی گندم بھی مگر پیدا کرو
- نظر کی عیب جوئی دل کی ویرانی نہیں جاتی
یہ دو صدیوں کی عادت ہے بہ آسانی نہیں جاتی
جہاں تک کثرت اولاد نے پہنچا دیا اس کو
وہاں تک بندہ پرور نسل انسانی نہیں جاتی
- اقبال ؔسے مکالمہ
دل کے ٹیلی فون پر اک آسمانی کال سے
اتفاقًا ہوگئی ’’گل‘‘ حضرت اقبال سے
آپ نے فرمایا ’’کیا ارض وطن کا حال ہے؟‘‘
عرض کی ’’فی الحال تو ہڑبونگ ہے‘ ہڑتال ہے‘‘
پوچھا ’’وہ روش جو دی تھی شہپر شاہین کو‘‘
عرض کی ’’شاہیں ہے اب امریکنوں کی ’’جین‘‘ میں‘‘
بولے ’’ملی اتحاد اور نظم اور جہد و یقیں‘‘
عرض کی ’’علامہ صاحب اتنی چیزیں ہیں نہیں‘‘ ’’بولے میں نے حرمت آئین کی تلقین کی‘‘
’’عرض کی‘‘ ہم نے اسی شے کی بڑی توہین کی‘‘ ’’بولے‘‘ ماشائاﷲ اب افراط مال و زر میں ہے‘‘ ’’عرض کی‘‘ ہے تو مگر بس لیڈروں کے گھر میں‘‘ ’’بولے ’’سنتا ہوں مسلمان نا مساواتی ہوا‘‘
’’عرض کی‘‘ سر آپ کے بعد اور طبقاتی ہوا‘‘
’’بولے‘‘ صد افسوس ضرب قلیمانہ نہیں‘
’’عرض کی ’’مرشد ہمیں اب جنگ پر جانا نہیں‘‘
’’مرد مومن‘‘ کا بھی پوچھا ’’سبز ہے یا زرد ہے‘‘ ’’عرض کی‘‘ امریکہ کے نزدیک دہشت گرد ہے‘‘ ’’پوچھا ’’جذبہ جو جمال الدین افغانی میں تھا‘‘ ’’کچھ دن تو دیکھا سندھ کے پانی میں تھا‘‘
’’پوچھا کیا ہیں عالم اسلام کے شام و سحر‘‘
’’عرض کی‘‘ سارا علاقہ مضطرب تا کاشغر‘‘
’’پوچھا‘‘ ٹھوکر میں تو ہونگی چوٹیاں افلاک کی‘‘
’’عرض کی‘‘ اب تک تو بس اپنی قبا ہی چاک کی‘‘
’’منکشف کرنے ہی والے تھے وہ کچھ اسرار دین‘‘
’’گفتگو‘‘ میں دفعتاً گھس آیا سکسٹین‘‘
’’کہ گئے اک بات لیکن عارفانہ شان سے‘‘
’’کوئی انسان کم نہیں دوسرے انسان سے‘‘
لکھتاں
سودھوان دی شعری لکھتاں ایہ نيں
- جزیروں کے گیت،
- کھلیان، ولایتی
- زعفران،
- لہو ترنگ،
- مسدّس بے حالی،
- گنرشیر خان،
- من میلہ،
- مافی الضمیر،
- ضمیریات،
- رموز وطن،
- من کے تار،
- متاع ضمیر،
- قریۂ جاں،
- نشاطِ تماشا (کلیات)
- آگ(شعری مجموعہ)
- ولایتی زعفران (انگریزی سے ترجمے)
- اکتارہ
- کارزار
ان کی نثری کتب حسب ذیل ہیں،
- ہندوستان میں دو سال،
- اڑتے خاکے،
- کتابی چہرے،
- جنگ کے رنگ،
- حفیظ نامچہ،
- آنریری خُسر (ناولٹ)،
- گورے کالے سپاہی،
- ضمیر حاضر ضمیر غائب،
- خدوخال،
- نظر غبارے وغیرہ۔
وفات
سودھوانھاں نے قلم توں رشتہ آخر دم تک برقرار رکھیا۔ اوہ 16 مئی 1999ء وچ طویل علالت دے بعد دار فانی توں چل بتاں۔ انہاں دی قبر مندرہ دے نزدیک ضلع راولپنڈی وچ اے،
نظم "عورتوں کی اسمبلی"
سودھومیاں اور بچے خدا کے حوالے
حسیں ہاتھ میں نرم فائل سنبھالے
کس انداز سے ناز فرما رہی ہے
کہ جیسے چمن میں بہار آ رہی ہے
مباحث میں یوں گرم گفتار ہیں سب
کہ بس لڑنے مرنے کو تیار ہیں سب
فسوں کار ہیں سب طرح دار ہیں سب
برابر برابر کی سرکار ہیں سب
ادھر اصغری بھڑک گئی اکبری سے
ادھر طفل رونے لگے گیلری سے
‘‘اسپیچوں’’ میں گوٹے کناری کی باتیں
بہو کی کفایت شعاری کی باتیں
پڑوسن کی پرہیزگاری کی باتیں
غرض ہر بیاہی کنواری کی باتیں
رواں ہیں ہجوم تجلی کے دھارے
یہ آنچل سمیٹے وہ گیسو سنوارے
دم گفتگو کوئی جیتے نہ ہارے
ستاروں سے ٹکرا رہے ہیں ستارے
بوا کو تو دیکھو نہ گہنا نہ پاتا
بجٹ ہاتھ میں جیسے دھوبن کا کھاتا
بہ انداز غیظ و غضب بولتی ہیں
بہ آواز شور و شغب بولتی ہیں
نہیں بولتی ہیں تو کب بولتی ہیں
یہ جب بولتی ہیں تو سب بولتی ہیں
معاً اپنے خوابوں میں گم ہو گئی ہیں
ابھی جاگتی تھیں ابھی سو گئی ہیں
کتاباں
سودھو- مافی الضمیر
حوالے
سودھو- ↑ Poet Zamir Jafri remembered
- ↑ ہسدے وسدے، ڈاکٹر انعام الحق جاوید صفہ 129
- ↑ (بحوالہ: ’’تاریخ جہلم‘‘ از انجم سلطان شہباز، مطبوعہ بک کارنر جہلم)
باہرلے جوڑ
سودھو- رسمی موقع Archived 2004-12-30 at the وے بیک مشین