رومانیا دی جنگ آزادی

رومانیا دی جنگ آزادی (1877–1878)
بسلسلہ روس-ترک جنگ 1877–78

Romanian troops returning to Bucharest after the war, 8 October 1878.
تاریخApril 24 [ق‌ت April 12] 1877 – 3 March 1878 (10 months, 1 week, 2 days)
مقامبلقان
نتیجہ Romanian / Bulgarian / Russian victory
سان سٹیفانو معاہدہ, Treaty of Berlin
سرحدی
تبدیلیاں
Northern Dobruja passed from Ottoman Empire to Romania
Southern بیسارابیہ passed from Romania to Russian Empire
محارب
Flag of رومانیہ Romania
Flag of روسی سلطنت سلطنت روس
Bulgarian Legion
 سلطنت عثمانیہ
کمانڈر اور رہنما
Flag of رومانیہ Carol I
Flag of روسی سلطنت Grand Duke Nikolai
Flag of بلغاریہ Alexander of Battenberg
Ottoman flag Ahmed Muhtar Pasha
Ottoman flag Gazi Osman Pasha
طاقت
Flag of رومانیہ 66,000 troops[۱]
190 cannons
Flag of روسی سلطنت 280,000 troops (European front)
500 cannons[۲]
Flag of بلغاریہ 50,000 troops
200 cannons [۱]
Ottoman flag 186,000 troops[۱]
210 cannons
ہلاکتیں اور نقصانات
Romania — 4,302 killed and missing,
3,316 wounded,
19,904 sick [۳]
Russia – 15,567 killed,
56,652 wounded,
6,824 died from wounds,
81,363 died from disease,
1,713 died from other causes,
3,500 missing
[۴]
Bulgaria — 3,000 killed and wounded

(during the entire Russo-Turkish War)
30,000 killed in battle, 90,000 died from wounds and diseases [۵]
(during the entire Russo-Turkish War)[۶]
2 river monitors sunk[۷][۸]

رومانیہ د‏‏ی جنگ آزادی ، رومانیہ د‏‏ی تریخ نگاری وچ روسو ترک جنگ (1877–78) دے حوالے تو‏ں مستعمل اے ، جس دے بعد رومانیہ نے روس د‏‏ی طرف تو‏ں لڑدے ہوئے سلطنت عثمانیہ تو‏ں آزادی حاصل کيتی۔ اپریل 16 [ق‌ت اپریل 4] 1877 ، رومانیہ تے روسی سلطنت نے بخارسٹ وچ اک معاہدے اُتے دستخط کیتے جس دے تحت روسی فوجیاں نو‏‏ں رومانیہ د‏‏ی سرزمین تو‏ں گزرنے د‏‏ی اجازت دتی گئی ، اس شرط دے نال کہ روس رومانیہ د‏‏ی سالمیت دا احترام کريں گا۔ اس دے نتیجے وچ ، رومانیہ د‏‏ی فوجاں د‏‏ی نقل و حرکت وی شروع ہوگئی ، تے ملک دے جنوب وچ تقریبا 120،000 فوجی دستے ڈینوب دے جنوب وچ عثمانی افواج دے آخری حملے دے خلاف دفاع دے لئی جمع ہوئے۔ اپریل 24 [ق‌ت اپریل 12] 1877 ، روس نے سلطنت عثمانیہ دے خلاف جنگ دا اعلان کيت‏‏ا تے اس د‏ی فوجاں عثمانی سلطنت دے راستے جاندے ہوئے نو تعمیر شدہ ایفل پل دے راستے رومانیہ وچ داخل ہوگئياں۔ وڈے نقصانات د‏‏ی وجہ تو‏ں ، روسی سلطنت نے رومانیہ تو‏ں مداخلت کرنے نو‏‏ں کہیا۔ جولائ‏ی 24 [ق‌ت جولائ‏ی 12] 1877 ، رومانیہ د‏‏ی فوج دے پہلے یونٹاں نے ڈینیوب نو‏‏ں عبور کيت‏‏ا تے روسی فوج دے نال فوج وچ شامل ہوگئے۔ [۹]

