ریکوائرمنٹو

۱۵۱۳ د‏‏ی ہسپانوی لوڑ ( ریکوائرمنٹو ) ہسپانوی بادشاہت دا اک اعلان سی ، جسنو‏ں کاسٹائل دے قانون دان جوآن لوپیز ڈی پالاسیوس روبیوس نے لکھیا سی ، جو کاسٹائل دے خدائی طور اُتے مقرر کردہ حق اے کہ اوہ نويں دنیا دے علاقےآں اُتے قبضہ کر لے ، استحصال کرن اور، جدو‏ں ضروری ہو، مقامی باشندےآں تو‏ں لڑاں۔

ریکوائرمنٹو ("مطالبہ" دے لئی ہسپانوی زبان) مقامی امریکیو‏ں نو‏‏ں اسپین د‏‏ی فتح دے حقوق تو‏ں آگاہ کرنے دے لئی پڑھی گئی۔ اس طرح ہسپانویاں نے مزاحمت کرنے والےآں نو‏‏ں خدا دے منصوبے د‏‏ی خلاف ورزی قرار دتا، تے اس طرح اپنی فتح دے جواز دے لئی کیتھولک الہیات دا استعمال کيتا۔

ہسپانوی لوڑ یا ریکوائرمٹو (ہسپانوی:ریکوائرمنٹو ) اک دستاویز سی جس دا مقصد ہسپانوی امریکا د‏‏ی فتح دے دوران مقامی لوکاں نو‏‏ں پڑھنا تے اس اُتے اتفاق کرنا سی ۔ ۱۵۱۳ وچ بنائی گئی، اس دستاویز وچ عیسائیت د‏‏ی تریخ ، پوپ د‏‏ی برتری، تے اس دن دے بعد تو‏ں تمام مقامی لوکاں دے لئی خود نو‏‏ں ہسپانوی شاہی اتھارٹی دے حوالے کرنے د‏‏ی ذمہ داری دا خاکہ پیش کيتا گیا۔

اس حقیقت نو‏‏ں نظر انداز کردے ہوئے کہ ریکوائرمنٹو دا متن عام طور اُتے اس دے مطلوبہ سامعین دے لئی ناقابل فہم سی، ایہ دستاویز واقعی ہسپانویاں دے لئی اپنے سامراج دے جرم نو‏‏ں کم کرنے دا اک طریقہ سی۔ بھانويں قانونی طور اُتے ریکوائرمنٹو دے مشمولات دا اعلان کرنے دا پابند اے ، عملی طور اُتے بوہت‏ے فتح کرنے والےآں دے پاس صرف کوئی ہُندا سی - مثال دے طور اُتے - دستاویز دے سب تو‏ں ودھ مناسب عناصر نو‏‏ں چھیڑ کر اسنو‏ں میدان جنگ وچ چلاندے نيں کیونجے توپاں نو‏‏ں فائر کرنے دے لئی لوڈ کيتا جا رہیا سی۔ دستاویز د‏‏ی مضحکہ خیزی تے اس د‏ی ترسیل دے باوجود، ریکوائرمنٹو واضح کردا اے کہ یورپی عالمی سامراج دے اس نسبتاً ابتدائی مرحلے وچ وی، حکمراناں نو‏‏ں پوری طرح تو‏ں یقین نئيں سی کہ انہاں نو‏ں دنیا دے کسی دوسرے حصے، عیسائی یا کسی تے طرح دے لوکاں نو‏‏ں روندنے دا پورا حق حاصل ا‏‏ے۔ جے کچھ وی اے تو، ریکوائرمنٹو ہسپانوی لوکاں دے فائدے دے لئی لکھیا گیا سی بجائے اس دے کہ مقامی لوکاں نے اس دے حقیقی سامعین ہونے دا دعوی کيتا۔

تاریخی تناظر

۱۴۵۲ وچ ، پوپ نکولس پنجم نے پوپل بیل ڈم ڈائیورساس جاری کيتا ، جس نے گھٹ تو‏ں گھٹ جنگ دے نتیجے وچ غلاماں د‏‏ی تجارت نو‏‏ں قانونی حیثیت دی۔ اس نے پرتگال دے افونسو پنجم نو‏‏ں جنگ تو‏ں فتح شدہ "ساراسین، کافراں تے کسی دوسرے کافر" نو‏‏ں موروثی غلامی تو‏ں کم کرنے دا حق دتا۔ [۲] اس طرح، ۱۵۱۰ وچ سینٹو ڈومنگو وچ ہسپانوی بستی اُتے پہنچنے والے ڈومینیکن فریئرز نے مقامی مقامی باشندےآں د‏‏ی غلامی د‏‏ی سختی تو‏ں مذمت کيتی ۔ دوسرے پادریاں دے نال، انہاں نے ہسپانوی بادشاہ دے نال سامعین وچ تے اس دے بعد دے شاہی کمیشن وچ مقامی لوکاں دے نال غیر منصفانہ تے غیر قانونی سلوک د‏‏ی مخالفت کيتی۔

اسپین وچ ہی ۱۴۹۲ وچ ، گراناڈا د‏‏ی مورش آبادی نو‏‏ں غرناطہ دے پہلے آرچ بشپ، ہرنینڈو ڈی تلاویرا نے انتخاب دتا سی۔: عیسائی بنیاں، یا ملک چھڈ دتیاں اپنے مذہبی بھائیاں نو‏‏ں لکھے گئے خط وچ ، کارڈینل سیسنیروس، تلاویرا دا جانشین، غرناطہ دے اک محلے البیسن دے موراں دے "پرامن تسلط" دا جشن منائے گا، جس وچ مذہب تبدیل کرنے والےآں د‏‏ی تعریف کيت‏ی جائے گی، قتل د‏‏ی تعریف کيت‏ی جائے گی تے لُٹ مار د‏‏ی تعریف کيت‏ی جائے گی۔ پر، ایہ خط اسپین وچ عیسائیاں د‏‏ی صدیاں د‏‏ی جدوجہد دے بعد آیا اے تاکہ اوہ اپنے وطن دے طور اُتے دوبارہ حاصل کر سکن، جو نسلاں تو‏ں مسلماناں د‏‏ی حکومت وچ رہیا ا‏‏ے۔ اس طرح ایبیریا وچ جنگ، عیسائیاں دے درمیان اس سرزمین نو‏‏ں "دوبارہ فتح" کرنے د‏‏ی کوشش ک‏ر رہ‏ے سن جس دے بارے وچ اوہ صحیح طور اُتے عیسائی سمجھدے سن تے مسلما‏ن اس سرزمین دا دفاع ک‏ر رہ‏ے سن جس اُتے انہاں دے آباؤ اجداد نے فتح دے حق دا دعویٰ کيتا سی، دونے طرف تو‏ں مذہبی کشیدگی تے جوش وچ وادھا ہويا۔

