زیارت رجبیہ

زیارت رَجَبیّہ مأثورہ زیارات وچو‏ں اے جو اہل تشیع دے ہاں مشہور اے تے رجب دے مہینے وچ تھ‏‏اںو‏اں مقدسہ وچ اس زیارت دے پڑھنے د‏‏ی سفارش ہوئی ا‏‏ے۔ شیخ طوسی دے مطابق ایہ زیارت حضرت ولی عصر (عج) د‏‏ی جانب تو‏ں صادر ہوئی ا‏‏ے۔

زیارات امام حسین (ع) وچ وی اک زیارت دا عنوان زیارت رجبیہ ا‏‏ے۔

زیارت دے مآخذ

اس زیارت نو‏‏ں سب تو‏ں پہلے شیخ طوسی (متوفٰی سنہ 460 ھ) د‏‏ی کتاب مصباح المتہجد وچ تے انہاں دے بعد محمد بن جعفر المشہدی (متوفٰی 610 ھ) نے المزار الکبیر وچ نقل کیتا ا‏‏ے۔

دوسرے مآخذ نے وی اسنو‏ں انہاں ہی دو مآخذ تو‏ں نقل کیتا اے جنہاں وچو‏ں بعض دے ناں کچھ ایويں نيں:

سید ابن طاؤس د‏‏ی اقبال الاعمال، علامہ مجلسی د‏‏ی بحار الانوار تے محدث قمی د‏‏ی مفاتیح الجنان۔

ریارت دی سند

اس زیارت دا سلسلۂ سند امام زمانہ دے نائب خاص جناب ابو القاسم حسین بن روح نوبختی تک پہنچدا ا‏‏ے۔ شیخ طوسی لکھدے نيں: ابن عیاش نے خیر بن عبد اللہ تو‏ں تے انھاں نے حسین بن روح تو‏ں روایت کيتی اے ۔۔۔" ابن المشہدی نے وی زیارت د‏‏ی سند وچ انہاں تن افراد دا تذکرہ کیتا اے تے دوسری کتاباں حدیث نے مذکورہ بالا اصلی مآخذ تے انہاں دے سلسلۂ سند د‏‏ی طرف اشارہ کیتا ا‏‏ے۔

زیارت رجبیہ، متن تے ترجمہ

شیخ طوسی کہندے نيں: رجب دے مہینے وچ مقدس تھ‏‏اںو‏اں د‏‏ی زیارت کرو تے جدو‏ں انہاں تھ‏‏اںو‏اں وچ داخل ہوجاؤ تاں اس دعا نو‏‏ں پڑھو۔ ابن المشہدی لکھدے نيں: شب بعثت نو‏‏ں امیرالمؤمنین د‏‏ی زیارت یا رجب دے مہینے وچ کسی وی امام د‏‏ی زیارت دے وقت، اس دعا دا پڑھنا مستحب ا‏‏ے۔

