شاہ محمد عارف اللہ
شاہ محمد عارف اللہ | |
---|---|
جم |
|
وفات |
|
باب اسلام | |
ترمیم |
ولادت
سودھوآپ 29اکتوبر 1909ء 14 شوال 1327ھ نوں بھارت دے صوبہ یوپی دے شہر میرٹھ وچ اعلیٰ حضرت فاضل بریلی شاہ احمد رضاخان دے خلیفہ مجاز مولانا الشاہ حبیب اللہ قادری دے گھر پیدا ہوئے۔ چونکہ آپ دے گھر دا ماحول شروع ہی توں نئيں سی۔ اس لئی آپ وی بچپن ہی توں دین اسلام تے احکام شریعت دے پابند اے۔
تعلیم وتربیت
سودھوآپ نے ابتدائی تعلیم مدرسہ امداد الاسلام میرٹھ وچ ہی حاصل کيتی تے عربی فارسی اردو انگریزی دی تعلیم الہ آباد یونیورسٹی توں حاصل کيتی۔25 نومبر 1933ء نوں فارغ التحصیل ہونے اُتے علما تے مشائخ دی موجودگی وچ عربی وچ فی البدیہہ تقریر کیتی۔
درس و تدریس تبلیغ
سودھوتعلیم توں فراغت دے بعد آپ نے اپنے والد دے ارشاد اُتے میرٹھ شہرکی عظیم جامع مسجد خير المسیتاں وچ خطبہ جمعۃ المبارک عیدین دی امامت وخطابت شروع دی تے پورے ہندوستان وچ تبلیغی دورے شروع کیتے۔ تے لوکاں دے قلوب تے اذہان نوں اپنی خطابت اورعلمی صلاحیتاں توں منور فرماندے رہے۔ تے اتحاد بین المسلمین دے لئی سرگرم رہے۔ آپ کوفن خطابت دا ملکہ حاصل سی۔ جدوں آپ خطاب فرماندے تاں پورے اجتماع اُتے سحر طاری ہو جاندا۔ ہو جاندے۔ آپ نہ صرف اک عالم بلکہ خطیب بے بدل ہونے دے نال نال صاحب فراست صاحب بصیرت وی سن ۔ لکھاں دے اجتماع وچ لوکاں دے دلاں دی کیفیت توں باخبر رہندے سن ۔ فن خطابت دے نال آپ نوں درس وتدریس پربھی خصوصی دسترس حاصل سی۔
سیرت و کردار
سودھوآپ نیک سیرت انتھائی پرہیز گار تے سنت رسولﷺ دے پابندنماز پنج گانہ دے نال نوافل دا اہتمام تے تہجد دی پابندی آپ دا شعار رہیا اے۔ آپ انتہائی حلیم سخی تے غریب پرور سن ۔ معاملات اُتے گفتگو طے فرمایا کردے سن ۔ وعدے دی پاسداری آپ دا معمول سی۔ وضع داری وچ اے مثل و بے مثال سن جو آپ توں اک مرتبہ ملدا اوہ بار بار ملنے دی تمنا کردا سی۔ آپ نے پوری زندگی سنت رسول ﷺ دی اس قدر پابندی دی کہ کوئی موقع وی ہتھ توں جانے نہ دتا۔ ساری زندگی فقیرانہ انداز وچ گزار دی۔ دنیاوی مال و متاع توں دور رہے۔ آپ دا لباس ہی آپ دی عالمانہ و جاہت دا آئینہ دار سی۔ عمامہ تے دستار کوکدی وی ترک نہ کيتا۔ جلالت آپ دے چہرے توں عیاں رہندی۔
فلاحی سرگرمیاں
سودھومیرٹھ شہر وچ آپ دی زیر سرپرستی دی رفاہی تے فلاحی تبلیغی ادارے پروان چڑھے۔ دعوت و تبلیغ دا ایہ موقع آپ دے اپنے مقاصد دے بارے وچ سچائی لگن تے ارادے دی پختگی نوں ظاہر کرنے دے نال نال نبی کریم دے آخری خطبہ حجة الوداع دی تعلیم دے اس حصے دی تکمیل نظر آندا اے۔ جس وچ ہر مسلمان دے لئی ایہ لازم قرار دتا گیا اے کہ اوہ دین اسلام دے بارے وچ آنے والیاں نسلاں نوں آ گاہ کردے رہیاں۔ آپ گفتار و کردار وچ یکساں تے متوازن شخصیت دے حامل سن ۔ جنوبی ایشیا وچ اک علاحدہ مملکت دے قیام دی تحریک چلی تاں اتحاد بین مسلمین دے حصول دے پیش نظر تے فروغ دین اسلام دے اعلیٰ مقاصد دے لئی میدان وچ عملی طور اُتے اترے تے ضلع میرٹھ وچ مسلم لیگ دی تنظیم وچ نواب محمد اسماعیل خان دے ہراول دستہ وچ شامل ہو کے مسلم لیگ نوں فعال بنانے وچ بھر پور کردار ادا کيتا۔
تحریک پاکستان
