سلطان محمود خان

سلطان محمود خان ( موت۔ 1859 ) : جنرل غوث خان دا پتر مہاراجہ رنجیت سنگھ دے راج ویلے بھاری توپخانے دے اک حصے دا کمانڈر سی ۔ اس دے توپخانے دے ڈیرے نوں توپخاناۓ سلطان محمود کیہا جاندا سی ۔ 1814 وچ جنرل غوث خان دی موت توں پچھوں ، بھاویں کہ توپخانے دی مکھ کمان مصر دیوان چند نوں سمبھالی گئی سی ، مگر بیٹری جہڑی دیوان کول سی سلطان محمود نوں دتی گئی سی ۔ سلطان محمود مہاراجہ رنجیت سنگھ دیاں ملتان اتے کشمیر دیاں مہماں ویلے نال سی ۔ 1835 وچ ، سکھ فوج دا برگیڈاں وچ مڑقیام کرن اپرنت جدوں گھوڑ بیٹری ہر برگیڈ نال لگا دتی گئی سی تاں ساری برگیڈ دی ، جنرل سلطان محمود اک وکھری فوج ٹکڑی دے طور تے کمان کردا سی ۔ توپخانائے سلطان محمود اکتوبر 1831 وچ روپڑ وکھے مہاراجہ رنجیت سنگھ اتے ولیئم بینٹنک میٹنگ دے تریخی موقعے تے حاضر سی ۔

سلطان محمود بہت وشئی قسم دیاں عادتاں والا سی اتے اسدے زیادہ شراب پین کرکے اس نوں اپنے مالک سامھنے کئی واری بہت مسئلہ آئیا مگر ایہہ کم دا افسر سی اتے رنجیت سنگھ اس متعلق بہت فراخدلی رکھدا سی ۔ جدوں نونہال سنگھ نے راج اقتدار سنبھال لئیا تاں سلطان محمود توں کمان کھوہ لئی گئی اتے اس نوں پہاڑاں وچ منڈی وکھے جنرل وینتورا ماتحت توپخانے دے اک دستے دا انچارج بنا دتا گیا ۔ مگر مہاراجہ شیر سنگھ دے گدی تے بیٹھن نال اس نوں مڑ بحال کر دتا گیا اتے اسدے پتر سلطان احمد علی خان نوں کرنل بنا دتا گیا ۔ 1843 وچ دوویں پیو پتر لاہور اتے ہوئے حملے وچ رجھّ گئے جسنوں شیر سنگھ دے قتل بعد سندھاوالیاں نے اپنے قبضے وچ لے لیا سی ۔ اس موقعے تے ایہناں دیاں سنوجواناں بدلے ایہناں نوں ڈوگرا راجا ہیرا سنگھ ولوں ہور وادھو جگیراں دتیاں گئیاں سن ۔ سلطان محمود نوں ہن ہزارہ وکھے توپخانے دی کمان دتی گئی جتھے ایہہ 1843 تک رہا اتے پھر دوویں پیو-پتر ڈیرہ جات ول چلے گئے ۔ دوسری اینگلو سکھ جنگ چھڑن ویلے سلطان محمود اتے اس دا لڑکا سلطان احمد علی خان رامنگر وکھے باغی سکھ فوجاں نال مل گئے اتے ساری جنگ ویلے انگریزاں دے خلاف لڑے ۔ پنجاب دے انگریزی راج نال ملاؤن پچھوں سلطان محمود دیاں جگیراں دوبارہ اس نوں دے دتیاں گئیاں سن مگر اس نے 600 روپئے دی جیون بھر لئی پینشن حاصل کیتی جہڑی ایہہ امرتسر ضلعے وچ اپنے جدی پنڈ بھیرووال وکھے 1859 تک مرن ویلے تک لیندا رہا ۔

ہورویکھو

• سکھ سلطنت