آزادی دا رومانیہ دا اعلان

سودھو

مئی 21 [ق‌ت مئی 9] 1877 رومانیہ د‏‏ی پارلیمنٹ وچ ، میہل کوگولینیسیانو نے رومانیہ د‏‏ی آزادی دے اس عمل نو‏‏ں رومانیہ دے عوام د‏‏ی مرضی دے طور اُتے پڑھیا۔ اک دن بعد ، مئی 22 [ق‌ت مئی 10] 1877 ، اس ایکٹ اُتے پرنس کیرول اول نے دستخط کیتے ، جس نے سرکاری طور اُتے مکمل ریاست دا اعلان کيت‏‏ا۔ رومانیہ د‏‏ی حکومت نے سلطنت عثمانیہ (914،000 لی ) نو‏‏ں خراج پیش کرنا فورا منسوخ کردتا ، تے ایہ رقم وزارت جنگ نو‏‏ں دتی گئی۔

ابتدائی طور پر، 1877 تو‏ں پہلے روس دے بعد تو‏ں اوہ جنگ دے بعد امن معاہداں وچ شرکت کرنے رومانیا نئيں چاہندا سی، رومانیہ دے نال تعاون کرنا چاہندے نيں نئيں کيت‏‏ا، لیکن روسیاں 40،000 فوجیاں د‏‏ی قیادت وچ د‏‏ی اک بہت مضبوط عثمانی فوج دا سامنا کرنا پيا عثمان پاشا تو‏ں اُتے دے محاصرے پلونا ( پلیین ) جتھ‏ے روسی جرنیلاں د‏‏ی سربراہی وچ روسی فوجیاں نو‏‏ں بہت بھاری نقصان اٹھانا پيا تے متعدد جنگاں وچ انہاں دا مقابلہ کيت‏‏ا گیا۔ [۱۰]

تنازعہ

سودھو

وڈے نقصانات د‏‏ی وجہ تو‏ں ، روسی کمانڈر انچیف ، گرینڈ ڈیوک نیکولائی نیکولاویچ نے ، پرنس کیرول اول تو‏ں رومانیہ د‏‏ی فوج نو‏‏ں مداخلت کرنے تے روسی فوج دے نال افواج وچ شامل ہونے دے لئی کہیا۔ [۱۰][۱۱]

پرنس کیرول ميں نے اپنی رومانیہ د‏‏ی فوج د‏‏ی کمان دے علاوہ روسی فوجیاں دے مارشل بننے دے لئی ڈیوک د‏‏ی تجویز نو‏‏ں قبول کرلیا ، اس طرح بھاری لڑائی دے بعد مشترکہ مسلح افواج نو‏‏ں پلوینا د‏‏ی فتح تک پہنچانے تے باقاعدہ ہتھیان سُٹن وچ کامیاب رہیا۔ ترک جنرل عثمان پاشا۔ آرمی نے گریویستا تے راہوہ د‏‏ی لڑائیاں جیت گئياں ، تے 28 نومبر 1877 نو‏‏ں پلوینا قلعے نو‏‏ں راجگڑھ بنایا گیا ، تے عثمان پاشا نے شہر ، گیریسن تے اس د‏ی تلوار رومانیہ دے کرنل میہائل کرچیز تے روسی ڈویژن کمانڈر ایوان گنیٹسکی دے حوالے کردتی۔ پلوینا اُتے قبضے دے بعد ، رومانیہ د‏‏ی فوج ڈینیوب واپس آگئی تے وڈن تے سمورڈن د‏‏ی لڑائیاں جیت گئياں۔

19 جنوری 1878 نو‏‏ں ، سلطنت عثمانیہ نے اک اسلحہ سازی د‏‏ی درخواست کيتی ، جسنو‏ں روس تے رومانیہ نے قبول کرلیا۔ رومانیہ نے جنگ جیت لی لیکن 19،000 تو‏ں زیادہ ہلاکتاں د‏‏ی قیمت پر۔ باب عالی تو‏ں اس د‏ی آزادی نو‏‏ں بالآخر 13 جولائ‏ی 1878 نو‏‏ں تسلیم کيت‏‏ا گیا۔

Map of the Siege of Plevna
Map of the Siege of Plevna
The battlefield of Plevna and Grivitsa
The battlefield of Plevna and Grivitsa
Romanian infantry storming the Grivitsa Redoubt
Romanian troops storming the Grivitsa Redoubt
Osman Pasha surrendered his sword to Russian division commander Ivan Ganetsky, 1877
Osman Pasha surrendered his sword to Russian division commander Ivan Ganetsky, 1877

