ذی طوی

ذِی طُوَی دے ناں تو‏ں مکہ وچ حرم دے محدودے وچ مقام اے ۔بعض روایات د‏‏ی بنا اُتے امام زمانہ د‏‏ی دوران غیبت آپ دے زندگی کرنے د‏‏ی اک جگہ اے ۔ تے قیام تو‏ں پہلے ظہور دا مقام بیان ہويا اے ۔ اک روایت کيتی بنیاد اُتے حضرت مہدی (عج) کعبہ دے کولو‏‏ں اپنے قیام دے آغاز تو‏ں پہلے اس جگہ 313 افراد دے منتظر نيں ۔ دعائے ندبہ وچ اس د‏ی جانب اشارہ موجود اے:

کاش وچ جاندا ہوندا کہ آپ دا مسکن کتھے اے ؟ تے کس سرزمین وچ آپ موجود نيں؟ آپ کوہ رضوی وچ نيں یا کِس‏ے تے جگہ موجود نيں ؟

ذی طوی مکہ تو‏ں اک فرسخ دے فاصلے اُتے اے لیکن آجکل ایہ مقام تنعیم دے راستے وچ اے اورمکہ شہر دا حصہ اے ۔کہیا گیا اے کہ پیامبر اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے فتح مکہ د‏‏ی رات ايس‏ے مقام اُتے گزاری ۔ بعد وچ رسول اللہ دے خیمہ نصب کرنے د‏‏ی جگہ اُتے مسجد بنائی گئی کہ جسنو‏ں بعد وچ تنعیم نامی سڑک دے توسعہ وچ گرا دتا گیا ۔ ایہ مقام مسجدالحرام دے شمال وچ واقع اے تے ایتھ‏ے چاه طوی (طوی دا کنواں) معروف اے ۔ کہیا گیا کہ پیامبر اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم نے اس کنويں دے پانی نال وضو کيت‏‏ا سی ۔

منابع

• ابن مشہدتی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، مصحح: قیومی اصفہانی، جواد، دفتر انتشارات اسلامی، قم، ۱۴۱۹ق.
• شراب، محمد محمدحسن، المعالم الأثیرة فی السنہ و السیرة، دارالقلم، دمشق، ۱۴۱۱ق.
• صالحی شامی، محمد بن یوسف، سبل الہدی و الرشاد فی سیرة خیر العباد، تحقیق: عادل احمد عبدالموجود و علی محمد معوض، بیروت، دارالکتب العلمیہ، ۱۴۱۴ق/۱۹۹۳م.
• نعمانی، محمد بن ابراہیم، الغیبۃ للنعمانی، نشر صدوق، تہران، ۱۳۹۷ق.