شاہ قبول اولیاء
مجاہد اسلام شاہ قبول اولیاء پشاور خیبر پختونخوا دی تاریخی شخصیت نيں۔
ولادت
سودھوسید شاہ قبول اولیاءکی ولادت باسعادت 1101ھ وچ جزیرة العرب یعنی مراکش دے اک ساحلی قصبہ تنیجا وچ ہوئی۔
شجرہ نسب
سودھوآپ دا شجرہ نسب محبوب سبحانی قطب ربانی غوث صمدانی سیدعبدالقادر جیلانی تک پہنچکيا اے آپ پیران پیر حضرت غوث الاعظم جیلانی دے فرزند چہارم سید عبد الرزاق دی اولاد وچوں سن آپ دے والدماجد کاناں سیدعبداللہ سی۔
بیعت و خلافت
سودھوہجرت کر کے کراچی آئے1123ھ وچ وادی سندھ سید شاہ عنایت خدمت وچ حاضر ہوئے تے بیعت دا شرف حاصل کيتا ایتھے آپ دے سپردلنگرخانے دا اہتمام سی اک روز سید شاہ عنایت نے آپ نوں اپنا عصا مبارک دیندے ہوئے فرمایا کہ جتھے پہ عصا ٹھہرے اوتھے مستقل سکونت اختیار کر کے تبلیغ دین دا مقدس فریضہ ادا کرنا۔
تبلیغی سفر
سودھوآپ مرشد کامل توں اجازت لے کرکچھ عرصہ تبلیغ اسلام دے لئی ملتان تشریف لیائے سینکڑاں لوک جوق در جوق آپ دی خدمت وچ حاضر ہوئے کے مذہب اسلام قبول کرنے لگے کچھ عرصہ ملتان وچ قیام دے بعد آپ کشمیر تشریف لےگئے آپ نے راستے وچ تے کشمیر وچ ندول شریف (مظفرآباد) دریائے جہلم دے کنارے پہنچ کے اپنے مقدس فریضہ نوں جاری رکھیا کشمیر وچ مختصر عرصہ قیام دے دوران آپ نے ایتھے کئی افراد نوں مشرف بہ اسلام کيتا اوتھے توں ہُندے ہوئے آپ ہزارہ تشریف لیائے تے ایتھے وی سرائےگدائی (نزد ہری پور) دے عقب وچ ندی دے کنارے ویران جنگل وچ اک ٹیلہ نوں بارگاہِ الٰہی دی یاد وچ مصروف رہنے دے لئی منتخب کيتا۔ ايسے ٹیلہ وچ واقع اک غار کوقیام گاہ بنا لیا تے اس وچ رہنے لگے ایہ غار ہن وی تحصیل ہری پور ہزارہ وچ واقع اے تے اسنوں بھور شریف دے مقدس ناں توں پکاریا جاندا اے۔ آپ دی دعاواں دے اثر توں اللہ تعالیٰ نے پراچہ خاندن دی اک بانجھ عورت نوں لڑکا عطا فرمایا اج وی ایہ پراچہ خاندان ضلع مانسہرہ دے پنڈ ”پیراں دا بانڈا“ وچ آباد اے۔ اڑھائی سو برس پہلے ایہ مقام غیر آباد تے جنگل سی لیکن ہن ایہ خوبصورت وادی دا روپ دھار چکيا اے ۔
مجاہد اسلام حضرت سید شاہ قبول اولیاءبارہ برس بھورہ شریف ہزارہ وچ چلہ کشی و تبلیغ اسلام دے بعد اٹک تشریف لیائے آپ نے ایتھے وی سلسلہ تبلیغ جاری رکھیا جس دی وجہ توں سینکڑاں ہندو خاندان مشرف بہ اسلام ہوئے انہاں وچ اک متمول نوجوان دیوان چند وی سی جس نے آپ دے دست حق پرست پراسلام قبول کرنے دے بعد آپ توں خلیفہ دا مرتبہ حاصل کیہ تسيں نے اک ہی نظر وچ اسنوں دیوان چند توں داتا دیوان بنا دتا تے بعد وچ تعلیم و تربیت کرنے دے بعد تبلیغ اسلام دے لئی پوٹھوہار بھیج دتا ایتھے داتا دیوان دی مساعی جمیلہ توں سینکڑاں غیر مسلم مشرف بہ اسلام ہوئے۔
مبلغ اسلام سید شاہ قبول اولیاء اٹک دے رہنے والےآں وچ اسلام دی روح پھونکنے دے بعد پشاورتشریف لےگئے اس موقع اُتے داتا دیوان وی آپ دے ہمراہ سن جدوں آپ پشاور پہنچے تاں آپ دا عصا مبارک جو آپ دے مرشد حضرت سید شاہ عنایت نے ایہ کہہ کرعنایت فرمایا سی کہ جتھے ایہ ٹھہرے ايسے مقام نوں مستقل قیام گاہ بنا لینا چنانچہ ایہ عصا مبارک اس مقام اُتے ٹھہرا جتھے اج آپ دی ابدی آرام گاہ اے ایہ علاقہ غیر آبادسی۔ ایتھے صرف چند گھرانے آباد سن جنہاں کاکم چمڑے دے ڈبے تے مشکاں بنانا سی انہاں ڈباں دا کاروبار وڈے پیمانے اُتے ہويا کردا سی کیونجے افغانستان غزنی بخارا تے تاشقند دے تاجر ہندوستان وچ داخل ہونے دے لئی درہ خیبر تے پاراچنار دے تاریخی رستےآں نوں اختیار کردے تے انہاں ڈباں نوں اپنے مال دی پیکنگ دے لئی خریدتے سن ۔
ڈبگری
سودھوسید شاہ قبول اولیاءکا وردو مسعود1147ھ نوں پشاور وچ ہويا۔ روایت اے کہ پہلے پہل ڈبہ گراں دے آباد ہونے توں اس علاقے دا ناں ڈبہ گر سی لیکن بعد وچ ڈبگری کہلانے لگیا لیکن ہن اہلیان علاقہ دے پرزور مطالبے اُتے بازار ڈبگری نوں شاہ قبول اولیاء دی ناں توں منسوب کر دتا گیا اے تے بازار شاہ قبول اولیاءکہلانے لگیا اے زمانہ قدیم وچ سیدشاہ قبول اولیاء دی آمد دے وقت موجودہ محلہ شاہ قبول اولیاءماں ندی بہا کردی سی تے ايسے دے کنارے ڈبہ گراں دے گھرانے آباد سن ۔
وفات
سودھوسید شاہ قبول اولیاء34 برس تک پشاور وچ رہے 1181ھ وچ 80 برس دی عمر وچ اپنے خالق حقیقی توں جاملے آپ دے جسد مبارک دا تابوت آپ دی وصیت دے مطابق حویلی و نشست گاہ دے نیڑے دفن کيتا گیا جو درگاہ عالیہ سید شاہ قبول اولیاء دے ناں توں موجود اے۔[۱]
حوالے
سودھو- ↑ گلدستہ اولیا از محمد اسلم لودھی صفحہ 59 تا 61