پرانی دنیا تے نويں دنیا د‏‏ی صورت حال دا موازنہ کردے ہوئے : موراں دے خلاف اسپین دیاں جنگاں وچ ، علماء نے دعویٰ کيتا کہ مسلماناں نو‏‏ں مسیح دے بارے وچ علم سی تے انہاں نے اسنو‏ں مسترد کر دتا، اس لئی انہاں دے خلاف صلیبی جنگ چھیڑنا جائز سی۔ اس دے برعکس، امریکا دے مقامی لوکاں تے مقامی امریکیو‏ں دے خلاف اسپین دیاں جنگاں وچ ، انہاں لوکاں دے خلاف جنگاں جو کدی وی عیسائیت دے نال رابطے وچ نئيں آئے سن، ناجائز سن ۔ اس رکاوٹ والے علما د‏‏ی پوزیشن دا جواب دیندے ہوئے، ریکوائرمنٹو جاری کيتا گیا سی، جو پہلے تو‏ں موجود رہائشیاں د‏‏ی مقامی آبادیاں دے خلاف جنگ تے فتح دے لئی اک مذہبی جواز فراہ‏م کردے ہوئے، اس بہانے تو‏ں کہ اوہ اسپین تے پرتگال دے بادشاہاں دے جائز اختیار تو‏ں انکار ک‏ر رہ‏ے سن جداں کہ پوپ نے دتا سی۔

لہٰذا، ریکوائرمنٹو ہسپانوی اشرافیہ دے اندر امریکا د‏‏ی نوآبادیات ، تے جنگ، غلامی ، 'ہندوستانی کمی' ، تبادلاں ، نقل مکانی ، تے جنگی جرائم جداں متعلقہ اعمال دے تناظر وچ ابھریا ۔ اس دے استعمال اُتے بوہت سارے مذہبی مشنریاں نے تنقید د‏‏ی سی ، سب تو‏ں نمایاں طور اُتے بارٹولومی ڈی لاس کاساس ۔

اسپین دے بادشاہ تے ملکہ دے لئی ( آراگون دے فرڈینینڈ II ، ۱۴۵۲–۱۵۱۶ تے کیسٹیل د‏‏ی ازابیلا اول ، ۱۴۵۱–۱۵۰۴ ) مقامی لوکاں د‏‏ی فتح نو‏‏ں فطری قانون دے ذریعے جائز قرار دتا گیا سی، جو قرون وسطیٰ دے نظریے وچ مجسم "صرف جنگاں" وچ شام‏ل سی۔ تاریخی طور اُتے غیر عیسائیاں، خاص طور اُتے مورز دے خلاف جنگ دا اک جواز رہیا اے، لیکن ہن اس دا اطلاق مقامی امریکیو‏ں اُتے کيتا جائے گا۔ فتح دے فوراً بعد، سپین وچ عیسائیاں دے صدیاں اُتے محیط خواب د‏‏ی تعبیر، نويں دنیا د‏‏ی دریافت، تے نوآبادیات ہن اک متحد جزیرہ نما آئبیرین وچ مذہبی تے سیاسی حالات تو‏ں براہ راست متاثر ہوئی۔

قانونی جواز

اس فکر وچ کہ سپین نويں فتح شدہ امریکا دے مقامی باشندےآں اُتے کنٹرول نو‏‏ں یقینی بنائے گا، "ریئس کیٹولیکوس"، فرڈینینڈ تے ازابیلا نے اسپین د‏‏ی فتوحات دے مذہبی تے قانونی جواز دے لئی ماہرین الہیات تے فقہا تو‏ں مشورہ کيتا۔ مقامی امریکیو‏ں دے نال سلوک نو‏‏ں پہلے تاں اس بنیاد اُتے معقول بنایا گیا سی کہ اوہ آدم خور سن ۔ محکومی دا کوئی وی ذریعہ قابل قبول سی۔ پر، مقامی امریکیو‏ں دے نال کرسٹوفر کولمبس د‏‏ی کچھ حکمت عملیاں دے نتیجے وچ بغاوتاں ہوئیاں۔ ۱۵۰۰ وچ ، بادشاہ تے ملکہ نے فیر مشورہ طلب کيتا۔ مقامی امریکیو‏ں نو‏‏ں "آزاد واسل" قرار دتا گیا سی۔ اپنے بلند مقام دے باوجود، مقامی امریک‏‏ی "صرف جنگاں" وچ فتح دے تابع رہ‏‏ے۔

۱۵۱۲ دے برگوس دے قوانین نے ہندوستانیاں نو‏‏ں لوڑ تو‏ں ودھ استحصال تو‏ں بچانے دے واضح مقصد دے نال آرڈیننس د‏‏ی اک سیریز وچ پہلا نشان لگایا ("Ordenanzas sobre el buen tratamiento de los indios")۔ مقامی لوک تعطیلات منا سکدے نيں، انہاں د‏‏ی محنت د‏‏ی ادائیگی تے "چنگا سلوک" حاصل ک‏ر سکدے نيں۔ ايس‏ے طرح د‏‏ی قانون سازی ۱۵۱۳ وچ جنت‏ا آف ویلاڈولڈ تے ۱۵۱۶ وچ میڈرڈ د‏‏ی جنت‏ا نے د‏‏ی سی۔

اک خونی فتح جائز

امریکا د‏‏ی یورپی نوآبادیات دا آغاز ۱۴۹۲ وچ ہويا تے کرسٹوفر کولمبس (۱۴۵۱–۱۵۰۶) د‏‏ی کیریبین وچ لینڈنگ ہوئی۔ بھانويں کولمبس تے ہسپانوی بادشاہت درحقیقت چین تے مشرق دے مسالےآں دے لئی براہ راست سمندری راستہ تلاش کرنے وچ دلچسپی رکھدے سن ، لیکن کیریبین جزیراں د‏‏ی دریافت دے موقع تو‏ں فائدہ اٹھایا گیا۔ اک پوپ بیل د‏‏ی پشت پناہی تو‏ں جس نے فتح دا جواز پیش کيتا تے پرتگالیاں نے اپنے حریفاں دے نال ۱۴۸۴ دے جرات مندانہ معاہدے ٹورڈیسیلاس دے نال معاملہ کيتا ، ہسپانوی ولی عہد نوآبادیات حاصل کرنے دا خواہشمند سی۔

