رفیع الدین ہاشمی
رفیع الدین ہاشمی | |
---|---|
جم | 9 فروری 1940 |
تاریخ وفات | 25 جنوری 2024 (84 سال)
|
شہریت | پاکستان |
عملی زندگی | |
مادر علمی | اورینٹل کالج لہور |
تعلیمی اسناد | پی ایچ ڈی |
ڈاکٹری طلبہ | ڈاکٹر خالد ندیم ، ارشد محمود ناشاد |
پیشہ | پروفیسر ، محقق ، سفرنامہ نگار ، لکھاری |
پیشہ ورانہ زبان | اردو |
شعبۂ عمل | اقبالیات ، سفرنامہ ، تحقیق |
ملازمت | اورینٹل کالج لہور |
اعزازات | |
باب ادب | |
ترمیم |
پروفیسر ڈاکٹر رفیع الدین ہاشمی پاکستان دے نامور ماہرِ اقبالیات، محقق تے سفرنامہ نگار نيں۔ اوہ اورینٹل کالج لاہور تے پنجاب یونیورسٹی دے شعبہ اقبالیات وچ پروفیسر رہ چکے نيں۔
حالات زندگی
سودھوڈاکٹر رفیع الدین ہاشمی 9 فروری 1940ء نوں مصریال، ضلع چکوال وچ پیدا ہوئے۔ 1963ء وچ نجی حیثیت وچ بی اے کيتا تے 1966ء وچ اورینٹل کالج لاہور توں ایم اے اردو دا امتحان فرسٹ کلاس فرسٹ پوزیشن وچ پاس کيتا۔ 1969ء وچ محکمہ تعلیم پنجاب توں وابستہ ہوئے تے مختلف کالجاں وچ تدریسی خدمات انجام دینے دے بعد 1982ء وچ اورینٹل کلالج لاہور وچ تعینات ہوئے تے اوتھے توں بطور پروفیسر سبکدوش ہوئے۔ کچھ عرصہ صدر شعبہ اردو وی رہے۔ 1981ء وچ پنجاب یونیورسٹی توں لکھتاں اقبال دا تحقیقی تے توضیحی مطالعہ دے موضوع اُتے مقالہ لکھ کے پی ایچ ڈی دی سند حاصل کيتی۔ 2002ء وچ شعبہ اردو اورینٹل کالج توں بازیافت دے ناں توں اک تحقیقی مجلہ وی جاری کيتا۔ ریٹائرمنٹ دے بعد 2006ء توں 2008ء تک ہائر ایجوکیشن کمیشن دے ممتاز پروفیسر (Distinguished Professor) وی رہے۔ کئی ادبی، علمی و تحقیقی رسالے دے مدیر و معاون مدیر وی رہے۔ اوہ بابائے اردو ایوارڈ تے قومی صدارتی اقبال ایوارڈ حاصل ر چکے نيں۔ انہاں نے اقبالیات تے اردو بولی و ادب اُتے درجناں کتاباں تصنیف و تالیف کيتیاں نيں جنہاں وچ اصنافِ ادب، خطوطِ اقبال، کتابیاتِ اقبال، تصانیفِ اقبال دا تحقیقی و توضیحی مطالعہ، یونیورسٹیاں وچ اردو تحقیق، یاد نامہ لالہ صحرائی، اقبال دی طویل نظماں: فکری و فنی مطالعہ، 1985ء دا اقبالیاندی ادب - اک جائزہ، 1986ء دا اقبالیاندی ادب - اک جائزہ، خطوطِ مودودتی، اقبال: مسائل و مباحث، اقبالیات دے سو سال، تحقیقِ اقبالیات دے مآخذ، اقبالیات: تفہیم و تجزیہ، پوشیدہ تری خاک وچ (سفرنامہ اندلس)، سورج نوں ذرا دیکھ (سفرنامہ جاپان)، مکاتیب مشفق خواجہ، پاکستان وچ اقبالیاندی ادب، علامہ اقبال: شخصیت و فن و ہور شامل نيں۔[۱]
ان دی علمی و ادبی خدمات دے اعتراف وچ انہاں دے اک شاگرد ڈاکٹر خالد ندیم دا مرتبہ اردو، فارسی، ترکی، انگریزی، فرانسیسی تے جرمن زباناں دے مقالات اُتے مشتمل مجموعہ ارمغانِ رفیع الدین ہاشمی وی شائع ہوئے چکيا اے۔
حوالے
سودھو- ↑ ڈاکٹر محمد منیر احمد سلیچ،ادبی مشاہیر دے خطوط، قلم فاؤنڈیشن انٹرنیشنل لاہور، 2019ء، ص 156