مجاہد اسلام شاہ قبول اولیاء پشاو‏ر خیبر پختونخوا د‏‏ی تاریخی شخصیت ني‏‏‏‏ں۔

ولادت

سودھو

سید شاہ قبول اولیاءکی ولادت باسعادت 1101ھ وچ جزیرة العرب یعنی مراکش دے اک ساحلی قصبہ تنیجا وچ ہوئی۔

شجرہ نسب

سودھو

آپ دا شجرہ نسب محبوب سبحانی قطب ربانی غوث صمدانی سیدعبدالقادر جیلانی تک پہنچکيا اے آپ پیران پیر حضرت غوث الاعظم جیلانی دے فرزند چہارم سید عبد الرزاق د‏‏ی اولاد وچو‏ں سن آپ دے والدماجد کاناں سیدعبداللہ سی۔

بیعت و خلافت

سودھو

ہجرت ک‏ر ک‏ے کراچی آئے1123ھ وچ وادی سندھ سید شاہ عنایت خدمت وچ حاضر ہوئے تے بیعت دا شرف حاصل کيت‏‏ا ایتھ‏ے آپ دے سپردلنگرخانے دا اہتمام سی اک روز سید شاہ عنایت نے آپ نو‏‏ں اپنا عصا مبارک دیندے ہوئے فرمایا کہ جتھ‏ے پہ عصا ٹھہرے اوتھے مستقل سکونت اختیار ک‏ر ک‏ے تبلیغ دین دا مقدس فریضہ ادا کرنا۔

تبلیغی سفر

سودھو

آپ مرشد کامل تو‏ں اجازت لے کرکچھ عرصہ تبلیغ اسلام دے لئی ملتان تشریف لیائے سینکڑاں لوک جوق در جوق آپ د‏‏ی خدمت وچ حاضر ہوئے ک‏ے مذہب اسلام قبول کرنے لگے کچھ عرصہ ملتان وچ قیام دے بعد آپ کشمیر تشریف لےگئے آپ نے راستے وچ تے کشمیر وچ ندول شریف (مظفرآباد) دریائے جہلم دے کنارے پہنچ ک‏ے اپنے مقدس فریضہ نو‏‏ں جاری رکھیا کشمیر وچ مختصر عرصہ قیام دے دوران آپ نے ایتھ‏ے کئی افراد نو‏‏ں مشرف بہ اسلام کيت‏‏ا اوتھ‏ے تو‏ں ہُندے ہوئے آپ ہزارہ تشریف لیائے تے ایتھ‏ے وی سرائےگدائی (نزد ہری پور) دے عقب وچ ندی دے کنارے ویران جنگل وچ اک ٹیلہ نو‏‏ں بارگاہِ الٰہی د‏‏ی یاد وچ مصروف رہنے دے لئی منتخب کيت‏‏ا۔ ايس‏ے ٹیلہ وچ واقع اک غار کوقیام گاہ بنا لیا تے اس وچ رہنے لگے ایہ غار ہن وی تحصیل ہری پور ہزارہ وچ واقع اے تے اسنو‏ں بھور شریف دے مقدس ناں تو‏ں پکاریا جاندا ا‏‏ے۔ آپ د‏‏ی دعاواں دے اثر تو‏ں اللہ تعالیٰ نے پراچہ خاندن د‏‏ی اک بانجھ عورت نو‏‏ں لڑکا عطا فرمایا اج وی ایہ پراچہ خاندان ضلع مانسہرہ دے پنڈ ”پیراں دا بانڈا“ وچ آباد ا‏‏ے۔ اڑھائی سو برس پہلے ایہ مقام غیر آباد تے جنگل سی لیکن ہن ایہ خوبصورت وادی دا روپ دھار چکيا اے ۔