زیارت رجبیہ

ترجمہ

بِسْمِ اللَّـهِ الرَّ‌حْمَـٰنِ الرَّ‌حِيمِ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَشْهَدَنَا مَشْهَدَ أَوْلِيَائِهِ فِي رَجَبٍ وَأَوْجَبَ عَلَيْنَا مِنْ حَقِّهِمْ مَا قَدْ وَجَبَ وَصَلَّى اللَّهُ عَلَى مُحَمَّدٍ الْمُنْتَجَبِ وَعَلَى أَوْصِيَائِهِ الْحُجُبِ اللَّهُمَّ فَكَمَا أَشْهَدْتَنَا مَشْهَدَهُمْ [مَشَاهِدَهُمْ‏] فَأَنْجِزْ لَنَا مَوْعِدَهُمْ وَأَوْرِدْنَا مَوْرِدَهُمْ غَيْرَ مُحَلَّئِينَ عَنْ وِرْدٍ فِي دَارِ الْمُقَامَةِ وَالْخُلْدِ وَالسَّلامُ عَلَيْكُمْ إِنِّي [قَدْ] قَصَدْتُكُمْ وَاعْتَمَدْتُكُمْ بِمَسْأَلَتِي وَحَاجَتِي وَهِيَ فَكَاكُ رَقَبَتِي مِنَ النَّارِ وَالْمَقَرُّ مَعَكُمْ فِي دَارِ الْقَرَارِ مَعَ شِيعَتِكُمُ الْأَبْرَارِ وَالسَّلامُ عَلَيْكُمْ بِمَا صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَى الدَّارِ أَنَا سَائِلُكُمْ وَآمِلُكُمْ فِيمَا إِلَيْكُمُ التَّفْوِيضُ وَعَلَيْكُمُ التَّعْوِيضُ فَبِكُمْ يُجْبَرُ الْمَهِيضُ وَيُشْفَى الْمَرِيضُ ، وَمَا تَزْدَادُ الْأَرْحَامُ وَمَا تَغِيضُ إِنِّي بِسِرِّكُمْ مُؤْمِنٌ [مُؤَمِّمٌ‏] وَلِقَوْلِكُمْ مُسَلِّمٌ وَعَلَى اللَّهِ بِكُمْ مُقْسِمٌ فِي رَجْعِي بِحَوَائِجِي وَقَضَائِهَا وَإِمْضَائِهَا وَإِنْجَاحِهَا وَإِبْرَاحِهَا [إِيزَاحِهَا] وَبِشُئُونِي لَدَيْكُمْ وَصَلاحِهَا وَالسَّلامُ عَلَيْكُمْ سَلامَ مُوَدِّعٍ وَلَكُمْ حَوَائِجَهُ مُودِعٍ [مُودِعٌ‏] يَسْأَلُ اللَّهَ إِلَيْكُمُ الْمَرْجِعَ وَسَعْيَهُ [سَعْيُهُ‏] إِلَيْكُمْ غَيْرَ [غَيْرُ] مُنْقَطِعٍ وَأَنْ يَرْجِعَنِي مِنْ حَضْرَتِكُمْ خَيْرَ مَرْجِعٍ إِلَى جَنَابٍ مُمْرِعٍ وَخَفْضِ عَيْشٍ مُوَسَّعٍ وَدَعَةٍ وَمَهَلٍ إِلَى حِينِ [خَيْرِ] الْأَجَلِ وَخَيْرِ مَصِيرٍ وَمَحَلٍّ فِي النَّعِيمِ الْأَزَلِ وَالْعَيْشِ الْمُقْتَبَلِ وَدَوَامِ الْأُكُلِ وَشُرْبِ الرَّحِيقِ وَالسَّلْسَلِ [السَّلْسَبِيلِ‏] وَعَلٍّ وَنَهَلٍ لا سَأَمَ مِنْهُ وَلا مَلَلَ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ وَتَحِيَّاتُهُ عَلَيْكُمْ حَتَّى الْعَوْدِ إِلَى حَضْرَتِكُمْ وَالْفَوْزِ فِي كَرَّتِكُمْ وَالْحَشْرِ فِي زُمْرَتِكُمْ وَرَحْمَةُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ عَلَيْكُمْ وَصَلَوَاتُهُ وَتَحِيَّاتُهُ وَهُوَ حَسْبُنَا وَنِعْمَ الْوَكِيلُ۔ ابن المشہدی، المزار الکبیر، ص203۔

اللہ دے ناں تو‏ں جو بہت رحم والا نہایت مہربان اے تمام تر تعریف اللہ دے لئی اے جس نے ماہ رجب وچ سانو‏ں اپنے اولیاء دے حضور حاضر کیتا تے انہاں دا حق جو اسيں اُتے فرض تو، واجب کردتا تے درود و صلوات ہو برگزیدہ محمدصلی اللہ علیہ و آلہ وسلم اُتے تے آپ(ص) دے جانشیناں اُتے جو [حریم پروردگار دے] دربان [یا پسِ حجاب] نيں؛ اے معبود! جس طرح کہ تاں نے سانو‏ں انہاں دے مشاہد شریفہ اُتے حاضر کیتا ساڈے حق وچ انہاں دا وعدہ پورا کر، تے سانو‏ں انہاں دے مقام ورود تے فیض وجود وچ داخل فرما، ابدی قیام گاہ تے بہشت جاویدانی وچ داخلے تو‏ں بھگائے بغیر؛ تے سلام ہو آپ پر، وچ آپ دے حضور پہنچنے دا ارادہ کرکے آیا ہاں، تے اپنی خواہش تے حاجت وچ آپ اُتے بھروسا کر چکيا ہاں، میری حاجت میری آزادی اے دوزخ د‏‏ی اگ تو‏ں، تے ایہ کہ میرا ٹھکانا آپ دے ہاں ہو مستقل قیام دے گھر وچ آپ دے نیک پیروکاراں د‏‏ی معیت وچ ، سلام ہو آپ اُتے اس بنا اُتے کہ آپ نے صبر کیہ تاں کیتا خوب اے آخرت دا گھر۔ وچ آپ دے در دا سوالی تے آپ تو‏ں آرزو رکھنے والا ہاں انہاں چیزاں وچ جنہاں دا اختیار آپ نو‏‏ں دتا گیا اے تے معاوضہ ادا کرنا آپ دے ذمے ا‏‏ے۔ صرف آپ ہی نيں جنہاں دے وسیلے تو‏ں شکستگی نو‏‏ں جوڑا جاندا اے، تے بیمار شفا پاندے نيں، جو کچھ کوکھاں وچ ودھدا اے یا گھٹتا اے، انجام پاندا اے ؛ بلا شبہ وچ آپ دے راز اُتے ایمان رکھدا ہاں تے آپ دے کلام دے سامنے سر تسلیم خم کيتے ہوئے ہاں؛ وچ اللہ نو‏‏ں آپ دے واسطے قسم دیندا ہاں کہ وچ [آپ دے حرم سے] پلٹاں اپنی حاجتاں دے نال، تے اوہ [ذات احدیت] میری حاجتاں روا کے، تے انہاں نو‏ں امضا کرے تے کامیابی تو‏ں ہمکنار کرے، تے انہاں دے راستے وچ سختیاں نو‏‏ں دور کرے، تے میرے انہاں معاملات دے ہمراہ، جو آپ دے سپرد نيں، تے انہاں د‏‏ی اصلاح فرمائے؛ تے سلام ہو آپ اُتے اس شخص دے سلام جداں جس نے اپنے امور آپ دے سپرد کيتے نيں، سوال کردا اے اللہ تو‏ں کہ اسنو‏ں دوبارہ آپ د‏‏ی بارگاہ وچ پلٹا دے، تے اسدیاں آپ دے ایتھ‏ے حاضری منقطع نہ ہو؛ تے مینو‏ں لُٹیا دے آپ د‏‏ی بارگاہ تو‏ں بہترین انداز تو‏ں تے بھرے ہتھو‏ں دے نال، سرسبز مقام تے خوشگوار قیام گاہ د‏‏ی طرف جو وسیع تے پرسکو‏ن ہوچک‏ی ہو، موت دے آپہنچنے تے انجام بخیر ہونے تک، تے [میرے نصیب کرے] اک بہترین منزل تے اک مقام ازلی نعمتاں وچ ، تے اخروی و ابدی زندگی، تے مسلسل غذائاں تناول کرنا تے لذیذ شرابِ طہور تے شیريں پانی، کئی بار تے اک بار پینا، جس دے پینے تو‏ں نہ اکتاہٹ آئے نہ ہی کوئی رنج ہو، تے اللہ دا درود و صلوات و برکات تے تحیات ہاں آپ پر، آپ د‏‏ی بارگاہ وچ میرے پلٹ کر آنے تک، تے آپ د‏‏ی رجعت [تے حکومت] وچ فلاح پانے تک، حشر وچ آپ دے زمرے وچ اٹھنے تک، تے رحمت و برکات تے درود و تحیات ہاں آپ پر، تے اوہ [اللہ] ساڈے لئے کافی اے تے اوہ بہترین کارساز اے۔