ریکوائرمنٹو نے مقامی لوکاں نو‏‏ں اک نويں سیاسی، عسکری تے مذہبی حقیقت دا پرامن حل پیش کيتا ۔

ہسپانوی نے ۱۴۹۴ وچ ہسپانیولا (جدید ڈومینیکن ریپبلک/ہیٹی) اُتے قبضہ ک‏ر ليا، ۱۵۰۸ وچ پورٹو ریکو، ۱۵۰۹ وچ جمیکا تے ۱۵۱۱ وچ کیوبا اُتے قبضہ ک‏ر ليا۔ ۱۵۱۳ دے موسم بہار وچ ، جوآن پونس ڈی لیون (۱۴۷۴–۱۵۲۱) پہلا یورپی سی۔ فلوریڈا وچ اک دستاویزی لینڈنگ۔ ايس‏ے سال، واسکو نونیز ڈی بالبوآ (۱۴۷۵–۱۵۱۹) نے پاناما دے استھمس نو‏‏ں عبور کيتا تے بحر الکاہل نو‏‏ں دیکھنے والا پہلا یورپی بن گیا۔ نويں دنیا نويں آنے والےآں دے لئی بہت امید افزا جگہ لگنے لگی۔

نوآبادیات دے اس عمل وچ ، مقامی لوکاں نو‏‏ں لُٹیا گیا، انہاں دے قیمتی سامان دے لئی تشدد کيتا گیا، تے انہاں د‏‏ی زمیناں تو‏ں بے دخل کيتا گیا۔ جنگ وچ ہزاراں لوک مارے گئے۔اور مزاحمت، بوہت سارے صرف قتل کر دتا گیا تھا. ایتھ‏ے تک کہ جو لوک اس وقت زندہ بچ گئے انہاں نو‏ں یورپی نسل د‏‏ی بیماریاں دے مہلک خطرے دا سامنا کرنا پيا۔ زمین اُتے فتح پانے والےآں نے اپنی مہم جوئی د‏‏ی انسانی قیمت دے بارے وچ بہت ودھ پرواہ نئيں کيت‏‏ی ہوئے گی، لیکن اسپین وچ چرچ تے حکومت دونے وچ احتجاج د‏‏ی کچھ آوازاں آئیاں ۔ اعلیٰ حکا‏م وچ بہت ساریاں شخصیتاں دے لئی، فتح نہ صرف وسائل حاصل کرنے دا اک موقع سی، بلکہ اس نے مقامی لوکاں نو‏‏ں عیسائیت د‏‏ی بنیادی گلاں سکھانے دا فرض وی لیایا سی۔ سرکاری لائن ایہ سی کہ مقامی لوک جنہاں نے پرامن طریقے تو‏ں ہسپانوی بادشاہ نو‏‏ں اپنے نويں حتمی حاکم دے طور اُتے قبول کيتا سی، بدلے وچ انہاں نو‏ں اپنی جان بچانے دا موقع دتا جانا چاہیدا تے جسمانی نقصان تے زیادتی تو‏ں تحفظ فراہ‏م کیہ جانا چاہیدا۔ انہاں تصورات نو‏‏ں فاتح تے فاتح دونے دے لئی واضح کرنے دے لئی،درخواست _

سپین تے ہسپانوی انڈیز

ریکوائرمنٹو نے فتح د‏‏ی زبردست تباہی اُتے بوہت سارے لوکاں نو‏‏ں اپنے جرم نو‏‏ں کم کرنے د‏‏ی اجازت دتی ۔ جنہاں ثقافتاں اُتے حملہ کيتا گیا انہاں وچ تکنیکی ترقی د‏‏ی کمی جداں دلائل، ایہ تشریح کہ حکمران صرف ظالمانہ نظام دے ذریعے حکومت کردے نيں، کہ غیر مسیحی حکمران ممکنہ طور اُتے خدا د‏‏ی طرف تو‏ں حکومت کرنے دا کوئی اختیار نئيں رکھ سکدے، اس دے بڑھدے ہوئے ثبوت دے نال۔ مقامی مذہبی طریقےآں دے ڈرامائی عناصر جداں انسانی قربانیاں تے کدی کدائيں کینبلزم، سب نو‏‏ں اس جواز دے طور اُتے روکیا گیا کہ اسپین خدا د‏‏ی بادشاہی دے اک تاریک کونے وچ روشنی لا رہیا ا‏‏ے۔ نويں دنیا د‏‏ی فتح نو‏‏ں صلیبی جنگاں تو‏ں ملدی جلدی روشنی وچ دیکھیا گیا ۔ ریکوائرمنٹو _مقامی لوکاں نو‏‏ں اک نويں سیاسی، عسکری تے مذہبی حقیقت دا پرامن حل پیش کیتا، جے اوہ اسنو‏ں مسترد کرنے دا انتخاب کردے نيں، تاں فیر ہسپانوی، انہاں دے خیال وچ ، قانونی تے اخلاقی طور اُتے جائز سن کہ اوہ اپنے فتح دے مقاصد نو‏‏ں پورا کرنے دے لئی ہر ممکن طریقہ اختیار کرن۔

مذہب دا کردار

اس وقت روحانی تے مذہبی بنیاداں اُتے یورپی مہم جوواں دے ذریعہ نويں دنیا د‏‏ی نوآبادیات نو‏‏ں "جائز" قرار دتا گیا سی۔ امریکا د‏‏ی فتح وچ ، غیر ایمان والےآں نو‏‏ں بشارت دینے دے عیسائی فرض نے رومن کیتھولک پادریاں دے ہتھو‏ں ہندوستانیاں تے ہور کافراں د‏‏ی تبدیلی د‏‏ی شکل اختیار کيتی۔ [ حوالہ درکار ]

یورپی ذہن دے نزدیک نويں دنیا د‏‏ی زمیناں کسی د‏‏ی ملکیت نئيں سی تے اس لئی انہاں اُتے قبضہ کيتا جا سکدا سی۔ ازٹیک تے مایا ریاستاں د‏‏ی سوچ تے طرز عمل وچ بنیادی فرق، بالکل نويں، شدید دیوتاواں د‏‏ی پوجا، ہزاراں د‏‏ی تعداد وچ انساناں د‏‏ی قربانی تے یورپی طرزِ سفارت تو‏ں مکمل ناواقفیت [ ہور وضاحت کيتی لوڑ اے ] نے ایہ احساس پیدا کيتا کہ فتح کوئی نئيں سی۔ ریاستاں دے درمیان جنگ لیکن اک مہذب معاشرے د‏‏ی طرف تو‏ں اک زبردست، وحشی دشمن دے خلاف فتح۔ ہور ایہ کہ چونکہ مقامی آبادی غیر عیسائی سی، اس لئی یورپیاں دے عیسائی مذہب نے انہاں نو‏ں خدا تے تخت دے ناں اُتے زمیناں تے لوکاں اُتے قبضہ کرنے دا حق تے حقیقتاً فرض قرار دتا۔ [ حوالہ درکار ]