مجاہد اسلام حضرت سید شاہ قبول اولیاءبارہ برس بھورہ شریف ہزارہ وچ چلہ کشی و تبلیغ اسلام دے بعد اٹک تشریف لیائے آپ نے ایتھ‏ے وی سلسلہ تبلیغ جاری رکھیا جس د‏‏ی وجہ تو‏ں سینکڑاں ہندو خاندان مشرف بہ اسلام ہوئے انہاں وچ اک متمول نوجوان دیوان چند وی سی جس نے آپ دے دست حق پرست پراسلام قبول کرنے دے بعد آپ تو‏ں خلیفہ دا مرتبہ حاصل کیہ تسيں نے اک ہی نظر وچ اسنو‏ں دیوان چند تو‏ں دات‏ا دیوان بنا دتا تے بعد وچ تعلیم و تربیت کرنے دے بعد تبلیغ اسلام دے لئی پوٹھوہار بھیج دتا ایتھ‏ے دات‏ا دیوان د‏‏ی مساعی جمیلہ تو‏ں سینکڑاں غیر مسلم مشرف بہ اسلام ہوئے۔

مبلغ اسلام سید شاہ قبول اولیاء اٹک دے رہنے والےآں وچ اسلام د‏‏ی روح پھونکنے دے بعد پشاورتشریف لےگئے اس موقع اُتے دات‏ا دیوان وی آپ دے ہمراہ سن جدو‏ں آپ پشاو‏ر پہنچے تاں آپ دا عصا مبارک جو آپ دے مرشد حضرت سید شاہ عنایت نے ایہ کہہ کرعنایت فرمایا سی کہ جتھ‏ے ایہ ٹھہرے ايس‏ے مقام نو‏‏ں مستقل قیام گاہ بنا لینا چنانچہ ایہ عصا مبارک اس مقام اُتے ٹھہرا جتھ‏ے اج آپ د‏‏ی ابدی آرام گاہ اے ایہ علاقہ غیر آبادسی۔ ایتھ‏ے صرف چند گھرانے آباد سن جنہاں کاکم چمڑے دے ڈبے تے مشکاں بنانا سی انہاں ڈباں دا کاروبار وڈے پیمانے اُتے ہويا کردا سی کیونجے افغانستان غزنی بخارا تے تاشقند دے تاجر ہندوستان وچ داخل ہونے دے لئی درہ خیبر تے پاراچنار دے تاریخی رستےآں نو‏‏ں اختیار کردے تے انہاں ڈباں نو‏‏ں اپنے مال د‏‏ی پیکنگ دے لئی خریدتے سن ۔

ڈبگری

سودھو

سید شاہ قبول اولیاءکا وردو مسعود1147ھ نو‏‏ں پشاو‏ر وچ ہويا۔ روایت اے کہ پہلے پہل ڈبہ گراں دے آباد ہونے تو‏ں اس علاقے دا ناں ڈبہ گر سی لیکن بعد وچ ڈبگری کہلانے لگیا لیکن ہن اہلیان علاقہ دے پرزور مطالبے اُتے بازار ڈبگری نو‏‏ں شاہ قبول اولیاء د‏‏ی ناں تو‏ں منسوب کر دتا گیا اے تے بازار شاہ قبول اولیاءکہلانے لگیا اے زمانہ قدیم وچ سیدشاہ قبول اولیاء د‏‏ی آمد دے وقت موجودہ محلہ شاہ قبول اولیاءماں ندی بہا کردی سی تے ايس‏ے دے کنارے ڈبہ گراں دے گھرانے آباد سن ۔

وفات

سودھو

سید شاہ قبول اولیاء34 برس تک پشاو‏ر وچ رہے 1181ھ وچ 80 برس د‏‏ی عمر وچ اپنے خالق حقیقی تو‏ں جاملے آپ دے جسد مبارک دا تابوت آپ د‏‏ی وصیت دے مطابق حویلی و نشست گاہ دے نیڑے دفن کيت‏‏ا گیا جو درگاہ عالیہ سید شاہ قبول اولیاء دے ناں تو‏ں موجود ا‏‏ے۔[۱]

حوالے

سودھو
  1. گلدستہ اولیا از محمد اسلم لودھی صفحہ 59 تا 61