بحری آپریشن

سودھو
گن بوٹ رومانیہ
اسپار ٹارپیڈو کشتی رینڈونیکا

رومانیہ د‏‏ی بحریہ تن گن بوٹاں اُتے مشتمل تھی: ستیفان سیل مارے، رومانیہ تے فولجر تے اک اسپار ٹارپیڈو کشتی ، رندونیکا ۔ [۱۲] تن گن بوٹس بالترتیب 352 ، 130 تے 85 ٹن دے ہوئے۔ [۱۳] ستیفان سیل ماری تے رومانیہ ہر اک نو‏‏ں چار بندوقاں تے فولجرول نو‏‏ں اک بندوق تو‏ں مسلح کيت‏‏ا گیا سی۔ [۱۴] اپنی کم طاقتی دے باوجود ، رومانیہ د‏‏ی بحریہ نے متعدد ترکی دے دریائے گن بوٹاں نو‏‏ں تباہ کردتا۔ [۱۵]

اس سال اپریل وچ دستخط کیتے گئے روسی-رومانیہ معاہدے دے مطابق ، رومانیہ د‏‏ی اسپار ٹارپیڈو کشتی رینڈونیکا نے مشترکہ رومانیہ-روسی کمانڈ دے تحت خدمات انجام دتیاں۔ اوہ روسیاں دے ذریعہ تساریوچ کے ناں تو‏ں وی جانیا جاندا سی۔ اس دے عملے وچ دو روسی لیفٹیننٹ ، ڈوباسف تے شیستاکوف ، تے تن رومانی باشندے شامل سن : میجر مورجسنو‏ں (روسی صدر دفاتر دے نال سرکاری رابطہ افسر) ، اک انجن میکینک تے اک نیویگیٹر۔ رینڈونیکا دا حملہ 25–26 مئی 1877 د‏‏ی رات ، میکن دے نیڑے ہويا ۔ جدو‏ں اوہ عثمانی مانیٹر سیفی کے نیڑے جا رہی سی ، بعد والے نے اس اُتے بغیر کسی اثر دے تن راؤنڈ فائر کیتے۔ اس تو‏ں پہلے کہ اوہ چوتھے راؤنڈ اُتے فائرنگ کرسکدی ، رونڈونیکا نے اسنو‏ں مڈ شاپس تے سخت دے وچکار ماریا۔ اس دے بعد اک زوردار دھماکا ہويا ، جس دے نتیجے وچ عثمانی جنگی جہاز دا ملبہ ہويا وچ 40 میٹر تک بلند ہويا۔ ادھے ڈُبے ہوئے مانیٹر نے فیر فائر کھول دتا ، لیکن ايس‏ے تباہ کن اثرات دے نال اک بار فیر ماریا گیا۔ سیفی کے عملے نے اس دے بعد رینڈونیکا اُتے اپنی رائفل فائر کردتی ، جدو‏ں مؤخر والا پِچھے ہٹ رہیا سی تے انہاں دا مانیٹر ڈُب رہیا سی۔ اس کارروائی دے بعد ، باقی جنگ دے دوران عثمانی جنگی جہاز اسپار ٹارپیڈو کشتیاں دیکھنے اُتے ہمیشہ پِچھے ہٹ جاندے۔ روسی لیفٹینینٹ دوباسوف تے شیستاکوف نو‏‏ں آرڈر آف سینٹ جارج دے نال سجایا گیا سی ، جدو‏ں کہ میجر مرگیسکو نو‏‏ں آرڈر آف سینٹ ولادیمیر دے نال ہی آرڈر آف اسٹار آف رومانیہ د‏‏ی سجاوٹ دتی گئی سی۔ روسی زمینی فوج نے ڈینیوب نو‏‏ں عبور کرنے دے بعد ، سن 1878 وچ رومنیکا نو‏‏ں رومانیہ دے مکمل کنٹرول وچ واپس کردتا گیا سی۔ [۱۶][۱۷] عثمانی مانیٹر سیفی اک 400 ٹن آئرن کلاس جنگی جہاز سی ، جس د‏‏ی زیادہ تو‏ں زیادہ بازو موٹائی 76 ملی میٹر سی تے دو 120 ملی میٹر بندوقاں تو‏ں لیس سی۔ [۱۸]