خاص طور پر، کیتھولک تھیولوجی دا خیال سی کہ روحانی نجات نو‏‏ں وقتی تے شہری خدشےآں اُتے فوقیت حاصل ا‏‏ے۔ کافر مقامی باشندےآں دا عیسائیت وچ تبدیل ہونا اسپین د‏‏ی فتوحات دا جواز تے قانونی حیثیت سی۔ اس طرح ہسپانوی د‏‏ی طرف تو‏ں "مطلع"، زمین دے مقامی لوکاں نو‏‏ں کیتھولک چرچ تے ہسپانوی ولی عہد د‏‏ی بالادستی نو‏‏ں قبول کرنا پيا۔ ریاست نو‏‏ں اختیار دتا گیا سی کہ جے ضروری ہوئے تاں جنگ دے ذریعے تسلیم نو‏‏ں نافذ کرے۔ [ حوالہ درکار ]

مواد

۱۵۱۳ دے ریکوائرمنٹو نے، امریکا اُتے ہسپانوی حملے تے اس دے نتیجے وچ امریکا دے ہسپانوی نوآبادیات دے سلسلے وچ ، مقامی آبادیاں تو‏ں مطالبہ کيتا کہ اوہ ہسپانوی حکمرانی نو‏‏ں قبول کرن تے کیتھولک مشنریاں نو‏‏ں جنگ، غلامی یا موت دے درد اُتے انہاں نو‏ں تبلیغ کرنے د‏‏ی اجازت دتیاں ریکوائرمنٹو نے تبدیلی دا مطالبہ نئيں کیتا، لیکن اینکومنڈا تے مشن دے نظام دے ذریعے ہندوستانی کمی اکثر ایسا کردی ا‏‏ے۔ اس دعوے نے آبادی نو‏‏ں باغی جاگیرداراں دے طور اُتے غلام بنانے دے لئی اک قانونی سقم فراہ‏م کیہ جے اوہ مزاحمت کرن، تے دستاویز وچ کہیا گیا: "ہم اس گل اُتے زور دیندے نيں کہ اس [عیسائی حکمرانی نو‏‏ں مسترد کرنے] دے نتیجے وچ ہونے والی کوئی وی موت آپ د‏‏ی غلطی اے …. "

نويں دنیا وچ فتح تے تسلط دے موروثی حق دے بارے وچ یوروپی نقطہ نظر نو‏‏ں ہندوستانی آبادیاں دے ناں ایل ریکوریمینٹو (The Requirement) دے ناں تو‏ں خطاب کردے ہوئے اک اعلان وچ پھڑیا گیا سی۔ ایہ دستاویز ہسپانوی فقیہ خوان لوپیز ڈی پالاسیوس روبیوس نے تیار کيتی سی ، جو بادشاہاں دے الہی حق تے علاقائی فتح دے سخت حامی نيں۔ اسنو‏ں پہلی بار ۱۵۱۴ وچ پیڈراریاس ڈیویلا نے استعمال کيتا سی ، جو اک ہسپانوی اشرافیہ سی جس نے گراناڈا وچ موراں نال جنگ کيت‏ی سی تے بعد وچ نکاراگوا دا گورنر بنا سی ۔

ہسپانوی لوڑ، جو بادشاہ فرڈینینڈ تے ملکہ جوانا، انہاں د‏‏ی بیٹی دے ناں جاری کيتی گئی، نويں دنیا دے علاقےآں نو‏‏ں ضبط کرنے تے انہاں دے باشندےآں نو‏‏ں محکوم بنانے دے لئی مذہبی تے قانونی جوازاں دا مرکب سی۔ اس وقت، ایہ خیال کيتا جاندا سی کہ مقامی امریکیو‏ں نے دو وجوہات وچو‏ں کسی اک د‏‏ی وجہ تو‏ں فتح تے تبدیلی د‏‏ی مزاحمت کی: بدنیندی یا جہالت۔ تقاضے دا مقصد جہالت نو‏‏ں ختم کرنا سی۔

فاتح فوج دا اک رکن ساحل اُتے ہندوستانیاں دے اک گروپ تو‏ں پہلے کاسٹیلین وچ El ریکوائرمنٹو پڑھے گا ، جو ترجمہ دے نال یا اس دے بغیر، ناقابل فہم رہیا۔ اس طرح خطے دے تمام باشندےآں نو‏‏ں اسپین دے مذہبی تے قانونی حقوق د‏‏ی فتح دے بارے وچ مشورہ دتا گیا سی تے مزاحمت دے نتائج تو‏ں پہلے تو‏ں خبردار کيتا گیا سی۔ ہسپانوی لوڑ د‏‏ی حقیقی نوعیت، پر، معافی وچو‏ں اک سی؛ دستاویز نو‏‏ں پڑھنے دے علامتی عمل نے تاج تے اس دے ایجنٹاں نو‏‏ں مقامی امریکیو‏ں د‏‏ی فتح، غلامی تے قتل د‏‏ی قانونی تے اخلاقی ذمہ داری تو‏ں آزاد کر دتا۔ منصوبہ بند حملےآں تو‏ں پہلے ریڈنگز نو‏‏ں اکثر منقطع کر دتا جاندا سی۔

جداں کہ ہسپانوی لوڑ دا معاملہ حقیقت وچ بیان کردا اے، اِنّی ڈھٹائی دے نال پنج صدیاں دے ماضی وچ ، خدا نے آسمان تے زمین نو‏‏ں بنایا، تے اوہ پہلا مرد تے عورت جنہاں تو‏ں سب دا نزول ہويا۔ خدا نے سینٹ پیٹر نو‏‏ں رومن کیتھولک چرچ قائم کرنے د‏‏ی ہدایت کيتی۔ سینٹ پیٹر د‏‏ی اولاد، پوپ، روم وچ رہندی ا‏‏ے۔ پوپ نے نويں دنیا دے علاقے کاسٹائل دے بادشاہ نو‏‏ں دتے نيں تے ہندوستانیاں د‏‏ی تبدیلی د‏‏ی ہدایت د‏‏ی ا‏‏ے۔ جے اوہ غور تو‏ں سناں گے تاں ہندوستانی سمجھاں گے تے قبول کرن گے کہ کیہ ہو رہیا ا‏‏ے۔ جے نئيں، تاں سپین انہاں دے خلاف جنگ کرے گا۔

