ریاست سروہی
Kingdom of Sirohi | |||||
---|---|---|---|---|---|
۱۳۱۱–۱۹۴۹ | |||||
| |||||
راجگڑھ | سروہی | ||||
حکومت | بادشاہت | ||||
تاریخ | |||||
• قیام | ۱۳۱۱ | ||||
• خاتمہ | ۱۹۴۹ | ||||
موجودہ حصہ | بھارت |
ریاست سروہی یا سروہی ریاست موجودہ بھارت دی ریاست راجستھان دی اک آزاد ریاست سی
کنگڈم آف سروہی ( نوآبادیاتی وقت وچ ریاست سروہی دے ناں توں جانیا جاندا اے ) موجودہ ہندوستان دی ریاست راجستھان وچ اک آزاد ہندو ریاست سی۔ ریاست دی نیہہ 1311 عیسوی وچ رکھی گئی سی تے ایہ چھ صدیاں تک قائم رہی، جس دی وجہ توں 1949 عیسوی وچ تحلیل ہونا بند ہو گیا، تے سابقہ بمبئی ریاست ہندوستان وچ انضمام نوں روک دتا۔
جغرافیہ ریاست سروہی راجپوتانہ ایجنسی وچ سی اس دا رقبہ 1,964 مربع میݪ (5,090 کلومیٹر 2 ) سی ایہ علاقہ پہاڑیاں تے چٹانی سلسلےآں توں بہت ودھ ٹوٹا ہويا سی۔ اراولی رینج نے اسنوں دو حصےآں وچ تقسیم کیتا، جو شمال مشرق توں جنوب مغرب تک چلدا اے۔ اس علاقے دا جنوب تے جنوب مشرقی حصہ پہاڑی تے ناہموار اے، جس وچ بلند پہاڑ ابو، گرینائٹ چٹان دا اک وکھ تھلگ ماس اے، جو پہاڑیاں دے اک جھرمٹ وچ اختتام پذیر ہُندا اے، جس وچ کئی وادیاں نوں چٹانی چوٹیاں توں گھرا ہويا اے، جداں وڈے کھوکھلے نيں۔ اراولی دے دونے طرف ملک متعدد واٹر چینلز توں جڑا ہويا اے، جو برسات دے موسم دے دوران کافی طاقت تے حجم دے نال چلدے نيں، لیکن سال دے بوہتے حصے وچ خشک رہندے نيں۔ کسی وی اہمیت دا واحد دریا مغربی بناس اے۔ [ 1 ]
1911 وچ انسائیکلوپیڈیا برٹانیکا گیارہويں ایڈیشن نے ریکارڈ کيتا کہ ریاست دا اک وڈا حصہ گھنے جنگل توں ڈھکا ہويا سی، جس وچ شیر، ریچھ تے چيتے سمیت جنگلی جانور بکثرت سن ۔ تے ایہ کہ آب و ہوا پوری طرح خشک سی(جنوب تے مشرق وچ عموماً کافی مقدار وچ بارش ہُندی سی ابو وچ سالانہ اوسطاً 64 انچ (160 سینٹی میٹر) بارش ہُندی اے، جداں کہ ایرن پورہ وچ ، 50 میݪ (80 کلومیٹر) توں وی کم ) شمال وچ ، اوسط گرنا صرف 12 تے 13 انچ (30 تے 33 سینٹی میٹر) دے درمیان اے ۔
19ويں صدی دے دوران راجپوتانہ ریلوے تعمیر کيتی گئی۔ ایہ ریاست توں گزردا سی، تے ابو روڈ اُتے اک اسٹیشن بنایا گیا سی ، جو سروہی شہر توں 28 میݪ (45 کلومیٹر) جنوب وچ سی۔ [ 1 ]
1901 وچ ریاست دی آبادی 154,544 سی جو کہ کاݪ دے نتائج دی وجہ توں دہائی وچ 17 فیصد دی کمی نوں ظاہر کردی اے۔ مجموعی آمدنی £28,000 سی برطانوی راج نوں خراج تحسین £450 سی۔ سروہی شہر دی آبادی 5,651 سی تے اس دا بنیادی کاروبار تلوار دے بلیڈ تے ہور ہتھیاراں دی تیاری سی۔ [ 1 ]
تریخ
سودھوسانچہ:Rajputana 1525 CE سیراوہی ریاست دی نیہہ دیورا راجپوتاں دے مہاراجہ نے سن توں پہلے رکھی سی 1311، تے علاقے نوں اک ریاست وچ تشکیل دتا۔ [ 3 ] 1405 وچ ، اودوں دے حکمران شیوبھن نے موجودہ دور دے شہر سروہی توں 3 کلومیٹر مشرق وچ شیو پوری وچ ریاست دا راجگڑھ قائم کيتا ۔ [ 4 ] 1425 وچ ، راؤ سینس مل نے سروہی دا قصبہ بنایا، جداں کہ بعد وچ ریاست دا راجگڑھ بنیا۔ [ 5 ] اس ریاست دے حکمران راجپوتاں دے دیورا چوہان قبیلے نال تعلق رکھدے نيں۔ [ 6 ] 1452 وچ ریاست اُتے میواڑ دے رانا کمبھا نے حملہ کيتا ۔ [ 7 ]
19ويں صدی دے ابتدائی سالاں دے دوران، سروہی نوں جودھ پور تے اس علاقے دے پہاڑی قبیلے دے نال جنگاں توں بہت ودھ نقصان اٹھانا پيا۔ انگریزاں دا تحفظ 1817 وچ طلب کيتا گیا سی۔ جودھ پور دے سروہی اُتے تسلط دے دعوے دی اجازت نئيں دتی گئی تے 1823 وچ برطانوی حکومت دے نال اک معاہدہ طے پایا۔ سروہی اک خود مختار ریاست بن گئی ، تے راجپوتانہ ایجنسی دا حصہ بن گئی۔ [ 1 ]