سودھو25 نومبر 1945ء وچ سنی بنارس کانفرنس دی داغ بیل پائی۔ ايسے آل انڈیا سنی کانفرنس وچ علمائے اہل سنت تے مشائخ عظام نے اجتماعی طور اُتے مسلم لیگ کےحق وچ تاریخی فتوی جاری کيتا سی۔ جس اُتے آپ دے دستخط وی موجود نيں۔ 12 دسمبر 1945ء نوں آپ نے بمبئی وچ اک بہت وڈے اجتماع توں خطاب کردے ہوئے اپنے صدارتی خطبہ وچ فرمایا کہ ہندو مسلم اتحاد ناممکن اے۔ اسيں اپنے لئی اک ایسا علاحدہ وطن چاہندے نيں۔ جتھے اسلامی شریعت دے مطابق فقہی اصولاں اُتے حکومت قائم ہوئے۔ انگریز تے ہندو دی سازشاں نوں بے نقاب کرنے تے انہاں دا مقابلہ کرنے دے لئی علمائے اہل سنت تے مشائخ عظام اُتے مشتمل اک کمیٹی بنی۔ آپ اس دے وی ممبر سن ۔ آپ نے اس مقصد دے لئی دن رات اک کر کے ہندو تے انگریز دی مشترکہ سازشاں دا ڈٹ کر مقابلہ کيتا تے انہاں دے مکروہ عزائم نوں ناکام بنادتا تے مسلماناں دے مشترکہ مقاصد تے اتحادواتفاق نوں فروغ دینے دے لئی بھر پور جدوجہد کيتی۔ہندوستانی حکومت نے اسلام دوستی تے پاکستان دے حق وچ تحریک چلانے دی پاداش وچ آپ نوں گرفتار کرنے دا حکم دتا تے آپ پرظلم وستم دے دروازے کھول دیے۔ بالآخر ہجرت نوں سنت نبوی سمجھدے ہوئے آپ نے ہندوستان توں ہجرت کر کے پہلے کراچی بعد وچ خوشاب تے فیر مستقل طور اُتے راولپنڈی دی مرکزی جامع مسجد وچ بطور ڈسٹرکٹ خطیب امامت و خطابت دے فرائض سر انجام دیندے رہے۔
تحریک ختم نبوت
سودھوجس طرح آپ متحدہ ہندوستان وچ قیام پاکستان تے تحریک خلافت دے لئی کم کردے رہے۔ ايسے طرح خاتم الانبیاء حضور سرکار دو عالم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دی ختم نبوت دے لئی 1953ء دی تحریک ختم نبوت وچ 313 علما دے ہمراہ جلوس دی قیادت کردے ہوئے میدان عمل وچ نکلے تے ايسے تحریک دے دوران وچ آپ نوں گرفتار کر ليا گیا تے کئی ماہ تک آپ نے قید و بند دی صعوبتاں برداشت کیتیاں۔ آپ انہاں دناں راولپنڈی دی مجلس عاملہ دے صدر وی رہے۔ جس دا تذکرہ جسٹس منیر انکوائری رپورٹ وچ موجود اے۔ ايسے طرح آپ 1973۔ د تحریک ختم نبوت دے وی سالار اے۔ اس دے لئی وی وڈی قربانیاں دتیاں منکرین ختم نبوت نوں کھلے عام مناظرہ دا چیلنج کيتا۔ 1974ء وچ انگلستان وچ منعقد ہونے والی ختم نبوت کانفرنس وچ آپ نے قادیانیاں نوں غیر مسلم قرار دینے تے انہاں نوں کلیدی عہدےآں توں برطرف کرنے تے انہاں دے تمام لٹریچر ضبط کرنے دے مطالبات کیتے تے حضور نبی کریم نوں آخری نبی نہ منے والے قادیانیاں دے گروہ دے لیڈر نوں مناظرہ دا چیلنج کيتا۔ جے قومی تے بین الاقوامی ذرائع ابلاغ نے جلی سرخیاں توں شائع تے نشر کيتا۔ آپ دی تبلیغی اورتحریدیاں سرگرمیاں وطن عزیز دی سرحد توں پار یو کے، ناروے، ماریش(افریقہ ) تے ہور ملکاں تک جاری و ساری رہیاں۔ 1968ء وچ انگلستان وچ آپ نے 8ماہ دے قیام دے دوران وچ جوتبلیغی فرائض سر انجام دیے، اس دے نتیجے وچ لاتعدادغیرمسلم کلمہ پڑھ کر مسلمان ہو گئے۔ 1972ء وچ ماریش ( افریقہ ) دی حکومت دی دعوت اُتے آپ اوتھے تشریف لے گئے۔ اوتھے اُتے آپ نےدار العلوم علیمیہ کالج دی نويں عمارت دا سنگ بنیاد رکھیا۔
1925ء وچ آپ نے کشمیر دے مجاہدین اسلام دے لئی امدادی سرگرمیاں وچ ودھ چڑھ کرحصہ لیا۔ 1977ء وچ مرکزی رویت ہلال کمیٹی دے چیئر مین دے منصب اُتے فائز ہوئے
وفات
سودھوآپ دا وصال با کمال 16 جولائی 1980ء راولپنڈی وچ ہويا۔ کمرشل مارکیٹ سٹیلائٹ ٹاؤن راولپنڈی دی عید گاہ وچ آپ نوں مالک حقیقی دے سپرد کيتا گیا۔[۱][۲]