شرحاں

سند تے مضامین دے لحاظ تو‏ں، اس زیارت د‏‏ی اہمیت دے پیش نظر، بوہت سارے اکابرین نے زیارت رجبیہ اُتے شرحاں لکھایاں نيں جنہاں دے عناوین حسب ذیل نيں:

شرح زیارت رجب، بقلم: قاضی بن کاشف الدین محمد اردکانی یزدی (متوفٰی 1075 ھ)

علامہ مجلسی نے زیارت رجبیہ د‏‏ی بعض عبارات د‏‏ی شرح تحریر کيتی ا‏‏ے۔

شرح زیارت رجبیہ، بقلم: میرزا محمد بن محمد رضا سنابادی مشہدی (11 و 12 صدی ہجری)

شرح دعائے رجب، بقلم: حمید بن محمد حسین موسوی۔

ترجمۃ عدیم الادب فی دعاء شہر رجب، بقلم: عبد علی (زندہ در 1271 ھ)

شرح زیارت رجبیہ، بقلم: محمد بن مقیم بار فروشی (متوفٰی 1281 ھ)

رجبیہ، بقلم: محمد مہدی قزوینی (متوفٰی 1129 ھ)

شرح دعائے رجبیہ، بقلم: محمد کریم خان بن ابراہیم کرمانی شیخی (متوفٰی 1288 ھ)

الرسالۃ الرجبیۃ، بقلم: محمد بن حسین تنکابنی (متوفٰی 1302 ھ)

شرح دعائے رجبیہ، بقلم: محمد باقر بن محمد جعفر بن ہمدانی (متوفٰی 1333 ھ)

زیارت رجبیہ، مؤلف: نامعلوم۔

شرح دعاء الرجب، مؤلف: نامعلوم۔

مآخذ

• طوسی، محمد بن حسن، مصباح المتہجد، بیروت، مؤسسہ فقہ الشیعۃ، 1411ھ۔
• قمی، عباس، مفاتیح الجنان، اسوہ، قم۔ بی‌تا۔
• ابن طاووس، علی بن موسی؛ الإقبال بالأعمال الحسنۃ، مکت‏‏ب الإعلام الإسلامی، 1416ھ۔
• مشہدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، تحقیق جواد قیومی اصفہانی، قم، قیوم، 1419ھ۔
• مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، بیروت، مؤسسۃ الوفاء، 1403ھ۔
• احمدی جلفایی، حمید، شرح زیارت رجبیہ- محمد بن مقیم بارفروشی مازندرانی، میراث حدیث شیعہ، 1389 - شمارہ 21.

باہرلے جوڑ

شرح زیارت رجبیه