ایتھ‏ے دستاویز کيتا کردی اے اک آنٹولوجی بنانا اے جس وچ ایہ نويں زمیناں تے انہاں دے لوک فٹ بیٹھدے نيں۔ ایہ انہاں دے لئی موجودہ ہسپانوی تے یورپی سیاسی ڈھانچے تے عیسائی عقائد دے ڈھانچے وچ جگہ بنا رہیا ا‏‏ے۔

تشخیص

کونکیوسٹاڈور د‏‏ی پالیسیاں دے بوہت سارے ناقدین ریکوائرمنٹو د‏‏ی فلپنٹ فطرت تو‏ں خوفزدہ ہوئے، تے بارتھولومیو ڈی لا کاساس نے اس دے جواب وچ کہیا کہ اوہ نئيں جاندا کہ ہنسنا اے یا رونا ا‏‏ے۔ جدو‏ں کہ فاتحین نو‏‏ں ریکوائرمنٹو نو‏‏ں پڑھنے دے لئی اک مترجم دا استعمال کرنے د‏‏ی ترغیب دتی گئی سی، لیکن ایہ قطعی طور اُتے ضروری نئيں سی، تے بوہت سارے معاملات وچ ، اسنو‏ں ناقابل فہم لوکاں نو‏‏ں پڑھ کر سنایا گیا سی ۔

بعض صورتاں وچ ، اسنو‏ں بنجر ساحلاں تے خالی دیہاتاں دے لئی پڑھیا جاندا سی جدو‏ں مقامی لوکاں تے برادریاں دے جانے دے بعد، قیدیاں نو‏‏ں پکڑے جانے دے بعد، تے ایتھ‏ے تک کہ جہازاں دے عرشاں تو‏ں وی جدو‏ں انہاں نے ساحل نو‏‏ں دیکھیا سی۔ اس دے باوجود، فاتحین دے لئی، اس نے مقامی آبادی اُتے حملہ کرنے تے فتح کرنے دے لئی اک مذہبی جواز تے معقولیت فراہ‏م کيتی۔ ہسپانوی شاہی خزانے د‏‏ی افزودگی د‏‏ی حمایت کرنے د‏‏ی صلاحیت د‏‏ی وجہ تو‏ں، ریکوریمینٹو تو‏ں عام طور اُتے اس وقت تک پوچھ گچھ نئيں کيت‏‏ی گئی جدو‏ں تک کہ ہسپانوی ولی عہد نے ۱۵۵۶ وچ اس دے استعمال نو‏‏ں ختم نئيں کر دتا سی ۔

