سیدہ نفیسہ

سیدہ نفیسہ
جم	9 جون 762   مکہ
وفات	1 جنوری 824 (62 سال)  قاہرہ
مدفن	مسجد سیدہ نفیسہ
شہریت	خلافت عباسیہ
مذہب	شیعہ
مذہب	شیعہ
شریک حیات	اسحاق بن جعفر صادق
والد	حسن بن زید بن حسن
خاندان	بنو ہاشم
عملی زندگی
پیشہ	عالم ،  محدث
پیشہ ورانہ زبان	عربی
مؤثر شخصیتاں	امام جعفر صادق
باب اسلام

سیدہ نُفَیسَہ بنت حسن (پیدائش: 9 جون 762ء― وفات: جنوری 824ء) اہل بیت دی اک نامور عالمہ سن۔

ابتدائی حالات

سیدہ نفیسہ دی ولادت بروز چہارشنبہ 11 ربیع الاول 145ھ مطابق 9 جون 762ء نو‏‏ں مکہ مکرمہ وچ ہوئی۔ سیدہ نفیسہ دے والد حسن بن زید بن حسن ابن علی نيں۔ سیدہ نفیسہ دا نکاح پندرہ سال دی عمر وچ 160ھ مطابق 777ء وچ اُنہاں دے چچازاد اسحاق مؤتمن بن جعفر الصادق نال ہويا۔ سیدہ نفیسہ مدینہ منورہ وچ اپنے والد دے ہمراہ رہندیاں سن۔سیدہ نفیسہ تے اسحاق موتمن نے دو بچے قاسم تے ام کلثوم یادگار چھوڑے۔

مصر دی طرف ہجرت

26 رمضان 193ھ مطابق 12 جولائی 809ء وچ سیدہ نفیسہ نے مصر دی طرف سفر اختیار کیتا جدو‏ں کہ اُنہاں دی عمر اُس وقت 48 سال تو‏ں ودھ ہوچک‏ی سی۔ مصر وچ عوام نے آپ دا استقبال کیتا۔ مصر وچ سیدہ نفیسہ نے اپنے شوہر دے ہمراہ اک تاجر جمال الدین بن عبد اللہ بن جَصّاص دے مکان وچ قیام کیتا۔ چند مہینیاں دے بعد ام ہانی دے مکان اُتے منتقل ہوگئياں تے اُس دے بعد ابوالسرایا ایوب بن صابر دے مکان وچ منتقل ہوئیاں۔ عوامی ہجوم دے سبب آپ نو‏‏ں معلوم ہوندا سی کہ شاید ایہ ہجوم صاحب خانہ دے لئی اذیت دا سبب بن رہیا اے، اِسی سبب تو‏ں مصر چھوڑنا چاہیا مگر لوگاں نے حاکم مصر تو‏ں درخواست کیتی کہ اوہ سیدہ نفیسہ دے لئی رہائش دا انتظام کر دے۔ حاکم مصر نے اک مکان سیدہ نفیسہ دے لئی مخصوص کر دتا تے اِس طرح آپ مصر وچ ہمیشہ دے لئی مقیم ہوگئياں۔

وفات

ماہِ رمضان 208ھ مطابق جنوری 824ء وچ سیدہ نفیسہ علیل ہوگئياں تے باوجود اِس دے روزے تو‏ں رہیاں۔ رمضان دے کسی اک شب جمعہ وچ طبیعت ناساز ہوئی تے جدو‏ں کہ اوہ حالے تلاوت قرآن کریم وچ مشغول سن، جدو‏ں سورہ الانعام دی آیت  لَهُمْ دَارُ السَّلاَمِ عِندَ رَبِّهِمْ وَهُوَ وَلِيُّهُمْ بِمَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ   اُتے پہنچیاں تو نبض ڈوبنے لگی تے اِسی حالت وچ انتقال کرگئياں۔ بوقت وفات عمر 63 سال 6 ماہ مطابق قمری سال سی۔