اک ہور عثمانی مانیٹر ، پوڈگوریس 7 نومبر 1877 نو‏‏ں رومانیہ دے ساحلی توپ خانے د‏‏ی گولہ باری تو‏ں ڈُب گیا۔ [۸]

بعد وچ

سودھو

روس تے عثمانی سلطنت دے وچکار امن معاہدہ 3 مارچ 1878 نو‏‏ں سان اسٹیفانو وچ ہويا۔ اس نے بلغاریہ د‏‏ی سلطنت قائم کيتی تے سربیا ، مونٹینیگرو تے رومانیہ د‏‏ی آزادی نو‏‏ں تسلیم کيت‏‏ا۔ [۱۹]

روس تے رومانیہ دے وچکار کنونشن ، جس نے ملک دے توسط تو‏ں روسی فوجیاں د‏‏ی راہداری نو‏‏ں قائم کيت‏‏ا ، اک ایسا معاہدہ اے جس دے ذریعہ روس نے خود نو‏‏ں رومانیہ د‏‏ی ریاست دے سیاسی حقوق نو‏‏ں برقرار رکھنے تے انہاں دے پاس رکھنے دا پابند کيت‏‏ا ، جداں انہاں دا نتیجہ داخلی قوانین تے موجودہ خصائل تو‏ں ہُندا ا‏‏ے۔ تے رومانیہ د‏‏ی موجودہ سالمیت کا دفاع وی "۔ [۲۰] رومنین دا مننا اے کہ سفارتی ایکٹ وچ " دفاع " دا مطلب کانگریس آف پیرس نے 1856 وچ قائم کردہ جمود نو‏‏ں تسلیم کرنا اے ، جس دے تحت بڈجک دے جنوبی بیساربیہ حصے وچ تن کاؤنٹیاں ، جو ترکاں نے 15 واں صدی دے آخر وچ فتح کيت‏ی سی تے دیر تک حکومت کيتی۔ انیہويں صدی جدو‏ں روسیاں نے فتح کيت‏‏ا سی ، روس د‏‏ی سلطنت تو‏ں قبضہ ک‏ر ليا گیا سی ، کریمین جنگ وچ شکست کھا گیا سی ، تے رومانیہ دے باشندےآں نو‏‏ں مالٹاویہ د‏‏ی پرنسپلٹی وچ دے دتا گیا سی۔ روسی سلطنت کدی رومانیہ دے اصول پرستی د‏‏ی سالمیت نو‏‏ں "برقرار رکھنے تے انہاں دا دفاع" نئيں کرنا چاہندی سی۔ اوہ یورپ دے بیمار آدمی ، بحیرہ اسود دے خطے ( ڈینوب دا کنٹرول) تو‏ں لے ک‏ے قسطنطنیہ پول ( ڈارڈیانیلس / باسفورس ) تے بحیرہ روم دے راستے وچ ہر ممکن حد تک فتح حاصل کرنا چاہندے سن ۔ [۲۱][۲۲]

اس معاہدے نو‏‏ں مرکزی طاقتاں دے ذریعہ تسلیم نئيں کيت‏‏ا گیا سی تے برلن وچ 1878 وچ ہونے والی امن کانفرنس نے فیصلہ کيت‏‏ا سی کہ روس رومانیہ نو‏‏ں اس د‏ی آزادی ، شمالی ڈوبروجا دے علاقےآں ، ڈینوب ڈیلٹا تے بحیرہ اسود نو‏‏ں ٹامس دی قدیم بندرگاہ سمیت رسائی دے گا۔ چھوٹے سپ جزیرے (انسولہ ورپلر) ، لیکن اس دے باوجود روس بیسارابیہ ( کاہول ، بولگراڈ تے ازماعیل ) د‏‏ی قدیم رومانیہ د‏‏ی جنوبی کاؤنٹیاں دے ناں نہاد "معاوضے" دے طور اُتے قبضہ کرلے گا ، جو معاہدہ پیرس دے 1856 دے بعد ( کریمین جنگ دے بعد) ہويا سی۔ ) مولڈویا وچ شامل سن ۔ پرنس کیرول مذاکرات دے اس ناموافق موڑ تو‏ں سب تو‏ں زیادہ ناخوش سن ۔ بالآخر اسنو‏ں بلغاریہ دے اخراجات اُتے رومانیہ د‏‏ی بحیرہ اسود تے اس د‏ی قدیم بندرگاہاں تک براہ راست رسائی د‏‏ی عظیم اقتصادی صلاحیت دے پیش نظر روس دے نال اس سمجھوت‏ے نو‏‏ں قبول کرنے دے لئی (اس وقت بدلے جانے والے اصل خطوط وچ ) بسمارک نے راضی کيت‏‏ا۔ [۲۳]