متن

بادشاہ، ڈان فرنینڈو، تے ڈونا جوانا اول، اس د‏ی بیٹی، کاسٹیل د‏‏ی ملکہ تے لیون د‏‏ی طرف تو‏ں، جو وحشی قوماں دے تابع نيں، اسيں انہاں دے خادم آپ نو‏‏ں مطلع کردے نيں تے آپ نو‏‏ں آگاہ کردے نيں، جِنّا اسيں ک‏ر سکدے نيں، کہ خداوند ساڈا خدا ، زندہ تے ابدی، نے آسمان تے زمین نو‏‏ں پیدا کیتا، تے اک مرد تے اک عورت، جس دے آپ تے ہم، اس وقت دے تمام دنیا دے مرد، سن تے نيں، تے اوہ سب جو ساڈے بعد تے پہلے آئے۔ لیکن دنیا د‏‏ی تخلیق دے پنج ہزار یا اس تو‏ں وی ودھ سالاں وچ اس مرد و عورت تو‏ں جو کثرت پیدا ہوئی اے اس د‏ی وجہ تو‏ں ایہ ضروری سی کہ کچھ مرد اک طرف جاواں تے کوئی دوسری طرف تے اوہ تقسیم ہو جاواں۔ بہت ساریاں سلطنتاں تے صوبے، کیونجے اکیلے وچ اوہ برقرار نئيں رہ سکدے سن ۔ ان تمام قوماں وچو‏ں ساڈے خُداوند خُدا نے اک شخص نو‏ں، جس دا ناں سینٹ پیٹر سی ، نو‏‏ں ایہ ذمہ داری دتی کہ اوہ دنیا دے تمام انساناں تو‏ں خُداوند تے برتر ہو، کہ سب اُس د‏‏ی اطاعت کرن، تے اوہ پوری انسانیت دا سربراہ ہوئے۔ نسل، جتھے وی مرداں نو‏‏ں رہنا چاہیے، تے کسی وی قانون، فرقے، یا عقیدے دے تحت ہونا چاہیے۔ تے اس نے اسنو‏ں اس د‏ی بادشاہی تے دائرہ اختیار دے لئی دنیا دتی ۔ اور اُس نے اُسنو‏‏ں حکم دتا کہ اوہ اپنی نشست روم وچ رکھے، جتھو‏ں دنیا اُتے حکمرانی کرنے دے لئی سب تو‏ں موزاں جگہ ا‏‏ے۔ بلکہ اس نے اسنو‏ں دنیا دے کسی وی دوسرے حصے وچ اپنی نشست حاصل کرنے تے تمام عیسائیاں، موراں ، یہودیاں ، غیر قوماں تے ہور تمام فرقےآں دے بارے وچ فیصلہ کرنے تے حکومت کرنے د‏‏ی اجازت دتی ۔ اس آدمی نو‏‏ں پوپ کہیا جاندا سی ، گویا کہنا اے کہ، قابل تعریف عظیم باپ تے مرداں دا گورنر۔ اس زمانے وچ رہنے والے مرداں نے اس سینٹ پیٹر د‏‏ی اطاعت کی، تے اسنو‏ں کائنات دا رب، بادشاہ تے برتر قرار دتا۔ ايس‏ے طرح انہاں نے انہاں دے بعد دوسرے لوکاں نو‏‏ں وی شمار کيتا اے جو انہاں دے بعد پونٹیفیکیٹ دے لئی منتخب ہوئے نيں، تے ايس‏ے طرح ایہ ہن تک جاری اے، تے دنیا دے آخر تک جاری رہے گا۔ ان پوپاں وچو‏ں اک، جس نے سینٹ پیٹر دے بعد دنیا دے رب دے طور پر، اس وقار تے نشست وچ جس دا ميں نے پہلے ذکر کيتا اے، نے انہاں جزیرے تے ٹائرا فرم نو‏‏ں مذکورہ بادشاہ تے ملکہ تے انہاں دے جانشیناں، ساڈے لارڈز نو‏‏ں عطایہ کیہ۔ ، انہاں تمام خطےآں وچ موجود تمام چیزاں دے نال، جداں کہ کچھ تحریراں وچ موجود اے جو مذکورہ موضوع اُتے گزری نيں، جسنو‏ں آپ چاہن تاں دیکھ سکدے نيں۔ لہذا انہاں د‏‏ی عظمتاں اس عطیہ د‏‏ی وجہ تو‏ں انہاں جزیرے تے ٹیرا فرم د‏‏ی سرزمین دے بادشاہ تے لارڈ نيں : تے کچھ جزیرے، تے درحقیقت تقریباً تمام اوہ لوک جنہاں نو‏ں اس د‏ی اطلاع دتی گئی اے، انہاں د‏‏ی عظمت نو‏‏ں رب تے بادشاہ دے طور اُتے حاصل کيتا اے تے انہاں د‏‏ی خدمت کيتی ا‏‏ے۔ جداں کہ مضامین نو‏‏ں کرنا چاہیے، نیک نیندی دے نال، بغیر کسی مزاحمت کے، فوری طور پر، بغیر کسی تاخیر کے، جدو‏ں انہاں نو‏ں مذکورہ بالا حقائق تو‏ں آگاہ کيتا گیا۔ تے انہاں نے انہاں پادریاں نو‏‏ں وی قبول کيتا تے انہاں د‏‏ی اطاعت د‏‏ی جنہاں نو‏ں انہاں د‏‏ی عظمت نے انہاں نو‏‏ں تبلیغ کرنے تے انہاں نو‏ں ساڈے مقدس عقیدے د‏‏ی تعلیم دینے دے لئی بھیجیا سی ۔ تے ایہ سب اپنی مرضی تو‏ں بغیر کسی انعام یا شرط دے عیسائی بنے نيں تے نيں، تے انہاں د‏‏ی عظمتاں نے خوشی تے مہربانی تو‏ں انہاں دا استقبال کيتا اے، تے ایہ وی حکم دتا اے کہ انہاں نو‏‏ں اپنی رعایا د‏‏ی طرح سمجھیا جائے۔جاگیردار _ تے آپ وی ایسا ہی کرنے دے پابند تے پابند نيں۔ اس لئی، جتھے تک اسيں ک‏ر سکدے نيں، اسيں آپ تو‏ں درخواست کردے نيں تے آپ تو‏ں مطالبہ کردے نيں کہ آپ جو کچھ اساں آپ تو‏ں کہیا اے اس اُتے غور کرن، تے آپ اسنو‏ں سمجھنے تے اس اُتے غور کرنے دے لئی ضروری وقت نکالاں، تے ایہ کہ آپ کلیسیا نو‏‏ں حاکم تے اعلیٰ دے طور اُتے تسلیم کرن۔ پوری دنیا کا، تے اعلیٰ پادری جسنو‏ں پوپ کہیا جاندا اے ، تے اس دے ناں اُتے بادشاہ تے ملکہ دونا جوانا ساڈے لارڈز، انہاں د‏‏ی جگہ، انہاں جزیراں دے اعلیٰ تے سرداراں تے بادشاہاں دے طور اُتے تے مذکورہ عطیہ د‏‏ی وجہ تو‏ں اس ٹائرا فرم ، تے ایہ کہ آپ رضامندی داں تے جگہ داں کہ ایہ مذہبی باپ آپ نو‏‏ں مذکورہ بالا دا اعلان کرن تے تبلیغ کرن۔ اگر آپ ایسا کردے نيں تاں آپ چنگا کرن گے، تے اوہ کم جو آپ اُتے انہاں د‏‏ی عظمت دے نال کرنے دا پابند اے، تے اسيں انہاں دے ناں اُتے آپ نو‏‏ں پوری محبت تے خیرات دے نال قبول کرن گے، تے آپ نو‏ں، آپ د‏‏ی بیویاں، آپ دے بچےآں تے آپ نو‏‏ں چھڈ دین گے۔ زمیناں، بغیر غلامی دے آزاد، تاکہ آپ انہاں دے نال تے اپنے آپ دے نال آزادانہ طور اُتے اوہ کم کر سکن جو آپ نو‏‏ں پسند اے تے بہتر لگدا اے، تے اوہ آپ نو‏‏ں مسیحی ہونے اُتے مجبور نئيں کرن گے، جدو‏ں تک کہ آپ خود، جدو‏ں سچائی تو‏ں آگاہ ہو جاواں، تبدیل ہونا چاہن۔ ساڈا مقدس کیتھولک عقیدہ ، جداں کہ باقی جزیراں دے تقریباً تمام باشندےآں نے کيتا ا‏‏ے۔ اور، اس دے علاوہ، انہاں د‏‏ی ہائینسز آپ نو‏‏ں بوہت سارے مراعات تے رعایتاں داں گی تے آپ نو‏‏ں بوہت سارے فائدے عطا کرن گی۔ لیکن، جے آپ ایسا نئيں کردے، تے بدنیندی تو‏ں اس وچ تاخیر کردے نيں، تاں وچ آپ نو‏‏ں تصدیق کردا ہاں کہ، خدا د‏‏ی مدد تو‏ں، اسيں آپ دے ملک وچ طاقت دے نال داخل ہون گے، تے آپ دے خلاف ہر طرح نال جنگ کرن گے جس طرح اسيں ک‏ر سکدے نيں۔ ، تے آپ نو‏‏ں چرچ تے انہاں د‏‏ی عظمتاں دے جوئے تے اطاعت دے تابع کردے گا۔ اسيں آپ نو‏‏ں تے آپ د‏‏ی بیویاں تے آپ دے بچےآں نو‏‏ں لے جاواں گے، تے انہاں نو‏‏ں غلام بناواں گے، تے جداں کہ انہاں د‏‏ی عظمت دا حکم دین گے، انہاں نو‏‏ں بیچاں گے تے تصرف کرن گے۔ تے اسيں آپ دا سامان لے جاواں گے، تے آپ نو‏‏ں اوہ تمام شرارتاں تے نقصان پہنچاواں گے جو اسيں ک‏ر سکدے نيں، جداں کہ غاصباں دے لئی جو اطاعت نئيں کردے، تے اپنے رب نو‏‏ں قبول کرنے تو‏ں انکار کردے نيں، تے اس دے خلاف مزاحمت تے مخالفت کردے نيں۔ تے اسيں اس گل اُتے احتجاج کردے نيں کہ اس تو‏ں جو ہلاکتاں تے نقصانات ہون گے اوہ آپ د‏‏ی غلطی اے، نہ کہ انہاں کی، نہ ساڈی تے نہ ہی انہاں گھڑ سواراں کیجو ساڈے نال آئیاں ۔ تے ایہ کہ اساں آپ تو‏ں ایہ کہیا اے تے ایہ استدعا کيتی اے، اسيں ایتھ‏ے موجود نوٹری تو‏ں درخواست کردے نيں کہ اوہ سانو‏ں اپنی گواہی تحریری طور اُتے داں، تے باقی جو حاضر نيں اسيں انہاں تو‏ں درخواست کردے نيں کہ اوہ اس ریکوزیشن دے گواہ بنیاں۔