1857 دی بغاوت دے دوران پیش کيتی گئی خدمات دے لئی ، راؤ نوں انہاں دی نصف خراج دی معافی ملی۔ راؤ کیشری سنگھ (حکومت 1875–1920) تے انہاں دے جانشیناں نوں 1889 وچ مہاراو (مہاراجہ دے برابر) دا خطاب دتا گیا۔ [ 1 ]
جب ہندوستان 1947 وچ آزاد ہويا تاں اس بارے وچ فوری طور اُتے کوئی اتفاق رائے نئيں ہو سکیا کہ آیا ریاست سروہی نوں نويں ریاستاں بمبئی یا راجستھان دے نال ضم کيتا جائے ۔ [ 8 ] ابتدائی طور پر، ریاست سروہی دے تحت آنے والے علاقے نوں 1949 وچ بمبئی وچ ضم کر دتا گیا سی، لیکن 1950 وچ راجستھان نوں منتقل کر دتا گیا سی۔ [ 8 ] [ 9 ]
حکمراناں دی لسٹ
سودھوراؤ الہانہ ، جالور ، چندراوندی تے سروہی دے حکمراناں دے آباؤ اجداد نادول دے چوہان حکمران سن ۔
راؤآں دی لسٹ
سودھوجالور دے راؤ
سودھو- راؤ الہانہ
- راؤ کیرتی پال – 1181 وچ جالور دا بانی، تے سونگارا چوہان قبیلے دا آباؤ اجداد ۔
- راؤ سمرسنہا
- راؤ ادے سنہا
- راؤ مان سنگھ اول (1213–1228)
- راؤ دیوراج (1228–1250)
- راؤ وجے راج سنگھ (1250–1311)
- چندراوندی دا راؤ
- راؤ لمبا (1311–1321) – 1311 وچ سروہی دے بانی
- راؤ تیج سنگھ (1321–1336)
- راؤ کنہر دیو (1336–1343)
- راؤ سمنت سنگھ (1343-؟)
- راؤ سلکھیا (-1374)
سروہی دے راؤ
سودھو- راؤ رنمل (1374–1392)
- راؤ سوبھاجیت (شیوبھن) (1392–1424)
- راؤ سہسمل (سانسمل) (1424–1451)
- راؤ لکھراج سنگھ (لاکھا) (1451–1483)
- راؤ شری جگمل اول (1483–1523)
مہاراؤآں دی لسٹ
سودھو- مہاراؤ اکشے راج اول (اکھراج) (1523–1533)
- مہاراؤ رائے سنگھ (1533–1543)
- مہاراؤ دوداجی (درجن سال) (1543–1553)
- مہاراؤ ادے سنگھ اول (1553–1562)
- مہاراؤ مان سنگھ دوم (1562–1572)
- مہاراؤ سورتن سنگھ (سورتن دیورا) (1572–1610)
- مہاراؤ رائے سنگھ دوم (1610–1620)
- مہاراؤ اخراج دوم (1620–1673)
- مہاراؤ ادے بھان دوم (1673–1676)
- مہاراؤ ورسل سنگھ اول (1676–1697)
- مہاراؤ سورتن سنگھ دوم (1697)، (معزول)
- مہاراؤ چترسال سنگھ (درجن سنگھ) (1697–1705)
- مہاراؤ عمید سنگھ (مان سنگھ III) (1705–1749)
- مہاراؤ پرتھوی راج سنگھ (1749–1772)
- مہاراؤ تخت سنگھ (1772–1781)
- مہاراؤ جگت سنگھ (1781–1782)
- مہاراؤ بیرسال دوم (وریسال) (1782–1809)
- مہاراؤ ادے بھان سنگھ (1809–1817)
- مہاراؤ شیو سنگھ (1817–1846)
- مہاراؤ امید سنگھ II بہادر (1862–1875)
- مہاراؤ کیسری سنگھ بہادر (1875–1920)
- ایچ ایچ مہاراؤ سروپرم سنگھ بہادر (1920–1946)
- مہاراؤ تیجرام سنگھ بہادر (1946–1947)
- مہارانی کرشنا (کنوربا) (1946–1947)
ٹائٹلر حکمران
سودھو- مہاراؤ رگھوبیر سنگھ بہادر (1947–1950)
- مہاراؤ ابھے سنگھ بہادر (1950–1998)
ریونیو سسٹم
سودھومحصول دی وصولی دا روايتی طریقہ بھوگ بٹائی تے ہلبندی اُتے مشتمل سی۔ بھوگ بٹائی، ودھ مروجہ عمل، ریاست دی طرف توں کٹائی کيتی گئی پیداوار دے اک حصے نوں براہ راست جمع کرنے اُتے مشتمل سی۔ ریاست دے کچھ علاقےآں وچ ہلبندی دا استعمال کيتا جاندا سی، جس دے تحت کساناں دے ذریعہ استعمال ہوݨ والے آلات اُتے نقد ٹیکس عائد کيتا جاندا سی۔ 1904 وچ ، اک نواں محصول جمع کرنے دا نظام متعارف کرایا گیا جس وچ ادائیگی دے معیار دے طور اُتے کاشت شدہ رقبہ دی اوسط پیداواری صلاحیت دی نیہہ اُتے محصولات دی وصولی شامل سی ریاست دے نقطہ نظر توں، نواں محصولاندی نظام وڈی حد تک کامیاب رہیا، جس دی وجہ توں ریاست دی آمدنی وچ بہت ودھ وادھا ہويا۔ [ 10 ]