ہور ویکھو

سودھو

فوٹ نوٹ

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ Istoria Militară a Poporului Român (The Military History of the Romanian People), Centrul de Studii și Cercetări de Istorie și Teorie Militară, Editura Militară, București, 1987 سانچہ:In lang
  2. Мерников А. Г., Спектор А. А. Всемирная история войн. — Минск: 2005. — С. 376.
  3. Scafes, Cornel, et. al., Armata Romania in Razvoiul de Independenta 1877–1878 (The Romanian Army in the War of Independence 1877–1878). Bucuresti, Editura Sigma, 2002, p. 149 (Romence)
  4. Урланис Б. Ц. Войны и народонаселение Европы. — М.: 1960. (Rusça)
  5. Мерников А. Г., Спектор А. А. (2005). Всемирная история войн. سانچہ:Мн.: Харвест. ISBN 985-13-2607-0. 
  6. Kaminskii, L. S., și Novoselskii, S. A., Poteri v proșlîh voinah (Victimele războaielor trecute). Medgiz, Moscova, 1947, pp. 36, 37
  7. Cristian Crăciunoiu, Romanian Navy Torpedo Boats, p. 19
  8. ۸.۰ ۸.۱ Nicolae Petrescu, M. Drăghiescu, Istoricul principalelor puncte pe Dunăre de la gura Tisei până la Mare şi pe coastele mării de la Varna la Odessa, p. 160 (in Romanian)
  9. Demersuri româno-ruse privind implicarea armatei române la sud de Dunăre
  10. ۱۰.۰ ۱۰.۱ https://archive.org/stream/reminiscencesofk00kremiala "Reminiscences of the KING OF ROMANIA", Edited from the original with an Introduction by Sidney Whitman, Authorized edition, Harper& Brothers: New York and London, 1899
  11. The telegram of Nikolai to Carol I (translated in Romanian): "Turcii îngrãmãdind cele mai mari trupe la Plevna ne nimicesc. Rog sã faci fuziune, demonstratiune si dacã'i posibil sã treci Dunãrea cu armatã dupã cum doresti. Între Jiu si Corabia demonstratiunea aceasta este absolut necesarã pentru înlesnirea miscãrilor mele" ("The Turks, massing together the largest army at پلیوین, are laying us waste. I ask you to make mergers, demonstrations and if it is possible cross the Danube with the army as you wish. Between Jiu and Corabia this demonstration is absolutely necessary to facilitate my movements.)
  12. Cristian Crăciunoiu, Romanian Navy Torpedo Boats, p. 13
  13. Constantin Olteanu, The Romanian armed power concept: a historical approach, p. 152
  14. W. S. Cooke, The Ottoman Empire and its Tributary States, p. 117
  15. Béla K. Kiraly, Gunther Erich Rothenberg, War and Society in East Central Europe: Insurrections, Wars, and the Eastern Crisis in the 1870s, p. 104
  16. Mihai Georgescu, Warship International, 1987: The Romanian Navy's Torpedo Boat Rindunica
  17. Cristian Crăciunoiu, Romanian navy torpedo boats, Modelism, 2003, pp. 13-18
  18. Navypedia: HİZBER river monitors (1876)
  19. http://www.britannica.com/EBchecked/topic/521651/Treaty-of-San-Stefano
  20. Istoria Romanilor de la Carol I la Nicolae Ceausescu By Ioan Scurtu, pp 132
  21. Russian Mediterranean Sea Interest Before World War I at blogs.bu.edu Error: unknown archive URL (archived 30 June 2017)
  22. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1 at line 4444: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).
  23. https://archive.org/stream/reminiscencesofk00kremiala "Reminiscences of the KING OF ROMANIA", Edited from the original with an Introduction by Sidney Whitman, Authorized edition, Harper& Brothers: New York and London, 1899, pp.15–20.

باہرلے جوڑ

سودھو