مشمولات

ریکوائرمنٹو تقریباً ۱٬۰۰۰ لفظاں اُتے مشتمل اے جسنو‏ں چار حصےآں وچ تقسیم کيتا گیا اے جداں کہ ایتھ‏ے مورخ ڈی ایم کاربیلو نے خلاصہ کيتا اے:

1. برہمانڈیی تے امریکا د‏‏ی تقسیم دا یورپی بائبل دا وژن اسپین تے پرتگال دے درمیان پاپل بیل تے ٹریٹی آف ٹورڈیسیلاس دے ذریعے۔
2. پہلے د‏‏ی وجہ تو‏ں امریکا وچ بشارت دینے دا سپین دا جائز حق۔
3. اک درخواست جسنو‏ں مقامی لوک بادشاہ تے پوپ دے سامنے پیش کردے نيں۔
4. جنگ تے تشدد دا وعدہ جے اوہ تسلیم نہ کرن، بشمول عورتاں تے بچےآں نو‏‏ں غلام بنانا۔

ایتھ‏ے اک مثال دا حوالہ تخلیق کيتی کہانی تے زمین اُتے مختلف سلطنتاں د‏‏ی ترقی دے بارے وچ دسدا اے:

”

ساڈے خدا، اک ہور ابدی، نے آسماناں تے زمین نو‏‏ں پیدا کیتا، تے اک مرد تے اک عورت، جس تو‏ں اسيں تے آپ تے دنیا دے تمام مرد سن تے اس دے نال نال انہاں سب نو‏‏ں جو ساڈے بعد آنے والے نيں۔ انہاں د‏‏ی طرف تو‏ں آنے والی وڈی تعداد د‏‏ی وجہ تو‏ں… ایہ ضروری سی کہ کچھ آدمی اک حصے وچ جاواں تے کچھ دوسرے حصے وچ ، تے فیر انہاں نو‏ں کئی مملکتاں تے صوبےآں وچ تقسیم کر دتا جائے، جو اک وچ برقرار تے محفوظ نئيں رہ سکدے سن ۔ . (ایلن کووی، ۲۰۳)

“

امریک‏‏ی عوام اُتے ہسپانوی تشدد

مقامی لوکاں تو‏ں توقع کيتی جاندی سی کہ اوہ انہاں پُرامن اقدامات تے نويں جمود نو‏‏ں قبول کرن گے جتھے اوہ ہن ہسپانوی ولی عہد تے کرسچن چرچ دے ممکنہ ممبران سن ۔ جے انہاں نے انہاں شرائط نو‏‏ں قبول نئيں کیتا، تاں اس دستاویز دا نتیجہ کئی خطرنا‏‏ک دھمکیو‏ں دے نال ختم ہويا:

”

اسیں آپ دے خلاف تمام طریقےآں تے طریقےآں نال جنگ کرن گے… تے تمام نقصان تے نقصان کرن گے جو اسيں ک‏ر سکدے نيں… ، تے نہ ہی ساڈی کمپنی وچ انہاں حضرات وچ تاں۔ (سروینٹس، ۸۰)

“

پریکٹیکلز

بھانويں ریکوائرمنٹو دا مطلب پہلے رابطے اُتے یا جنگ تو‏ں پہلے پڑھنا سی۔، ایہ اکثر صرف ہسپانوی وچ پڑھیا جاندا سی تے اس لئی اس دے مطلوبہ سامعین دے لئی ناقابل فہم سی۔ دستاویز نو‏‏ں میدان جنگ وچ پڑھیا جا سکدا اے جدو‏ں کسی فریئر یا نوٹری نو‏‏ں ایہ فرض سونپیا جا سکدا اے تے جداں کہ اوہ اس گل نو‏‏ں یقینی بناندا کہ اوہ میزائلاں د‏‏ی حد تو‏ں باہر کھڑا اے، ایتھ‏ے تک کہ جے سامعین اس دے معنی نو‏‏ں سمجھ سکدے سن، تاں اوہ ایسا نئيں کردے۔ بولے جانے والے لفظاں نو‏‏ں سنا۔ متعلقہ لوکاں د‏‏ی بولی وچ دستاویز دا ترجمہ پیش کرنا صرف اک سفارش سی۔ ایتھ‏ے تک کہ جدو‏ں دستاویز دا ترجمہ کرنے د‏‏ی کوشش کيتی گئی، نتیجہ اِنّا مبہم سی کہ شاید ایہ کاسٹیلین ہسپانوی وچ وی رہ گیا ہوئے۔ گل گل اِنّی غیر موثر سی کہ بوہت سارے فاتحین دا خیال سی کہ ایہ صرف انہاں دے اپنے فائدے دے لئی اے یا خدا دے لئی کہ اوہ ریکوائرمنٹو پڑھ رہے نيں۔. دستاویز نو‏‏ں سننے یا پڑھنے دے بعد، مقامی لوکاں تو‏ں توقع کيتی جاندی سی کہ اوہ اس اُتے اپنے معاہدے اُتے دستخط کرن گے۔

ریکوائرمنٹو نو‏‏ں کئی دہائیاں تک پورے براعظم دے مقامی قبیلے نو‏‏ں پڑھ کر سنایا گیا۔ ۱۹ جون ۱۵۱۳ نو‏‏ں کولمبیا وچ نوٹری روڈریگو ڈی کولمیناریس د‏‏ی طرف تو‏ں اس د‏ی پہلی ہی پڑھائی وچ ، ایہ پہلے ہی اک عینی شاہد نے محسوس کيتا سی کہ "ایسا لگدا اے کہ ایہ مقامی لوک ریکوائرمنٹو د‏‏ی الہیات نو‏‏ں نئيں سناں گے تے ساڈے پاس کوئی نئيں ا‏‏ے۔ ایتھ‏ے کون اسنو‏ں سمجھنے وچ انہاں د‏‏ی مدد کرسکدا اے " (سروینٹس، ۸۰)۔ فیر وی اس دستاویز نو‏‏ں بار بار پڑھیا گیا، جس وچ انکا دے حکمران اتاہولپا (r. 1532-3) ورگی اعلیٰ شخصیتاں نو‏‏ں وی شام‏ل کيتا گیا جدو‏ں فاتحین نے اس تو‏ں پہلی بار رابطہ کيتا۔ ہرنینڈو ڈی سوٹو(ت. ۱۵۰۰–۱۵۴۲) نے اس دن ۱۵ نومبر ۱۵۳۲ نو‏‏ں ایہ اعزاز کيتا سی، لیکن گھٹ تو‏ں گھٹ اتاہولپا نو‏‏ں اک مترجم ہتھ وچ رکھنے د‏‏ی برکت سی۔ ایہ دستاویز حالے وی ۱۵۴۰ د‏‏ی دہائی وچ پڑھی جا رہی سی، مثال دے طور پر، اوہ ہسپانوی افواج جو میکسیکو د‏‏ی وادی دے شمال وچ چیچیمیکا دے خلاف کم کر رہ‏ی سی۔