تدفین

سیدہ نفیسہ دی علالت دے وقت اُنہاں دے شوہر مدینہ منورہ وچ سن، جدو‏ں اُنہاں نوں خبر ملی تو اوہ عازم مصر ہوئے لیکن جدو‏ں اوہ مصر پہنچے تو سیدہ نفیسہ دا انتقال ہوچکيا سی تے لوگ اُنہاں دی تدفین دی تیاریاں کر رہے سن ۔ اسحاق مؤتمن دا ارادہ سی کہ اوہ انہاں دا جنازہ مدینہ لے جان لیکن مصر دے لوگاں دی خواہش سی کہ انہاں نو‏ں مصر وچ ہی دفن کیتا جائے۔ اوہ لوگ حاکم مصر دے پاس گئے تے اس تو‏ں چاہیا کہ اوہ اسحاق نو‏‏ں سیدہ دی میت مدینہ لے جانے تو‏ں روکن ۔ لوگاں دا حاکم نو‏‏ں واسطہ بنانا وی کم نئيں آیا۔ لوگاں نے بہت سا مال جمع کیتا تے انہاں دے پاس لے گے تا کہ اوہدی وجہ تو‏ں اپنا ارادہ بدل لین لیکن انہاں نے قبول نئيں کیتا۔ لیکن آخر کار انہاں نے اک خواب دیکھیا جس دے بعد انہاں نے اپنا ارادہ بدل دتا۔ گویا انہاں نے خواب وچ رسول اللہ صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم نو‏‏ں دیکھیا: آپ صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم نے فرمایا: " لوگاں تو‏ں رقم قبول نہ کرو لیکن اپنی بیوی نو‏‏ں ایتھے ای دفن کر دو۔" سیدہ نفیسہ اپنے گھر وچ دفن ہوئیاں تے اس وقت انہاں دا مقبرہ اوتھے اے۔ انہاں دے شوہر نے چاہیا کہ انہاں جنازہ مدینہ لے جان لیکن مصر دے لوگاں نے انہاں تو‏ں چاہیا کہ اوہ انہاں نو‏ں تبرک تے توسل دے لئی اوتھے مصر وچ دفن کر دین ۔ لہذا آپ دی تدفین قدیم قاہرہ وچ کيتی گئی۔

معاصرین

امام شافعی

امام شافعی سیدہ نفیسہ دے ہمعصر سن ۔ 200ھ مطابق 816ء وچ امام شافعی مصر آئے تے سیدہ نفیسہ تو‏ں سماع حدیث دی تحصیل کردے رہے۔ جس وقت اوہ مسجد فسطاط وچ تدریس دے لئی جاندے سن تو اثنائے راہ وچ سیدہ نفیسہ دے گھر وچ توقف کردے سن تے انہاں دے اخذ حدیث کردے سن ۔ اکثر سیدہ نفیسہ دی خدمت وچ حاضر ہوندے تے مختلف علمی مسائل اُتے گفتگو کردے۔ اک روایت دے مطابق امام شافعی نے سیدہ نفیسہ تو‏ں علم حدیث وچ وی استفاضہ کیتا اے۔ 204ھ مطابق 820ء وچ جدو‏ں امام شافعی علیل ہوئے گئے تو وفات تو‏ں قبل وصیت کیتی کہ میرا جنازہ سیدہ نفیسہ دے گھر دے سامنے تو‏ں گزاریا جائے۔ چنانچہ جدو‏ں اُنہاں دا جنازہ سیدہ نفیسہ دے گھر دے سامنے پہنچیا تو اُنہاں نے گھر دے اندر تو‏ں امام شافعی دی نمازِ جنازہ پڑھی۔

امام احمد بن حنبل

• امام احمد بن حنبل سیدہ نفیسہ دی علمی تے اخذ حدیث دی نشستاں وچ شرکت کیتا کردے سن ۔

ہور دیکھو

• حسن ابن علی

حوالے