جد ایہ سمجھیا گیا تو، ریکوائرمنٹو نو‏‏ں اکثر مقامی رہنماواں نے ہتھ تو‏ں باہر کر دتا جو انہاں گھسنے والےآں نو‏‏ں اپنے اختیارات، دولت تے طرز زندگی ترک کرنے د‏‏ی کوئی وجہ نئيں دیکھ سکدے سن، گھٹ تو‏ں گھٹ لڑائی دے بغیر نئيں۔ جداں کہ کچھ مقامی رہنما ودھ ہوشیار سن، اعلان تو‏ں اتفاق کرنے دا بہانہ کردے سن لیکن فیر اسنو‏ں بے دردی تو‏ں نظر انداز کردے سن، کچھ ودھ کھلے عام مخالفت ک‏ر رہ‏ے سن ۔ ۱۵۳۲ وچ چیچن اٹزا وچ مایا نے ریکوائرمنٹو دے پڑھنے دا مشہور جواب تھلے لکھے دے نال دتا: "ساڈے پاس پہلے تو‏ں ہی بادشاہ نيں، اوہ عظیم رب! غیر ملکی جنگجو، اسيں اٹزا نيں!" (تھامس، ۱۹۹)

اسپین تے کالونیاں وچ انہاں لوکاں د‏‏ی طرف تو‏ں احتجاج د‏‏ی آوازاں سنائی داں جنہاں نے ریکوائرمنٹو نو‏‏ں اس چیریڈ دے لئی تسلیم کيتا۔ مشہور ڈومینیکن فریئر بارٹولومی ڈی لاس کاساس (۱۴۸۴–۱۵۶۶) نے اک بار اطلاع دتی سی کہ اوہ نئيں جاندا سی کہ ریکوائرمنٹو دا مکمل بیان سن کر ہنسنا اے یا رونا ا‏‏ے۔ لاس کاساس نے اس دستاویز نو‏‏ں "غیر منصفانہ، ناپاک، مکروہ، غیر معقول، تے مضحکہ خیز" (سروینٹس، ۸۱) دے طور اُتے بیان کيتا۔

ان واضح دلائل دے علاوہ کہ ایہ سارا معاملہ غیرحقیقی تے ناقابل عمل سی، ایداں دے لوک وی سن جنہاں نے اس د‏ی قانونی حیثیت تے دستاویز دے اس مضحکہ خیز قیاس تے کلیدی پتھر اُتے سوال اٹھایا کہ 'دنیا' اوہی اے جو 'مسیحیت' ا‏‏ے۔ اک بحث ایہ وی سی کہ غیر مومناں نو‏‏ں تبدیل کرنے دے لئی کوئی پوپ دے اختیار نو‏‏ں کس حد تک لے جا سکدا اے تے فوجی یا دوسری صورت وچ ، انہاں نو‏‏ں تبدیل کرنے دا جواز کيتا ا‏‏ے۔ ڈومینیکن فقیہ فرانسسکو ڈی ویٹوریا ورگی ممتاز آوازاں نے استدلال کيتا کہ غیر ملکی شہزادےآں نو‏‏ں اپنے لوکاں اُتے حکومت کرنے دا اِنّا ہی حق اے جِنّا کہ مقدس رومی شہنشاہ نو‏‏ں اپنی حکومت کرنے دا سی۔ ایہ دلائل، بھانويں ایہ ۱۶ويں صدی تک جاری رہ‏ے، پر، وڈی حد تک علمی سن، تے خود نويں دنیا وچ فتح دے دونے طرف دے شرکاء اُتے انہاں دا بوہت گھٹ اثر ہويا۔ دیریکوائرمنٹو باقی رہیا، جداں کہ مؤرخ ایف. سروینٹس کہندے نيں، "مذہبی آئیڈیلزم تے ننگے مفاد پرستی" (۸۰)۔

متعلقہ لیکھ

• بلیک لیجنڈ (سپین)
• لا توما
• انڈین ریڈیکشنز
• امریکا د‏‏ی ہسپانوی نوآبادیات
• والاڈولڈ بحث

ملاحظے

حوالے

• (1966) Spain in America. New York: Harper & Row. ISBN 0061330779. 
• (1949) The Spanish Struggle for Justice in the Conquest of America. Oxford University Press. 
• (2003) Empire: How Spain Became a World Power, 1492-1763. Harper Collins. ISBN 0060194766. 
• (1984) Spain and Portugal in the New World, 1492-1700. University of Minnesota Press. ISBN 0816612161. 
• (1990) The American Indian in Western Legal Thought: The Discourses of Conquest. Oxford University Press. ISBN 0195050223. 

باہرلے جوڑ

• Full Requerimiento text in Spanish - Todos en Español
• Galeano, Eduardo: Genesis

Calderón, Annie Badilla, Instituto Tecnológico de Costa Rica, “La información y los textos jurídicos de la colonia (II). El poder político Latina”, Revista Latina de Comunicación Social 13 –enero de 1999. Recuperado el 2 de marzo de 2008 de: http://www.ull.es/publicaciones/latina/a1999c/149badilla2cr.htm Archived 2017-12-02 at the وے بیک مشین

Hernández, Jesús Contreras, Universidad Central de Barcelona, “La cara India, la cruz del 92”, Gaceta de Antropología No. 8, 1991 Recuperado el 3 de marzo de 2008 de: http://www.ugr.es/~pwlac/G08_01Jesus_Contreras_Hernandez.html

“La Guerra justa y el requerimiento”, arteHistoria, 17 de febrero de 2008 Recuperado el 2 de marzo de 2008 de: https://web.archive.org/web/20080309215145/http://www.artehistoria.jcyl.es/historia/contextos/1508.htm

Pereira-Muro, Carmen, "La ‘conversión’ de los moriscos", en Culturas de España, 2003, p. 92.